افتادگی پلک مادرزادی چیست و چه درمانی دارد؟

یکی از عارضه‌هایی که شاید بیشتر افراد در دوران نوزادی به آن مبتلا شده باشند، افتادگی پلک یا پتوز است. در واقع این عارضه علاوه بر اینکه می‌تواند روی زیبایی ظاهری و چهره فرد تاثیر گذار باشد، می‌تواند وسعت دید فرد را کاهش دهد. در هر دو حالت بهتر است نسبت به درمان آن اقدام کنید.
در ادامه با ما همراه باشید تا با پتوز و راه تشخیص آن بیشتر آشنا شوید.

پتوز چیست؟

با توجه محتوای منتشر شده در وب سایت medlineplus: افتادگی پلک فوقانی را پتوز می‌نامند، پتوز ممکن است برای هر دو پلک ایجاد شود. زمانی که پلک فوقانی به سمت پایین کشیده می‌شود و قسمتی از مردمک چشم را می‌پوشاند، در اصطلاح می‌گویند فرد دچار عارضه پتوز شده است. پتوز علاوه بر اینکه می‌تواند باعث ایجاد ظاهری نامناسب در فرد شود، می‌تواند گستره دید فرد را هم کاهش دهد.
موارد خفیف پتوز می‌تواند تنها از لحاظ زیبایی اهمیت داشته باشد در صورتی که موارد شدید آن، علاوه بر زیبایی روی سلامت فرد هم تاثیرگذار خواهد بود.

انواع پتوز
پتوز دو نوع دارد، مادرزادی و اکتسابی.

پتوز اکتسابی

در این نوع عارضه معمولا عوامل مختلفی هستند که باعث ایجاد پتوز می‌شوند. ازجمله این علائم می‌توان به ضربه سنگین، فشار زیاد به پلک، اختلال در اعصاب مربوط به پلک، مختل شدن عضله بالا برنده پلک فوقانی به مرور زمان و در اثر افزایش سن و سال، آسیب به پلک به دلایل مختلفی چون تومور و التهاب اشاره کرد که می‌توانند منجر به پتوز اکتسابی شوند.

پتوز مادرزادی

یکی دیگر از انواع پتوز که در حین نوزادی به دلیل شکل‌گیری نادرست عضلات چشم ایجاد می‌شود، پتوز مادرزادی است. معمولا عضلاتی که وظیفه‌ی بالا بردن پلک فوقانی را دارند به تکامل نمی‌رسند. به همین دلیل بهتر است اگر نوزادی با پتوز به دنیا می‌آید در همان دوران نوزادی آن را درمان کنند. هرچه سن افزایش پیدا کند و بزرگتر شود، این مشکل هم سخت‌تر درمان خواهد شد. ازجمله اختلالاتی که در پتوز مادرزادی ایجاد می‌شود می‌توان به مواردی چون اختلال حرکات چشمی، بیماری‌های عضلانی، اختلالات عصبی، تومور پلک، عیوب انکساری چشم و… اشاره کرد.

علت بروز این عارضه چیست؟
با توجه به محتوای منتشر شده درباره علت افتادگی پلک در وب سایت کلینیک صدف: افتادگی پلک می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد. برای مثال دلایل عصبی بسیار رایج است و درمان افتادگی پلک عصبی نیز روش‌های متفاوتی دارد. در ادامه مهمترین دلایل پتوز را به صورت خلاصه بررسی می‌کنیم.

بالا رفتن سن

بالا رفتن سن یکی از علل شایع افتادگی پلک است. شاید بتوان گفت چروک شدن پوست و البته تاثیر طولانی مدت جاذبه بر پوست اطراف چشم باعث به وجود آمدن این پدیده است.

آسیب دیدگی

 آسیب‌های ناشی از تصادف‌های شدید یا حوادث شدید می‌تواند باعث ایجاد پتوز شود. در واقع این آسیب‌ها می‌تواند بر عصب‌های پلک اثر گذاشته و آنها را به صورت موقت و حتی دائمی فلج کند. حتی ممکن است به علت ترمیم یا عمل اورژانسی فرد دچار افتادگی پلک شود.

جراحی چشم

 در واقع پتوز می‌تواند از عوارض یک عمل چشم باشد. البته پزشکان به اندازه‌ای حاذق هستند که این اتفاق کم پیش می‌آید اما احتمال آن وجود دارد. این اتفاق بعد از عمل آب مروارید، قرنیه، لیزیک، گلولکوم و … به علت جدا شدن عضله لواتوور چشم ممکن است اتفاق بیافتد.

سکته یا تومور مغزی

 سکته می‌تواند باعث اختلال در عملکرد برخی اندام‌ها شود. ممکن است بعد از سکته فرد دچار افتادگی پلک شود. تومور مغزی و سرطان نیز با ایجاد برخی اختلالات عصبی ممکن باعث ایجاد بیماری پتوز در برخی افراد شوند

میاستنی گراویس

 میاستنی گراویس یک بیماری خود ایمنی بدن است و روی ارتباط اعصاب و ماهیچه‌ها اثر می‌گذارد. در این حالت پتوز در فرد می‌تواند در طول روز دچار نوسان شود. حتی فرد دچار بینایی مضاعف می‌شود. این بیماری سایر قسمت‌های بدن را نیز تحت تاثیر قرار داده و درمان مشخصی ندارد. تغییر سبک زندگی و برخی داروها می‌تواند علائم میاستنی گراویس را بهبود بخشد.

ژنتیک

 برخی به دلایل ژنتیکی به این بیماری دچار می‌شوند. خوشبختانه با جراحی به راحتی می‌توان مشکل را حل کرد. البته اگر نوزاد با پتوز متولد شود یا کودک در سنین پایین مبتلا به افتادگی پلک شود بهتر است درمان هر چه سریعتر صورت بگیرد، زیرا این بیمای اگر به صورت مادرزادی باشد و دیر درمان شود می‌تواند موجب تنبلی چشم یا تاری دید در کودک شود. یک جراحی ساده برای تقویت ماهیچه‌های چشم مشکل را حل خواهد کرد.

علائم و راه های تشخیص افتادگی پلک مادرزادی

برای تشخیص افتادگی پلک مادرزادی، تنها کافیست به چشم‌پزشکی مراجعه کنید. چشم پزشک با ارزیابی پلک و عضلات چشم می‌تواند تشخیص دهد که آیا افتادگی پلک مادرزادی است یا خیر. ارزیابی ارتفاع پلک و قدرت عضلات چشم می‌تواند علت افتادگی پلک را مشخص کند.
تست کامپیوتری از دیگر راه‌های درمانی است که می‌تواند میدان دید فرد را مشخص کند، اگر از میزان شاخص مشخص شده پایین‌تر باشد نشان دهنده افتادگی پلک مادرزادی است.
از علائم افتادگی پلک مادرزادی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• معمولا کودک برای دیدن مجبور است سر خود را بچرخاند یا گردن خود را بالا ببرد.
• کاهش میدان دید فرد با افتادن پلک بالا
• بالا کشیدن ابرو برای داشتن دید بهتری

درمان پتوز چیست؟

زمانی که پتوز علاوه بر ایجاد ظاهری نامناسب باعث عدم تقارن چشم‌ها شود و وسعت دید فرد را کاهش یابد، می‌توانید نسبت به درمان آن اقدام کنید. عمل بلفاروپلاستی می‌تواند باعث بالا کشیده شدن پلک و درمان افتادگی آن شود. این عمل جراحی که حدود یک ساعت طول می‌کشد به صورت سرپایی انجام می‌شود و با بی حسی موضعی همراه است. به هیچ عنوان نیازی به بیهوش کردن فرد نیست. برای این کار ابتدا یک برش روی پلک ایجاد می‌کنند و از داخل با استفاده از نخ بخیه، عضلات چشم را بالا می‌کشند. در نهایت محل برش را بخیه و پانسمان می‌کنند. در این عمل جراحی از نخ بخیه قابل جذب استفاده می‌شود. برای کاهش میزان عفونت در این بخش پزشک قطره‌های آنتی بیوتیک، پماد و مرطوب کننده را تجویز می‌کند.

شاید برایتان این سوال پی آمده باشد که هزینه عمل بلفاروپلاستی چقدر است ؟ با توجه به مطالب عنوان شده در کلینیک صدف: هزینه عمل افتادگی دو پلک بالا در کلینیک صدف از چهار تا هشت میلیون تومان متغیر است. البته عوامل مختلفی می‌تواند روی این هزینه تاثیرگذار باشند.

جمع بندی

اگر بیماری پتوز مادرزادی نباشد و به موقع تشخیص داده شود، می‌توان به راحتی آن را درمان کرد. اما اگر دیر تشخیص بدهید درمان آن کمی زمان‌بر و سخت خواهد بود.