واژینیسموس (Vaginismus) عارضه‌ای در دستگاه تناسلی زنان است که طی آن عضلات کف لگن درگیر انقباض می‌شود. این عارضه رابطه جنسی را با درد یا سختی رو به رو می‌کند یا حتی ممکن است مقاربت، معاینه داخلی یا وارد کردن تامپون در واژن را غیرممکن نماید.
وقتی قرار است چیزی وارد واژن شما شود، مثلا تامپون، آلت جنسی مرد در زمان رابطه جنسی یا اسپکولوم، عضلات سفت می‌شوند زیرا یک انقباض غیرارادی در عضلات کف لگن رخ میدهد.
در این حالت، اسپاسم یا گرفتگی عضلات و درد یا قطع شدن موقت تنفس برای خانم‌هایی که مبتلا به واژینیسموس هستند اتفاق می‌افتد.
رایج ترین گروه عضلاتی که در واژینیسموس تحت تاثیر قرار می‌گیرند عضلات بالابرنده مقعد یا عضلات گروه PC هستند. این عضلات مسئولیت ادرار، رابطه جنسی، ارگاسم، حرکت روده و زایمان را بر عهده دارند.
اگر واژینیسموس درمان نشود، منجر به سرخوردگی و پریشان حالی می‌شود و ممکن است شرایط بدتر از این هم بشود. با این حال، درمان امکان پذیر است و نشد ندارد.
حقایقی در مورد بیماری واژینیسموس
واژینیسموس در انواع مختلفی است و علائم آن در بین زنان متفاوت است.
درد واژینیسموس از خفیف تا شدید متغیر است و می‌تواند منجر به حساسیت‌های مختلفی شود.
واژینیسموس می‌تواند به دلیل عوامل احساسی، عوامل پزشکی یا هر دو رخ دهد.
درمان واژینیسموس شامل تمرینات فیزیکی یا ورزش و تمرینات احساسی می‌شود که معمولا مفید هستند.
انواع مختلف واژینیسموس
همان طور که قبلا گفته شد، واژینیسموس انواع مختلفی دارد که زنان را در سنین مختلف تحت تاثیر قرار میدهد. در ادامه، می‌توانید با انواع واژینیسموس آشنا شوید.
۱- واژینیسموس اولیه
واژینیسموس اولیه می‌تواند منجر به استرس در روابط زناشویی شود. این نوع واژینیسموس در تمام طول عمر فرد را تحت تاثیر قرار میدهد و به عبارت دیگر درد همیشگی است. در زنان مبتلا به واژینیسموس اولیه، استفاده از تامپون و معاینه داخلی زنان با سختی مواجه خواهد شد.
زنان اغلب با داشتن اولین رابطه جنسی خود واژینیسموس را تجربه خواهند کرد. همسر او نمی‌تواند در هنگام رابطه جنسی آلت جنسی خود را در داخل واژن زن کند. مردان واژینیسموس را این گونه توصیه می‌کنند: “انگار آلت جنسی با ورود به دهانه واژن با دیوار برخورد می‌کند!”
ممکن است در این حالت درد، گرفتگی عمومی عضلات و قطع موقت تنفس خانم‌ها را درگیر کند. علائم واژینیسموس اولیه در زمان توقف تلاش برای دخول به واژن از بین می‌رود.
۲- واژینیسموس ثانویه
این عارضه یا بیماری بعد از این که رابطه جنسی معمولی تجربه می‌شود به سراغ خانم‌ها می‌آید و همیشگی نیست. واژینیسموس ثانویه در هر مرحله‌ای از زندگی ممکن است رخ دهد و حتی ممکن است قبلا وجود نداشته باشد و به طور ناگهانی بروز کند.
ریشه این بیماری از رخدادهای خاصی مانند عفونت، یائسگی یا رخداد ناگوار و تروما، ایجاد عارضه پزشکی، مشکلات در روابط عاطفی، جراحی یا زایمان نشات می‌گیرد.
حتی پس از این که مشکل یا عارضه جسمی برطرف و درمان شد، اگر بدن شما برای پاسخ به شکل واژینیسموس شرطی شده باشد، ممکن است درد هنوز هم ادامه داشته باشد.
۳- واژینیسوس جهانی
واژینیسموس همیشه هست و هر چیزی ممکن است آن را تحریک و برانگیخته کند.
۴- واژینیسموس موقعیتی
این نوع واژینیسموس تنها در زمان‌ها و موقعیت‌های خاص رخ میدهد. مثلا ممکن است در هنگام رابطه جنسی رخ دهد اما در معاینه داخلی ژنیکولوژیکی خانم‌ها یا وارد کردن تامپون در واژن اتفاق نیفتد.
علائم واژینیسموس
علائم ممکن است بین زنان فرق داشته باشد. اما می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
رابطه جنسی دردناک (دیسپاریونیا) با سفت شدگی و دردی که می‌تواند همراه با سوزش یا گزش باشد
دخول آلت جنسی مرد در واژن زن در هنگام رابطه جنسی سخت یا غیرممکن باشد
درد طولانی مدت در هنگام رابطه جنسی یا بدون دلیل شناخته شده
درد هنگام گذاشتن تامپون در واژن
درد هنگام معاینه داخلی و ژنیکولوژیکی زنان
انقباض عمومی عضلات یا قطع تنفس در هنگام تلاش برای رابطه جنسی
ذات درد می‌تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و شکل آن از ناراحتی تا سوزش گسترده باشد.
واژینیسموس جلوی تحریک شدن در هنگام رابطه جنسی را نمی‌گیرد اما می‌تواند باعث نگرانی و اضطراب شود تا این که سرانجام زوجین تصمیم می‌گیرند از انجام رابطه جنسی یا دخول واژینال اجتناب کنند.
دلایل ابتلا به واژینیسموس
واژینیسموس عارضه ای است که می‌تواند در اثر عوامل استرس‌زای فیزیکی، عوامل استرس‌زای عاطفی یا هر دو شود. حتی واژینیسموس می‌تواند انتظاری یا پیش‌بینانه باشد؛ یعنی به این دلیل ایجاد شود که خانم‌ها چون انتظار دارند این اتفاق برایشان بیفتد، دچار این عارضه می‌شوند.
محرک‌های عاطفی یا احساسی
محرک‌های عاطفی یا احساسی عبارت‌اند از:
ترس، مثلا، از درد یا بارداری
اضطراب در مورد عملکرد یا به دلیل ترس از گناه
مشکلات در روابطه عاطفی، مثلا، داشتن شریک جنسی که قصد سوء استفاده دارد یا احساس آسیب دیدن در هنگام رابطه جنسی
رخدادهای ناگوار مانند تجاوز یا داشتن سابقه سوء استفاده جنسی
تجربیات کودکی مانند دیدن رابطه جنسی یا قرار گرفتن در معرض تصاویر جنسی
محرک‌های فیزیکی یا جسمی
این محرک‌ها عبارت‌اند از:
عفونت، مانند عفونت مجاری ادرار یا عفونت قارچی
مشکلات و بیماری‌های جسمی ماننند سرطان یا اسکلروز گلسنگ
زایمان
یائسگی
جراحی لگن
عشق بازی نکردن
لیز شدگی کم واژینال
عوارض جانبی پزشکی
مشکلات جنسی می‌تواند هم بر مرد و هم زن تاثیر منفی بگذارد. این عارضه تقصیر هیچ یک از زوجین نیست و چیزی نیست که نیاز به نگران شدن یا خجالت زدگی داشته باشد. در بیشتر موارد، درمان می‌تواند مفید واقع شود.
درمان
پزشک برای تشخیص واژینیسموس سابقه پزشکی بیمار را می‌پرسد و معاینه لگنی انجام میدهد. درمان می‌تواند شامل مراجعه به متخصص‌های مختلفی باشد. این حالت بستگی به مورد و شدت بیماری دارد.
قبل از تمرکز بر درمان واژینیسموس، هر بیماری زمینه‌ای و نهفته احتمالی مانند عفونت ممکن است نیاز به تشخیص و درمان اولیه داشته باشد.
هدف از درمان کاهش سفت شدگی خود به خود عضلات و ترس از درد است. علاوه بر این، درمان برای غلبه بر هر نوع ترس دیگری که ممکن است مربوط به این مشکل باشد نیز انجام می‌شود.
درمان می‌تواند شامل ترکیبی از موارد زیر باشد:
ورزش‌ها و تمرینات کنترل کف لگن
این تمرینات شامل فعالیت‌های انقباض و آزاد کردن عضلات است. تمرینات کِگِل برای بهبود کنترل عضلات کف لگن توصیه می‌شود.
آموزش و مشاوره
تهیه و آماده سازی اطلاعات در مورد آناتومی جنسی و چرخه پاسخ جنسی می‌تواند به اشخاص کمک کند تا درد خود و فرایندی که بدن تحت آن قرار دارد را بفهمند و درک کنند.
تمرینات عاطفی
این تمرینات به فرد کمک می‌کند تا عوامل احساسی که منجر به واژینیسموس می‌شود را تشخیص دهد، بیان کند و حل نماید.
کاهش حساسیت در دخول
به خانم‌ها توصیه می‌شود هر روز ناحیه اطراف واژن را بدون ایجاد درد لمس کنند و هر چه به ورودی واژن نزدیک تر باشد بهتر است. آنها باید هر روز سعی کنند نسبت به روز قبل به ورودی واژن نزدیک تر شوند. وقتی که بتواند اطراف واژن را لمس کنند، تشویق می‌شوند که لب‌های واژینال را لمس و باز کند. مرحله بعد این است که انگشت خود را داخل واژن فرو کنند.
آموزش وارد کردن یا اتساع
وقتی که خانم‌های مبتلا به واژینیسموس بتوانند این کار را بدون درد انجام دهند، یاد می‌گیرند از یک متسع‌کننده پلاستیکی یا یک درج مخروطی شکل استفاده کنند. اگر او بتواند این کار را بدون درد انجام دهد، مرحله بعد این است که حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن را به حال خود در داخل واژن بگذارد تا عضلات به این فشار عادت کند. سپس، او می‌تواند درج بزرگتری را وارد واژن خود کند و بعد از آن به همسر خود یاد بدهد که چطور این کار را برایش انجام دهد و درج را وارد واژن او کند.
وقتی که خانم‌ها با وجود درج در واژن خود احساس راحتی کردند، آن وقت می‌توانند به همسر خود اجازه دهند آلت جنسی خود را نزدیک به واژن کند اما نه داخل واژن. وقتی که خانم‌ها را این حالت کاملا احساس راحتی کردند، آن وقت زوجین می‌توانند رابطه جنسی را امتحان کنند. حتی شاید آنها دلشان بخواهد این کار را مانند روند وارد کردن درج به تدریج انجام دهند.
مدت زمانی که واژینیسموس طول می‌کشد تا با موفقیت درمان شود بستگی به خود شخص دارد. در موارد خیلی نادر لازم است واژینیسموس جراحی شود.
همه خانم‌هایی که نگران علائم مربوط به واژینیسموس هستند باید برای معاینه و ارزیابی سلامت جسمی و روانی خود به مراکز بهداشت و سلامت مراجعه کنند.
خانما ما رو نندازید دور …. به خدا ما آنقدر هم به درد نخور نیستیم 🙂