در ایران باستان رسم بر این بود که بیست و پنج روز قبل از نوروز در کاخ پادشاهان دوازده ستون از خشت خام برپا می‌ساختند و بر هرکدام یک نوع غله می‌کاشتند و معتقد بودند اگر سبزه‌ها خوب بروید سال پر برکتی است.
در ایران باستان دانه‌های گندم، جو، برنج، لوبیا، عدس، ارزن، باقلا، نخود و کنجد را بر این ستون‌های خشتی می‌کاشتند و روز ششم فروردین آن ها را برمی چیدند و به نشان برکت و باروری در تالارها پخش می‌کردند.
معمولا سه قاب از سبزه به نماد اندیشه نیک، گفتار نیک و کردار نیک بر خوان می‌گذاشتند و اغلب کنار آن ها گندم، جو و ارزن که نقش مهمی در خوراک مردم داشتند سبز می کردند تا سبب فراوانی این دانه‌ها در سال جدید شود.
امروزه نیز آن چیزی که وجودش بر سر سفره هفت سین ضرورت دارد، سبزه است. ایرانی ها از نیمه اسفند به سبز کردن سبزه در کاسه و بشقاب و حتی بر روی کوزه‌های سفالی می‌پردازند.
زرتشتیان رویش سبزه را در نوروز نشان تازه شدن زندگی و فصل رویش دانه‌ها می‌دانند که خود برکت زندگی محسوب می‌شود.
برای کاشت سبزه عید می‌توانید از دانه‌های عدس یا گندم استفاده کنید.
جالب است بدانید در گذشته زرتشتیان یزد بیشتر «تره تیزک» (شاهی) را که در گویش خود بدان «ششه» می‌گویند بر روی کوزه‌های سفالی سبز می‌کردند.
دانه‌هایی که امروزه کشت می‌شود بیشتر گندم و عدس است ولی ماش و تره تیزک (شاهی) را نیز سبز می‌کنند.
معمولا تره تیزک را یک شبانه روز خیس می‌کنند سپس آن را در کیسه‌های پارچه‌ای نازک می ریزند و در جایی گرم قرار می‌دهند تا جوانه بزند.
برای کاشت سبزه عید بهتر است ۱۰یا ۱۲ روز مانده به عید نوروز اقدام کنید. ابتدا مقدار لازم از بذر گندم را که مناسب با سایز ظرف سبزه تهیه کرده‌اید را در ظرف جداگانه ایی با مقداری آب خیس کنید. ترجیحا از یک لیوان بذر گندم استفاده کنید و مقداری آب بریزید تا روی گندم ها را بگیرد. توجه داشته باشید که باید هر روز آب را عوض کنید.
جوانه زدن دانه‌ها را در گویش زرتشتیان یزد روز آمدن می‌گویند، بعد از آن که دانه‌های روز آمده را در بشقاب‌های پهن بی لبه که معمولا سه عدد و مخصوص کاشتن سبزه هستند، ریختند، روی جوانه‌ها را پرده‌ای از ماسه نرم می‌ریزند و آب می‌دهند تا سبز شود.
بعد از گذشت دو روز گندم ها شروع به جوانه زدن می کنند. در این مرحله باید آب ظرف را خالی نموده و گندم ها را با پارچه ایی که دائم مرطوب می کنید بپوشانید. بعد از اینکه گندم ها ریشه زدند، سطح ظرف مورد نظر برای سبزه را با لایه نازکی از پنبه بپوشانید و گندم ها را روی آن پخش کنید و سپس یک پارچه نخی مرطوب روی ان قرار دهید. توجه داشته باشید که پارچه نخی را هر روز با اسپری مرطوب نگه دارید تا گندم ها ساقه دار شوند.
بذرهای مناسب برای سبزه عید
بذر گندم و جو ارزانتر از سایر بذرها است. یادتان باشد که این گونه بذرها باید سالم و تازه باشند. اگر آنها را چند سال در خانه نگهداری کرده اید دیگر قوه رشد خود را از دست داده و سبز نمی شوند.
حال زمان آن رسیده است که پارچه نخی را از روی گندم ها بردارید و ظرف سبزه را در جایی خنک نزدیک به منبع نور قرار دهید. نکته مهم این است که نباید سبزه گندم در معرض تابش مستقیم نور خورسید قرار بگیرد و هر روز آن را با اسپری آبیاری نمایید.
آسان ترین دانه ها برای جوانه زدن
یونجه، ماش، عدس، شنبلیله، تربچه، نخود و گندم و پس از آن ها تخمه آفتاب گردان، کدو، کنجد، بزرک، نعنا و سپس انواع لوبیاها مانند سویا ، جو، ذرت و ارزن.
از میان جوانه ها، دانه سویا بسیار مغذی است. توجه کنید که دانه سویا تازه باشد، پوستش شکسته نباشد و دانه نصف نشده باشد.
بدون نظر