فرق وگان و وجترین چیست؟ با فواید و مضرات هر یک آشنا شوید

تفاوت میان وگان و وجترین شدن، در درجه ی اول بر سر نقش حیوانات در تولید مواد غذایی است.

گرچه هر دو رژیم بر مصرف بیشتر مواد غذایی گیاهی تمرکز دارند، اما وجترین ها اجازه دارند تخم مرغ، عسل و لبنیات مصرف کنند. وگان ها اما تمامی غذاهای حیوانی یا محصولاتی که منبع حیوانی دارند را حذف می کنند، از جمله گوشت قرمز، مرغ، لبنیات، عسل و تخم مرغ.

هر دو رژیم غذایی اگر به درستی انجام شوند می توانند کاملاً بی ضرر باشند. گرچه برای دستیابی به اهدافی که برای سلامتی یا کنترل وزن خود دارید، لازم به وگان یا وجترین شدن نیست.

و گرچه لزوماً یکی از آن ها از دیگری بی ضررتر نیست، اما اگر اولین بارتان است، شاید امتحان کردن وجترینیسم برایتان راحت تر باشد. وجترینیسم یا گیاهخواری کمتر محدود کننده است و بنابراین کارتان برای دریافت مواد مغذی به میزانی متعادل تر راحت تر است.

در ادامه می خواهیم ببینیم کارشناسان چه نظری درباره ی تفاوت وگان و وجترین داشته و هر یک چه آثاری بر سلامت دارند.

تفاوت میان وگان و وجترین از جهت کمبود مواد مغذی

وگان ها و وجترین ها در مقایسه با کسانی که گوشت مصرف می کنند، به توجه و تلاش بیشتری نیاز دارند تا از رسیدن همه ی مواد مغذی به بدن شان مطمئن شوند. در این رژیم های غذایی دچار شدن به این کمبودها محتمل تر است: کمبود ویتامین های B، آهن، ویتامین D، کلسیم و پروتئین.

با این حال، ریسک وقوع همه ی این کمبودها در وگان ها بسیار بالاتر است. چون به طور کلی شخص وجترین اگر برنامه ریزی و وعده های غذایی مناسب داشته باشد، ریسک بروز کمبود مواد مغذی در او بسیار پایین تر است.

البته وجترین ها همیشه سالم تر از وگان ها نیستند. این مسأله به انتخاب های غذایی شما فارغ از رژیم غذایی که در پیش گرفته اید، بستگی دارد.

سخت می توان گفت کدام ماده مغذی است که به میزان بسیار بیشتری در رژیم های غذایی وجترین در مقایسه با رژیم وگان وجود دارد. اگر وجترین ها تخم مرغ و لبنیات زیاد بخورند احتمالاً دچار هیچ نوع کمبود مواد مغذی نخواهند شد. با این حال، اگر یک تا دو بار در هفته تنها تخم مرغ و لبنیات بخورند هم می توانند مانند وگان ها دچار کمبود بسیاری از مواد مغذی شوند چون این موضوع تفاوت کلیدی این رژیم های غذایی است.

اگر به اندازه ی کافی مواد مغذی دریافت نمی کنید، می توانید برای جبران این موضوع مصرف مکمل های غذایی را امتحان کنید. با این حال، این مسأله در هر شخصی متفاوت است و به دیگر محدودیت ها یا ترجیحات در رژیم غذایی افراد بستگی دارد.

تفاوت میان وگان و وجترین از جهت فوایدی که برای سلامتی دارند

در سال ۲۰۱۷ پژوهشی منتشر شد که نشان می داد وگان ها و وجترین ها شاخص توده بدنی، سطح کلسترول و سطح گلوکز پایین تری در مقایسه با افرادی داشتند که گوشت مصرف می کردند.

همین امر شاید علت نتیجه گیری دیگر محققان از این پژوهش را توضیح دهد، اینکه ریسک مرگ بر اثر بیماری ایسکمی قلب و سرطان در وجترین ها کمتر بود. در وگان ها هم ریسک مرگ بر اثر سرطان پایین تر از وجترین ها یا کسانی بود که گوشت مصرف می کردند.

تحقیق دیگری در سال ۲۰۱۳ نشان داد در وگان ها و وجترین ها – از جمله پسترین ها (Pescetarians) ها – در مقایسه با آن هایی که چند بار در هفته گوشت قرمز و ماهی مصرف می کردند، احتمال بروز این مشکلات و مرگ بر اثر آن ها کمتر است: مشکلات قلبی عروقی، مشکلات ناشی از دیابت، فشار خون، سندرم متابولیک و نارسایی کلیوی.

گرچه این مسأله روی دیگری هم دارد. در سال ۲۰۱۹ تحقیقی منتشر شد که نشان داده میزان سکته مغزی در میان وجترین ها ۲۰ درصد بیشتر از غیر وجترین ها است. علت آن بالاتر بودن میزان سکته مغزی هموراژیک در این افراد است. سکته هموراژیک زمانی رخ می دهد که عروق خونی ضعیف می شوند و می تواند منفجر شوند و درون مغز خونریزی کنند.

احتمالاً علت وجود این ارتباط، پایین تر بودن میزان دریافت مواد حفاظت بخشی همچون اسیدهای چرب امگا ۳، در یک رژیم غذایی وجترین است. با این حال، وجترین ها و وگان ها با برنامه ریزی دقیق و شاید مصرف مکمل، می توانند این مواد مغذی را از منابع غیر حیوانی دریافت کنند.