دوران طلایی سفرهای هوایی ؛ از کاخ‌های پرنده تا هتل‌های لوکس معلق در آسمان

دوران طلایی اولین دورانی است که انسان در آن زندگی می‌کرده با ویژگی کمال و معصومیت. دوران طلایی، دورانی بسیار کهن است که با صلح، هارمونی، ثبات و رفاه شناخته می‌شود. در این دوران انسان برای غذا خوردن، نیازی به کار کردن نداشته و مدت بسیار زیادی با چهره‌ای جوان زندگی می‌کرده است.

در ادامه عصر طلایی به ترتیب دوران نقره‌ای یا عصر سختی و تباهی، عصر برنزی یا برنجی یا دوره جنگ و تنگدستی؛ عصر قهرمانی که در آن جهان پر از نیمه‌خدایان و قهرمانان شد؛ و سپس دوران حاضر، یعنی دوران آهن آمده‌اند.

با این تفاسیر احتمالا با خود می‌گوید که ایکاش انسان هنوز هم در دوران طلایی بود هرگز به عصر آهن و سختی و دروغ نمی‌رسید. اما همین جا از شما می‌خواهیم از این رویاپردازی بیرون بیایید و به اصل مطلب ما برگردید که به سال‌هایی اشاره دارد که سفرهای هوایی در اوج خود بوده‌اند.

البته بدون شک با پیشرفت هر چه بیشتر علم و فناوری، شاهد حضور هواپیماهای پیشرفته‌تری در جهان هستیم که هر کدام ویژگی‌های منحصربه فرد خود را دارند و تماما در راستای سهولت بیشتر زندگی انسان طراحی و عرضه می‌شوند.

به طور مثال می‌توان به ساخت و استفاده از هواپیماهای بدون پنجره در خطوط هواپیمایی امارات اشاره کرد. کابین های جدید هواپیماهای خطوط هوایی امارات که بسیاری آن را خارق العاده و باورنکردنی می دانند در قسمت درجه یک هواپیما قرار داشته که از کف تا سقف آن ها با درهای کشویی و ویژگی های با تکنولوژی بالا مجهز شده است. این «پنجره ها» از تکنولوژی دوربینی فیبر-اپتیک لحظه ای برای تهیه تصاویر مجازی دنیای بیرون استفاده خواهند کرد. به جای نمای واقعی و قابل لمس ابرها و آسمان، با استفاده از این پنجره های مجازی جدید، مسافران می توانند از نماها و تصاویر منعکس شده از دنیای بیرون و در حال گذر اطراف خود به شیوه ای شبه واقعی دیدن کنند.

یا می‌توان به هواپیمای C-130 اشاره کرد که بدون شک یکی از قوی ترین و خارق العاده ترین هواپیماهایی ساخت بشر است که توسط کمپانی لاکهید مارتین ساخته می شود.

یا حتی Airlander 10 که بزرگ‌ترین هواپیمای جهان است و قرار است جای هتل‌های لوکس را بگیرد. ایرلندر ۱۰ که به «قلندر پرنده» هم شهرت دارد علیرغم داشتن ظاهر غیرمعمول، توسط کمپانی «وسایل‌نقلیه هوایی هیبریدی» ساخته شده و با طراحی داخلی بسیار زیبای خود قرار است به رقیب سرسختی برای هتل‌های لوکس و کشتی‌های کروز دریایی تبدیل شود. بزرگترین هواپیمای جهان با ۴۶ متر پهنا و اتاق‌خواب‌های باشکوه و مجلل، کافه‌ای در ارتفاعات و کف شیشه‌ای که چشم‌انداز ۳۶۰ درجه‌ای از آسمان را برای مسافران مهیا می‌کند، بدون شک تجربه‌ای بی‌نظیر و خاطره‌ای ماندگار برای افرادی خواهد بود که پول کافی برای خرید بلیط این هتل هوایی را دارند.

در حال حاضر بوئینگ ۷۷۷X-9، بزرگ ترین هواپیمای مسافربری دو موتوره جهان است و وقتی که ساخت آن به طور کامل به اتمام برسد، بلندترین طول بال، تقریباً ۷۲ متر، را در تاریخچه کمپانی بوئینگ خواهد داشت.

اما با صرف نظر از تمامی این هواپیماهای جدید و تکنولوژی‌های مدرن، چند دوره در طول تاریخ سفرهای هوایی وجود دارند که به عنوان «دوران طلایی سفرهای هوایی» شناخته می‌شوند. ما در زیر آنها را معرفی کرده‌ایم.

۱۹۳۲–۱۹۴۱: کاخ‌های پرنده

نخستین دوره طلایی پروازهای هوایی به زمانی باز می گردد که جدیدترین غول‌های هواپیمای دریانشین و کشتی هوایی، پرواز در آتلانتیک، اقیانوس آرام و آمریکای جنوبی را آغاز کردند.

طراحی داخلی آنها مواردی همچون صندلی‌های جداگانه مسافران، فضای انحصاری غذاخوری برای هر مسافر، سالن استراحت و در برخی موارد، کابین هایی با تخت خواب هایی در اندازه استاندارد و خدمات فردی متعدد را شامل می شد.

کشتی های هوایی بسیار بزرگ تر از هواپیماهای مسافربری جدید بودند به این خاطر که  به باند اختصاصی برای پرواز نیاز نداشتند. Graf Zeppelin و Hindenburg غول های هوایی بودند که در سال ۱۹۳۲ میلادی، سفر هوایی لوکسی برای مسافران خود از آلمان به آمریکای جنوبی را آغاز کردند. از سال ۱۹۳۶ میلادی نیز سفر به آمریکا آغاز  شد.

اما کشتی های پرنده بلافاصله پس از جنگ جهانی دوم به طور کلی از صحنه روزگار حذف شدند و دیگر هرگز ساخته نشدند. اما در عوض، هواپیمای مسافربری پروانه‌ای داگلاس دی‌سی-۴ که سفر با آنها به لحاظ اقتصادی به‌صرفه‌تر بود جایگزین آنها شدند.

اواخر دهه ۱۹۴۰ و اوایل دهه ۱۹۵۰ میلادی –وقتی سفر هوایی پا به سن گذاشت

نخستین نسل هواپیماهای مقرون به‌صرفه و اقتصادی برای مسافرت های هوایی همچون Convairs برای سفرهای طولانی و Martins برای مسافت های کوتاه به تعداد زیاد به همراه چندین بوئینگ Stratocruisers به سیستم حمل‌ونقل جهانی اضافه شدند.

همه پروازها در آن زمان فقط یک کلاس و امکانات مساوی داشتند که با امکانات لاکچری پروازهای فرست‌کلاس کنونی برابری داشت. جالب اینجا است که همه مسافران در این پروازها لباس های مخصوص می پوشیدند.

افراد پولدار، باکلاس، تاجرها، دانشجویان و گردشگران در آن زمان از هواپیما برای سفر استفاده می کردند. هواپیما خیلی زود توانست جای قطار و کشتی را برای تاجران و افرادی که برای شغل خود مجبور به سفر بودند، بگیرد.

البته هواپیماهای پیستونی سروصدای زیاد و گاهی لرزش های خفیفی در داخل کابین داشتند. آنها از نظر مکانیکی خیلی قابل اعتماد نبودند. سیستم ردیاب، کمک های نشستن هواپیما و قابلیت های پیش‌بینی آب‌وهوا بسیار ابتدایی و ساده بودند. شرایط آب‌وهوایی زمستان باعث کنسل شدن بسیاری از پروازها می شد. هواپیماها ابتدایی بودند: هیچ جایی برای حمل بار و ساک مسافرین وجود نداشت. سیستم رزرو کاغذی بودند که باید به صورت دستی پر می شدند. برای گرفتن ساک خود باید صبر می کردید تا باربر فرودگاه آنها را با چرخ دستی به کانتر بیاورد و شما چمدان خود را با ارایه رسید و انعام دریافت کنید.

سال ۱۹۵۸ و اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی – انقلاب هواپیمای جت

بسیاری از افراد این دوره را عصر طلایی سفرهای هوایی در تاریخ می نامند.

در ابتدا مدل های ۷۰۷، DC8، Comet IV و اواخر این دوره، مدل های بزرگ تر، جدیدتر، ساکت تر، راحت تر، جادارتر و قابل اعتمادتر عرضه می شدند.

در آن زمان بخش درجه یک و دو نیز به هواپیما اضافه شد که فرست کلاس در جلوی هواپیما بود. عکس های قدیمی این دوره بیشتر به بخش درجه یک هواپیما تعلق دارند که مهمان‌دارها را در حال سرو کباب و نوشیدنی های خنک نشان می دهند.

هنگامی که در اوایل دهه ۱۹۶۰ میلادی، نخستین مدل های جت عرضه شدند، پروازهای قابل اعتماد و سریع رونق بسیاری پیدا کرد. ترافیک هوایی زیاد شد و کشورهای بیشتری به این فناوری مجهز شدند.

اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی – هواپیماهای جامبو، تخفیف های باورنکردنی

نخستین نسل ۷۴۷ها در سال ۱۹۷۰ میلادی کار خود را آغاز کردند و پس از آنها DC10ها و  L1011ها، اصلاحات بسیار زیادی روی محصولات خود اعمال کردند. آنها همه بخش درجه یک و خدمات زیاد در طول سفر برای مسافران داشتند. حتی یکی از خطوط هوایی پیانو نیز داشت.

بهای بلیت هواپیما همیشه ثابت بود اما برخی از شرکت های هوایی وجود داشتند که به مسافران دایمی خود تخفیف های بسیار خوبی برای سفرهای خارجی اعطا می کردند.

البته در همین دوران، هواپیما ربایی نیز بسیار زیاد شد به طوری که فقط در سال ۱۹۶۹ میلادی ۸۲ مورد هواپیما ربائی گزارش شده بود. همچنین پس از چندین سال هم شرکت های هوایی خدمات اکونومیک خود را کاهش دادند و آن را تا سطح هواپیماهای قدیمی پایین آوردند.

۱۹۷۶–۱۹۷۸ – پروازهای اصلی

هواپیماهای پرسرعت کنکورد در ژانویه سال ۱۹۷۶ میلادی پرواز را به لندن و پاریس از واشنگتن آغاز کردند. در سال ۱۹۷۶ میلادی نیز از نیویورک به اروپا روانه می شدند.

فردی لیکر شاهکار انقلابی خود یعنی «ترن آسمانی» (Skytrain) را در سال ۱۹۷۷ میلادی عرضه کرد. این هواپیما اقیانوس پیما بود اما حضورش در خطوط هوایی دوام چندانی نداشت و خیلی سریع کنار گذاشته شد.

کنکورد نقطه اوج پروازهای آن زمان به شمار می رفت. اما نویز، محدودیت های خط تولید و مسایل اقتصادی باعث شدند تا کنکوردها از بسیاری از خطوط هوایی کنار گذاشته شوند. هزینه زیاد سوخت این هواپیما نیز از دیگر دلایل طرد شدن آن بود.

دهه های ۱۹۷۸–۱۹۸۰ –  مقررات‌زدایی

قانون‌‍‌‌زدایی کردن خطوط هوایی در سال ۱۹۷۸ میلادی در آمریکا باعث شد تا هر خط هوایی قیمت ویژه خود را برای پروازهایش تعیین کند. شرکت های هوایی تقریبا خودسرانه عمل می کردند اما در همان دوران، بیشترین نوآوری ها صورت گرفت. پروازهای بین المللی یا پروازهای کم هزینه راه اندازی شدند.

زمان حال – بهترن و در عین حال، بدترین زمان

هرگز مسافران بخش درجه یک هواپیما امکانات بیشتر از زمان حال را درک و لمس نکرده اند. صندلی های نرم و راحت که تخت خواب می شوند همه جزو استانداردهای کلاس تجاری خطوط هوایی هستند. غذاها و نوشیدنی هایی که در هواپیما سرو می شوند بسیار عالی و درجه یک هستند و تقریبا می توان گفت بخش درجه یک خطوط بین المللی هواپیماها همچون کاخ های هوایی با امکانات زیاد هستند.

سفرهای مستقیم و بدون توقف در مسیرهای طولانی و تکتنولوژی های عجیب و جالب چیزی نیست که بتوان به آن بی اعتنا بود.

همه اینها در حالی است که قیمت بلیط های پرواز در زمانه کنونی بسیار بالا و متغیر است و اغلب مسافران بخش عادی هواپیما با صندلی ها تنگ و فضای کم مواجه هستند.