۱۰ فیلم برتر ژانر اکشن تاریخ سینما؛ از «ایندیانا جونز» تا «مزد ترس» [قسمت دوم]

به عنوان یک کالای فرهنگی، فیلم اکشن در شرایطی سیال و پویا قرار داد. بسیاری از فیلم های دارای سکانس های اکشن فوق العاده ای هستند اما داشتن سکانس اکشن ضرورتا به معنای اکشن بودن یک فیلم نیست. فیلم اکشن ممکن است وارد ژانرهای دیگر سینمایی نیز بشود و فیلم هایی را در ژانرهای درام، جنایی و تریلر نیز بیابیم که از آن ها با عنوان فیلم اکشن یاد می شود. این ژانر از محبوب ترین و جذاب ترین ژانرهای سینمایی بوده و در تاریخ سینما شاهد ساخت فیلم های متعدد و هیجان انگیز زیادی در این ژانر بوده ایم که انتخاب ۱۰ عنوان برتر را برای هر کسی دشوار و تقریباً غیرممکن می سازد.

اگر بخواهیم برخی از بهترین فیلم های اکشن سینمای معاصر را نام ببریم بدون شک به نام فیلم هایی مانند «مکس دیوانه: جاده خشم»، «سریع و خشن»، «پیر پسر»، «سیکاریو» و حتی «تلقین» خواهیم رسید اما وقتی کلیت سینما و تولیدات ژانر اکشن در بیش از یک دهه ای که از اختراع سینما می گذرد را در نظر بگیریم مجبور خواهیم بود از اسم بسیاری از فیلم های اکشن مورد علاقه مان بگذریم. بدین ترتیب تهیه هر لیستی از بهترین فیلم های اکشن یک انتخاب شخصی و سلیقه ای خواهد بود که ممکن است مورد موافقت خوانندگان این مطلب قرار نگیرد. با این وجود در قسمت دوم این مطلب نیز قصد داریم شما را با ۵ فیلم اکشن دیگر که از لحاظ هنری جزو بهترین فیلم های اکشن تاریخ سینما هستند آشنا کنیم.

قسمت اول این مطلب را می توانید در این لینک مطالعه نمایید.

۵- ایندیانا جونز: مهاجمان صندوق گمشده (۱۹۸۱)

وقتی به فیلم «مهاجمان صندوق گمشده» (Raiders of the Lost Ark) به عنوان اولین فیلم در مجموعه ایندیانا جونز فکر می‌کنید، اولین چیزی که به ذهنتان می‌رسد چیست؟ کلاه؟ آهنگ متن؟ آن پسربچه عجیب چینی که حضورش چندان خوب پیش نرفته است؟ نکته اصلی این است: «مهاجمان صندوق گمشده»، فیلمی که ایندیانا جونز را به زمینیان حق‌شناس معرفی کرد به شکل یک کلاسیک کامل متولد شد. این فیلم یک فیلم کاملاً بی‌نقص است، از سکانس طولانی آغازین تا پایان خنده‌دار و متفاوتش.

جورج لوکاس این فیلم را به عنوان ادای احترامی به سریال‌های پرزرق و برق دوران جنگ مانند «رنجر تنها» (Lone Ranger) ساخت و استفاده از هریسون فورد در نقش اصلی چیزی شبیه یک شاهکار بود که به او اجازه می‌داد نقش قهرمانی را بازی کند که در «جنگ ستارگان» برای او امکانپذیر نبود. فیلم «مهاجمان صندوق گمشده» فیلمی از یک دوره متفاوت است: روزگاری که هنوز می‌شد از نازی‌های کارتونی به عنوان شخصیت‌های منفی استفاده کرد و عبارت «به تهیه کنندگی جورج لوکاس» به معنای شب بیداری و تپش قلب نبود. در این فیلم همه چیز هست: عشق، ماجراجویی، سکانس‌های مرگ در کلاس جهانی و البته خبری از عناصر خنده‌دار و مضحک فیلم‌های بعدی ایندیانا جونز نیست.

۴- ببر خیزان، اژدهای پنهان (۲۰۰۰)

در سال ۲۰۰۰ مخاطبان از همه جا بی‌خبر غربی که علاقه زیادی به ژانر رزمی نداشتند با فیلمی متفاوت به نام «ببر خیزان، اژدهای پنهان» (Crouching Tiger, Hidden Dragon) ساخته آنگ لی روبرو شدند. کسانی که هیچ وقت تصور نمی‌کردند به تماشای یک فیلم رزمی بروند اکنون در حال بحث بر سر جزئی‌ترین نکات ژانر ووشیا بودند، یک سبک مبارزه که به افراد اجازه می‌داد قوانین جاذبه را به چالش کشیده و روی سقف خانه‌ها پرواز کنند. فیلم که با استفاده از بازیگران چینی زبان اما در فیلمنامه‌ای مشترک با یک آمریکایی ساخته شده بود در آسیا با بی‌توجهی روبرو شد اما در غرب به شدت از آن استقبال شده و در کنار بردن ۴ جایزه اسکار، به پرفروش‌ترین فیلم خارجی زبان در تاریخ ایالات متحده تبدیل گردید.

این استقبال جای تعجب نداشت زیرا می‌توانستید زیرنویس را بی‌خیال شده و همچنان از جذابیت بصری فیلم لذت ببرید. مناظر فیلم که پکن دوران سلسله خینگ را نشان می‌داد، در کنار شهر ارواح خین ژیانگ و دیگر مناطق فوق‌العاده در چین که در فیلم به تصویر کشیده می‌شوند، بسیار حیرت انگیز هستند. سکانس‌های مبارزه فیلم نیز به شکلی هنرمندانه طراحی شده و داستان فیلم چنان پیچیده است که برای افشای آن به فلش بک‌ها نیاز بوده اما لی به خوبی توانسته همه چیز را برای مخاطب قابل درک سازد.

۳- مزد ترس (۱۹۵۳)

وقتی آنری-ژرژ کلوزو در یک ژانر خاص فیلمسازی می‌کرد آن را به یک فیلم کلاسیک تبدیل می نمود. به همین دلیل «شیاطین» (Les Diaboliques) یکی از ترسناک ترین فیلم‌هایی است که ساخته شده، «راز پیکاسو» (The Mystery of Picasso) یکی از جذاب ترین فیلم‌ها در مورد یک هنرمند است و «مزد ترس» (The Wages of Fear) نیز همتایان بسیار اندکی در حوزه اکشن-تعلیق دارد. داستان این فیلم که در یک کشور بی‌نام در آمریکای جنوبی رخ می‌دهد، در یک پایگاه هوایی در یک شهر کوچک ما را با ۴ شخصیت مبهم آشنا می‌کند که سخت در تلاش برای خارج شدن از کشور هستند اما پول کافی برای خرید بلیط هواپیما را ندارند. یک کمپانی فاسد نفتی به آن‌ها پیشنهاد می‌دهد که در قبال دریافت ۲.۰۰۰ دلار، کامیون‌های پر از مواد منفجره را از مسیری کوهستانی به میدانی نفتی که آتش گرفته برسانند.

جاده بسیار صعب‌العبور و خطرات آن بی‌شمارند و مواد منفجره نیز بر این التهاب می‌افزاید زیرا ممکن است هر لحظه منفجر شود. سبکی که کلوزو برای به تصویر کشیدن این داستان بیش از دو و نیم ساعته انتخاب می‌کند یک مدل تعلیق فرسایشی و ناآرام است. این فیلم به صورت سیاه و سفید و در جنوب فرانسه فیلمبرداری شده و اکنون بیش از ۶۰ سال از ساخت آن می‌گذرد اما همچنان مخاطب را درمانده و آشفته می‌سازد. نکته دیگر در مورد این فیلم این است که مانند دیگر فیلم‌های کلوزو، در این فیلم نیز با شخصیت‌هایی نفرت‌انگیز روبرو هستیم که دیر یا زود بدترین ویژگی‌های شخصیتی خود را بروز خواهند داد و نکته جالب این است که این شخصیت‌ها تنها به خاطر عدم پایبندی‌شان به اخلاق مداری به قهرمان تبدیل می‌شوند.

۲- رهایی (۱۹۷۲)

استودیو برادران وارنر در ابتدا قصد داشت کارگردانی فیلم «رهایی» (Deliverance) را به رومن پولانسکی واگذار کند و جیمز دیکی، نویسنده مشهور رمان «رهایی» با آن دیدگاه‌های به شدت مردانه‌اش می‌خواست که سام پکینپا فیلم را بسازد. همچنین در ابتدا لی ماروین و مارلون براندو برای ایفای نقش‌های اصلی در نظر گرفته شده بودند که در نهایت جان وویت و برت رینولدز جای آنان را گرفتند. اما در نهایت «رهایی» طوری ساخته شد که هنوز هم بعد از نزدیک به ۵۰ سال ماندگار بوده و تاثیر آن بر سینما همچنان باقی است.

بسته به دیدگاهتان، «رهایی» اولین اکو-تریلر یا تعمقی در مردانگی آمریکایی در مناطق حومه‌ای پس از جنگ بود. اِد یک مرد باهوش اما از لحاظ فیزیکی تنبل است که همراه با دوست سرسخت و شکارچی مآبش روبرو می‌شود و رویارویی این دو در داستانی هولناک باعث می‌شود که اد به آدمی تبدیل شود که هم آن را دوست دارد هم از آن متنفر است؛ مردانه‌تر از لوییس اما کمتر انسانی نسبت به او. این فیلم چنان تاثیرگذار بود که هنوز هم منطقه آپالاچیا (منطقه‌ای که داستان فیلم در آن می‎گذرد) از بدنامی که به خاطر این فیلم بدست آورده رها نشده است.

۱- شمال با نورث وست (۱۹۵۹)

راجر تورنهیل در فیلم «شمال با نورث وست» (North by Northwest) یک شکار بدشانس است که دردسر دست از سر او برنمی‌دارد؛ او کسی است که مردان مرده در آغوش او می‌افتند، خود را تنها در یک ایستگاه اتوبوس می‌یابد و مورد تعقیب یک هواپیمای سمپاشی قرار می‌گیرد. از طرف دیگر او خوش‌شانس نیز هست و وقتی که قصد فرار به داخل قطار را دارد یک زن زیبا در کوپه‌اش پناه می‌دهد.

فیلم «شمال با نورث وست» ساخته آلفرد هیچکاک یک فیلم رازآلود و پرتعلیق و یک داستان عاشقانه است که می‌توان همزمان آن را یک کمدی خشمگین که در آن اکشن به نهایت حد ممکن خود می‌رسد نیز توصیف کرد. اگر چه همواره فیلم «سرگیجه» (Vertigo) به عنوان بهترین فیلم هیچکاک مورد ستایش قرار گرفته اما این کمدی تریلر نیز فیلمی بی‌نقص و راضی کننده است که سینمای اکشن را در بهترین شکل ممکن آن به تصویر می‌کشد.

بیشتر بخوانید: ۵ فیلم برتر ژانر اکشن برای دوستداران تعقیب و گریز با خودرو؛ از «بولیت» تا «ارتباط فرانسوی»