۱۰ فیلم علمی تخیلی برتر تاریخ سینما با موضوع هوش مصنوعی [قسمت اول]

مفهوم هوش مصنوعی چیزی است که برای مدت طولانی انسان را شیفته و درگیر خود ساخته است. از همان اولین فیلم علمی تخیلی در سال ۱۹۲۷ تا به امروز، هوش مصنوعی ایده‌ای بوده که بارها و بارها در قالب سینما مورد بررسی قرار گرفته است. در واقع، فیلم‌های علمی تخیلی با موضوع هوش مصنوعی چنان رایج و مرسوم شده‌اند که اکنون یک ژانر فرعی را در ژانر اصلی علمی تخیلی برای خود دارند. اما چه چیزی در هوش مصنوعی وجود دارد که آن را به جایگاه و جذابیتی رسانده که یک ژانر فرعی به نام خود ثبت کرده است؟ برای پاسخی دقیق به این سوال می خواهیم شما را با بهترین فیلم های علمی تخیلی تاریخ سینما با موضوع هوش مصنوعی آشنا کنیم.

هشدار اسپویل: در ادامه مطلب به ناچار به بخشی از داستان هر فیلم اشاره خواهد شد که پیشاپیش از این بابت از شما مخاطبان عزیز برترین‌ها پوزش می‌طلبیم.

۱۰- ای. آی. هوش مصنوعی (۲۰۰۱)

فیلم «ای. آی. هوش مصنوعی» (A.I. Artificial Intelligence) در مورد یک بچه رباتیک به نام دیوید است که اولین رباتی به شمار می‌آید که برای عشق ورزیدن برنامه‌ریزی شده است. وقتی که کارمند یک کمپانی سایبرنتیک برای یک برنامه تحقیقاتی از دیوید استفاده می‌کند، دیوید خود را در زندگی گرفتار می‌بیند که نه انسان‌ها او را می‌پذیرند و نه ماشین‌ها. برای کشف جایگاه خود و اینکه او واقعاً به کجا تعلق دارد، دیوید یک سفر خطرناک را در پیش گرفته و در این مسیر با ربات‌های منحصربفرد دیگری آشنا می‌شود. فیلم «ای. آی. هوش مصنوعی» که با نقدهای مثبتی روبرو شده و با بودجه ۱۰۰ میلیون دلاری‌اش، در گیشه موفق به ۲۳۵ میلیون دلار فروش شد، در هفتاد و چهارمین مراسم اسکار نیز در بخش بهترین آهنگ اورجینال و بهترین جلوه‌های ویژه نامزد دریافت جایزه شد. این فیلم جوایز سینمایی دیگری نیز دریافت کرد که از آن جمله می‌توان به جوایز متعدد برای هیلی جوئل اوزمونت ستاره نوجوان فیلم اشاره کرد که نقش دیوید را بازی کرد.

در سال ۲۰۱۳، مارک کرمود، منتقد سینمایی، از این فیلم به عنوان «شاهکار ماندگار اسپیلبرگ» یاد کرد. «ای. آی. هوش مصنوعی» در ابتدا توسط استنلی کوبریک توسعه یافته و وی چندین نویسنده مختلف را برای نوشتن یک سناریو اقتباسی استخدام کرد. با این وجود وی بر این باور بود که تصویربرداری کامپیوتری هنوز آنقدر پیشرفت نکرده که بتوان شخصیت دیوید را با استفاده از آن خلق کرد و اینکه هیچ کودک-بازیگری قادر نخواهد بود نقش این شخصیت را به خوبی ایفا کند و بدین ترتیب بود که این فیلم سال‌ها در مرحله توسعه باقی ماند. در سال ۱۹۹۵، کوبریک ساخت این فیلم را به اسپیلبرگ پیشنهاد کرد و بدین ترتیب بود که «ای. آی. هوش مصنوعی» به این کارگردان بزرگ تقدیم شد.

۹- ارتقا (۲۰۱۸)

داستان فیلم «ارتقا» (Upgrade) در مورد مردی به نام گری تریس است که بعد از فلج شدن بدنبال یک تصادف هولناک که به مرگ همسرش می‌انجامد، با پیشنهادی توسط یک مخترع روبرو می‌شود که می‌خواهد یک سیستم هوش مصنوعی را در بدن او جاسازی کرده و بدین ترتیب وی می‌تواند دوباره راه برود. در ابتدا، گری از این که دوباره می‌تواند راه برود شگفت‌زده می‌شود اما خیلی زود در می‌یابد که این سیستم دارای قدرت‌های دیگری نیز داشته و بدین ترتیب باید تصمیم بگیرد که آیا باید از این قدرت‌ها برای انتقام از کسانی که همسرش را کشته‌اند استفاده کند یا خیر.

فیلم «ارتقا» که توسط لی ونل نوشته و کارگردانی شده است، به ویژه به خاطر سکانس‌های اکشن خود مورد تایید و تحسین منتقدان قرار گرفت و بسیاری از آن به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های سال ۲۰۱۸ یاد کردند. این فیلم در باکس آفیس نیز به موفقیت تجاری دست یافته و با بودجه ۳ میلیون دلاری خود به فروشی بیش از ۱۶ میلیون دلار رسید. ایده ساخت این فیلم زمانی به ذهن ونل رسید که تصویری از مردی را دید که تمامی چهار دست و پایش فلج بوده و از یک تراشه کامپیوتری برای کنترل حرکت خود استفاده می‌کرد.

۸- او (۲۰۱۳)

در فیلم «او» (Her) نویسنده‌ای به نام تئودور را می‌بینیم که بعد از جدایی از همسر محبوبش، شیفته یک سیستم عامل جدید به نام سامانتا می‌شود. در حالی که تئودور زمان بیشتر و بیشتری را با سامانتا می‌گذراند دوستی آن‌ها به عشق منتهی می‌شود. فیلم «او» توسط اسپایک جونز نوشته، تهیه و کارگردانی شده و اولین تجربه نویسندگی فیلمنامه او نیز به شمار می‌آید. این فیلم مورد استقبال منتقدان قرار گرفته و جوایز متعددی را نیز دریافت کرد. در مراسم اسکار هشتاد و ششم نیز، «او» در ۵ بخش نامزد جایزه شده و در نهایت جایزه بهترین فیلمنامه اورجینال را بدست آورد. از این فیلم به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های قرن اخیر یاد می‌کنند.

جونز بعد از خواندن یک مقاله آنلاین در مورد وبسایتی که در آن هوش مصنوعی با کاربران گفتگوی متنی دارد به فکر نوشتن فیلمنامه «او» افتاد. وی همچنین تحت تاثیر رویکرد چارلی کافمن در نوشتن سناریو «سینکدوکی، نیویورک» (Synecdoche, New York) قرار گرفته و می‌خواست سناریویی بنویسند که بتواند تمام احساسات خود را در آن داخل کند. در طی ساخت فیلم، سامانتا مورتون نقش صدای سیستم عامل سامانتا را بازی می‌کرد و در تمام مدت در داخل یک کابین عایق صدای کوچک به رنگ سیاه قرار داشت. مورتون و خواکین فینیکس در طول فیلم‌برداری همدیگر را نمی‌دیدند تا رابطه بین شخصیت فینیکس و سامانتا بهتر و طبیعی‌تر شکل بگیرد. با این وجود، بعد از اتمام فیلم‌برداری‌ها تصمیم گرفته شد که از صدای اسکارلت جوهانسون برای نقش سامانتا استفاده شده و بدین ترتیب برخی سکانس‌ها از نو فیلم‌برداری شدند.

۷- نابودگر (۱۹۸۴)

در فیلم «نابودگر» (The Terminator) یک سایبورگ قاتل به نام نابودگر از سال ۲۰۲۹ به سال ۱۹۸۴ فرستاده می‌شود تا زنی به نام سارا کانر را به قتل برساند. نابودگر توسط یک سیستم هوش مصنوعی به نام اسکای‌نت فرستاده شده زیرا فرزند هنوز متولد نشده سارا کانر در آینده رهبری مبارزه علیه این شبکه را بر عهده خواهد گرفت. در مقابل مردی به نام کایل ریس نیز برای محافظت از کانر فرستاده می‌شود که به سارا هشدار می‌دهد اسکای‌نت در آینده یک هولوکاست هسته‌ای را انجام داده و این دو با هم باید از انجام این کار جلوگیری کنند. «نابودگر» عموماً به عنوان فیلمی شناخته می‌شود که جیمز کامرون را به شهرت رساند و حرفه بازیگری آرنولد شوارتزنگر را تثبیت ساخت.

این فیلم با نقدهای مثبت منتقدان مواجه شده و با بودجه ساخت تنها ۶.۴ میلیون دلاری خود بیش از ۷۸ میلیون دلار فروش کسب کرد. موفقیت این فیلم باعث شکل‌گیری یک فرانچایز شد که جدیدترین قسمت آن به تازگی منتشر شده است. فیلم «نابودگر» به عنوان یکی از محبوب‌ترین فیلم‌های علمی تخیلی تمام دوران شناخته شده و یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ سینما نیز هست که تاثیر زیادی بر فرهنگ عامه نیز داشت.

۶- روزی که دنیا از حرکت ایستاد (۱۹۵۱)

فیلم «روزی که دنیا از حرکت ایستاد» (The Day the Earth Stood Still) در مورد یک موجود فرازمینی به نام کلاتو است که همراه با سفینه خود روی زمین فرود آمده و پس از مشاهده توسعه روزافزون سلاح‌ها و تکنولوژی هسته‌ای در کره زمین، پیامی برای انسان‌ها با خود آورده است. همراه او محافظی به نام گورت است که تهدیدی بزرگ به نظر می‌رسد. زمینیان در ابتدا با ترس و تردید از او استقبال می‌کنند و بدین ترتیب کلاتو مجبور است انسان‌ها را متقاعد سازد که به پیام او گوش داده یا به عنوان خطری برای دیگر سیارات نابود شوند. «روزی که دنیا از حرکت ایستاد» بر اساس یک داستان کوتاه به نام «وداع با ارباب» (Farewell to the Master) نوشته هری بیتس در سال ۱۹۴۰ ساخته شده و جولین بلاوشتین، تهیه کننده فیلم، آن را از میان دویست داستان و رمان علمی تخیلی برای یک پروژه سینمایی انتخاب کرد.

این فیلم پس از اکران مورد استقبال منتقدان قرار گرفته اما موفقیت متوسطی در باکس آفیس بدست آورده و با بودجه‌ای ۹۹۵.۰۰۰ دلاری تنها به فروش ۱.۸۵ میلیون دلاری دست یافت. «روزی که دنیا از حرکت ایستاد» همواره به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های ژانر خود و یک فیلم کلاسیک آمریکایی شناخته می‌شود. این فیلم میراث دیگری نیز داشته و آن را الهام‌بخش رونالد ریگان در آغاز گفتگوها با دیگر کشورها در مورد آماده شدن برای رویارویی با حمله موجودات فضایی می‌دانند. ریگان بر این باور بود که اگر حمله موجودات فضایی رخ دهد جهانیان باید برای مقابله با آن با هم متحد شوند. در سال ۲۰۰۸ این فیلم بازسازی شده و این بار کیانو ریوز نقش کلاتو را بازی کرد.

بیشتر بخوانید: ۱۰ فیلم ترسناک علمی تخیلی برتر و دیدنی قرن ۲۱ را بشناسید [قسمت دوم]