نگاهی به آکواریوم طبیعی ایران در میان کوه‌های ایلام

دریاچه دوقلوی «سیاه گاو» در شهرستان آبدانان به عنوان آکواریوم طبیعی ایلام شناخته می‌شود و از پدیده های نادر در کشورمان به شمار می‌رود.

شهرستان آبدانان در جنوب استان ایلام به دلیل کوهستانی بودن دارای جاذبه‌های بی‌نظیری در بخش طبیعی است. در ۳۵ کیلومتری شرق شهرستان آبدانان، جاذبه‌ای زیبا و طبیعی به نام دریاچه دوقلوی سیاه گاو خودنمایی می‌کند، برای رسیدن به نادرترین دریاچه دوقلوی کشور یعنی سیاه گاو آبدانان باید از درون شهر آبدانان هشت کیلومتر جاده آسفالت را پشت سر بگذارید و با عبور از پل و ۵۰۰ متر پیاده‌روی به دریاچه رسید.

این دریاچه خارق العاده دارای ۱۲ متر عمق و  چهار هزار و ۵۰۰ متر مساحت است.

اطراف دریاچه دوقلوی سیاه گاو را دشت‌ها و کوه‌های نسبتا مرتفع فراگرفته است، جلوه‌های بهاری و پاییزی این دریاچه جذاب و دیدنی است، گلزارهای حاشیه دریاچه و پرندگان وحشی آن گردشگاه جالب توجهی را به وجود آورده است. دو دریاچه زیبا به وسیله کانالی طبیعی به عرض ۱.۵ متر و عمق یک متر و به طول هشت متر به هم مرتبط هستند، این دو دریاچه دارای آبی زلال هستند به طوری که می‌توان تا عمق سه متری آن را شبیه آکواریومی پر از ماهی است، مشاهده کرد.

روغن محلی، عسل طبیعی، ترخینه، نمد، فرش و گلیم دستباف از مهمترین تولیدات و سوغات شهرستان آبدانان است.

این دریاچه شگفت انگیز و دیدنی با عمری هزاران ساله به علت فرسایش ، مساحت آن در حال کم شدن است. عامل فرسایش باعث شده است روز به روز مساحت دریاچه سیاه گاو کم شود.

این نوع دریاچه از نوع رودخانه‌ای است و مسیرهای قطع‌شده آبکندها به وسیله آب پر شده است و تشکیل دریاچه‌های هلالی‌شکل (شاخ گاوی) را داده است.

مقدار املاح موجود در دریاچه‌های مختلف متغیر است لذا دریاچه‌ها از نظر ترکیب شیمیایی به دریاچه‌های آب شیرین، دریاچه‌های آب شور و دریاچه‌های تلخ‌ مزه تقسیم می‌شوند.

طعم آب دریاچه‌ها بستگی به جنس سنگ‌هایی که رودخانه‌های وارده به دریاچه از روی آنها عبور می‌کنند و به مقدار تبخیر، ساکن بودن و یا جریان داشتن آب دریاچه دارد.

آب زلال ، نیزار ، ماهیان رنگارنگ ، رقص نور در ساعات میانی روز و تشکیل طیف‌های متنوع نوری ناشی از آن به این پدیده شگفت‌انگیز جلوه و زیبایی منحصربه فردی بخشیده است.

در اطراف دریاچه‌های دوقلوی بسیار زیبای آبدانان قلعه‌ها و آثار تاریخی و طبیعی فراوانی وجود دارد که از جمله می‌توان به قلعه تاریخی پشت قلعه آبدانان (دوره ساسانیان)، انبارهای هزار در آبدانان (دوره ساسانیان)، آتشکده سیاهگل (دوره ساسانیان) و طاق شیرین و فرهاد در ایوان غرب، تنگ رازیانه، میان تنگ (مانشت)، شهر باستانی ماداکتو در درّه‌شهر، آتشکده چهار تاقی دره‌شهر، دره ارغوان در شمال شهر ایلام، دریاچه سد ایلام (چم گردلان)، و چشمه‌های آب گرم دهلران، منطقه توریستی سرابکلان، آتشکده موشکان، قلعه سام و امامزاده پیر حسین و طاق رستم واقع در روستای زیبای زنجیره علیا، تنگه شمشه هلسم، شهر تاریخی گم گم در شیروان چرداول و شهرستان باستانی دره شهر  اشاره کرد.