ما از مصریان باستان چه می دانیم؟ آن ها کاغذ را اختراع کردند، فرعون ها را مومیایی می کردند و هرم های اسرارآمیزی ساختند که رازهای آن هنوز بر دانشمندان بزرگ دنیا پوشیده است. البته همه ی این ها هم بسیار جالب هستند اما حقایق بسیار دیگری هم درباره ی مصر باستان وجود دارد که از جذابیت چیزی از آن ها کم ندارند.
با چند حقیقت جالب درباره زندگی مصریان باستان همراه باشید.
۱- زنان مصر باستان از حقوق برابر با مردان برخوردار بودند. آن ها می توانستند مایملک خود را داشته و کنترل آن را در دست داشته باشند. به علاوه، مالکیت زمین صرفاً از مادر به دختر به ارث می رسید. زنان مصری هر طور که مایل بودند لباس می پوشیدند، آن ها همسران شان را خود انتخاب می کردند، می توانستند درخواست طلاق دهند و حتی اجازه ی ازدواج مجدد داشتند.
۲- با وجود آنکه بیشتر زنان خانه دار بودند، برخی از آن ها (عمدتاً از طبقات پایین تر جامعه) پا به پای مردان کار می کردند. آن ها در آسیاب های آرد و چرخشی کار می کردند، آبجو درست می کردند و وقتی همسران شان به سر زمین می رفتند به جای آن ها مغازه را می چرخاندند. زنان اشراف مصری این فرصت را داشتند که تحصیل کنند و در موارد استثنایی می توانستند پست های بسیار بالایی بگیرند: از کتابت و طبابت گرفته تا خدمتگزاری الهگان در مقام کاهن بزرگ و حتی حکومت بر کشور.
۳- دایه ها از احترام خاصی برخوردار بودند و حتی آن ها را با الهگان برابر می دانستند. با وجود آنکه مصریان باستان از نظر پزشکی از زمان خود جلوتر بودند اما به مقوله ی زایمان آنقدری که باید توجه نمی کردند. به همین دلیل بسیاری از زنان هنگام زایمان از دنیا می رفتند. از طرفی دیگر، در هوای گرم مصر، شیردهی به نوزادان امر بسیار مهمی محسوب می شد چون شیر مانع از دست رفتن آب بدن نوزادان می شد. به همین دلیل خانواده های ثروتمند اغلب با یک دایه قرارداد می بستند که بر اساس آن، در صورت فوت مادر، دایه ملزم به مراقبت از نوزاد بود.
۴- رژیم غذایی مصریان باستان بیشتر از میوه و سبزی تشکیل می شد. آن ها فقط در تعطیلات رسمی و جشن ها گوشت مصرف می کردند چون در هوای گرم مصر زود فاسد می شد. گرچه آبجو برای همه در دسترس بود، اما فقط طبقات ثروتمند جامعه استطاعت خرید شراب را داشتند. نارگیل خوراکی دیگری بود که از کشورهای دیگر به مصر وارد می شد.
۵- اهرام مصر را نه برده ها، بلکه کارگران استخدام شده ساختند. گورهای کشف شده در نزدیکی اهرام جیزه این نکته را اثبات می کند. تحقیقات صورت گرفته بر روی اسکلت های کشف شده در این گورها نشان داد کسانی که در آن ها دفن شده بودند، کار فیزیکی سختی انجام می دادند. باستان شناسان توافق نظر دارند که این افراد همان کسانی هستند که اهرام را ساختند. به علاوه، محل قرارگیری گورها ثابت می کند که افراد مدفون شده برده نبودند، چرا که فقط افراد مورد احترام افتخار دفن شدن در نزدیکی مقبره های مقدس فراعنه را داشتند.
۶- نکته ی دیگری که ثابت می کند سازندگان اهرام نمی توانسند برده باشند این است که بیشتر جمعیت آن زمان مصر به کار کشاورزی مشغول بدند. و از آنجایی که خاک دره ی نیل فقط چند ماه از سال برای کار کشاورزی قابل استفاده بود، کشاورزان بیشتر اوقات سال از کار اصلی خود آزاد بودند. در همین مدت بود که آن ها برای فرعون کار می کردند و هرم و مقبره می ساختند. مزد کارگران در قالب آبجو به آن ها پرداخت می شد؛ به آن ها روزانه ۱ تا ۱/۳ گالون آبجو می دادند.
۷- در مصر باستان فقط اعضای طبقه ی اشراف جشن تولد برگزار می کردند، اما این کار به شکل امروزی انجام نمی شد. آن ها روز تاجگذاری شان را جشن می گرفتند. بعضی تاریخ نگاران معتقدند منشأ رسم تاج گذاشتن بر سر در جشن های تولد همین جشن تولدهای اولیه است.
۸- نام افراد تا پایان عمرشان مخفی نگه داشته می شد. طبق یک افسانه، اگر کسی آن را می فهمید، می توانست از طریق جادو بر آن شخص تسلط پیدا کند. به همین دلیل مصریان از لقب استفاده می کردند. به همین خاطر است که بسیاری از فراعنه پس از رسیدن به سلطنت نام اجداد بزرگ خود را برمی گزیدند. آن ها اعتقاد داشتند این اسامی جان آن ها را تضمین و آن ها را به سوی جاودانگی هدایت می کند.
۹- مصریان از مرگ در خارج سرزمین مادری شان هراس داشتند. آن ها اعتقاد داشتند اگر در دره ی مقدس نیل به خاک سپرده شوند، از نو زنده می شوند و روح شان به سلامت به دنیای پس از مرگ می رسد. به همین خاطر بود که ساکنان سرزمین مصر، برخلاف دیگر مردم دوران باستان، چندان سفر نمی کردند و نمی توانستند مثلاً همچون یونانی ها با دیدگاه شخصی شان درباره ی سرزمین های دیگر فخرفروشی کنند.
۱۰- دندان های مصنوعی طلایی که در بعضی مومیایی ها یافت شدند که در ساخت آن از دندان های اشخاص دیگر استفاده می شد، ثابت می کنند که مصریان باستان دندان مصنوعی درست می کردند. اما هنوز مشخص نیست از این دندان های مصنوعی در زمان حیات فرد استفاده می شد یا بعد از مرگش هنگام مومیایی کردن او.
۱۱- در دوران مصر باستان بهداشت شخصی از اهمیت ویژه ای برخوردار بود. مردم طبقات مختلف جامعه هر روز حمام می کردند. فقیرترین افراد جامعه در رود نیل حمام می کردند و خانه های مصریان ثروتمند به حمام های شخصی لوله کشی شده مجهز بود که آب آن ها از نیل توسط خدمتکاران تأمین می شد. آن ها به جای صابون از ماده ای به نام ناترون استفاده می کردند که ترکیبی از چهار نوع نمک بود. از این ماده در مومیایی کردن اجساد هم استفاده می شد.
۱۲- مصریان جزء اولین نفراتی بودند که از پنی سیلین استفاده می کردند و شاید خود حتی این موضوع را نمی دانستند. آن ها نان کپک زده را روی زخم می گذاشتند. به طور کلی، همانطور که پیشتر هم اشاره شد، ساکنان مردم مصر اهمیت زیادی به بهداشت می دادنند. به لطف همین موضوع، آمار مرگ و میر پس از عمل های جراحی در مصر باستان کمتر از بیمارستان های اروپا تا اواسط قرن بیستم بود.
۱۳- زنان و مردان مصری برای محافظت از خود در برابر شپش، موهای خود را می زدند و کلاه گیس هایی به سر می کردند که آن ها را از آفتاب سوختگی حفظ می کرد. مردم طبقات بالاتر جامعه استطاعت خرید کلاه گیس هایی را داشتند که از موی انسان یا اسب ساخته شده و با رشته های طلا یا نقره تزئین شده بودند. مردم فقیر مجبور بودند از کلاه گیس های خانگی از جنس پاپیروس استفاده کنند.
۱۴- همه ی مصریان استطاعت خرید کفش را نداشتند، به همین دلیل بسیاری از آن ها (حتی اشراف زادگان) بیشتر اوقات، به ویژه در خانه پابرهنه بودند. آن ها برای محافظت از پاهای خود در برابر آفتاب پمادهای مخصوصی به پاهایشان می مالیدند. ثروتمندترین مصریان حتی متخصصانی ویژه ی خود داشتند که کار اصلی آن ها انجام پدیکور بود. این متخصص ها با کارد و سوهان به ناخن های پا رسیدگی می کردند و این حرفه به قدری پرافتخار بود که بعد از مرگ فرد روی قبرش عنوان می شد.
۱۵- ازدواج درون خانوادگی در آن زمان رایج بود. این کار ابتدا مختص به خاندان های حکومتی بود تا اصالت خون شان حفظ شود و دایره ی افرادی که ممکن بود ادعای سلطنت کنند محدود شود. فراعنه بیشتر اوقات با خواهر خود ازدواج می کردند. حتی مواردی بود که فرعون با دختری ازدواج می کرد که فرزند مشترک خواهر و برادر خود بود. این کار به مرور در میان مردم عادی هم رواج پیدا کرد.
۱۶- تحقیقات نشان داده والدین توتانخامون خواهر و برادر بودند و خود فرعون هم با خواهر ناتنی خود، آنخسنپاتن ازدواج کرد. ۲ دختر این زوج مرده به دنیا آمدند. کلئوپاترا هم با برادر خود، بطلمیوس سیزدهم ازدواج کرد و ۳ سال همسر او بود.
خوب بود درمعلوماتم اضافه شد