سازمان یادگیرنده (learning organization) سازمانی است که دائم در حال یادگیری است. یعنی یادگیری دوطرفه (double loop learning) را در دستور کار دارد تا فضای سازمان همواره محل رفت و آمده ایده ها، نظرات، تحلیل ها و پیشنهادات و انتقادات باشد.
هیچ دارایی برای یک انسان و یک شرکت و سازمان، ارزشمند تر از خلاقیت و نوآوری و تعهد افراد به تحول آفرینی نیست. ارزش آفرینی برای اشخاص و شرکت ها، نیازمند منابع انسانی خلاق و متعهد به تحول آفرینی است. موضوعی که متاسفانه شرکت های ایرانی به آن توجه کافی ندارند و عمر ماندگاری منابع انسانی خلاق و نخبه در شرکت ها وسازمان های بخش خصوصی ایران بالا نیست.
برگ برنده بسیاری از غول های تجارت و صنعت جهان، منابع انسانی خلاق و نوآور و بهایی است که برای آن پرداخت می کنند. موضوعی که حتی غول های استارت آپ ایران نیز به آن بی توجه هستند و پشت صحنه عدم توجه به منابع انسانی خلاق و نخبه را در روایت های ایرانیان متخصص در لینکدین می‌توان جست و جو کرد.
سازمان های یادگیرنده، ناراضی ترین مشتریان را ارج می نهند. چرا که ناراضی ترین مشتریان، مدرس و منتور و مشاور عالی هستند برای بررسی نقاط ضعف و رفع آن ها در فضای رقابتی امروز جهان.
سازمان یادگیرنده، سازمانی است که به کارمندان خود کمک می کند تا بخشی از وقت روزانه خود را صرف ارتقا فعالیت ها و بهینه سازی روش ها و پیدا کردن راهکارهایی برای کاهش هزینه ها و ارتباط بهتر با مشتری و تولید بهتر خدمات و محصولات کنند. گوگل را باید یک الگوی الهام بخش از یک سازمان یادگیرنده دانست که میراث لری پیچ و سرگئی برین است.
سازمان یادگیرنده همواره در فرآیند های مدیریت روابط با مشتری (CRM) ارزش آفرینی می کند تا با خلق ارزش افزوده، دارایی سازمان را افزایش دهد. سازمان یادگیرنده، خودخواه و دیکتاتورهای دوست داشتنی در محیط کار ندارد. برای هر نظری، گوش شنوایی هست. تقلب و دروغ و پنهان کاری در سازمان یادگیرنده، جایگاهی ندارد.
سازمان یادگیرنده هیچ زمانی خود را بی نیاز از نظرات و پیشنهادات نمی داند. سازمان های یادگیرنده مدام در حال رصد کردن رقبا هستند و از ذی نفعان و سهامداران، تجربه اندوزی می کنند. سازمان یادگیرنده تلاش می کند تا فرهنگ مستندسازی موفقیت ها و شکست های را در سازمان، تعمیم دهد تا هزینه موفقیت و شکست، کاهش یابد.
در شرکت های سهامی عام که در بازار بورس فعال هستند و گاها صدها هزار سهامدار دارند، احترام به نظرات سهامداران، می تواند موجب افزایش اعتماد و توسعه برندینگ در بلند مدت شود که روی قیمت سهام تاثیر مثبتی دارد.
استارت آپ هایی که در حوزه فناوری اطلاعات در عصر دیجیتال شکل گرفته است، گاها به دلیل فضایی که در آن متولد شده اند، با الزامات و نیازهای سازمان یادگیرنده آشنا هستند و شبکه های اجتماعی نیز آن ها را با طیف های مختلفی از مشتریان آشنا کرده است تا از فیدبک آنها برخوردار شوند.
سازمان ادوارد دمینگ در نشانی deming.org اطلاعات خوبی درباره کتاب ها و سخنرانی های این دانشمند مدیریت در اختیار علاقمندان به مباحث مدیریتی قرار می دهد.
ادوارد دمینگ در سال ۱۹۹۳ میلادی در واشنگتن درگذشت.
برای ایجاد یک سازمان یادگیرنده، ۱۴ اصل مدیریت دکتر ادوارد دمینگ می تواند موثر باشد. اصولی که در کتاب «چگونه ژاپن ژاپن شد»، ما را با موفقیت های غول اقتصاد و صنعت آسیا در نیمه دوم قرن بیستم میلادی آشنا می کند.
بهبود محصول و خدمات را هدف ثابت خود قرار دهید. بهبود مستمر محصول، یکی از ابزارهای رقابتی و مزیت رقابتی است که باید سازمان یادگیرنده آن را در دستور کار رفتار سازمانی خود قرار دهد.
ایجاد فلسفه جدید مدیریت در سازمان تغییر ذهنیت مدیران نسبت به موضوعات جدید خیلی سخت است. مخصوصا اگر مدیر، جوان باشد و تازه کار.
به منظور بهبود کیفیت به بازرسی اتکا نکنید چرا که بازرسی، تنها ابزار برای بررسی ارتقا کیفیت محصولات و خدمات در سازمان نیست.
توجه کنیدکه برچسب قیمت ها عامل تعیین کننده در انتخاب تامین کنندگان نیست. خرید مواد اولیه با قیمت ارزان تر، گاها کیفیت نهایی محصول را کاهش می دهد. پس یک تامین کننده خوب انتخاب کنید تا مواد با کیفیت انتخاب شود.
بهبود مستمر سیستم تولید و خدمات از اصول دمینگ است.
مدیریت باید تمام کارکنان خود را در جهت بهبود مستمر تولیدات ترغیب کند. در بین کارکنان این ذهنیت را ایجاد کند که به بهترین روش و بهترین کیفیت نرسیدیم.
آموزش در خصوص شغل را برگزار کنید. آموزش یک سرمایه گذاری پنهان است. جدی بگیرید و روی آن سرمایه گذاری کنید. کارکنان باید اطلاعات خود را در حوزه کاریشان افزایش دهند تا انگیزه کاری آن ها افزایش یابد. سازمانی که آموزش مداوم ندارد، محکوم به شکست است.
اصل هفتم دمینگ به رهبری اختصاص دارد. با رهبری کردن است که کارکنان حتی با بودن مدیران، تلاش دارند تا وظایف خود را به بهترین نحو انجام دهند. رهبری، نقش مهمی در موفقیت سازمان یادگیرنده دارد.
ترس را در محیط کار از بین ببرید. ترس از عواملی است که در ظاهر باعث افزایش فعالیت کارکنان شده ولی واقعیت آن است که ایجاد ترس نه تنها باعث افزایش فعالیت کارکنان نمی شود بلکه افکار مزاحم ایجاد می کند.
محدودیت ها و موانع موجود در بین قسمت ها را از بین ببرید.
از شعارهای بی محتوا اجتناب کنید. لیاقت مدیران باید در عمل ثابت شود.
اهداف کمی و آمار سازی را رها کنید. انگیزه کارکنان را کم و اعتماد به نفس آن هار ا از بین می برد.
افزایش غرور و لذت از کار در سازمان یادگیرنده اهمیت دارد. عشق و علاقه در محیط کار باید قابل مشاهده باشد.
از برنامه ریزی به منظور آموزش و خود اصلاحی کارکنان در سازمان استفاده کنید. اصل چهاردهم دمینگ، مربوط به دگرگونی است. همه کارکنان باید برای نیل به آرمان های سازمان تلاش کنند.
برای کسب خلاقیت و ارزش افزوده، باید بهای خلاقیت را پرداخت و از افراد خلاق و نوآور حمایت کرد. قرن، قرن ارزش آفرینی است.
بدون نظر