ما هنوز به طور دقیق نمی دانیم کارکرد خواب هایی که می بینیم چیست، اما این موضوع مانع از ساخت افکاری زیبا اما عجیب به دست ذهن مان در دنیاهایی دیگر نمی شود، افکاری که وقتی صبح از خواب بیدار می شویم ما را در حیرت فرو می برند. اما از قرار معلوم به دلایلی، بعضی چیزها و کارهای عادی هستند که هیچوقت در خواب هایمان آن ها را نمی ببینیم، در حالی که فیل های پرنده، جنگ با آدم فضایی ها یا موتورسواری شاید پای ثابت خواب های ما باشند. با این حال، سر و کله ی چیزهایی مثل تلفن های هوشمند، آینه و غذا به ندرت در خواب هایمان پیدا می شود.
در ادامه می خواهیم ببینیم چرا بعضی چیزها یا کارها که در دنیای بیداری کاملاً شدنی هستند را در خواب نمی توانیم ببینیم یا انجام دهیم.
۱- دیدن تلفن های هوشمند
طبق تحقیقات فقط حدود ۳/۵۵ درصد از زنان و ۲/۶۹ درصد از مردان در خواب هایشان تلفن هوشمند می بینند. این مسأله شاید به این مربوط باشد که از ورود تلفن های هوشمند و دیگر دستگاه های امروزی به زندگی ما زمان خیلی کمی می گذرد و ذهن ما هنوز به طور کامل به آن ها عادت نکرده است.
نظریه ای هست که می گوید ما برای این خواب می بینیم که مغزمان بتواند اضطراب ها و ترس هایمان را پردازش کند و این امر به ما کمک می کند از پس وقایع اضطراب آور بربیاییم. بنابراین خواب دیدن مثل نوعی مکانیزم دفاعی تکامل یافته عمل می کند و چیزهایی که در مورد آن ها خواب می بینیم بیشتر از قسمت های قدیمی تر ذهن انسان نشأت می گیرند. خواب های ما بیشتر به مشکلاتی مربوط می شوند که اجداد ما هم آن ها را تجربه کرده اند، مثل جنگیدن و زنده ماندن.
با این حال، بعضی چیزها ممکن است باعث شود در خواب هایمان تلفن هوشمند ببینیم. آلیس راب، نویسنده ی کتابی در مورد خواب ها، می گوید احتمال دیدن تلفن همراه در خواب هایمان وقتی بیشتر می شود که در زندگی درگیر وقایع حادی مثل سوگواری یا از دست دادن یکی از عزیزان خود شویم.
۲- نوشتن، خواندن یا صحبت واقعی
وقتی خواب هستیم آن قسمت های مغز که مسئولیت تفسیر زبان را برعهده دارند، فعالیت بسیار کمتری دارند. به همین دلیل است که ساخت و بیان زبان در خواب ممکن است کار دشوار و سنگینی شود.
مثلاً بعضی ها می گویند مطمئن نیستند در خواب هایشان دیده باشند که خودشان یا کس دیگری واقعاً صحبت کند و ارتباط میان آن ها بیشتر شبیه به تله پاتی است. بنابراین وقتی خواب هستیم مفاهیم و افکار را می توانیم متوجه شویم و خودمان را ابراز کنیم، اما در واقعیت نه صدایی می شنویم نه می بینیم که کسی واقعاً حرف بزند.
این مسأله درمورد خواندن، نوشتن یا ذکر زمان هم صدق می کند. ما می توانیم یک درک کلی پیدا کنیم اما به ندرت پیش می آید که بتوانیم کلمات را جداگانه تشخیص دهیم یا دقیق بگوییم ساعت چند است. با این حال، کسانی که در زندگی روزانه ی خود از زبان زیاد استفاده می کنند، مثل نویسنده ها یا شاعرها، ممکن است در خواب هایشان واقعاً قادر به درک زبان باشند و به ایده های جدیدی برسند که بعد از بیدار شدن هم می توانند به درد بخور باشند.
۳- دیدن افراد کاملاً غریبه
نظریه ای هست که می گوید مغز ما نمی تواند آدم های جدید «اختراع کند» و همه ی غریبه هایی در خواب هایمان می بینیم یا کسانی هستند که قبلاً جایی با آن ها مواجه شده ایم یا چهره ی آن ها ترکیبی است از ویژگی های ظاهری ای که تا به حال دیده ایم. گرچه دانشمندان خاطر نشان کرده اند که به خاطر ذات خواب هایمان، هیچ راهی برای سنجش درستی این نظریه وجود ندارد، اما می گویند با این وجود هم این فرضیه ممکن است درست باشد.
پایه و اساس بیشتر خواب های ما احتمالاً عناصر عادی و پیش پا افتاده ی زندگی است، به همین خاطر ممکن است غریبه های خواب هایمان را قبلاً جایی دیده باشیم. ممکن است به خاطرشان نیاوریم چون برخورد کوتاه و بی هدفی با آن ها داشتیم، مثل وقت هایی که کسی را در یک جمعیت یا در تبلیغات تلویزیونی می بینیم و آگاهانه او را به خاطر نمی سپاریم.
با این حال، احتمالاً چیزی وجود ندارد که بتواند مانع از ساخت چهره های جدید توسط مغز شود، اما با این وجود هم احتمالاً این چهره های جدید بر اساس ویژگی های ظاهری ای ساخته شده اند که قبلاً آن ها را دیده ایم.
۴- انجام فعالیت های فیزیکی
همه ی ما احتمالاً تجربه اش را داشته ایم؛ سعی می کنید بدوید، مبارزه یا یک پرش بلند کنید، اما هر قدر هم که تلاش می کنید انگار همه ی این کارها را روی دور کند انجام می دهید. محققان می گویند شاید در خواب درک متفاوتی از زمان پیدا می کنیم و زمان هم سریع تر برایمان می گذرد هم آهسته تر.
علاوه بر این، ما در مرحله ی رِم (Rapid Eye Movement/ REM/ حرکت سریع چشم) خواب است که خواب می بینیم و در این مرحله عضلات ما بی حرکت و شل می شوند. مغز با بی حرکت کردن عضلات اطمینان حاصل می کند که ما در خواب به آنچه که خوابش را می بینیم عمل نمی کنیم. بنابراین این حس روی دور کند بودن شاید به دلیل نبود بازخورد عضلانی یا کند شدن فرآیند پردازش عصبی در این مرحله از خواب باشد.
۵- نگاه کردن به خود در آینه
آینه ها و انعکاس آن ها در دنیای خواب شکل عجیبی پیدا می کند. نکته اینجا است که در دنیای واقعی، انعکاس آینه ها پیرو قوانین فیزیک است، اما عامل محرک خواب های ما انتظارات ناخودآگاه و خاطرات مان هستند و قواعد «زندگی واقعی» در آن ها به اجرا درنمی آید. به همین خاطر در خواب معمولاً تصویری که در آینه می بینیم یا تار است یا قابل تشخیص نیست، یا ممکن است چهره مان را به شکل عجیبی ببینیم.
بعضی معتقدند از آنجایی که ممکن است خواب ها به نحوی به پردازش زندگی بیداری مان کمک کنند، دیدن انعکاس خود در آینه ممکن است به این دلیل باشد که بتوانیم از دید روانشناسانه و نه واقع بینانه نگاهی به خود بیاندازیم. بنابراین شاید میان آنچه در آینه می بینید و وقایع زندگی تان، اعتماد به نفس و چالش هایی که درگیرشان هستید، ارتباطی وجود داشته باشد.
۶- چشیدن غذا
کارشناسان می گویند آدم ها به ندرت عمل خوردن را به طور کامل در خواب های خود تجربه می کنند و چیزی که معمولاً به یاد می آوریم این است که در خواب می خواستیم چیزی را بخوریم یا اینکه تازه از خوردن دست کشیده بودیم. اما اگر هم بتوانیم خود فرآیند خوردن را به یاد آوریم، شاید سخت بتوانیم تشخیص دهیم دقیقاً چه می خوردیم و مزه ی آن چطور بود.
اما گاهی هم آدم ها می توانند مزه ی غذا را در خواب هایشان احساس کنند، امری که به ویژه ی در میان کسانی رایج است که خواب های شفاف می بینند. در خواب هایمان مغز ما تجربه هایی برایمان رقم می زند که بر اساس چیزهایی هستند که تا به حال در زندگی واقعی تجربه کرده ایم، یا خود به ایده ای جدید از حسی که بعضی چیزها دارند می رسیم. بنابراین ممکن است مواد غذایی آنطوری مزه دهند که تصورش را کرده اید، یعنی مزه ی بهتر یا غیر قابل انتظاری بر اساس تجربیات و خاطرات شما داشته باشند.
بدون نظر