مواد غذایی اسیدی که معده شما از آن ها بیزار است

گاهی حتی مواد غذایی معمولی که استفاده می کنیم هم بی ضرر نیستند. یک عدد گوجه فرنگی یا یک لیوان چاه سیاه می تواند به بدن شما، به ویژه معده تان صدمه بزند. علت این مسأله خاصیت اسیدی ای است که در بعضی مواد غذایی بیشتر است. این مواد غذایی باعث سوزش معده، رفلاکس اسید معده (برگشت اسید از معده به بالا و مری) و دیگر مشکلات و ناراحتی ها می شوند. به همین دلیل است که باید بدانید کدام مواد غذایی می تواند به معده ی شما صدمه بزنند و سعی کنید مصرف آن ها را کم کنید.

در ادامه به مواد غذایی اسیدی ای می پردازیم که زیاده روی در خوردن آن ها مشکل ساز خواهد شد.

مواد غذایی اسیدی چه ویژگی ای دارند؟

مواد مختلف از جمله موادغذایی ای که می خوریم، چه جامد و چه مایع، یک pH خاص دارند. در مقایس ۱ تا ۱۴، مواد غذایی ای که pH کمتر از ۷ دارند، اسیدی محسوب می شوند.

• pH صفر: بسیار اسیدی
• pH هفت: خنثی
• pH چهارده: قلیایی

pH خون ما در حالت ایده آل باید ۷/۳۵ تا pH 7/45 باشد که درواقع تا حدودی قلیایی محسوب می شود. pH محتویات معده ی ما هم چیزی بین ۳/۵ تا ۵/۵ است که بسیار اسیدی محسوب می شود.

خوردن مواد غذایی اسیدی چه تأثیر بر بدن دارد؟

از آنجایی که pH معده ی ما بالاتر از میزان خنثی است، خوردن مقادیر زیادی مواد غذایی ای که اسیدیته ی یکسانی دارند، نتایج خوبی به بار نخواهد آورد. اگر مصرف مواد غذایی اسیدی تان بالا باشد این مسأله می تواند باعث مشکلاتی مانند رفلاکس اسید معده، سوزش معده، پوسیدگی دندان و حتی بروز سنگ کلیه شود.

اما مواد غذایی اسیدی کدام هستند؟

۱- سس ها و مواد غذایی تند

سس ها و مواد غذایی تند می توانند به راحتی باعث تحریک دیواره ی مری و بروز ناراحتی شوند. مصرف زیاد مواد غذایی تند معمولاً منجر به سوزش معده می شود. اگر می خواهید دچار مشکل نشوید، تعادل را در مصرف مواد غذایی تند رعایت کنید.

• pH سس چیلی: ۲/۸ تا ۳/۷

۲- نوشیدنی های کافئین دار

نوشیدنی های کافئین دار مثل قهوه، چای و نوشیدنی های انرژی زا می توانند باعث رفلاکس اسید معده و سوزش معده شوند. این نوشیدنی ها مری را هم تحریک می کنند یا باعث تضعیف کاردیا یا اسفنگتر تحتانی مری (نقطه ی اتصال مری به معده) می شوند. این مسأله می تواند معکوس شدن جریان حرکت محتویات معده را به دنبال داشته باشد.

• pH قهوه: ۴
• pH چای سیاه: ۴/۹ تا ۵/۵
• pH چای سبز: بین ۷ تا ۱۰
• pH نوشیدنی های انرژی زا: ۳/۴

۳- مرکبات و آب آن ها

مرکبات از دیگر مواد غذایی اسیدی هستند که اگر نمی خواهید دچار سوزش معده شوید، باید از آن ها پرهیز کنید. پرتقال و گریپ فروت ممکن است معده ی شما را تحریک کنند و باعث ناراحتی شوند.

• pH لیموترش: ۲/۲ تا ۲/۴
• pH گریپ فروت: ۳ تا ۳/۷
• pH پرتقال: ۳ تا ۴

۴- نعناع

گرچه ما اغلب تصور می کنیم سبزیجاتی مثل نعناع یا نعناع فلفلی می توانند دستگاه گوارش ما را تسکین دهند، اما این تصور درست نیست. مصرف زیاد نعناع می تواند باعث رفلاکس اسید معده و سوزش معده شود. به علاوه مصرف روزانه ی چای نعناع فلفلی، ریسک سوزش معده را دو برابر می کند. تنها کاری که باید انجام دهید کاهش مصرف این سبزی ها است.

• pH چای نعناع فلفلی: ۶ تا ۷

۵- گوجه فرنگی

گوجه فرنگی بسیار اسیدی است و افراط در مصرف آن می تواند باعث سوزش معده شود. برای رفع سوزش معده ی ناشی از مصرف گوجه فرنگی می توانید از آبنبات های ترش استفاده کنید. این آبنبات ها تولید بزاق دهان را بیشتر می کنند و این مسأله به رفع رفلاکس اسید معده کمک می کند، چون بزاق دهان اسیدی که از معده ی شما بالا می آید را خنثی می کند.

• pH گوجه فرنگی: ۴/۳ تا ۴/۹
• pH آب گوجه فرنگی: ۴/۱ تا ۴/۶
• pH پوره ی گوجه فرنگی: ۴/۳ تا ۴/۵

۶- الکل

نوشیدنی های الکی مثل شراب یا آبجو، باعث تولید اسید در معده می شوند و مصرف متعادل یا افراطی این نوشیدنی ها می تواند منجر به سوزش معده شود. از طرفی دیگر الکل به دیواره ی مری صدمه می زند.

• pH شراب: ۲/۵ تا ۴/۵

۷- مواد غذایی پرچرب و سرخ شده

مصرف مواد غذایی پرچرب از جمله مواد غذایی سرخ شده، با مخاطراتی همراه است، چون این مواد غذایی اجازه می دهند اسید بیشتری از معده به درون مری بازگردد. مواد غذایی ای که باید از آن ها دوری کنید عبارتند از:

• مواد غذایی تمام سرخ شده: سیب زمینی سرخ شده، حلقه های پیاز و چیپس
• محصولات لبنی پرچرب: پنیر (pH 5/1 تا ۵/۹)، شیر خالص (شیری که چربی آن گرفته نشده، pH 4/1 تا ۵/۳)، کره (pH 6/7 تا ۶/۹) و ماست (pH 4/4 تا ۴/۶)
• گوشت پرچرب: گوشت پرچرب گاو، گوسفند و بره (pH 5/8)
• آجیل: بادام هندی (pH 5/9) و گردو (pH 5/4)
• مواد غذایی روغنی

این چربی می تواند باعث سوزش معده شود، چون کاردیا (نقطه ی اتصال مری به معده) را آرام می کند و باعث تولید هورمون کوله‌ سیستوکینین می شود. به جای سرخ کردن کامل مواد غذایی بهتر است آن ها را بپزید یا کباب کنید.

۸- نوشیدنی های گازدار

نوشیدنی های کربناته مثل کوکا کولا، اسپرایت و فانتا شما را در معرض خطر بروز رفلاکس اسید معده قرار می دهند.حباب های درون این نوشیدنی ها درون معده ی شما گسترش می یابند، به کاردیا (نقطه ی اتصال مری به معده) فشار می آورند و اسید معده را وادار به برگشت به مری می کنند.

• pH کوکا کولا: ۲/۳۷
• pH فانتای پرتقالی: ۲/۸۲
• pH اسپرایت: ۳/۲۴

۹- سیر و پیاز

مصرف سیر به کسانی که خود از مشکل رفلاکس اسید معده رنج می برند، توصیه نمی شود. به علاوه، سیر می تواند باعث سوزش و ناراحتی معده هم شود. پیاز (به ویژه خام آن) هم در فهرست مواد غذایی خطرناک جای دارد. اگر خود دچار سوزش معده هستید و علاقه ی زیادی به ساندویچ های برگر دارید، بهتر است پیاز ساندویچ را حذف کنید.

• pH سیر: ۵/۸
• pH پیاز قرمز: ۵/۳۰ تا ۵/۸

۱۰- دیگر مواد غذایی اسیدی

دیگر مواد غذایی اسیدی ای که اگر مایل نیستید سلامتی شما را تحت تأثیر قرار دهند، باید مصرف آن ها را محدود کنید، عبارتند از:

• روغن ذرت
• قند، شهد، سیروپ افرا، عسل فرآوری شده و آسپارتام
• نمک
• مایونز، سس سویا و سرکه
• غلات: برنج، ذرت و گندم

جایگزین هایی مناسب برای مواد غذایی اسیدی

در ادامه به فهرستی از مواد غذایی قلیایی می پردازیم که می توانید آن ها را به رژیم غذایی خود اضافه کنید:

• دانه های سویا
• سبزیجات: کنگر فرنگی، مارچوبه، لبو، کلم پیچ، کلم بروکلی، هویج، کرفس، گل کلم، ذرت، بادمجان، کلم کیل، تره فرنگی، کاهو، قارچ، نخود فرنگی، فلفل دلمه، سیب زمینی، کدو حلوایی، تربچه، اسفناج، جوانه، کدو و سیب زمینی شیرین.
• انواع ملون (انواعی از گیاهان که شامل هندوانه، طالبی، خربزه و غیره می شود) و موز
• جو دو سر پرک شده (بلغور جو دو سر)
• نان غلات کامل
• برنج
• بوقلمون و مرغ کبابی
• سبزیجات ریشه دار، به جز پیاز
• ماهی پخته یا کبابی، بدون هیچ گونه سس پرچرب
• سفیده ی تخم مرغ

آیا تا به حال دچار رفلاکس اسید معده یا سوزش معده شده اید؟ شما چه روشی برای رفع آن داشته اید؟