جنگنده F-35 با نام کامل F-35 Joint Strike Fighter هنوز هم از ۱۳ اشکال و نقص عمده رنج می برد، از جمله توپی که دچار ترکیدگی شده و مشکلاتی در زمینه دقت هدفگیری. نرم افزاری که این جت را مدیریت می کند نیز نزدیک به ۹۰۰ باگ دارد. این اشکالات وقتی پیچیده تر می شود که بدانید نزدیک به ۵۰۰ جت F-35 تاکنون ساخته شده، در کشورهای مختلف به کار گرفته شده و همه این اشکالات را داشته که باید رفع شوند. مدیر بخش تست و ارزیابی عملیاتی پنتاگون در گزارش اخیر خود در مورد پیشرفت ها یا عدم پیشرفت ها در مورد سیستم های جنگ افزاری متعددی سخن گفته است.
گزارش سالانه در مورد F-35 به طور ویژه و با توجه به پیشینه بحث برانگیز این جنگنده پیشرفته بسیار جالب است. در گزارش امسال پنتاگون به چند مشکل در این جت اشاره شده است، از جمله ۱۳ نقص «درجه ۱» که سازنده باید آن ها را حل کند و ۸۷۳ مورد نقص نرم افزاری دیگر. جنگنده F-35 یکی از پیچیده ترین کامپیوترهای پرنده ای است که تاکنون ساخته شده و دارای بیش از ۸ میلیون خط کد برنامه ای است. مشکل دیگر مربوط به دقیق نبودن توپ داخلی یکی از نسخه های این جنگنده است.
نسخه F-35A که در اختیار نیروی هوایی ایالات متحده است دارای یک توپ گاتلینگ ۲۵ میلیمتری ۴ لوله ای است. در گزارش پنتاگون به این موضوع اشاره شده که مشکل مربوط به خطاهای تنظیم دهانه لوله (شعله پوش) است که هنوز علت آن کشف نشده است. همچننی دستکم دو فروند جت اخطارهای کابینی «توپ غیرایمن» در جریان تست تیراندازی در هوا دریافت کرده اند که دلیل آن ها مشخص نیست. محفظه مربوط به قرارگیری توپ جنگنده نسخه F-35A نیز دچار ترک خوردگی می شود که این مشکل نیز نیاز به حل شدن دارد. F-35A تنها نسخه جت جنگنده F-35 است که دارای توپ داخلی است.
نسخه F-35B که در اختیار تفنگداران ویژه دریایی است و F-35C نیروی دریایی دارای توپی هستند که در یک پوسته روی لایه بیرونی هواپیما قرار گرفته و در گزارش پنتاگون اعلام شده که از میزان دقت قابل قبولی برخوردار است. با این وجود نگران کننده ترین مشکل مربوط به F-35 برای پنتاگون تداوم آماده نبودن این جنگنده برای حضور در میدان نبرد است. در سال ۲۰۱۸، جیمز متیس، وزیر دفاع وقت ایالات متحده، دستور داد که در عرض یک سال، ناوگان های هوایی ارتش ایالات متحده به ۸۰ درصد آمادگی عملیات برسند.
بر اساس گزارش اخیر پنتاگون، اگر چه تعدادی از واحدهای F-35 به طور مجزا توانسته بودند به آمادگی ۸۰ درصد دست یابند اما هیچ درصد قابل توجهی از ناوگان جنگنده های F-35 در ارتش ایالات متحده نتوانسته بودند به درصد آمادگی ۸۰ درصد رسیده یا این میزان از آمادگی را حفظ کنند. واحدهای نیروی هوایی در زمینه آمادگی بهترین نمره را دریافت کردند در حالی که بال های هوایی نیروی دریایی و تفنگداران ویژه دریایی در این زمینه به هیچ عنوان موفق نبودند.
اما چرا F-35 بعد از یک دهه که از تولید انبوهش می گذرد هنوز هم دارای چنین اشکالات بزرگی است؟ دولت ایالات متحده و کمپانی لاکهید مارتین خیلی زودتر از موقع مناسب تصمیم گرفتند که از مفهومی با عنوان «همزمانی» (concurrency) برای برنامه F-35 استفاده کنند که به معنای تولید این جنگنده پیش از تکمیل نهایی طرح و رفع باگ های آن بود، تا جنگنده زودتر به دست خلبانان برسد.
بدین ترتیب قرار بود زمانی که هواپیما به طور کامل طراحی و ساخته شد نمونه های قدیمی تر نیز روزآمدسازی می شد. اما مفهوم «همزمانی» یک موضوع پیچیده است. به همین دلیل است که یک خلبان F-35 متعلق به تفنگداران ویژه تاکنون ۱.۰۰۰ ساعت پرواز با جنگنده مدرن خود داشته اما همزمان گزارش شده که وی در هر پرواز خود با F-35 با مشکلات و نقص های حل نشده ای روبرو شده است. هیچ کدام از ۴۹۰ فروند F-35ی که تاکنون ساخته شده کامل نیستند و هیچ یک از نقص های درجه ۱ آن ها رفع نشده است.
نگرانی بزرگ برای پنتاگون این است که شاید برخی از نمونه های قدیمی تر این جنگنده که بیشترین نقص ها و اشکالات را دارند هیچگاه نتوانند آنچنان روزآمد شوند که توانایی حضور در میدان نبرد را داشته و تنها به عنوان جت های آموزشی قابل استفاده باشند. در حالی که پنتاگون اعلام کرده مصمم است این جنگنده ها را تماماً روزآمد ساخته و نقص های آن ها را برطرف سازد، کنگره باید بین ۱۲ تا ۴۰ میلیارد دلار بودجه دیگر برای این کار اختصاص دهد. همزمان کنگره به خرید سالانه جنگنده F-35 ادامه داده و سال جدید نیز ۲۰ فروند دیگر به سفارش خود اضافه کرده است، در حالی که تعداد سفارش داده شده در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۱۸ نیز به ترتیب ۱۵ و ۲۰ فروند بوده است.
کشورهای خارجی مانند لهستان و سنگاپور نیز از مشتریان خارجی جدید این جنگنده هستند در حالی که ژاپن بزرگ ترین خریدار F-35 بوده و بعد از آن نیز استرالیا و بریتانیا در رتبه های دوم و سوم قرار دارند. به گفته کمپانی سازنده، ۴۹۰ فروند F-35ی که تاکنون ساخته شده اند دارای ۶ نسخه نرم افزاری متفاوت هستند و زمانی که تعداد جنگنده های F-35 تولید شده به ۱۰۰۰ فروند برسد، یک نرم افزار هفتم نیز به ۶ نسخه قبلی اضافه خواهد شد.
خداروشکر نخریدم
.