۱۰ اثر پروانه ای باورنکردنی و ساده که مسیر تاریخ را به طور کلی تغییر دادند [قسمت اول]

بدون شک شما نیز عبارت «اثر پروانه ای» (Butterfly Effect) را شنیده اید. اما معنای آن چیست؟ گاهی اوقات یک تصمیم کوچک و ظاهراً ساده می تواند همه چیز را به شکل باورنکردنی تغییر دهد. بر اساس تئوری آشوب، هر تغییر کوچکی می تواند آشوبی بزرگ به پا کند یا یک بی نظمی منظم را از کنترل خارج نماید. برخی از بزرگ ترین اتفاقات و لحظات قرن گذشته به دلیل تصمیماتی ساده و کوچک به تغییراتی بزرگ در مسیر جهان منتهی شده اند.

چیزهای کوچکی مانند جا گذاشتن یک نسخه از مجله ای سیاسی در داخل یک آرایشگاه مردانه یا در پیش گرفتن مسیری اشتباه توسط یک راننده باعث وقوع رویدادهایی شده که رهبران جهان را تغییر داده و حتی جنگ هایی بزرگ را پدید آورده اند. در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با تصمیماتی کوچک در قرن گذشته آشنا کنیم که اثر پروانه ای داشته و به کلی مسیر تاریخ را تغییر دادند.

۱۰- یک پسربچه کوبایی باعث وقوع جنگ عراق می شود

وقتی که صدام حسین پس از ماه ها رسیدگی به اتهاماتش در دادگاه در کمپ عدالت در مقابل دار اعدام ایستاد اصلاً فکر نمی کرد که تمام اتفاقاتی که او را به اینجا رساند به خاطر یک پسربچه کوبایی رخ داد که برای رسیدن به ایالات متحده سوار قایق شد. شاید باورکردنی نباشد اما الیان گونزالز به شکلی غیرمستقیم و باورنکردنی باعث وقوع جنگ عراق و ساقط شدن صدام حسین شد. البته الیان گونزالز کسی نبود که به جرج بوش گفت عراق سلاح های کشتار جمعی در اختیار دارد اما او کسی است که در رسیدن جورج بوش به ریاست جمهوری نقش داشت. بوش در یکی از نزدیک ترین رقابت های تاریخ ریاست جمهوری ایالات متحده به این مقام دست یافت.

او آرای الکترال ایالت فلوریدا را تنها با ۵۳۷ رأی بیشتر نسبت به رقیبش بدست آورد و آرای الکترال همین ایالت بود که باعث پیروزی او شد. و اما ارتباط این پیروزی و این آرا با الیان گونزالز چه بود؟ در واقع جرج بوش این آرا را به خاطر گونزالز بدست آورد. جامعه کوبایی-آمریکایی های فلوریدا چنان از رویکرد دموکرات ها در ماجرای بسیار جنجالی حضانت این پسربچه که از کوبا به ایالات متحده فرار کرده بود و در نهایت به کوبا مسترد شد، خشمگین بودند که ۵۰.۰۰۰ نفر از آن ها برخلاف گذشته به جمهوری خواهان رأی دادند. این بدان معنا بود که اگر الیان گونزالز سوار قایق نشده و به آمریکا نمی آمد، ال گور رییس جمهور ایالات متحده شده، احتمالاً جنگ عراق نیز هیچگاه رخ نمی داد و البته اکنون دنیا جای متفاوتی برای زندگی بود.

۹- جری رایان باعث رسیدن باراک اوباما به ریاست جمهوری شد

شاید صدام حسین نمی دانست که الیان گونزالز به شکل غیرمستقیم موجبات سقوط و اعدام او را فراهم کرده بود اما باراک اوباما پس از رسیدن به اتاق بیض شکل به عنوان اولین رییس جمهور سیاهپوست تاریخ ایالات متحده به خوبی می دانست که این موفقیت را تنها به خاطر جری رایان بدست آورده است، زنی که در سریال «پیشتازان فضا: وویجر» (Star Trek Voyager) نقش بورگ، هفت از نه را بازی می کرد. مسیر باراک اوباما در رسیدن به ریاست جمهوری از دوران سناتور بودنش شروع شد و او پیش از همه چیز باید به مقام سناتوری می رسید. مردی که اوباما برای رسیدن به این مقام با او رقابت می کرد همسر جری رایان، جک رایان، بود. اگر چه سخت است به این سوال پاسخ دهیم که آیا اوباما بدون کمک جری می توانست شوهر او را شکست دهید یا خیر اما به دلیل رفتارهای جنسی نامعقول جک رایان نسبت به همسرش، وی نتوانست بر اوباما پیروز شد.

در طول دوران رقابت های انتخاباتی مجلس سنا، اسناد مربوط به طلاق رایان ها به بیرون درز کرد که نشان می داد رایان سعی داشته همسرش را به کلوب های شبانه خاصی ببرد. جری رایان در اسناد طلاق خود که به دادگاه عرضه شد چنین نوشته بود: «کلوبی عجیب با قفس، شلاق و دیگر ابزارهایی بود که از سقف آویزان شده بودند». به ادعای او، جک از او خواسته بود که در این کلوب با وی رابطه جنسی داشته باشد در حالی که زوجی دیگر شاهد این کار بودند، اما ظاهراً جری نپذیرفته بود. این رسوایی باعث شد که جک رایان از رقابت ها کنار بکشد و در شرایطی که او کنار رفته بود اوباما توانست به سادگی پیروز رقابت شود. با تثبیت جایگاه خود به عنوان یک سناتور، اوباما به سمت تبدیل شدن به اولین رییس جمهور سیاهپوست ایالات متحده قدم برداشت، تماماً به این خاطر که جک رایان خواست در یک کلوب شبانه عجیب و غریب مخصوص منحرفان جنسی با همسرش رابطه جنسی نامتعارفی داشته باشد.

۸- وودرو ویلسون یک نامه را نادیده گرفت و جنگ ویتنام آغاز شد

در سال ۱۹۱۹، وودرو ویلسون به عنوان رییس جمهور وقت ایالات متحده در کاخ ورسای و در کنفرانس صلح پاریس حضور یافته بود که نامه ای از یک سوسیالیست جوان دریافت کرد، نامه ای که در آن از ویلسون خواسته شده بود به وی وقت ملاقات بدهد. ویلسون برنامه بسیار شلوغی داشت و این نامه و درخواست او را نادیده گرفت، تصمیمی که با رشته ای اتفاقات دنبال شده و در نهایت به جنگ ویتنام منجر شد. این مرد جوان کسی جز هو شی مین، رهبر آینده کمونیست های ویتنامی، نبود که در آن زمان هنوز در مواجهه با ایده های مخالف خود پذیراتر بود. تمام چیزی که هو شی مین جوان در آن دوران می خواست استقلال ویتنام از فرانسه بود. او از استقلال آمریکا الهام گرفته و امیدوار بود که رییس جمهور این کشور رنج های مردم ویتنام را درک نموده و به آن ها کمک کند که از زیر استعمار فرانسه خارج شوند.

اما ویلسون او را نادیده گرفت و از همان روز به بعد دیدگاه هو شی مین نسبت به ایالات متحده تغییر کرد. او که از آمریکایی ها جواب رد شنیده بود به سراغ اتحاد جماهیر شوروی رفت، جایی که در آنجا با مارکسیسم آشنا شده و پس از ملاقات با تروتسکی و استالین به یک کمونیست سرسخت و متحجر تبدیل شد. وقتی که ویتنام توانست استقلال خود را از فرانسه بدست آورد، هو شی مین رهبری کمونیست های این کشور را بر عهده داشت که باعث دودستگی در کشور شده بودند. بدین ترتیب آمریکا وارد عمل شده و جنگ ویتنام آغاز شد اما اگر سال ها قبل رییس جمهور ایالات متحده دقایقی از وقت خود را به مرد جوان ویتنامی داده بود جنگ ویتنام با صدها هزار کشته رخ نمی داد و امروز شاهد حکومتی متفاوت در ویتنام بودیم.

۷- یک دعوای ساده در کافه باعث برگزیت شد

وقتی که بریتانیایی ها در یک رفراندوم جنجالی به خارج شدن از اتحادیه اروپا رأی مثبت دادند، اکثر مردم جهان در بهت و حیرت فرو رفتند که در دنیای کنونی چگونه امکان چنین تصمیمی وجود دارد. اما پاسخ به این سردرگمی چندان هم دور و پیچیده نبود زیرا منبع این تصمیم در یک مکان عیش و نیش کوچک در کاخ وست مینستر به نام  Stranger’s Bar قرار داشت. این همان جایی بود که در سال ۲۰۱۲، اریک جویس، عضو سابق پارلمان بریتانیا از حزب کارگر مست کرده و فریاد زد که از حضور افراد زیادی از حزب رقیب در کافه خشنود نیست و شروع به درگیری با اعضای حزب توری ها کرد. در نهایت نیروهای پلیس وارد شده و او را دستگیر کردند. روز بعد حزب کارگر مجبور به اخراج جویس شد. ضربات مشت جویس در حالت مستی به رشته ای از اتفاقات  منجر شد که در نهایت با تصمیم این کشور برای خروج از بریتانیا همراه شد.

در ابتدا شیوه انتخاب جایگزین برای جویس در حزب کارگر مورد انتقاد قرار گرفته و در ادامه اد میلیبند به عنوان رهبر حزب برای رد کردن ادعاها مبنی بر فروش جایگاه جویس، اعلام کرد که هر کسی که بتواند تنها ۳ پوند بپردازد می تواند به حزب او پیوسته و رأی دهد. هزاران نفر به درخواست او پاسخ داده و یک رهبر جدید برای حزب انتخاب کردند: جرمی کوربین! کوربین بدون قانون سه پوندی نمی توانست آن همه رأی را بدست آورد و بسیاری او را مقصر ماجرای برگزیت می دانند. اعضای حزب نیز او را به خاطر این ماجرا سرزنش کرده و پس از ماجرای رفراندوم یک جنبش عدم اعتماد به کوربین در درون حزب کارگر شکل گرفت. اما دیگر دیر شده بود و بریتانیا از اتحادیه اروپا جدا خواهد شد تنها به این دلیل که یک مرد مست در کافه ای کوچک دنبال دعوا می گشت.

۶- مربی گفتار درمانی پادشاه باعث شکل گیری شبکه فاکس نیوز شد

اگر فیلم «سخنرانی پادشاه» (The King’s Speech) را دیده باشید بدون شک نام لیونل لوگ را شنیده اید او مربی گفتار درمانی بود که به شاه جرج ششم کمک کرد بر لکنت خود پیروز شود. شاید او فکر کند که کمک به یکی از اعضای خاندان سلطنتی بریتانیا بزرگ ترین تاثیری بوده که بر جهان داشته است اما بدون این که بداند، لوگ به شکلی دیگر مسیر تاریخ را نیز تغییر داد. او در واقع مسئول سیاست های مدرن ایالات متحده نیز هست. قبل از آنکه لوگ به خدمت پادشاهان بریتانیا دربیاید، به یک خبرنگار خوش آتیه به نام کیت مورداک کمک کرد که به لکنت زبان شدیدش غلبه کند. او این کار را کرد و به لطف او کیت مورداک به عنوان یک غول عرصه روزنامه نگاری و خبرپراکنی به شهرت و موفقیت خیره کننده ای دست یافت. وقتی که کیت درگذشت، کمپانی اش را به پسرش، روپرت مورداک، بخشیده بود.

مورداک پسر نیز یک بنگاه خبری بزرگ و سرانجام شبکه فاکس نیوز را تاسیس کرد. اما فاکس نیوز چیزی فراتر از یک پایگاه و شبکه خبری است، این ارگان خبری یک نیروی قدرتمند است که شیوه تفکر آمریکاییان را تغییر داده است. بر اساس مطالعات، بیش از ۸ درصد کسانی که تماشاگر این شبکه بوده اند دیدگاه سیاسی شان تغییر کرده و از دموکرات بدون دست برداشته و به طرفداران جمهوری خواهان پیوسته اند. بدین ترتیب به فاکس نیوز لقب «مهم ترین بازیگر موثر» در انتخابات آمریکا داده شده است. بدون این بنگاه خبری و قدرت آن، جریان تی پارتی (Tea Party) هیچگاه رخ نمی داد و جرج بوش انتخابات سال ۲۰۰۰ را باخته بود. از این رو عادلانه نیست که تنها الیان گونزالز کوبایی را مقصر جنگ عراق بدانیم بلکه باید لیونل لوگو را نیز به خاطر تاثیرش در این ماجرا مقصر دانست.

قسمت دوم این مطلب را در این لینک مطالعه نمایید.

بیشتر بخوانید: ۳ مورد از احمقانه ترین جنگ های تاریخ؛ از نبرد بر سر سطل چوبی تا سگ ولگرد