۱۰ انفجار هسته ای بزرگ تاریخ به روایت تصویر؛ از «مایک پیچک» تا «بمب تزار»

یک انفجار هسته ای چقدر قدرتمند است؟

تست اولین بمب اتمی جهان با عنوان تست Trinity در سال ۱۹۴۵ اولین انفجار هسته ای در جهان بود که توسط دولت ایالات متحده انجام شد و انرژی انفجاری به قدرت ۱۹ کیلوتُن آزاد کرد. این انفجار به سرعت برجی که روی آن قرار گرفته بود را تبخیر کرده و شن های اطراف خود را به شیشه ای سبز تبدیل کرد، پیش از آنکه امواج گرمایی بسیار قدرتمند و سهمگین را در بیابان ایجاد نماید. بدنبال تشدید جنگ سرد پس از پایان جنگ جهانی دوم، ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی بمب هایی اتمی را آزمایش کردند که دستکم ۵۰۰ برابر قدرت انفجاری بیشتری نسبت به اولین بمب اتمی جهان داشتند. این اینفوگرافیک از لحاظ بصری ۱۰ انفجار هسته ای قوی و بزرگ تاریخ را با هم مقایسه می کند.

آناتومی یک انفجار هسته ای

بعد از انفجار، بمب های هسته ای گوی آتشین بزرگی خلق می کنند که خود باعث تولید نور خیره کننده و کور کننده و امواج گرمایی بسیار بزرگی می شود. این گوی آتشین  در ادامه هوای اطراف را در خود فرو برده و بزرگ تر می شود در حالی که مانند یک بالون هوایی داغ بالاتر و بالاتر می رود. با بالا رفتن این توپ آتشین و هوای داغ، یک هوای پرچگال تر و خنک تر در ارتفاعات بالای جو باعث صاف شدن آن ها می شود که شکل گیری یک ساختار قارچ مانند را در پی دارد. در پایه این ابر قارچی شکل، گلوله آتشین باعث نابودی فیزیکی شده و امواج ویرانگری را به سمت بیرون فرستاده که هزاران مایل در ساعت سرعت دارند.

یک حرکت رو به بالای بسیار قوی از هوا و ذرات در مرکز این ابر باعث شکل گیری ساقه این ابر قارچی می شوند. در اکثر انفجارهای اتمی، تغییرات فشار اتمسفری و فشردگی آب باعث ایجاد حلقه هایی می شود که ابر قارچی را در بر می گیرند، حلقه هایی که با نام ابرهای ویلسون نیز شناخته می شوند. با گذشت زمان، ابر قارچی از هم می پاشد اما بارشی رادیواکتیو از آن در قالب ذرات، گرد و خاک و خاکستر هسته ای باقی می ماند که آسیبی ویرانگر و درازمدت را برای محیط اطراف در پی دارد. از آنجایی که این ذرات بسیار سبک وزن هستند، الگوهای بادی جهانی اغلب این ذرات را به نقاطی دوردست و در فاصله طولانی از محل انفجار حمل می کنند. اکنون که آناتومی یک انفجار هسته ای را در ذهن دارید، می خواهیم شما را با ۱۰ انفجار هسته ای بزرگ تاریخ آشنا کنیم.

۱۰- Ivy Mike (1952)

در سال ۱۹۵۲، ایالات متحده بمب Mike را آزمایش کرد که اولین بمب هیدروژنی تاریخ بود، بمبی که در جریان عملیات موسوم به Operation Ivy آزمایش شد. بمب های هیدروژنی برای ایجاد انفجارهای بزرگ به همجوشی یا گداخت هسته ای وابسته هستند، که انرژی انفجاری بسیار بیشتری نسبت به بمب های اتمی را تولید می کند که خود بر شکافت هسته ای تکیه دارند. این بمب هیدروژنی که ۶۳,۵۰۰ کیلوگرم وزن داشت، انفجاری به قدرت ۱۰,۴۰۰ کیلوتن مواد منفجره تولید کرد که معادل انفجار ناشی از انفجار ۱۰.۴ میلیون تن تی ان تی است. این انفجار ۷۰۰ بار قوی تر از بمب Little Boy بود، بمبی که در سال ۱۹۴۵ بر فراز شهر هیروشیما رها شد.

۹- Castle Romeo (1954)

قلعه رومئو بخشی از سری عملیات های موسوم به Operation Castle در زمینه آزمایش های هسته ای توسط دولت ایالات متحده بود که در جزایر مارشال انجام شد. در کمال ناباوری، ایالات متحده برای انجام تست های هسته ای دیگر جزیره نداشت و بدین ترتیب رومئو اولین تست هسته ای بود که روی قایقی در دل اقیانوس انجام شد. با قدرت ۱۱,۰۰۰ کیلوتن، این تست بیش از دو برابر انرژی انفجاری پیش بینی شده نیروی انفجاری تولید کرد، در حالی که پیش بینی شده بود قدرت انفجاری حاصل از آن ۴,۰۰۰ کیلوتن باشد. گوی آتشین حاصل از این انفجار، همانطور که در اینفوگرافیک می بینید، یکی از نمادین ترین تصاویری است که تاکنون از یک انفجار هسته ای گرفته شده است.

۸- Test #123 (1961)

آزمایش موسوم به Test #123 یکی از ۵۷ آزمایش هسته ای بود که اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۶۱ انجام داد. اکثر این آزمایش ها در مجمع الجزایر نووایا زلمایا در شمال غربی روسیه انجام شده بود. بمب آزمایش شده در این تست انفجاری به قدرت ۱۲,۵۰۰ کیلوتن تولید کرد که برای تبخیر هر چیزی در شعاع ۳.۵ کیلومتری کافی بود.

۷- Castle Yankee (1954)

قلعه یانکی پنجمین آزمایش هسته ای در پروژه هسته ای موسوم به Operation Castle بود. انفجار ناشی از این آزمایش هسته ای دومین انفجار هسته ای قدرتمند در ایالات متحده است. این بمب انفجاری به قدرت ۱۳,۵۰۰ کیلوتن تولید کرد که بسیار قوی تر از انفجار مورد انتظاری با قدرت ۱۰,۰۰۰ کیلوتن بود. چهار روز بعد از انفجار، بارش هسته ای آن به مکزیکو سیتی رسید که در فصاله ۱۱,۴۰۰ کیلومتری محل انجام آزمایش قرار داشت.

۶- Castle Bravo (1954)

قلعه براوو اولین انفجار در سری انفجارهای Castle Operation بود که به شکلی تصادفی به قوی ترین بمب هسته ای که در ایالات متحده آزمایش می شود تبدیل شد. به دلیل اشتباه در طراحی، انرژی انفجاری ناشی از این بمب به ۱۵,۰۰۰ کیلوتن رسید که دو و نیم برابر مقدار مورد انتظار بود. ابر قارچی ناشی از این انفجار بیش از ۴۰ کیلومتر ارتفاع داشت. در نتیجه این آزمایش هسته ای، منطقه ای به مساحت ۷,۰۰۰ مایل مربع آلوده شد و ساکنان جزیره های مرجانی مجاور به شدت در معرض باران رادیواکتیو قرار گرفتند. ردپای این انفجار در استرالیا، هند، ژاپن و اروپا نیز شناسایی شد.

۵ و ۴ و ۳- Tests #173, #174, #147 (1962)

در سال ۱۹۶۲، اتحاد جماهیر شوروی بیش از ۷۸ آزمایش هسته ای انجام داد که سه مورد از آن ها پنجمین، جهارمین و سومین انفجار هسته ای قدرتمند جهان را در پی داشتند. آزمایش های هسته ای ۱۷۳، ۱۷۴ و ۱۴۷ هر کدام انفجارهایی با قدرت حدود ۲۰,۰۰۰ کیلوتن تولید کردند. به دلیل مخفیانه و سری بودن این آزمایش های هسته ای، هیچ عکس یا ویدیویی از آن ها تاکنون منتشر نشده است.

۲- Test #219 (1962)

آزمایش هسته ای موسوم به Test #219 یک آزمایش هسته ای اتمسفری بود که با استفاده از موشک های بالستیک قاره پیما توسط اتحاد جماهیر شوروی انجام شده و بمب مذکور در ارتفاع ۳.۸ کیلومتری سطح دریا منفجر شد. این دومین انفجار هسته ای قدرتمند تاریخ جهان بود که انفجاری به قدرت ۱۴,۲۰۰ کیلوتن تولید کرده و شعاع مرگبار بودن آن به ۴۱ کیلومتر می رسید.

۱- Tsar Bomba (1961)

بمب تزار که با نام ایوان بزرگ یا چاق (Big Ivan) نیز شناخته می شود به یک هواپیمای مخصوص برای آزمایش نیاز داشت زیرا آنقدر سنگین بود که هیچ هواپیمای معمولی نمی توانست آن را بلند کند. این بمب در نهایت به یک چتر بزرگ متصل شد تا فرصتی به هواپیما برای به پرواز درآمدن ایجاد شود. انفجار ناشی از این بمب هسته ای ۵۰,۰۰۰ کیلوتن عنوان شده است که یک روستای متروکه در فاصله ۵۵ کیلومتری را با خاک یکسان کرده و زلزله ای ۵ تا ۵.۲۵ ریشتری را در مناطق اطراف ایجاد نمود. در ابتدا این بمب اتمی برای تولید انفجاری به قدرت ۱۰۰,۰۰۰ کیلوتن طراحی شده بود اما دولت اتحاد جماهیر شوروی تصمیم گرفت قدرت انفجار را به نصف کاهش دهد. ابر قارچی ناشی از انفجار بمب اتمی بمب تزار به ارتفاع ۶۰ کیلومتری رسیده و وارد اتمسفر شد که حدود ۶ برابر بیشتر از ارتفاع پرواز یک هواپیمای مسافربری است.

دو بمبی که روی شهرهای هیروشیما و ناگاساکی رها شدند عواقب ویرانگری در پی داشتند اما قدرت انفجاری آن ها در مقایسه با ۱۰ انفجار هسته ای بزرگ تاریخ بسیار کمتر بود. قدرت انفجاری بمب های هسته ای امروزی باعث شده که قدرت نابودگری آن ها بسیار ترسناک باشد و آنطور که تاریخ ثابت کرده، نتیجه انفجار این بمب ها می تواند بسیار غیرقابل پیش بینی باشد.

بیشتر بخوانید:

تعداد سلاح های هسته ای روسیه در مقایسه با دیگر دارندگان این سلاح های مرگبار

۱۰ فیلم برتر تاریخ سینما در مورد ترس از جنگ هسته ای و بمب اتمی که باید حتماً ببینید

مقایسه قدرت تخریب بمب‌های هسته ای کنونی با دو بمب اتمی جنگ جهانی دوم + ویدیو