سابقه پارتی بازی و استفاده از ژن خوب ها در میان روسای جمهور ایالات متحده [قسمت دوم]

پارتی بازی و خویشاوند سالاری تنها یک محصول وطنی نیست!

این روزها یکی از مباحث مهمی که در رسانه های اجتماعی جنجال آفرین شده انتصاباتی است که توسط مقامات ارشد کشور صورت می گیرد. در ماه های اخیر رونمایی از ژن های خوب و بستگان مقامات که علیرغم سن و تجربه بسیار کم خود (و شاید هم عدم لیاقت پست مذکور) در یک پست قابل توجه باب شده است و رسانه های اجتماعی نیز بیش از پیش این جنجال ها را بسط می دهند. در فرهنگ عامه از این موضوع با عنوان پارتی بازی یا خویشاوند سالاری استفاده می شود که معادل واژه «نپوتیسم» (Nepotism) در زبان انگلیسی است.

در این میان مهم ترین مورد اخیری که می توان آن را مصداق بارز پارتی بازی نامید، انتصاب کامبیز مهدی زاده، داماد ۳۳ ساله رییس جمهور به سمت معاونت وزیر اقتصاد و رییس سازمان زمین شناسی کشور بود که با مخالفت های گسترده در رسانه های اجتماعی مواجه شده و در نهایت باعث استعفای این شازده داماد جوان شد. اگر چه اینگونه انتصابات در سال های گذشته نیز رخ داده اما امروزه به دلیل شیوع استفاده از رسانه های اجتماعی و افشاگری های متعددی که در این فضای بدون مرز رخ می دهد، چنین اتفاقاتی برخلاف گذشته، کم اهمیت و دور از چشم عموم مردم باقی نمی ماند.

بلافاصله پس از ماجرای داماد دکتر حسن روحانی، نوبت به سید حسن میرخلیلی داماد آیت الله احمد خاتمی، امام جمعه تهران و عضو مجلس خبرگان رسید که ایشان در نامه ای هر گونه دخالت خود در انتصاب دامادش به سمت معاونت و رییس دفتری آقای محمد باقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه، را قویاً رد کرد. بدون شک این انتصابات اولین نبوده و آخرین نخواهد بود و امیدواریم که همه آن ها بر اساس لیاقت و شایستگی افراد باشد و نه تنها وابستگی به شخص یا جریانی خاص در رأس حکومت و دولت. بدین بهانه قصد داریم شما را با نمونه هایی از پارتی بازی و خویشاوند گماری در ایالات متحده و به طور خاص در میان روسای جمهور این کشور آشنا کنیم که نشان بدهیم ژن خوب در آمریکا نیز یافت می شود اما نه به خوبی ژن های وطنی!

۵- فرانکلین دی روزولت

حتی فرانکلین دی روزولت نیز که بسیاری او را یکی از موفق ترین و پردستاوردترین روسای جمهور ایالات متحده می دانند نیز از بستگان خود در پست های مهم کاخ سفید استفاده می کرد. او به شدت به تئودور روزولت علاقه داشت تا جایی که با دختر برادر محبوب او یعنی النور روزولت ازدواج کرد. ازدواج های درون فامیلی اینچنینی در آن دوران بسیار رایج بود. با این وجود شک زیادی وجود ندارد که فرانکلین روزولت برای نزدیک شدن به پسرعمویش که بسیار او را تحسین می کرد با النور ازدواج نبود.

اما سود بردن از ارتباطات خانوادگی ضرورتا به نپوتیسم و پارتی بازی منجر نمی شود. با تمامی این صحبت ها، فرانکلین روزولت از فرزندانش در مناصب کاخ سفید استفاده می کرد که نمونه بارز خویشاوند سالاری بوده و باعث شایعات و جنجال هایی در کاخ سفید شد. پسرش، جیمز، در سال ۱۹۳۷ به عنوان دستیار روزولت انتخاب شد و اغلب او همراه با برادرش الیوت در کنفرانس های مهم دوران جنگ جهانی دوم به چشم می خوردند. از همه جنجالی تر، حضور دختر، آنا، در کنار او در کاخ سفید بود. اگر چه او هیچ سمت رسمی در کاخ سفید نداشت اما در سال ۱۹۴۳ به کاخ سفید نقل مکان کرده و در واقع در دو سال آخر ریاست جمهوری پدرش نقش بانوی اول کشور را ایفا می کرد.

او مدیریت برنامه های پدرش را بر عهده داشته و بخش زیادی از روز را در کنار او سپری می کرد. اگر چه اکنون می دانیم که حضور فرزندان در کنار روزولت در کاخ سفید برای پنهان کردن بیماری فلج اطفال و کمک کردن به او از بابت این بیماری بوده اما این پارتی بازی ها نگرانی هایی را در مورد میزان قدرتی که به فرزندان رییس جمهور داده می شود ایجاد می کرد. نقش های مبهم آن ها به عنوان دستیاران و مشاوران بود که باعث شد بسیاری بین آن ها و فرزندان دونالد ترامپ اشتراک قائل شوند.

بیشتر بخوانید: کولیندا گرابار کیتاروویچ ؛ رییس جمهور، زبانشناس و فوتبالدوست کرواتی که محبوب جهانیان شد

۴- جان اف کندی

اگر در این مبحث مربوط به پارتی بازی های روسای جمهور ایالات متحده نامی از گماشتن رابرت کندی به مقام دادستان کل کشور از طرف برادر رییس جمهورش، جان اف کندی نبریم کوتاهی کرده ایم. بر اساس همین انتصاب بود که بندی به قانون اساسی ایالات متحده اضافه شد که بر اساس آن رئیس جمهور کشور نمی تواند بستگان خود را به استخدام دولت فدرال درآورد. انتصاب رابرت کندی به عنوان دادستان کل کشور بسیار جنجال آفرین شد. او جوان ترین دادستان کشور از سال ۱۸۱۴ بود و در زمینه قانون و حقوق نیز هیچ تجربه ای نداشت.

اگر چه این انتصاب در دوران خود بسیار بحث برانگیز بود اما امروزه بسیاری او را در این شغل موفق می دانند. کندی کوچک با تاکید بر حقوق مدنی، با فساد و جنایات سازمان یافته مبارزه کرد و در به تصویب رسیدن قانون حقوق مدنی در سال ۱۹۶۴ نقش مهمی داشت. علاوه بر این او در خواباندن بحران استقرار موشک های بالستیک هسته ای شوروی سابق در کوبا نقش ارزنده ای ایفا کرد. بدین ترتیب، رابرت کندی یکی از معدود مواردی است که نشان می دهد پارتی بازی و نپوتیسم می تواند به نتایج خوبی منتهی شود.

۳- بیل کلینتون

هیلاری کلینتون با چالش پارتی بازی و خویشاوند گماری بسیار آشناست زیرا او به سوء استفاده از این موضوع در دوران حضور همسرش در کاخ سفید متهم شده است. بیل کلینتون همسرش را به سمت رییس برنامه اصلاحات بخش سلامت منصوب کرد که بسیاری آن را ناقض بند ۳۱۱۰ قانون اساسی ایالات متحده می دانستند. بسیاری از کارشناسان سیاسی و حقوقی آن دوره بر این باور بودند که حضور هیلاری در این مقام ناقض قانون اساسی و بند مربوط به جلوگیری از گماردن بستگان در مناصب فدرال بوده است. شکایت از دولت فدرال بی نتیجه بود و دادگاه حکم داد که این بند از قانون اساسی شامل کارکنان کاخ سفید نمی شود. بدین ترتیب نه تنها هیلاری کلینتون در سمت خود باقی ماند بلکه شرایط برای انتصابات امروزی بستگان در کاخ سفید نیز فراهم شد.

۲- جرج دبلیو بوش

جرج دبلیو بوش نه تنها بسیاری از نزدیکان و بستگان خود را به سمت هایی مهم منصوب کرد بلکه بسیاری از حامیان او در دوران انتخابات نیز فرزندان خود را در مناصب مهم کاخ سفید تحت رهبری بوش دیدند. فهرست این افراد بسیار طولانی است: پسر ۲۸ ساله سناتور استروم تورموند در مقام دادستان کارولینای جنوبی؛ مایکل پاول، پسر کالین پاول در مقام رییس کمیسیون انتخابات فدرال؛ یوجین اسکالیا، فرزند آنتونین اسکالیا در وزارت کار؛ الین چائو، همسر سناتور میچل مک دانل در مقام وزارت کار؛ الیزابت چنی، دختر دیک چنی در مقام معاونت وزارت کشور، همسر الیزابت چنی در مقام مشاور ارشد وزارت مدیریت و بودجه و غیره. هیچ کسی تلاش نکرد که خویشاوند سالاری جرج دبلیو بوش پسر را مخفی نماید اما بسیاری در مورد این پارتی بازی ها جوک می ساختند.

۱- جان آدامز

شاید بتوان جان آدامز را موسس پارتی بازی در کاخ سفید دانست که هیچ ترسی از دادن مناصب مهم دولتی به اعضای خانواده اش نداشته و این موضوع را نیز مخفی نمی کرد. به همین دلیل جای تعجب ندارد که او دومین رییس جمهور ایالات متحده و پدر ششمین رییس جمهور این کشور است. آدامز با انتصاب پسرش در مقام سفیر کشور در پروس (آلمان) زمینه را برای ریاست جمهوری او فراهم کرد. اما موضوع به همینجا ختم نشده و او مناصبی با حقوق های بالا را به بستگان و اطرافیان خود داده بود؛ از جمله انتصاب دامادش به مقام های متعدد فدرال و دادن مقام ریاست اداره پست کویینزی، ماساچوست به باجناقش.

پدر زن پسرش نیز علیرغم این که نتوانست اکثریت آرای سنا را بدست آورد نیز به سرپرستی بخش نگهداری از مهرهای دولتی منصوب کرد. بسیاری از این انتصابات به عنوان نمونه بارز پارتی بازی و خویشاوند سالاری یاد می کردند و برخی نیز زمامداری جان آدامز را نوعی پادشاهی مطلقه می دانستند اما آدامز همواره بر نیاز به ایجاد برخی موسسات با استفاده از نزدیکان و بستگان اصرار داشت. اگر چه دلایل بسیاری برای شکست او در رقابت با توماس جفرسون برای تصدی دوباره مقام ریاست جمهوری کشور وجود داشت اما پارتی بازی های گسترده او نقش مهمی در این موضوع داشت.

بیشتر بخوانید: اندرو یانگ؛ نامزد جدید ریاست جمهوری که می‌خواهد به مردم آمریکا «سهام عدالت» بدهد