جزییات کوپن الکترونیکی در تهران و کرج برای ۱۰ میلیون نفر

بازگشت به دهه شصت در سال ۹۸

کوپن الکترونیکی را باید راه حل موقت دولت برای ساماندهی بازار دانست. بازاری که در آن، گوشت کیلویی ۱۴۰ هزار تومان و پیاز کیلویی ۱۵ هزار تومان، همچنان جولان می دهد و سقف های تاریخی را می شکند. کوپن الکترونیکی در سال سخت تحریمی ۹۸،  گویا قرار است در اختیار ۱۰ میلیون نفر قرار بگیرد.

کوپن‌های الکترونیک گوشت و مرغ به صورت آزمایشی برای تهرانی‌ها و کرجی‌ها عرضه می‌شود. محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرده بود که دلارهای ۴٢٠٠ تومانی نتوانسته قیمت کالاهای اساسی را پایین نگه دارد و حالا قرار است دولت یارانه ارزی واردکنندگان را قطع کند و آن را با شیوه‌های خاص به دست مردم برساند. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که اطلاعات منتشرشده از بانک مرکزی حاکی از آن است که این بانک درحال طراحی کوپن الکترونیک است که به‌زودی به دست مردم می‌رسد.

کوپن از چه زمانی برمی‌گردد؟ 

بازگشت کوپن یا همان کالابرگ به سبد معیشتی خانوارهای ایرانی اتفاقی است که قرار شده در ‌سال ٩٨ رقم بخورد. در جلسه تعیین بودجه ‌سال ٩٨ و طبق مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه دولت مکلف است منابع حاصل از صدور نفت سهم خود را صرف حمایت از معیشت مردم و حمایت از تولید کند. بر همین اساس قرار شد سامانه‌ای از طرف بانک مرکزی برای اعطای این کوپن‌های الکترونیکی به مردم ایجاد شود.

آیا کوپن‌ها به صورت کاغذی عرضه می‌شوند؟ 

کوپن‌های جدید به صورت الکترونیک هستند و به صورت کاغذی عرضه نمی‌شوند. همین چند وقت پیش بود که عبدالناصر همتی، رئیس‌کل بانک مرکزی در گفت‌وگویی تلویزیونی اعلام کرد که ۱۴‌میلیارد دلار ارز ۴٢٠٠ تومانی برای تامین کالاهای اساسی به صورت کوپن به مردم ارایه می‌شود. بر این اساس قرار است در گام نخست، این سامانه برای گوشت طراحی شود و سپس بقیه کالاها به این فهرست اضافه می‌شوند.

کدام کالاها با کوپن‌های الکترونیکی عرضه می‌شوند؟ 

قرار است در گام نخست اجرای طرح سهمیه‌بندی گوشت و مرغ به صورت آزمایشی در تهران و البرز انجام شود. بر این اساس سیستم رفاهی بانک مرکزی در مراحل بعدی سایر کالاها مانند برنج، روغن، شکر و … را به صورت کوپنی عرضه خواهد کرد.

کوپن الکترونیک چه ساز و کاری دارد؟ 

افراد واجد شرایط اخذ سهمیه گوشت، با مراجعه به یکی از فروشگاه‌های مجاز و با استفاده از یکی از کارت‌های بانکی معتبر متعلق به خود می‌توانند اقدام به ارسال تراکنش ویژه بررسی سهمیه گوشت روی پایانه فروش فروشگاه مربوطه کنند و در صورتی که به کد ملی فرد مورد نظر سهمیه تعلق گرفته باشد، امکان دریافت گوشت سهمیه‌ای وجود
خواهد داشت.

کوپن‌های الکترونیکی در کدام فروشگاه‌ها فعال هستند؟ 

به نظر می‌رسد فروشگاه‌های زنجیره‌ای برای عرضه با کوپن‌های الکترونیک انتخاب شده‌اند و فعلا ۳‌هزار نقطه
اعلام شده برای فروش گوشت به‌عنوان نخستین کالای سامانه سهمیه‌بندی کالاهای اساسی در نظر گرفته شده و تمامی کارتخوان‌های فعال در واحدهای عرضه‌کننده گوشت و کالاهای اساسی به‌روزرسانی شده است؛ این سامانه به منظور اجرای فرآیند سهمیه‌بندی با هدف حذف کوپن کاغذی، کارتی و الکترونیک انجام می‌شود که سهولت استفاده برای شهروندان و کاهش صفوف خرید را به دنبال دارد.

فعلا هم تنها کالایی که با کوپن‌های الکترونیکی عرضه می‌شود، گوشت است که البته هنوز مشخص نیست چند کیلوگرم گوشت در ماه به هر خانوار اختصاص پیدا می‌کند. سهمیه‌ای که برای هر خانوار درنظر گرفته خواهد شد، براساس اعلام وزارت رفاه و سازمان هدفمندی برای سرپرستان خانوارهاست. در حال حاضر این سامانه توسط بانک مرکزی آماده و آزمایش‌های اولیه آن نیز با موفقیت به اتمام رسیده، اما هنوز این سامانه در فروشگاه‌های عرضه‌کننده کالاهای اساسی و در فاز نخست گوشت اجرایی نشده است.

با توجه به ضرورت نظارت دقیق بر عرضه کالاهای اساسی و جلوگیری از ایجاد صفوف طولانی، ارایه قیمت‌های غیرمنطقی، اجاره کارت ملی به منظور دریافت گوشت نیاز است، تا طرح سهمیه‌بندی برای نظارت دقیق و ایجاد شفافیت در بخش عرضه و تقاضا وارد فاز عملیاتی شود.

برای آشنایی با سامانه و روش دریافت کوپن الکترونیکی و فهرست دقیق مشمولان طرح، باید مدتی منتظر ماند. به هر حال، سال ۹۸ سال اتفاقات جالب است. از بازگشت کوپن دهه شصتی به اقتصاد ایران، عبور شاخص کل از کانال ۲۳۰ هزار واحدی و سهامداری مردم در «ایران مال» و «سرخابی های» پایتخت.