وقتی ساکن کلانشهرهای ایران از جمله تهران باشید و بنا بر شغل اداری خود مجبور باشید هر روز صبح و عصر در ساعاتی که اوج ترافیک هستند رفت و آمد کنید، بدون شک بدنبال راهی برای فرار از این همه اتلاف وقت میگردید. راهی که بتوان ترافیک را دور زد یا ساعات معطلی در ازدحام ماشینها را کاهش داد.
استفاده از وسایل نقلیه عمومی شاید گزینه بهتری باشد اما به دلیل ازدحام زیاد میتوان گاهی آن را نوعی فاجعه بشمار آورد.
همه این مسایل باعث میشود آدم پیش خود فکر کند وسیله نقلیهای همچون دوچرخه یا موتور میتواند راهگشایی برای رفع مشکلات ناشی از ترافیک باشد.
بسیاری از مردان خیلی راحت میتوانند به خرید موتور و گرفتن گواهینامه آن فکر کنند و وقتی با خودشان به نتیجه رسیدند، برای اجرایی کردن فکرشان اقدام کنند. اما زنان چه؟ آیا خانمها هم میتوانند به خرید موتورسیکلت فکر کنند؟ آیا امکان دریافت گواهینامه موتورسیکلت برای خانمها وجود دارد؟ آیا موتورسواری زنان در ایران قانونی است؟ منع قانونی دارد؟ برخلاف شرع و عرف است؟
روزیاتو برای یافتن پاسخ این پرسشها به سراغ چندین منبع قانونی، اسلامی و عرفی رفته است.
در وهله اول برای همه ما این سوال پیش میآید که چرا موتور سوار شدن خانمها هنجارشکنی است؟ مخصوصا وقتی در طول روز بارهاوبارها زنان را در پشت ترک موتورهای پدران و همسرانشان میبینیم و این موتورسواری تعبیر به هنجارشکنی نمیشود.
اگر موتورسواری زنان عملی هنجارشکنانه است چرا مسافر موتور بودن زنان مانعی ندارد؟ چه فرقی بین راندن موتور یا مسافر آن بودن وجود دارد؟
برخی مراجع دینی در پاسخ گفتهاند:
این عمل به خودی خود حرام نیست، اما باتوجه به اینکه در برخی از موقعیتهای زمانی و مکانی، موتور سواری براى دختران و بانوان در مجامع عمومى، موجب جلب نظر مردان میشود و منافى با عفت بانوان است، لازم است در چنین موقعیتهایی ترک شود و در صورتى که در منظر نامحرم نبوده و یا خوف فساد و فتنه نباشد، فى نفسه اشکال ندارد.
این در حالیست که قانونی مصوب درباره موتورسواری زنان وجود ندارد که آن را رد یا منع کند.
توضیحات قانون درباره اخذ گواهینامه موتور بهگونهای به نظر میرسد که زنان نیز میتوانند گواهینامه موتور دریافت کنند.
همان طور که در عکس زیر میبینید، در بند ششم شرایط دریافت گواهینامه موتورسیکلت که در سایت مؤسسه راهگشا وابسته به ناجا منتشر شده آمده است: «ارائه مدرک مبنی بر روشن نمودن وضعیت نظام وظیفه افراد ذکور». قید وضعیت افراد ذکور این مسئله را به ذهن متبادر میکند که زنان نیز میتوانند اقدام به دریافت گواهینامه موتورسیکلت کنند.
همچنین در هیچکدام از بندهای قوانین عام راهنمایی و رانندگی، زنان از گرفتن گواهینامه برای هیچ وسیله نقلیهای منع نشدهاند.
در این رابطه یکی از وکلای پایهیک دادگستری، با اشاره به اینکه هیچ منع قانونیای مبنیبر موتورسواری زنان وجود ندارد، گفته: «هیچ منع قانونیای برای زنان درباره استفاده از هیچ وسیله نقلیهای وجود ندارد و برای استفاده از موتورسیکلت هم صحبتی از جنسیت راننده نشده است. قانون صرفا شرایط فرد را برای راننده اتوبوس، موتورسیکلت، کامیون و ماشین سواری ذکر کرده است».
اما با این اوصاف تناقض محض در این رابطه وجود دارد و تابهحال هیچ زنی موفق به گرفتن گواهینامه موتورسیکلت نشده و پلیس راهور نیز اعلام کرده است: «در حالحاضر زنان در صورت مراجعه برای دریافت گواهینامه رانندگی موتورسیکلت با ممنوعیت مواجه خواهند شد.»
در تایید عدم شفافیت شرایط گرفتن گواهینامه موتور سیکلت برای زنان به گفتههای یکی دیگر از وکلای دادگستری استناد میکنیم که میگوید: «با توجه به تبصره ماده ۲۰ قانون تخلفات راهنمایی و رانندگی، گرفتن گواهینامه موتور سیکلت به مردان اختصاص دارد و زنان برای گرفتن گواهینامه موتور سیکلت حقی ندارند.»
در زمینه موتورسواری بانوان، فریبا جوانمردی، نایب رئیس فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی بانوان نیز چنین اعتقادی دارد:
در این بخش فرهنگسازی نشده و خیلیها مخالف هستند که خانمها موتورسواری کنند. ما بانوانی داریم که علاقهمند به فعالیت در موتورسواری هستند. این خانم ها فقط در پیست میتوانند تمرین کنند و امکان حضور در سطح شهر را ندارند. آنها حتی برای ورود و خروج از مجموعه ورزشی نیز باید ماشین یدککش داشته باشند و این بدان معناست که نمیتوانند سوار موتور بشوند. در حال حاضر نمیتوان تصور کرد که یک خانم با موتورش در سطح شهر رانندگی کند.
فریبا جوانمردی همچنین گفته:
باید در این زمینه فرهنگ جا بیفتد که البته فعلا نداریم. وقتی جای یک زن بر روی موتور عوض شده و سرنشین جلو شود، خیلی از نگاهها نیز تغییر میکند و شاید در این زمینه آن تصوری که در ذهن وجود دارد، نباشد. این موضوع باید فرهنگسازی و تبدیل به عادت شود و نگاه نیز عادت کند. در حال حاضر دوچرخه سواری بانوان در بحث ترافیک و آلودگی هوا تاثیر گذار است و بنابراین باید کمک کنیم که موتورسواری آنها نیز فرهنگ سازی شود.
اما این حرفها در حالی بیان میشوند که خانمی به نام مریم که با لقب «خانم موتورسوار شهران» معروف است، نزدیک به دو دهه است که در تهران موتورسواری میکند. او با موتور خودش سرکار، خرید و مهمانی میرود. البته متاسفانه گواهینامه موتور ندارد. با اینکه چند بار برای گرفتن گواهینامه موتور اقدام کرده اما فقط به دلیل زن بودن، اجازه این کار را به او ندادهاند.
او میگوید تاکنون هیچوقت کسی در خیابان به خاطر موتورسوار بودنش اذیتش نکرده است. اگر کسی هم بخواهد مزاحمت ایجاد کند، بقیه مردم نمیگذارند.
«بهناز شفیعی» نیز با وجود اینکه زنان به دلیل نداشتن گواهینامه موتورسواری مجاز به استفاده از این وسیله در سطح شهر نیستند، خود را از این کار مورد علاقهاش محروم نکرده و با اینکه ممکن است حتی جریمه هم بشود و دردسر برایش پیش بیاید، در خیابانهای تهران موتورسواری میکند.
او در گفتوگو با خبرنگار «شهروند» و در پاسخ به این سوال که «وقتی مردم تو را بهعنوان یک دختر موتورسوار در خیابانهای تهران میبینند، چه واکنشی نشان میدهند؟» پاسخ داد:
شاید باورتان نشود، اما خیلی از واکنشها مثبت است چون برای اغلب افراد خیلی جذاب است که یک دختر با لباس مخصوص موتورسواری در خیابانهای تهران با موتور تردد کند. اتفاقا خیلیها هم خوشحال میشوند و برایم دست تکان میدهند و حتی تحسینم میکنند. در کل واکنش مردم به من تقریبا همیشه مثبت بوده چون زیاد با این پدیده مواجه نبودهاند و خیلی برایشان جالب است.
با اینکه زنان اجازه موتورسواری در سطح شهر را ندارند اما دخترانی که عاشق موتور و موتورسواری هستند کم نیستند. این افراد میتوانند برای تجربه راندن موتورسیکلت به پیستهای موتورسواری بروند.
موتورهای کراس، همانهایی که به اسم پرشی معروفند، نیاز به گواهینامه ندارند. چند جلسهای طول میکشد تا خانمها راه رفتن و حفظ تعادل را روی موتور یاد بگیرند و کمکم به مرحله پیشرفته نزدیک شوند، ویراژ دهند و از روی تپه ماهورهای کوچک و بزرگ بپرند.
همچنین گفته میشود موتورسواری محدودیت سنی ندارد؛ در پیست خلوت آزادی، از دختران ٢٠ ساله و ٣٠ ساله موتورسواری میکنند تا زنان ۵۰ ساله.
اجازه موتورسواری زنان در پیست و دریافت جواز برگزاری مسابقات و تمرین در پیستهای سراسر کشور نیز در ۱۹ مرداد ماه ۱۳۹۵ بدنبال تلاشها و رایزنیهای زیاد مسئولان فدراسیون موتورسواری و اتومبیلرانی صورت پذیرفت و فصل تازهای در ورزش زنان ایرانی آغاز شد.
با این تحول خوب امیدواریم که موتورسواری زنان در سطح شهر هم آزاد شود و زنان سرزمینمان بتوانند به صورت قانونی گواهینامه موتورسیکلت دریافت کرده و در خیابانهای شهر خود با موتورسیکلت رفت و آمد کنند.
نظر شما در مورد موتورسواری زنان در سطح شهر چیست؟ موافق یا مخالف این طرح هستید؟ و آیا به نظر شما راننده بودن زن در پشت موتور با ترک موتور نشستن فرقی دارد؟ نظرات خود را در بخش دیدگاهها با ما در میان بگذارید.
من که موافقم. به نظرم ما به همچین افرادی نیاز داریم تا کم کم برابری جنسیتی رو رواج بدن.
من با موتور سواری بانوان مشکلی ندارم فقط میترسم بانوانمان با اینکار بیشتر ابروی خود را ببرند چون بزور توانایی همچین کارایی دارند البته هستند کسانی که بر خلاف سایرین توانایی این کارو دارند.یاد صنعت گیمینگ افتادم که در یکی از بازی های بین المللی csgoتیم بهترین های زنان با یک از تیم های مردان بازی کرد و با نتیجه ۱۶ بر ۴ باخت و خودشان را مضحکه کردند که از ان مسابقه دیگر در مسابقه های بین المللی بازی نکردند و ترجیح دادن در لیگ زنان بازی کنند تا ضایع نشوند.بنظرم بهتره خانم ها نباید با این کار خودشون را پایین بیارند و امیدوارم نظرم سانسور نشه چون من صلاح بانوان سرزمینم را میخواهم
دوست عزیز میگی صلاح خانم های سرزمینت رو میخای ولی از طرفی بعضی جاها طوری حرف میزنی که به آدم اهانت میشه انگار.. همونطور که خودت میگی بازم توی همه زمینه ها استثناهایی وجود داره.. داریم بانوانی که توی موتور سواری خیلی پیشرفته و خوب هستن میتونن خیلی بهتر از بعضی آقایون عمل کنن..
موتور سواری یکی از راه های کاهش استرس هست.
امید وارم قانون برای زن و مرد به یک اندازه باشه ن کمتر و ن بیشتر
با این که بنده موتور سواری رو خیلی خیلی دوست دارم اما پدر و مادرم به شدت مخالفت میکنن و میگن این جا توی خیابون ها برای موتور سوار ها احترام نمیزارن و ممکنه تصادف کنی و با ماشین برو بیرون ( البته این مورد هم داستان خودش رو داره که دایی بنده هنگام موتور سواری از دنیا رفتن و پسر خالم هم اون هنگام موتور سواری یکی از دستش رو از دست داده )
البته موتور سواری و دور دور زدن با موتور حال میده اما ن با سی جی ۱۲۵ که ادم کمر درد میگیره ۲۰ دقیقه سوارش شه
خلاصه واقعا از ته دل امید دارم که همه بتونن موتور سواری کنن
مخالف نیستم ولی لازمه که هر کدوم برابر حد و حدود جنسیتی عمل کنه،هیچوقت نباید به بهانه برابر بودن هر کاری کنیم و اون رو عادی جلوه بدیم،کاش زنان زنانگی کنند و مردان مردانگی
احسنت موافقم.
در جایی که مردان مثل زنان آرایش میکنند و رنگ مو میزارن چرا نباید زنان مثل مردان موتور سواری کنند و مردانگی کنند ؟؟؟ چرا؟؟ چرا هر کاری که به منفعت مردان باشد خوبه ولی وقتی به ضررشونه کلا بد و اخه. دیگه زمان مردانگی مردا تمووم شده و زنانگی زنان پس ی خرده به روز باشید
فکر کنم کوری نمیبینی همه مردا این کاره نیستند دوره زنا تموم شده من بدنیا آمدم تا شما …ها را آدم کنم حرف دهنتو بفهم هروقت خواستی از دوره تموم شدن مردا صحبت کنی دهن …با وایتکس بشور شاید تمیز شو
در جایی که مردان مثل زنان آرایش میکنند و رنگ مو میزارن چرا نباید زنان مثل مردان موتور سواری کنند و مردانگی کنند ؟؟؟ چرا؟؟ چرا هر کاری که به منفعت مردان باشد خوبه ولی وقتی به ضررشونه کلا بد و اخه. دیگه زمان مردانگی مردا تمووم شده و زنانگی زنان پس ی خرده به روز باشید