برخلاف اغلب رژیم های لاغری که کم چربی هستند، رژیم کتوژنیک از قرار معلوم عکس منطق رژیمی عمل می کند. چون به جای کم کردن چربی، شما در این رژیم در هر وعده ی غذایی مقدار زیادی چربی مصرف می کنید. تحقیقات نشان داده این رژیم غذایی می تواند مؤثر باشد و به مقابله با بیماری های مرتبط با چاقی کمک کند. با این حال، رژیم کتوژنیک برای هر کسی مناسب نیست. در ادامه می خواهیم ببینیم رژیم کتوژنیک چیست ، چگونه عمل می کند و برای چه کسانی مناسب نیست.
رژیم کتوژنیک نزدیک به ۱۰۰ سال قدمت دارد
رژیم کتوژنیک اولین بار در دهه ی ۱۹۲۰ به عنوان روشی برای درمان بیماری صرع مطرح شد. پزشکان از این رژیم غذایی به مدت دو دهه استفاده می کردند تا آنکه داروهای جدید مخصوص بیماری صرع تولید شدند و این رژیم غذایی هم تا پیش از دهه ی ۱۹۵۰ از رواج افتاد.
به مدت بیش از نیم قرن هیچ استفاده ای از رژیم کتوژنیک نمی شد، تا آنکه ۱۵ سال قبل، این رژیم غذایی دوباره از سر گرفته شد؛ این بار اما به عنوان درمانی برای چاقی و دیابت نوع دو.
اما حتی کسانی که اضافه وزن یا دیابت نوع دو ندارند هم مدتی این رژیم را گرفته اند، از جمله سلبریتی هایی مانند هلی بری، ونسا هاجنز و لبران جیمز.
رژیم کتوژنیک چگونه عمل می کند؟
در این رژیم غذایی شما بیشتر چربی و مقدار بسیار کمی کربوهیدرات مصرف می کنید. رژیم کتوژنیک معمولاً حاوی ۷۵ درصد چربی، ۲۰ درصد پروتئین و ۵ درصد کربوهیدرات است.
رژیم کتوژنیک معمولاً شامل این مواد غذایی می شود:
گوشت
تخم مرغ
لبنیات پرچرب
سبزیجات برگ دار و همینطور سبزیجات غیر نشاسته ای
آجیل
آووکادو
روغن زیتون
مقادیر اندکی میوه های توت مانند (توت فرنگی، تمشک و غیره)
وقتی رژیم کتوژنیک می گیرید، بدن شما دیگر به کربوهیدرات ها به عنوان منبع اصلی تأمین انرژی خود تکیه نمی کند، مسأله ای که باعث می شود بدن وارد حالتی به نام کتوز شود. کتوز زمانی رخ می دهد که سوخت و ساز بدن به گونه ای تغییر کند که برای تأمین انرژی، چربی ها را بسوزاند. این مسأله می تواند باعث کاهش چربی های بدن شود، موضوعی که می تواند به پیشگیری از ابتلا به مشکلات جسمانی مرتبط با چاقی مثل دیابت نوع دو یا بهبود چنین مشکلاتی کمک کند.
علت این مسأله آن است که در حالت کتوز بدن ممکن است حساسیت بیشتری هم نسبت به انسولین پیدا کند، هورمونی که به متعادل شدن قند خون کمک می کند. تحقیقات نشان داده کسانی که مبتلا به دیابت نوع دو هستند و یک رژیم غذایی کم کربوهیدرات دارند، در مقایسه با بیماران دیابتی ای که یک رژیم غذایی نرمال یا پر کربوهیدرات دارند، به طور کلی بهتر می توانند سطح گلوکز خون خود را کنترل کنند.
رژیم کتوژنیک با کاهش وزن آغاز می شود و سپس با یک میزان ثابت در کاهش وزن ادامه پیدا می کند
در رژیم کتوژنیک هر کسی میزان مختلفی از کاهش وزن را تجربه می کند. افرادی که اضافه وزن دارند وقتی این رژیم را شروع می کنند، هفته ی اول معمولاً حدود ۲/۵ تا ۳/۵ کیلوگرم وزن کم می کنند و از آن به بعد هر هفته نزدیک به نیم تا یک کیلوگرم از وزن آن ها کاسته می شود.
با این حال، این رژیم غذایی برای بعضی افراد عوارضی دارد که عبارتند از:
بدبویی دهان
یبوست
سردرد
حالت تهوع
استفراغ
اختلال در خواب
بخشی از علت کاهش وزن اولیه در این رژیم غذایی کاهش وزن آب است چون در رژیم های غذایی کم کربوهیدرات آب کمتری در بدن انباشته می شود. برخی تحقیقات هم بیان می کند در رژیم کتوژنیک ممکن است روند کاهش وزن ادامه پیدا نکند و از جایی به بعد دیگر وزن کم نکنید.
چرا ادامه ی رژیم کتوژنیک سخت است؟
برای بسیاری از افراد امتحان رژیم کتوژنیک بی ضرر است و این رژیم غذایی را شاید بتوان تقلیدی از تغذیه ی انسان های اولیه دانست. با این حال، در برخی موارد باید با احتیاط عمل کرد. اگر به بیماری دیابت مبتلا هستید و از داروهای مخصوص دیابت برای کنترل قند خون خود استفاده می کنید، برای گرفتن رژیم کتوژنیک باید به طور دقیق با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید داروهای خود را به درستی با این رژیم غذایی تنظیم کنید.
رژیم کتوژنیک برای بسیاری از مردم ممکن است بسیار محدود کننده و دشوار باشد. یک فرد معمولی که از سلامت برخوردار باشد احتمالاً نیازی به رژیم غذایی کتوژنیک ندارد اما کاهش مصرف کربوهیدرات های تصفیه شده/فرآوری شده احتمالاً برایش مفید خواهد بود.
چه کسانی نباید رژیم کتوژنیک بگیرند؟
این رژیم غذایی لزوماً برای هر کسی مناسب نیست، مثل کودکان. متخصصان تغذیه معتقدند استفاده از رژیم کتوژنیک یا هر رژیم غذایی محدود کننده ای برای کودکان یا نوجوانان می تواند منجر به کمبود مواد مغذی یا اختلالات غذایی در آن ها شود.
به علاوه، اگر به مشکل آریتمی یا همان بی نظمی ضربان قلب دچار هستید یا ریسک بروز آن در شما وجود دارد، کتوژنیک رژیم مناسبی برای شما در دراز مدت نیست. تحقیقی در سال ۲۰۱۹ که با شرکت نزدیک به ۱۴ هزار نفر انجام شده بود نشان داد کسانی که سال ها غلات، میوه و سبزیجات غیر نشاسته ای کمی مصرف می کنند، ریسک ابتلا به یک مشکل قلبی به نام فیبریلاسیون دهلیزی (شایع ترین نوع آریتمی قلبی) در آن ها بالاتر است.
حتی اگر از سلامت برخوردار باشید، گرفتن این رژیم به مدت طولانی می تواند منجر به کمبود ویتامین های B و C در شما شود، چون بسیاری از مواد غذایی ای که حاوی این ویتامین ها هستند، مثل حبوبات و میوه ها، کربوهیدرات بالایی دارند. اگر مواد مغذی مناسب را دریافت نکنید، رژیم کتوژنیک ممکن است باعث افزایش وزن شود، نه کاهش وزن.
کلام آخر آنکه، رژیم کتوژنیک برای هر کسی مناسب نیست و قبل از شروع آن باید با یک متخصص تغذیه ی معتبر صحبت کنید، به خصوص اگر دچار مشکل جسمی ای هستید که رژیم غذایی ممکن است روی آن تأثیر بگذارد.
بدون نظر