کرونا و تغییر سبک زندگی با خرید اینترنتی

همزمان با ظهور بیماری کرونا و افزایش محدودیت های تردد در یک سال اخیر، بسیاری از رفتارهای اجتماعی دچار تغییر شد. شاید تا دیروز بسیاری از سرمایه ها صرف مسافرت های درون شهری و خریدهای حضوری از فروشگاه ها می شد، اما با ظهور ویروس کرونا خواسته یا ناخواسته، ترددها کاهش یافت و به جای آن حجم خرید آنلاین، بیش از پیش شد.

اخبار واصله از فروشگاه های آنلاین بین المللی همچون آمازون نشان دهنده تغیر رفتار کاربران فضای مجازی در تمام دنیاست. هنگامی که بحث حفظ جان انسان ها مطرح شد، بسیاری از افراد که به این موضوع اهمیت می دادند رو به خرید آنلاین نیازهای خود آوردند و از غذا و پوشاک گرفته تا محصولات بهداشتی و لوازم آرایش را از فروشگاه های اینترنتی معتبر خریدند.

بسیاری از مسئولین در این دوران به مردم توصیه داشتند که به سمت و سوی خرید اینترنتی حرکت کنند؛ مانند خبری که باوجود گذشت ماه ها از پیدایش کوید۱۹ در ۹ دی ۹۹ به نقل از سخنگوی وزارت بهداشت منتشر شد:

“سخنگوی وزارت بهداشت با تاکید بر اینکه بهتر است تا حد امکان به شکل اینترنتی خرید کنیم، پروتکل هایی که باید هنگام خرید رعایت شود را تشریح کرد.

به گزارش ایسنا، دکتر سیما سادات لاری، گفت: مراکز خرید و فروشگاه ها از کانون های خطرزا در همه گیری کرونا هستند که رعایت نکات بهداشتی در این اماکن بسیار حائز اهمیت است. بنابراین توصیه می کنیم تا حد امکان به شکل مجازی خرید کنید.

وی افزود: در صورت نیاز به خرید حضوری به صورت جمعی به خرید نروید و ترجیحا ساعات خلوت را برای خرید انتخاب کنید. از حضور در فروشگاه های شلوغ و با سیستم تهویه هوای نامناسب خودداری کنید، حتما ماسک بزنید و نسبت به رعایت فاصله گذاری ۱.۵ تا ۲ متر اقدام کنید.”

این دست خبرها، هر روز در تمام کشورها صادر شده تا فاصله ی اجتماعی مردم را افزایش داده، تعداد مبتلایان به کرونا را کنترل کرده و به حفظ سلامت اجتماعی کمک بیشتری نمایند. مردم ایران نیز این چرخش رفتاری را از خود نشان دادند و دستورالعمل های صادر شده حداقل در این بخش کارساز بود.

سرگرمی در صدر نیازها

بجز مقوله هایی مثل خوراک و پوشاک، سرگرم شدن برای کسانی که ماه ها در خانه مانده اند امر مهمی به نظر می رسد؛ بخصوص برای خانواده هایی که فرزندان خردسال دارند. کاهش تردد و ترس از ابتلا به بیماری کرونا موجب شد تا خانواده ها کمتر به اماکن تفریحی رجوع کنند، به همین علت خرید بازی های کامپیوتری، کنسول های بازی و حتی مراجعه به سایت های بازی آنلاین و یا تماشای فیلم افزایش چشمگیری یافت.

حفظ زیبایی و بهداشت شخصی در دوران کرونا

اهمیت حفظ بهداشت فردی با مواردی مثل ضدعفونی کننده ها، ماسک و غیره موجب شد تا این صنف در بخش فروش آنلاین مورد استقبال عمومی قرار گیرد.

در بخش محصولات بهداشتی فروش انواع شوینده های سطوح، ماسک تنفسی، ضدعفونی کننده، شامپو و محصولات مو، حفظ بهداشت شخصی مورد استقبال قرار گرفت. پس از روزهای اول که به دلیل استقبال مردم، تعداد ماسک های موجود در بازار کاهش یافت، ورود تولیدکنندگان جدید و افزایش تولید کارخانه های قدیمی این مقوله را برطرف کرد و حتی فروش ماسک های متنوع در شبکه های مجازی نیز رواج پیدا کرد. این مورد برای الکل و انواع ضدعفونی کننده دست و سطوح نیز قابل مشاهده بود.

در حوزه آرایشی نیز از آنجا که بانوان برای حفظ سلامت، خروج از خانه را کاهش داده بودند، فروش انواع محصولات مثل کرم پودر، رژ لب، ریمل و سایه و غیره به صورت آنلاین افزایش یافت. ذکر این مورد به این دلیل اهمیت دارد که رفتار فروشگاه  گردی و پاساژگردی برای خرید در بین بانوان رایج تر بود و حتی در این مقوله نیز چرخش های رفتاری شکل گرفت.

خرید آنلاین سوپر مارکتی

تا پیش از کرونا، بسیاری از نیازهای روزمره در حوزه ی محصولات سوپرمارکتی توسط فروشگاه های محلی و فروشگاه های زنجیره ای فیزیکی تامین می شد؛ از انواع تنقلات گرفته تا لبنیات، کنسروها و غیره. این دسته از کالاهای مصرفی نیز که سهم بزرگی از سبد خرید جامعه را تشکیل می داد، تحت الشعاع کووید ۱۹ قرار گرفت و بخشی از آن به فروش آنلاین تبدیل شد.

شاید روزی باور اینکه لبنیات یا خوراکی هایی با تاریخ مصرف کوتاه مدت به صورت آنلاین به فروش برسند قابل باور نبود. همکاری فروشگاه های اینترنتی با شرکت های دانش بنیان که در زمینه ی امور لجستیک فعالیت دارند موجب شد تا در این بخش پیشرفت بزرگی اتفاق افتد و حداقل در شهرهای بزرگ مثل تهران این اتفاق عملی گردد. امروز دیگر خرید شیر، ماست و سایر محصولات لبنی به صورت آنلاین عجیب نیست و به بخشی از رفتار مردم تبدیل شده است. البته هنوز بخش عمده ای از جامعه به این سمت وسو روی نیاورده اند، اما موج مهاجرت کاربران به خرید محصولات سوپرمارکتی و حتی محصولات تاریخ مصرف کوتاه  شروع شده و هر روز در حال بیشتر شدن است.

بدیهی است که با سرمایه گذاری بیشتر در این بخش و افزایش سطح دانش لجستیک و رساندن کالا به دست مشتری، اقبال عمومی نیز بیشتر خواهد شد و فروش آنلاین در این بخش نیز جایگاه اصلی خود را پیدا خواهد کرد.

گفته های بالا هیچگاه به معنی حذف فروش فیزیکی نبوده و بدون تردید با فروکش کردن تب وتاب بیماری کرونا دوباره روند فروش فیزیکی افزایش خواهد یافت. به هر حال تمام تدابیر اندیشیده شده در صنوف مختلف، در راستای کنترل همه گیری ویروس کرونا بوده است. باید دید که سرانجام این موضوع به کجا ختم خواهد شد و پس از دوران کرونا، روند افزایشی فروش آنلاین در دنیا چه تغییری خواهد کرد. آیا این تغییر رفتار خریداران برای کوتاه مدت شکل گرفته و یا در ماه های اخیر تبدیل به یک عادت شده که در آینده نیز ادامه خواهد داشت.