ساگو نوعی نشاسته است که از نخل‌های مناطق استوایی مثل درخت نخل ساگو به دست می‌آید. این نشاسته کاربردهای گوناگونی دارد و البته منبع غنی کربوهیدرات در برخی نقاط دنیا به حساب می‌آید. ساگو همچنین دارای آنتی‌اکسیدان و نشاسته‌ی مقاوم است و فواید گوناگونی برایش برشمرده‌اند، از جمله کاهش خطرات بیماری‌های قلبی. در این مقاله ضمن آشنایی با این ماده‌ی غذایی، از فواید و مضرات آن آگاه خواهید شد.
نخل ساگو
ساگو نوعی نشاسته است که از ریشه‌ی نوعی خاص از درخت نخلی به همین نام حاصل می‌شود، درختی که به طور طبیعی در اقصا نقاط دنیا مثل اندونزی، مالزی، فیلیپین و گینه‌ی نو می‌روید. این درخت رشد بسیار سریعی دارد و با انواع خاک سازگار است. همچنین از هر نخل ساگو می‌توان حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کیلوگرم از این نشاسته استخراج کرد.
این نشاسته برای اهالی اندونزی، مالزی و گینه‌ی نو در زمره‌ی مواد غذایی رژیمی قرار می‌گیرد. با اینکه چندان مغذی نیست اما منبع غنی کربوهیدرات است و ماده‌ی مهمی برای تأمین انرژی بدن به شمار می‌آید. ساگو را می‌توان به دو شکل کلی پودر یا دانه‌های کوچک تهیه کرد. شکل پودر آن نشاسته‌ی خالص است اما برای تهیه‌ی دانه‌هایش، آن را با آب مخلوط می‌کنند و سپس کمی حرارت می‌دهند.
با توجه به اینکه این نشاسته طبیعتاً چسبناک نیست می‌تواند جایگزین بسیار مناسبی برای انواع آرد باشد و برای افرادی که رژیم غذایی خاصی را باید رعایت کنند می‌توان با استفاده از همین نشاسته نان تهیه کرد.
ارزش غذایی ساگو
این نشاسته تقریباً نشاسته‌ی خالص است و مقدار کمی پروتئین، چربی و فیبر دارد و همچنین تعداد بسیاری ویتامین و مواد معدنی را نمی‌توان در آن یافت. بدین ترتیب ارزش غذایی برای هر صد گرم ساگو را می‌توان اینگونه دسته‌بندی کرد:
کالری: ۳۳۲
پروتئین: کمتر از ۱ گرم
چربی: کمتر از ۱ گرم
کروهیدرات: ۸۳ گرم
فیبر: کمتر از ۱ گرم
روی: ۱۱ درصد مقدار مورد نیاز روزانه برای بدن
همانطور که اشاره شد این نشاسته حاوی مقدار کمی ویتامین و مواد معدنی است. بنابراین نسبت به انواع دیگر آردها از جمله آرد گندم که سرشار از پروتئین و ویتامین ب است، ارزش غذایی بسیار ناچیزی دارد. اما با توجه به اینکه آردی طبیعی به حساب می‌آید و خاصیت نچسبی دارد برای افراد مبتلا به بیماری سُلیاک و یا افرادی که رژیم غذایی خاصی دارند، مثل رژیم غذایی پارینه سنگی، جایگزین مناسبی برای آرد محسوب می‌شود.
فواید ساگو برای سلامتی
از جمله فوایدش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
ساگو منبع غنی کربوهیدرات است
کربوهیدرات‌ها مولکول‌هایی هستند که مولکول‌های بالقوه مضر به اسم «رادیکال آزاد» را خنثی می‌کنند. هنگامی که میزان رادیکال‌های آزاد در بدن بیش از حد افزایش یابد موجب تخریب سلولی می‌شوند که در نهایت به بیماری‌هایی همچون سرطان یا بیماری‌های قلبی ختم خواهند شد.
محققان طی مطالعات آزمایشگاهی دریافته‌اند که ساگو منبع غنی پلی‌فِنُل‌ها از جمله جوهر مازو و زردینه است. پلی‌فنل‌ها ترکیباتی گیاهی هستند که در بدن عملکر آنتی‌اکسیدان‌ها را دارند. همچنین از دیگر یافته‌های محققان این است که رژیم غذایی غنی از پلی‌فنل موجب افزایش ایمنی بدن، کاهش التهاب و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی می‌شود.
تحقیقاتی دیگر که روی حیوانات انجام شده نیز حاکی از این است که مصرف بالای آن در موش‌ها اثر تخریب رادیکال‌های آزاد را کاهش داده، میزان آنتی‌اکسیدان را افزایش داده و خطر تصلب شراین نیز افت داشته است. این نتایج را می‌توان به وجود میزان بالای آنتی‌اکسیدان در ساگو نسبت داد. اگرچه هنوز تحقیقات انسانی در این مورد انجام نشده است و تحقیقات بیشتری برای اثبات تأثیر آن در بدن انسان مورد نیاز است.
ساگو منبع مناسبی از نشاسته‌ی مقاوم است
ساگو به طور تقریبی حدود ۷.۵ درصد نشاسته‌ی مقاوم دارد، نوعی نشاسته که با عبور از دستگاه گوارش و بی‌نیاز از عمل هضم وارد روده و خوارک باکتری‌های روده می‌شود. باکتری‌های روده نیز با شکست ترکیبات نشاسته‌ی مقاوم ترکیبات دیگری همچون اسیدهای چرب کوتاه‌زنجیر می‌سازند. بنابراین این نشاسته با افزایش میزان این ترکیبات موجب کاهش مقاوت انسولین می‌شود و خطر ابتلا به دیابت نیز کاهش می‌یابد.
موارد مصرف ساگو
ساگو را معمولاً با آب جوش مخلوط می‌کنند و می‌خورند اما در تهیه‌ی انواع دسر و غذا و همچنین پخت نان و بیسکوئیت هم کاربرد دارد. در آمریکا نیز آن را می‌توان در عطاری‌های آسیایی به شکل آرد یا دانه‌های کوچک تهیه کرد.
مضرات مصرف ساگو
ساگو در مقایسه با دیگر مواد حاوی کربوهیدرات، مثل برنج سبوس‌دار، کینوآ، جو دوسر، گندم و جو دارای ویتامین و پروتئین بسیار ناچیزی است. از سویی دیگر نیز با اینکه منبع غنی کربوهیدرات محسوب می‌شود مواد دیگری را نیز می‌توان یافت که نسبت به آن کربوهیدارت بیشتری دارند، مثلاً سیب‌زمینی، سیب‌زمینی شیرین و کدو حلوایی.
با اینکه نشاسته‌‌اش در فروشگاه‌های معمولی هم یافت می‌شود باید بدانید که خودِ نخل ساگو سمی است. اگر آن را پیش از فرآوری مصرف کنید موجب حالت تهوع، آسیب به کبد و حتی مرگ خواهد شد اما نشاسته‌ای که از آن به دست می‌آید خوراکی است.
بدون نظر