بدون وجود ارتش، امنیت یک کشور را می توان تضمین کرد؟ شاید بیشتر مردم فکر کنند که این سؤال به کلی متناقض است و خود خودش را رد می کند، اما حقیقت آن است که در دنیا کشورهایی وجود دارند که حاکمیت ارضی خود را بدون داشتن یک ارتش واقعی حفظ می کنند.
بعضی از کشورهای این فهرست هیچ ارتشی ندارند و بعضی دیگر به ارتش کشورهای قدرتمندتری وابسته هستند که در مواقع اضطراری به کمک آن ها می آیند. در بعضی کشورهایی که هیچ گونه ارتش دائمی ای وجود ندارد، پلیس همان نقش ارتش را ایفا می کند.
در ادامه با کشورهایی آشنا خواهیم شد که ارتش ندارند.
۱- آندورا
این کشور کوچک بین اسپانیا و فرانسه واقع شده و فقط ۸۵ هزار نفر جمعیت دارد. آندورا نیروی پلیس دارد اما هیچ ارتشی ندارد. اسپانیا و فرانسه به دلیل نزدیکی زیادی که به آندورا دارند، مسئولیت دفاع از این کشور مستقل را برعهده دارند.
۲- آروبا
کشور آروبا که در واقع یک جزیره است، در دریای کارائیب واقع شده و از سال ۱۹۸۶ عضو جداگانه و نیمه خود مختار پادشاهی هلند است. این جزیره در سال های اخیر محبوبیت زیادی در میان گردشگران پیدا کرده.
این کشور ۱۱۶ هزار نفر جمعیت دارد و هلند مسئولیت دفاع از آن را برعهده دارد. سرویس های امنیت ملی آروبا روی مبارزه با جرایم و تروریسم تمرکز دارند.
۳- جزایر کیمن
جزایر کیمن مجموعه ای از جزایر است که در دریای کارائیب قرار دارند و جزء سرزمین های فرادریایی بریتانیا هستند. این بدان معنی است که مسئولیت دفاع از این مجمع الجزایر که در فاصله ی حدوداً ۲۴۱ کیلومتری جنوب کوبا قرار دارد، برعهده ی بریتانیا است. با این وجود جزایر کیمن از نیروی پلیس برخوردار است.
۴- جزایر کوک
جزایر کوک، کشوری جزیره ای در جنوب اقیانوس آرام است. این کشور گرچه مستقل است اما با نیوزلند مشارکت آزاد دارد. به همین دلیل مسئولیت دفاع از جزایر کوک، تنها در صورتی که این کشور جزیره ای خود خواستار آن باشد، برعهده ی نیوزلند است.
۵- کاستاریکا
از سال ۱۹۴۹ هیچ نیروی مسلحی در کاستاریکا وجود نداشته، اما برای اهداف دفاعی از پلیس این کشور استفاده می شود.
این کشور که اغلب آن را «سوئیس آمریکای مرکزی» می نامند، در سال ۱۹۸۳ بی طرفی و غیر مسلح بودن دائمی خود را اعلام کرد (کشورهای بی طرف، در صورت وقوع یک جنگ یا بحران بین المللی از درگیری عملی در مسأله خودداری می کنند). کاستاریکا در واقع توسط ایالات متحده ی آمریکا محافظت می شود.
۶- کوراسائو
کوراسائو یک کشور جزیره ای در دریای کارائیب است که هیچ ارتشی ندارد. با این حال، سیاست خارجی و دفاعی این جزیره تحت کنترل دولت هلند است. کوراسائو نزدیک به ۱۵۰ هزار نفر جمعیت دارد.
مردم کوراسائودر سال ۲۰۰۹ در رفراندومی رأی به خودمختاری این کشور و عضویت در پادشاهی هلند دادند. گارد ساحلی هلند، امنیت دریایی کوراسائو را هم تأمین می کند.
۷- دومینیکا
دومینیکا کشوری جزیره ای در مجموعه جزایر آنتیل کوچک، در شرق اقیانوس آرام و عضو اتحادیه ی کشورهای مشترک المنافع است، مجموعه ای از چندین کشور مستقل از جمله بریتانیا و مستعمره های سابق آن. دومینیکا نیروی پلیس دارد که نقش گارد ساحلی را هم ایفا می کند.
۸- جزایر فارو
جزایر فارو در اقیانوس اطلس شمالی بین جزایر بریتانیا، نروژ و ایسلند واقع شده و در مجموع ۵۱ هزار نفر جمعیت دارد. این کشور هیچ نیروی مسلح دائمی ای ندارد، اما مسئولیت دفاع از آن بر عهده ی دولت دانمارک است. «یگان شمالی» از زیرمجموعه های نیروهای مسلح دانمارک، مسئول دفاع از قلمرو جزایر فارو است.
۹- پلی نزی فرانسه
پلی نزی فرانسه در جنوب اقیانوس آرام قرار گرفته و از جزایر کوچک و بزرگ زیادی تشکیل شده. مشهورترین جزیره ی این کشور، تاهیتی است. پلی نزی فرانسه در مجموع ۲۹۰ هزار نفر جمعیت دارد، اما نیروی مسلحی ندارد. به جای آن، فرانسه مسئولیت دفاع از قلمرو این کشور را دارد.
۱۰- گرینلند
گرینلند بزرگترین جزیره ی کره زمین است، از نظر جغرافیایی به آمریکای شمالی تعلق دارد اما یکی از بخش های خودمختار کشور دانمارک محسوب می شود. در سال ۲۰۰۸، مردم گرینلند به استقلال بیشتر و به عهده گرفتن مسئولیت امور داخلی خود رأی دادند.
در سال ۲۰۰۹، قانون خودمختاری در گرینلند به تصویب رسید که بر اساس آن شهروندان این کشور از حق خودمختاری تحت قوانین بین المللی برخوردار شدند. با این حال، بخش های مختلفی از سیاست این کشور، از جمله سیاست های خارجی، امنیتی و اقتصادی آن کماکان تحت کنترل کشور دانمارک است. به همین دلیل مسئولیت دفاع از این جزیره هم به عهده ی دولت دانمارک است.
۱۱- گرنادا
گرنادا کشوری جزیره ای در بخش شمالی مجموعه جزایر آنتیل کوچک در دریای کارائیب است. از زمان حمله ی ایالات متحده ی آمریکا به گرانادا در سال ۱۹۸۳، این کشور دیگر ارتشی ندارد.
با این حال، گرنادا نیروی پلیس دارد که نقش گارد ساحلی را هم ایفا می کند.
۱۲- ایسلند
ایسلند گرچه عضو ناتو است، اما هیچ ارتش دائمی ای ندارد. ناتو مسئولیت دفاع از این کشور را برعهده دارد.
از سال ۲۰۰۶، تمامی نیروهای نظامی ایالات متحده آمریکا کشور ایسلند را ترک کرده اند. ایسلند یک یگان غیر نظامی مدیریت بحران دارد که از طریق آن در مأموریت های صلح بین المللی شرکت دارد.
۱۳- کیریباتی
کشور کیریباتی که از سال ۱۹۷۹ مستقل شده، در غرب اقیانوس آرام واقع شده و ۱۰۹ هزار نفر جمعیت دارد.
کیریباتی که در گذشته به آن جزایر گیلبرت گفته می شد، هیچ نیروی مسلح دائمی ای ندارند و در قانون اساسی آن ایجاد ارتش ممنوع اعلام شده. با این حال، این کشور جزیره ای نیروی پلیس خودش را دارد.
۱۴- لیختن اشتاین
لیختن اشتاین ششمین کشور کوچک دنیا است. گرچه این کشور هیچ ارتشی ندارد، اما پلیس ملی آن همکاری نزدیکی با ارتش های کشورهای همسایه ی خود مثل اتریش و سوئیس دارد.
۱۵- جزایر مارشال
جزایر مارشال، نزدیک به چهار دهه تحت سلطه ی ایالات متحده آمریکا بود، تا آنکه در سال ۱۹۸۶ استقلال خود را به دست آورد. این کشور هیچ نیروی مسلحی ندارد به همین دلیل کار دفاع از قلمروی آن کماکان برعهده ی آمریکا است.
۱۶- مائوریتیوس
مائوریتیوس کشوری جزیره ای در اقیانوس هند است و ۱/۳ میلیون نفر جمعیت دارد. این کشور استقلال خود از ایالات متحده ی آمریکا را در سال ۱۹۶۸ به دست آورد.
گرچه مائوریتیوس هیچ نیروی مسلحی ندارد، اما هم نیروی پلیس و هم یک یگان شبه نظامی دارد. این نیروها امنیت داخلی و خارجی این کشور را تأمین می کنند. مائوریتیوس یک گارد ساحلی ملی هم دارد.
۱۷- میکرونزی
بخش هایی از جزایر کارولین، که قبلاً منطقه ی امن سازمان ملل متحد و تحت سلطه ی ایالات متحده آمریکا بود، در سال ۱۹۷۹ به هم پیوستند و تحت عنوان ایالات فدرال میکرونزی، قانون اساسی خود را به تصویب رساندند. این کشور که در غرب اقیانوس آرام قرار دارد، در سال ۱۹۸۶ به استقلال رسید. این کشور جزیره ای هیچ ارتشی ندارند، به همین دلیل مسئولیت دفاع از آن برعهده ایالات متحده آمریکا است.
۱۸- موناکو
موناکو، دومین کشور کوچک دنیا، بر روی کرانه ی مدیترانه ای فرانسه واقع شده و یکی از بهشت های مالیاتی دنیا است. این دولتشهر ۲/۰۲ کیلومتر مربعی، در مجموع ۳۱ هزار نفر جمعیت دارد. مسئولیت دفاع از موناکو برعهده ی کشور فرانسه است اما موناکو نیروی پلیس خودش را هم دارد.
۱۹- مونتسرات
جزیره مونتسرات که در دریای کارائیب واقع شده، از سال ۱۷۸۳ جزء سرزمین های فرادریایی بریتانیا محسوب می شود. به دلیل فوران های آتشفشانی مکرر، بسیاری از ساکنین این جزیره ظرف ۲۵ سال گذشته آن را ترک کرده اند. گرچه مونتسرات نیروی پلیس خودش را دارد، اما هیچ ارتش دائمی ای ندارد و بریتانیا مسئولیت دفاع از آن را برعهده دارد.
۲۰- نائورو
نائورو که در جنوب جزایر مارشال واقع شده، کوچک ترین جمهوری دنیا است. این کشور که در قرون نوزدهم و بیستم توسط کشورهای متعددی تصاحب شده بود، بعد از جنگ جهانی دوم، منطقه ی امن سازمان ملل متحد اعلام شد.
در سال ۱۹۶۸، این جزیره ی کوچک استقلال خود را به دست آورد. نائورو با داشتن نزدیک به ۱۰ هزار نفر جمعیت، هیچ ارتشی ندارد، اما بر اساس یک توافق غیر رسمی، مسئولیت دفاع از آن برعهده ی کشور استرالیا است.
۲۱- نیوئه
جزیره نیوئه که در جنوب اقیانوس آرام واقع شده، فقط ۱۶۰۰ نفر جمعیت دارد و یک کشور مستقل، با مشارکت آزاد با نیوزلند است. این جزیره ی کوچک گرچه هیچ ارتشی ندارد، اما نیروی پلیس خودش را دارد. نیوزلند وظیفه ی دفاع از این کشور جدا افتاده را برعهده دارد.
۲۲- پالائو
مجمع الجزایر پالائو که در غرب جزایر سابق کارولین واقع شده، تن به ادغام با کشور تازه تأسیس ایالات فدرال میکرونزی در سال ۱۹۷۸ نداد و به جای آن، استقلال خود را به عنوان کشور پالائو اعلام کرد.
هنوز هم یک توافق مشارکت آزاد میان ایالات متحده آمریکا و پالائو وجود دارد. به همین دلیل آمریکا اجازه ی استقرار نیروهای نظامی اش در این منطقه را دارد. با این حال، این اتفاق تاکنون رخ نداده. پالائو پلیس ملی خودش را هم دارد.
۲۳- پاناما
پاناما، از کشورهای آمریکای مرکزی، در سال ۱۹۹۰ ارتش خود را منحل کرد و در عوض آن، «نیروهای دولتی پاناما» را به وجود آورد.
این نهاد، نیروی پلیس ملی، نیروی هوایی ملی و سرویس مرزی را دربرمی گیرد. قانون اساسی پاناما از سال ۱۹۹۴ ایجاد یک ارتش دائمی را ممنوع کرده.
۲۴- سنت لوسیا
سنت لوسیا یک کشور جزیره ای متعلق به هند غربی و عضو اتحادیه کشورهای مشترک المنافع است. این کشور ارتش خودش را ندارد اما نیروی پلیس خودش را دارد که شامل یک یگان ویژه و یک یگان دریایی می شود.
۲۵- سنت وینسنت و گرنادین ها
کشور سنت وینسنت و گرنادین ها که در دریای کارائیب واقع شده، سال های طولانی تحت سلطه ی بریتانیا بود که دست آخر در سال ۱۹۷۹ به استقلال رسید. ۱۰۲ هزار ساکن این جزیره هیچ ارتشی ندارند، اما این کشور جزیره ای نیروی پلیس خودش را دارد.
۲۶- ساموآ
این جزایر که حالا به اسم ساموآ شناخته می شوند، اولین جزایر پلی نزی بودند که در سال ۱۹۶۲ به استقلال رسیدند. ساموآ هیچ تشکیلات دفاعی رسمی یا نیروی نظامی دائمی ای ندارد، اما نیروی پلیس خودش را دارد. علاوه بر این، ارتباط دفاعی غیر رسمی ای میان این کشور و نیوزلند وجود دارد.
۲۷- سان مارینو
سان مارینو نه فقط قدیمی ترین جمهوری حال حاضر دنیا است، بلکه سومین کشور کوچک اروپایی هم به شمار می رود. این کشور کوچک که دور تا دور با ایتالیا احاطه شده، هیچ نیروی نظامی دائمی ای ندارد اما یک گروه نظامی داوطلبانه دارد که تشریفات را به جا می آورند و از آن ها برای کمک به نیروی پلیس این کشور هم استفاده می شود.
دولت سان مارینو این حق را دارد که در مواقع اضطراری تمامی ساکنین ۱۶ تا ۶۰ ساله ی کشور را به خدمت سربازی فرابخواند. با این حال، مسئولیت دفاع از این کشور کوچک با ایتالیا است.
۲۸- سن مارتن
سن مارتن، از جزایر دریای کارائیب، یک کشور مستقل اما جزئی از پادشاهی هلند است. بخش شمالی جزیره که سنت مارتین نام دارد، جزء قلمروهای فرادریایی کشور فرانسه است.
سن مارتن هیچ نیروی مسلح دائمی ای ندارد و کشور هلند وظیفه ی دفاع از قلمروی این جزیره را برعهده دارد.
۲۹- جزایر سلیمان
از زمان استقلال جزایر سلیمان در سال ۱۹۷۸، این کشور کوچک بارها شاهد آشوب های خشونت آمیز و افزایش نرخ جرم بوده.
در میانه ی سال های ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۷، نیروهای کمکی ای متشکل از پلیس، ارتش و مشاوران غیر نظامی از ۱۵ کشور دنیا در جزایر سلیمان فعالیت داشتند. هدف از ارسال این نیروها بازگرداندن نظم سیاسی و مدنی به این کشور بود. جزایر سلیمان هیچ ارتش دائمی ای ندارد اما نیروی پلیس خودش را دارد.
۳۰- تووالو
کشور جزیره ای تووالو که در اقیانوس آرام واقع شده، تا پیش از رسیدن به استقلال در سال ۱۹۷۸، با نام جزایر الیس شناخته می شد و از مستعمره های بریتانیا بود. تووالو که چهارمین کشور کوچک دنیا است، حدود ۱۱ هزار نفر جمعیت دارد و هیچ ارتشی ندارد. با این حال، تووالو نیروی پلیس خودش را دارد.
۳۱- وانواتو
وانواتو تا پیش از رسیدن به استقلال در سال ۱۹۸۰، به نیو هبریدز تعلق داشت، قلمرویی متشکل از چندین جزیره ی اقیانوس آرام که تحت سلطه ی بریتانیا و فرانسه است.
کشور جزیره ای وانواتو، از بیش از ۸۰ جزیره تشکیل شده، هیچ ارتش دائمی ای ندارد، اما نیروی پلیس و نیروی دریایی خودش را دارد و همینطور یک یگان شبه نظامی که همگی امنیت داخلی و خارجی این کشور را تأمین می کنند.
درود بر سپاه ورجاوند و قدرتمند پاسداران.