چند حقیقت جالب درباره «جغدها» و دنیای شگفت انگیز آن ها

جغدها با آن ظاهر و ویژگی های منحصر به فردشان یکی از جذاب ترین پرندگان دنیا به شمار می روند. ۲۵۰ گونه ی مختلف از این پرنده وجود دارد که هر کدام شکل و اندازه ی متفاوتی دارند، از گونه های کوچک ۱۲ سانتیمتری گرفته تا گونه های بزرگی نزدیک به ۹۱ سانتیمتر. اما حتی گونه های کوچک جغد هم ذاتاً شکارچی هستند و منقار و چنگال های تیزی دارند که از آن ها برای شکار و خوردن حیوانات کوچکی مثل حشرات، جوندگان و خزندگان استفاده می کنند. حتماً می دانید که جغدها معمولاً در هنگام شب فعال هستند و می توانند سر خود را تقریباً کامل بچرخانند. اما حقایق جالب زیاد دیگری هم درباره ی این پرندگان شگفت انگیز وجود دارد که در ادامه به تعدادی از آن ها خواهیم پرداخت.

۱- نه کره چشم، بلکه «لوله چشم» دارند

کره چشم همیشه هم گرد و کروی نیست. در واقع کره چشم جغدها لوله ای شکل و دراز است و نمی تواند مانند کره چشم انسان ها و بسیاری از دیگر حیوانات به اطراف بچرخد، چون با استفاده از استخوان هایی به نام حلقه های صلبیه ای محکم در جای خود ثابت مانده. مانند دیگر حیوانات شب زی، جغدها دید بسیار قوی ای دارند و می توانند در تاریکی به خوبی ببینند. اما از آنجایی که نمی توانند کره چشم هایشان را تکان دهند، برای دیدن اطراف باید کل سر خود را حرکت دهند.

۲- غذای خود را یکجا می بلعند

جغدها بعد از بلعیدن شکار بی نوای خود، استخوان ها، موها و دیگر قسمت های غیر قابل هضم آن را بعداً یکجا، در حالی که محکم به هم فشرده شده اند، استفراغ می کنند. اندازه ی این مواد به هم چسبیده، بسته به اندازه ی جثه ی جغد، می تواند به ۱۰ سانتیمتر برسد. این توده های فشرده معمولاً ابتدا که از دهان جغد خارج می شوند رنگی سیاه و براق دارند و بعد از خشک شدن به رنگ خاکستری درمی آیند.

۳- مثل سنجاب ها غذای خود را مخفی می کنند

جغدها غذای خود را یکجا می بلعند اما اگر فرصت آن را نداشته باشند که فوراً این کار را انجام دهند، شکار خود مثل موش را در میان شاخ و برگ درختان، انبوه سنگ ها یا سوراخ های درون درختان مخفی می کنند. بعضی جغدها بیشتر از حشرات تغذیه می کنند، در حالی که بعضی دیگر به خوردن قورباغه ها، مارمولک ها، جوندگان، پرندگان و حتی راسوهای گندناگ علاقه دارند.

۴- گوش های بعضی جغدها نامتقارن است

بعضی جغدها دو دسته پر شبیه به گوش، روی سرشان دارند، اما آن ها گوش هایشان نیستند. گوش های جغدها درواقع دو شکافی هستند که دو طرف سر آن ها، زیر پرهایشان قرار دارند. در دهانه ی مجرای گوش آن ها یک پرده ی پوستی به نام حلزون وجود دارد که جغدها می توانند با استفاده از عضلات کوچکی که در صورت شان وجود دارد، آن را باز کنند. بسیاری از جغدها گوش های نامتقارنی دارند که هر کدام در ارتفاع متفاوتی روی دو طرف سرشان قرار گرفته اند. این تفاوت ارتفاع باعث می شود جغدها بتوانند در مورد جهت صداها قضاوت دقیق تری داشته باشند.

۵- بی صدا پرواز می کنند

جغدها می توانند تقریباً در سکوت کامل به شکار خود حمله ببرند. بال های آن ها نسبت به بدن شان بسیار بزرگ است و همین ویژگی باعث می شود آن ها بتوانند با سرعت بسیار کمی پرواز کنند و شکل خاص پرهایشان موجب می شود هوا آنقدر راحت و روان روی بال های آن ها جریان پیدا کند که هنگام پرواز کردن شان تقریباً هیچ صدایی ایجاد نشود.

۶- می توانند سر خود را ۲۷۰ درجه بچرخانند

از آنجایی که جغدها نمی توانند چشم های خود را تکان دهند، برای اینکه بتوانند متوجه خطرات محیط پیرامون خود شوند یا شکارشان را پیدا کنند، مجبورند کل سرشان را حرکت دهند. این پرندگان نمی توانند سر خود را ۳۶۰ درجه بچرخانند اما می توانند یک چرخش ۲۷۰ درجه ای به سر خود دهند. این چرخش گردن در هر حیوان دیگری جز جغد باعث قطع جریان خونی می شود که به سمت مغز می رود، اما جغدها از یک سیستم انباشت خون برخوردارند که باعث می شود در رگ های آن ها به اندازه ای که جغد بتواند بدون هیچ عواقب خطرناکی سرش را بچرخاند، خون ذخیره شود.

۷- لانه سازهای خوبی نیستند

پرندگانی مثل عقاب ها، کلاغ ها و شاهین ها مهارت زیادی در لانه سازی دارند. اما جغدها اینطور نیستند. بعضی جغدها به جای آنکه برای خودشان لانه بسازند، از لانه های خالی ای از پرنده های دیگر باقی مانده استفاده می کنند. بعضی دیگر از جغدها هم درون تنه ی درختان، صخره ها، سقف انبارها یا ساختمان های خالی لانه می کنند. فقط دو گونه از جغدها یعنی جغدهای برفی و گوش کوتاه با حفر کردن سوراخ های کم عمقی درون زمین، برای خودشان لانه درست می کنند.

۸- همه ی آن ها «هو هو» نمی کنند

بسیاری از جغدهای بزرگ «هو هو» می کنند اما صدای جغدهای راه راه بزرگ، شبیه به پارس سگ است. جغدهای کوچک معمولاً صدای سوت مانندی دارند یا صداهای دیگری از خود تولید می کنند. گونه ی کوچکی از جغد که به جغد جیغ اره ای شمالی معروف است، صدای سوت مانند فرکانس بالایی از خود تولید می کند که کمی شبیه به صدای بوق کشتی های یدک کش است.

۹- در «کافه های جغدی» ژاپن می توانید با آن ها معاشرت کنید

در ژاپن کافه هایی وجود دارد که در آن ها می توانید پشت یک میز بنشینید و این پرندگان زیبا را از نزدیک تماشا کنید. جغدهای بعضی از این کافه ها به قدری اهلی هستند که می توانید به پرهای آن ها هم دست بکشید. با این حال، مانند بسیاری از حیوانات دیگر که نباید از آن ها به عنوان حیوان خانگی نگهداری شود، جغدها هم حیواناتی وحشی محسوب می شوند و نباید ارتباط نزدیک با انسان ها داشته باشند. به گفته ی طرفداران محیط زیست و کارشناسان حوزه ی پرندگان، این نوع تعامل نزدیک با انسان ها برای جغدها اضطراب آور و ناسالم است.