مجازات اعدام در ژاپن چه تفاوتی با دیگر نقاط جهان دارد؟

مجازات مرگ هنوز هم در ژاپن وجود داشته و زندانیان محکوم به اعدام آنقدر دیر از اعدام خود باخبر می شوند که فرصتی برای خداحافظی با خانواده و عزیزانشان ندارند. هر مرگی با مقداری رازآلودگی همراه است، به خصوص در مورد زندانیانی که به یکباره و بدون خبر قبلی به محل اعدام برده و به زندگیشان پایان داده می شود. خانواده ها و عزیزان این افراد هیچ فرصتی برای خداحافظی کردن با فرد زندانی نداشته و تنها بعد از اعدام شدن فرد در جریان این موضوع قرار می گیرند.

مجازات مرگ هنوز هم در ژاپن قانونی است در حالی که محکومان به مرگ معمولاً به دار آویخته می شوند. در هر مورد، چشمان زندانی را بسته و سپس کلاه یا کیسه ای سیاه رنگ روی سر و صورت او انداخته می شود. در ادامه طنابی که روی یک در فرار اضطراری در کف زمین آویزان است باعث شکستن گردن فرد و مرگ او می شود. هر اعدام با حضور سه افسر زندان انجام شده و هر سه آن ها همزمان دکمه های در فرار را همزمان فشار می دهند تا کسی (حتی خودشان) نداند که مسئول اجرای اعدام چه کسی بوده است. تنها کسانی که زندانی محکوم به مرگ می تواند در لحظات آخر زندگی اش ببیند مسئولین زندان و یک روحانی است.

در سال ۲۰۱۸، ماساکاتسو نیشیکاوا در ژاپن اعدام شده و مرگ او به شکل ترسناکی موفق و کارآمد بود. کف محل اعدام برق زده و سیستم روشنایی نیز بی نقص بود، در حالی که صدای آرامش بخش جملاتی از بودا و آخرین اثر هنری فضا را پر کرده بود. سپس در یک حرکت متناقض با این فضای آرام بخش، حلقه دار اعدام به دور گردن او انداخته شده و در فرار زیر او باز شد. او لحظاتی بعد جان باخت و توسط دولتی کشته شده که چنان مجازات اعدام را در خفا انجام می دهد که حتی خود فرد اعدامی نیز تنها چند ساعت قبل از به دار آویخته شدن از موضوع مطلع می شود.

نیشیکاوای ۶۱ ساله اما انسان بی گناهی نبود. او به خاطر قتل چهار زن در یک سری قتل های هولناک که بیش از ۲۵ سال پیش رخ داده بود مقصر شناخته شد. کویچی سومیدا، دومین مردی که آن روز در ژاپن اعدام شد، نیز به دلیل قتل یک همکار زن سابق به مرگ محکوم شده بود. یکی دیگر از اعدامی ها مردی به نام شوکو آساهارا، موسس فرقه آئوم شینری کیو بود که در سال ۱۹۹۵ مسئول حمله با گاز سارین در مترو توکیو بود. آساهارای ۶۳ ساله مغز متفکر این حمله مرگبار بود که مرگ ۱۳ نفر و زخمی شدن ۶۰۰۰ نفر را در پی داشت. بر اساس گزارش رویترز، حدود ۱۳ نفر از اعضای این فرقه در لیست اعدام قرار داشته و تاکنون ۶ نفر از آن ها به طور همزمان اعدام شده اند.

اعدام این افراد اما به دلیل پنهانی بودن آن، در ژاپن باعث جنجال هایی شده است. زندانیان محکوم به مرگ در سلول های انفرادی نگه داشته شده و تنها هفته ای دو بار امکان انجام حرکات ورزشی را دارند. همچنین دیدار با خانواده در کمترین حد ممکن نگه داشته می شود که زندگی را برای زندانیان محکوم بسیار خسته کننده و طاقت فرسا می سازد. برخی دستکم ۵ سال در انتظار اعدام به سر می برند و برخی دیگر مانند نیشیکاوا، دهه ها را سپری می کنند بدون اینکه بدانند اعدامشان دقیقاً چه زمانی اتفاق خواهد افتاد.

کویچی شوجی، ۶۴ ساله، در زندانی در توکیو و یاسونوری سوزوکی، ۵۰ ساله در زندان فوکوکا در آگوست گذشته اعدام شدند. هر دوی آن ها به خاطر قتل محکوم شده و اولین اعدام هایی بودند که سال گذشته در ژاپن انجام می شد. هیچ یک از این دو نتوانسته بودند گناهکاری شان را نفی کنند. شوجی در سال ۲۰۰۱ دو زن را به قتل رسانده و به یکی از آن ها تجاوز کرده بود. او این قتل ها را در مشارکت با نامزدش انجام داده بود. یک سال قبل او به زنی در توکیو تجاوز کرده و او را زخمی کرده بود. سوزوکی نیز یک دختر ۱۸ ساله را بعد از تجاوز به قتل رسانده و دومین قربانی او نیز یک زن ۶۴ ساله بود. او نیز یک بار به جرم تجاوز و تلاش برای قتل یک زن دیگر دستگیر شده بود.

سوزوکی جنایت های هولناکش را تنها در عرض ۴ هفته بین دسامبر ۲۰۰۴ و ژانویه ۲۰۰۵ انجام داده بود. دستور اعدام هر دوی این قاتلین توسط تاکاشی یاماشیتا، وزیر دادگستری ژاپن صادر شد که در این باره چنین اظهارنظر کرده است: «حمله با اهداف جنسی مانند تجاوز به خودی خود یک جنایت غیرقابل بخشش است. این موارد نیز به طور خاصی هولناک بودند زیرا محکومان قربانیانشان را نیز به قتل رسانده بودند». بین سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶، ۲۴ نفر در ژاپن اعدام شده اند اما هنوز دستکم ۱۱۰ نفر در انتظار اعدام به سر می برند.

سازمان ملل و عفو بین الملل به شدت بی خبری خانواده ها و محکومان از اعدام و در خفا انجام شدن آن در ژاپن را محکوم کرده و ادعا کرده اند که محکومین به اعدام در نتیجه این رویه به دیوانگی کشیده شده و علاوه بر آن ها، خانواده هایشان نیز شکنجه می شوند. در میان هشت کشور صنعتی و ثروتمند جهان تنها ژاپن و ایالات متحده هنوز در سراسر خاک خود مجازات اعدام را لغو نکرده اند. در ژاپن مجازات اعدام به طور گسترده ای با موافقت مردم همراه بوده و در شرایطی که حبس ابد وجود ندارد، قضات یا مجبورند قاتلان با بیش از یک نفر را به اعدام یا یک دوره زندان (غیر ابد) که در نهایت به آزادی فرد قاتل خواهد انجامید محکوم کنند.

در سال ۲۰۱۰ مقامات ژاپنی در اقدامی غیرمنتظره و بی سابقه به روزنامه نگاران اجازه دادند از زندان توکیو دیدن کنند. تصاویر منتشر شده اتاق ها و سلول هایی ساده و همزمان ترسناک را نشان می دهند که در ابتدا شبیه یک سالن کنفرانس در یک هتل است. اما بعد از مدتی نگاهمان به قلاب های روی دیوار که زندانیان به آن ها زنجیر می شوند و درهای فرار روی کف زمین برای اعدام می افتد. خطوط قرمز کف سالن اعدام محل ایستادن محکوم به اعدام در هنگام انداخته شدن طناب به دور گردنش را نشان  می دهند. اعدام با فشردن یکی از سه دکمه ای که روی دیوار اتاق مجاور قرار دارد انجام می شود. دست و پاهای اعدامی هنگام اعدام بسته می شود تا تاب نخورند.

پنجره ای نیز وجود دارد که مقامات قضایی و زندان می توانند مراسم را تماشا کرده و بر اساس قانون، گاهی اوقات ماموران قضایی باید به عنوان شاهد نظاره گر دار زدن فرد محکوم باشند. بدنبال اعدام، کف زمین محوطه زندان را نمک پاشی می کنند که یک سنت مذهبی برای تطهیر است. گفته می شود که محکومین به مرگ در زندان های ژاپن آخرین غذای درخواستی شان را دریافت خواهند کرد اما فرصت پیدا نمی کنند که با خانواده هایشان وداع کنند.

در مسیر سالن اعدام، مجسمه ای از کانون، الهه بودایی بخشش، قرار دارد او به دلیل خودداری از ازدواج با مردی که پدرش برایش انتخاب کرده بود به مرگ محکوم شد اما شمشیر اعدام کننده پیش از آن که به کانون آسیب برساند شکست. چهره این مجسمه یکی از آخرین چیزهایی خواهد بود که اعدامی می بیند زیرا با چشم های بسته به محل دار زدن برده می شوند.

بیشتر بخوانید: حکم اعدام؛ دلایل موافقان برای درستی و عادلانه بودن اشد مجازات ممکن [قسمت اول]