تشریح کامل جنگ روسیه و اوکراین در قالب ۶ نقشه

ولادیمیر پوتین رییس جمهور روسیه در اولین ساعات روز پنج شنبه دستور آغاز عملیات گسترده نظامی در اوکراین را بعد از هفته ها هشدار قدرت های غربی مبنی بر اینکه حمله قریب الوقوع است صادر کرد. در دومین روز حمله نظامی روسیه به اوکراین، پایتخت این کشور، کی‌یف، شدیدتر از روز گذشته بمباران شده و رییس جمهور اوکراین اعلام کرد که هدف ولادیمیر پوتین اشغال تمام اوکراین و تغییر نظام سیاسی این کشور از طریق دستگیری یا از بین بردن او و اعضای خانواده اش است. نیروها و تانک های روسی در چند ده کیلومتری شهر کی‎یف به سر برده و درگیری ها در جبهه های مختلف ادامه دارد. وزارت دفاع بریتانیا تعداد کشته شدگان روسیه در روز اول حمله به اوکراین را ۴۵۰ نفر اعلام کرده و اوکراین نیز تعداد کشته شدگان خود را حدود ۱۴۰ نفر اعلام کرده است.

ولودیمیر زیلنسکی رییس جمهور اوکراین گفته که همچنان در اوکراین خواهد ماند و از مردم خواست در شرایطی که کشورهای غربی او و کشورش را تنها گذاشته اند، از خاکشان دفاع کنند. بسیاری از سقوط قریب الوقوع کیف در ساعات آینده خبر می دهند. یک فروند هواپیمای ترابری پهن پیکر آنتونوف روسی در جریان انتقال تجهیزات به اوکراین سقوط کرده که دلیل آن نقص فنی اعلام شده است. مقامات اوکراینی از مقاومت نیروهای خود در جبهه های مختلف و موفقیت نسبی در کند کردن پیشروی نیروهای روسی خبر می دهند اما مقامات روسی می گویند که بسیاری از نیروهای اوکراینی سلاح هایشان را زمین گذاشته و تسلیم نیروهای روس شده اند.

اکنون جنگ روسیه و اوکراین پس از سال ها تنش رخ داده است و در ادامه این مطلب قصد داریم از طریق ۶ نقشه به شما کمک کنیم علت حمله روسیه به اوکراین و گذشته تنش ها بین دو کشور را بهتر درک کنید.

ناتو از زمان جنگ سرد

از زمان پایان جنگ سرد، کشورهای بیشتری به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو پیوسته اند و بدین ترتیب این بلوک نظامی-سیاسی به سمت شرق کشیده شده است. در سال ۲۰۰۸، ناتو از قصد خود برای ارائه پیشنهاد عضویت به اوکراین در آینده ای دور خبر داد، اوکراینی که یکی از کشورهای اصلی عضو اتحاد جماهیر شوروی پیش از فروپاشی آن بود. روسیه این خبر را عبور ناتو و اوکراین از خط قرمز خود تلقی کرد. نقشه ای که در ادامه می بینید توسعه ناتو در اروپا به سمت شرق را نشان می دهد. کشورهای بسیاری در اروپای غربی ، پیش از سال ۱۹۹۱ و پایان جنگ سرد به ناتو پیوسته بودند اما کشورهای شرقی اروپا مانند استونی، لیتوانی و لتونی که همگی از کشورهای سابق عضو اتحاد جماهیر شوروی بودند، در سال های پس از پایان جنگ سرد به ناتو پیوستند.

پوتین بارها تاکید کرده که گسترش ناتو را تهدیدی بالقوه برای وجود روسیه می داند و در نظر گرفتن اوکراین به عنوان عضوی بالقوه از ناتو در سال های آینده را عملی تهدیدآمیز از جانب این کشور و غرب توصیف کرده است. او بارها تاکید کرده که اوکراین را بخشی از روسیه می داند، چه از لحاظ فرهنگی، چه زبانی و چه سیاسی. در طی تنش های اخیر، روسیه از کشورهای اروپایی، اوکراین و ایالات متحده خواسته بود تضمین دهند که اوکراین به ناتو نپیوسته و ناتو بیش از این به سمت شرق گسترش پیدا نخواهد کرد، درخواستی که با پاسخ منفی ناتو مواجه شده است. بر اساس سیاست درهای باز ناتو، هر کشور اروپایی که آماده و متمایل به پذیرفتن تعهدات و شرایط عضویت در ناتو باشد می تواند درخواست عضویت دهد. از زمان پایان جنگ سرد، چندیدن کشور از اعضای سابق اتحاد جماهیر شوروی به این اتحاد نظامی پیوسته اند.

الحاق بخشی از اوکراین به روسیه

در اوایل سال ۲۰۱۴، اعتراضات گسترده در پایتخت اوکراین، رییس جمهور مورد حمایت پوتین را وادار کرد از مقام خود کناره گیری کند. ماجرا از این قرار بود که رییس جمهور وقت اوکراین به درخواست پوتین از امضای قرارداد تجاری و سیاسی تاریخی با اتحادیه اروپا خودداری کرد. روسیه با الحاق شبه جزیره کریمه به خاک خود به تغییر سیاست در اوکراین واکنش نشان داد و در ادامه نیز به تقویت گروه های شبه نظامی در شرق اوکراین پرداخت که به تصرف بخش هایی از منطقه دونباس در مرز جنوب شرقی اوکراین با روسیه منجر شد. علیرغم توافق آتش بس در سال ۲۰۱۵، دو طرف هرگز صلح پایداری را تجربه نکردند اما مرزها تغییر چندانی نیز نداشت.

افزایش تنش ها

از هشت سال پیش تاکنون، مسکو به مشارکت در جنگی هیبریدی علیه اوکراین متهم بوده که از حملات سایبری، فشار اقتصادی و پروپاگاندا برای ایجاد تنش در این کشور استفاده می کند. این تاکتیک ها در ماه های اخیر به شکل قابل توجهی افزایش یافته بود و در اوایل فوریه بود که وزارت امور خارجه ایالات متحده مدعی شد پوتین برای ایجاد بهانه به منظور حمله به اوکراین تلاش می کند. این تلاش ها خود را روی زمین نیز نشان داده و بیش از ۱۵۰,۰۰۰ نیروی نظامی خود را با تمام تجهیزات نظامی در مرز اوکراین مستقر کرد. با افزایش تنش در مرزهای اوکراین، ناتو از آمادگی خود برای واکنش سریع خبر داد و کشورهای عضو نیز نیروهای خود را به حالت آماده باش درآورده و یگان ها، هواپیماها و کشتی هایشان را به کشورهای عضو در شرق اروپا گسیل کردند.

حمله روسیه به اوکراین

در ۲۱ فوریه بود که پوتین اعلام کرد به طور رسمی استقلال جمهوری های مردمی خود خوانده دونتسک و لوهانسک را به رسمیت شناخته است، دو استانی که در منطقه شرقی دونباس قرار دارند و بلافاصله دستور اعزام نیروهای روسی به این منطقه را به بهانه حفاظت از مردم محلی صادر کرد. منطقه ای که روسیه به عنوان بخشی از منطقه خودمختار دونباس به رسمیت می شناسد اما فراتر از مناطق تحت کنترل جدایی طلبان مورد حمایت خود است و بدین ترتیب عملیات نظامی روسیه وارد مناطق تحت کنترل دولت اوکراین نیز شده و با رویارویی نیروهای روسی و اوکراینی همراه شده است.

تنها ساعاتی پیش از طلوع آفتاب در روز پنج شنبه ۲۴ فوریه بود که حمله همه جانبه به اوکراین با یک سری حملات موشکی و استفاده از توپخانه دوربرد آغاز شد. این حملات به شهرهای بزرگ اوکراین و مناطقی استراتژیک در اطراف شهرهای کی‌یف و خارکیف در شرق و اودسا در جنوب کشور بود. نیروهای روسی کنترل نیروگاه هسته ای چرنوبیل را نیز بدست گرفته و در حال پیشروی به سمت پایتخت اوکراین هستند. تانک های روسی در شهر خارکیف دیده شده و فرودگاهی در ۳۰ کیلومتری کی‌یف نیز به تصرف نیروهای روسی درآمده است.

بیشتر بخوانید:

مقایسه قدرت نظامی روسیه و اوکراین در بخش نیروی های زمینی و هوایی

ولادیمیر پوتین چقدر ثروت دارد و چرا تحریم های غرب روی او بی اثر است؟