ماندگاری ویروس کرونا روی سطوح مختلف چقدر است؟

ماندگاری ویروس کرونا روی سطوح مختلف باعث نگرانی مردم سراسر دنیا شده است. به تازگی شواهدی یافت شده است که نشان می‌دهد ۱۷ روز بعد از این که مسافران کشتی تفریحی دیاموند پرینسس را ترک کردند ویروس کرونا همچنان زنده مانده است. با این اوصاف، خطر خرید از فروشگاه‌های مواد غذایی و به دست گرفتن بسته‌های خرید یا حتی خریدهای اینترنتی و تحویل جعبه‌های کارتنی چقدر می‌تواند باشد؟

افراد بسیاری در دوران شیوع ویروس کرونا در خانه مانده‌اند و سعی کرده‌اند با انتخاب خودخواسته و آگاهانه قرنطینه خانگی از تماس با افرادی که احتمال آلوده شدن به ویروس کووید ۱۹ را دارند بپرهیزند. اما گزارشات جدید مرکز پیشگیری و کنترل بیماری در امریکا نشان داد که RNA (آران‌ای) این ویروس، که منجر به بیماری کووید ۱۹ یا کرونا می‌شود، در کشتی تفریحی دایاموند پرینسس ۱۱ روز پس از این که مسافران کشتی را ترک کردند دیده شده است. خب، حالا خطر حمل بسته‌های کارتنی، خرید از فروشگاه مواد غذایی، تحویل بسته‌های پستی و چیزی که دانشمندان از آن با عنوان «سطوح پُر تماس» یعنی سطوحی که تماس بالایی دارند یاد می‌کنند چقدر است؟

آیا گزارشات به دست آمده از کشتی تفریحی بر این امر دلالت دارد که ویروس‌ها می‌توانند تا ۱۷ روز روی سطوح مختلف زنده بمانند؟

تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری روی کشتی تفریحی شواهدی از آر‌ان‌ای ویروسی در کابین‌ها را نشان می‌دهد که هنوز تمیز نشده‌اند. اما برای شفاف‌سازی بیشتر می‌توان این طور گفت که این حالت فقط به این معنی است که ویروس قابل تشخیص بوده است نه این که زنده باشد یا تماس با این سطوح بتواند فردی را آلوده کند. (آران‌ای یا ریبونوکلئیک اسید، اطلاعات ژنتیک ویروس را با خود حمل می‌کند.)

به عبارت دیگر، آران‌ای قسمت‌هایی از ویروس است که می‌تواند زنده بماند. این ویروس نیاز به بسیاری چیزهای دیگر دارد که سالم بماند. اگر شما قسمت‌هایی از آران‌ای را داشته باشید، به این معنی نیست که آلوده به ویروس باشید زیرا برای ویروسی شدن به تمام ژنوم دست‌نخورده و سالم  نیاز دارید. فقط به این دلیل که تکه‌هایی از آران‌ای را داشته‌اید به این معنی نیست که عفونت ویروسی در شما وجود داشته است.

ویروس کرونا روی سطوح مختلف چقدر می‌تواند زنده بماند؟

مجله پزشکی نیوانگلند به تازگی مقاله‌ای را منتشر کرده است که نتایج آزمایش ماندگاری و دوام ویروس روی سطوح مختلف را در محیط کنترل شده آزمایشگاهی نشان می‌دهد. آنها به این نکته پی بردند که ویروس تا ۴ ساعت روی مس قابل تشخیص است، روی جعبه‌های مقوایی یا کارتن تا ۲۴ ساعت، روی پلاستیک یا نایلون و فلز تا ۷۲ ساعت زنده می‌ماند.

اما نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که مقدار ویروس روی هر کدام از این سطوح به مرور زمان کاهش پیدا می‌کند. و بنابراین، احتمال دارد از خطر عفونت و آلوده شدن به ویروس ناشی از تماس یا لمس مستقیم یا غیرمستقیم آنها به تدریج کاسته شود.

آیا فقط با یک تکه کوچک از کووید ۱۹ به ویروس کرونا عفونی می‌شوید؟

برای آلوده شدن به این ویروس باید مقدار خاصی از اجزای ویروس وجود داشته باشد. اگر فقط یک جزء کوچک از ویرس روی انگشت شما باشد، احتمال عفونی شدن بسیار کم است. برخی ویروس‌ها بسیار قدرتمند هستند و شما با داشتن ۱۰ جزء از آنها عفونی می‌شوید و برخی دیگر نیاز به میلیون‌ها جزء دارند. هر چه در معرض ذرات ویروس کمتری باشید، کمتر احتمال دارد به ویروس کرونا عفونی شوید. به همین دلیل است که مقدار بر جای مانده از ویروس روی یک سطح حائز اهمیت است.

چند نفر از مردم از طریق سطوح هنگام قرار گرفتن در معرض ذرات هوایی یا تماس مستقیم با افراد عفونی آلوده می‌شوند؟

تا جایی که در حال حاضر مشخص شده است، افراد بسیار زیادی می‌توانند در اثر تماس با فرد آلوده به ویروس در مقایسه با تماس با سطوح آلوده عفونی شوند. بدین ترتیب، هنوز هم آگاهی از چیزهایی که لمس می‌کنید، مخصوصا سطوحی که تماس بالایی دارند، بسیار مهم است و در مورد تمیز کردن دست‌ها بعد از تماس با چیزهای مختلف باید بسیار دقت داشته باشید. مثلا، سرویس‌های حمل و نقل عمومی (اتوبوس و مترو) یا فروشگاه‌های مواد غذایی و مکان‌هایی که معمولا مردم زیادی در آنجا در رفت و آمد هستند.

این ویروس روی موادی مانند پلاستیک و فلز بسیار پایدار است و می‌تواند تا چند روز دوام بیاورد. بنابراین، احتمال این که فرد بیماری این ویروس را روی سطوح انباشته کند و سپس فرد دیگری با آن سطح تماس داشته باشد و صورت خود را لمس کند بسیار زیاد است.

آیا در خرید از فروشگاه‌های مواد غذایی و تحویل بسته‌ها و کارتن‌های اجناس خطر عفونی شدن به ویروس کرونا وجود دارد؟

خطر ابتلا بدین روش بسیار کم است اما امکان دارد فردی که جنس یا محموله‌ای را به خانه شما می‌آورد (مثلا هنگام خرید اینترنتی) بیمار باشد و مسیری برای انتقال ویروس ایجاد شود. ما به شما توصیه می‌کنیم که هر بار که چیز جدیدی وارد خانه شما می‌شود، آن را ضدعفونی کنید و بعد از تماس با آن دست‌هایتان را فورا بشویید و حواستان جمع باشد.

دوام ویروس روی کارتن‌های مقوایی بسته بندی خیلی زیاد است. وقتی جعبه کارتنی را دریافت کردید، آن را باز کنید و فورا کارتن خالی را دور بیندازید. دست‌هایتان را بشویید و سعی کنید از تماس دست‌ها با صورت بپرهیزید. هر کاری که برای به حداقل رساندن تماس جعبه با صورت لازم است انجام دهید.

این مطالب را هم بخوانید: چگونه برای جلوگیری از شیوع کرونا از دست زدن ناآگاهانه به صورت‌ جلوگیری کنیم؟

آیا احتمال دارد محتوای درون جعبه کارتنی هم توسط فردی که آن را حمل می‌کند آلوده شود؟

احتمال آلودگی قطعا وجود دارد اما بیشتر از همه احتمال دارد بیرون جعبه در تماس با افراد مختلفی باشد تا درون جعبه. اما اگر چند روز می‌شود که جعبه به خانه شما رسیده، هر ویروسی که داخل آن بوده تا به حال دیگر غیر فعال شده است.

نکات مهمی برای نظافت سطوح

تمام سطوحی که اعضای خانواده هر روز در تماس بالایی با آنها هستند را به طور مرتب تمیز کنید؛ مثلا دستگیره در و سرویس بهداشتی. تمیز کردن مرتب خانه با استفاده از شوینده‌های معمولی و همیشگی مثل محلول‌های سفیدکننده و محلول‌های حاوی الکلی که حداقل ۷۰ درصد الکل داشته باشند بسیار مؤثر است. اگر فردی در خانه شما مبتلا به بیماری کرونا باشد، نظافت و ضدعفونی منزل اهمیت بیشتری پیدا خواهد کرد و باید به وفور انجام شود.

این مطلب را هم بخوانید: نحوه ضدعفونی و تمیز کردن خانه برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا

سازمان غذا و دارو فهرستی از محصولات پاک‌کننده خانه که می‌توانند ویروس کووید ۱۹ را بکشند را منتشر کرده است. این ویروس یک ویروس پوشش‌دار یا غلاف‌دار است. بنابراین، در صابون و الکل نمی‌تواند زنده بماند.