فاطمه کبری مشهور به حضرت معصومه (س) در اول ذیقعده سال ۱۷۳ هجری به دنیا آمد که در کشورمان ایران، به عنوان روز دختر نامگذاری شده است. او خواهر امام رضا (ع)، امام هشتم شیعیان جهان است و حرم ایشان در قم قرار دارد. شیعیان برای زیارت ایشان در قم اهمیت بسیاری قائل هستند و حرم ایشان زائرین بسیاری دارد.
نام و القاب حضرت معصومه (س)
نام حضرت معصومه (ع) فاطمه کبری بود؛ زیرا حضرت کاظم (ع) سه دختر به نام فاطمه داشتند و حضرت معصومه (ع) بزرگترین آنها بود. اسامی و لقب هایی که برای حضرت معصومه (س) ذکر شده است عبارتند از: طاهره (پاکیزه)، مرضیّه (مورد رضایت خدا)، رضّیه (خشنود از خدا)، بِرّه (نیکوکار)، تقّیه (پرهیزگار)، سیده صدیقه (بانوی بسیار راستگو)، حمیده (ستوده)، سیده رضیّه مرضّیه (بانوی خشنود خدا و مورد رضای او)، رشیده (رشد یافته)، سیدهُ نساء العالمین (سرور زنان عالم). هم چنین محدثّه و عابده از صفات و القابی است که برای حضرت معصومه (س) عنوان شده است.
از ویژگیهای ایشان این بود که به علوم اسلام و آل محمد (ص) آگاهی داشت و از جمله روایت کنندگان حدیث بود. چندین حدیث است که در سند آنها، نام حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها ذکر شده است و علامه امینی در کتاب «الغدیر» به بعضی از آنها استناد می کند. نقل این احادیث حاکی از مقام علمی والای آن بانوست.
کودکی حضرت معصومه (ع)
حضرت معصومه(ع) اول ذی القعده سال ۱۷۳ هجری شمسی در مدینه به دنیا آمد. پدر او حضرت موسی بن جعفر(ع) و مادرش نجمه خاتون مادر امام رضا (ع) است. امام کاظم (ع)، زمانی که حضرت معصومه (ع) ۶ ساله بود، به دستور هارون الرشید زندانی شد و تا زمان هجرت امام رضا(ع) در سال ۲۰۰ هجری. قمری، به مدت۲۱ سال تحت سرپرستی امام هشتم شیعیان بود.
هجرت حضرت معصومه (ع) از حجاز به ایران
مأمون عباسی در سال ۲۰۰ هجری قمری، امام رضا (ع) را طی نامه های بسیار به خراسان دعوت کرد. امام رضا (ع) نیز پس از مدتی دعوت او را پذیرفت و با کاروان مامون، به سوی خراسان حرکت کرد.
یک سال بعد (سال ۲۰۱) حضرت معصومه (ع) به شوق دیدار برادرش حضرت رضا (ع) عازم خراسان گردید. حضرت معصومه (ع) وقتی که به ساوه رسیدند، به جانب قم رهسپار گردید و در منزل موسی بن خزرج بن سعد اشعری که از اصحاب امام رضا (ع) بود، ساکن شد.
وفات حضرت معصومه (ع)
حضرت معصومه (ع)، در سفر خود برای پیوستن به برادرش، وقتی در بین راه به ساوه رسید، مریض شد و از همراهان خواست تا ایشان را به قم ببرند. مردم قم وقتی از حرکت ایشان آگاه شدند، به استقبال آن حضرت رفتند و موسی بن خزرج میزبان ایشان شد. شانزده یا هفده روز بعد، حضرت فاطمه معصومه از شدت بیماری، در سن بیست و هشت سالگی فوت کرد. مردم قم، از همان ابتدا بر مزار ایشان بنایی ساختند و بعدها نوۀ دختری امام جواد (بنت زینب بنت الجواد) گنبدی بر مقبرۀ ایشان قرار داد و آرامگاه ایشان محل زیارت شیعیان جهان شد.
آیین شمع‌گردانی خادمان در شام رحلت حضرت معصومه(س)
آیین شمع گردانی، سنتی ماندگار با قدمتی دیرینه از خادمان آستان حضرت فاطمه معصومه (س) است که به مناسبت‌های مختلف از جمله شام وفات آن حضرت برگزار می‌شود. امسال نیز مصادف با وفات حضرت معصومه (س) در ۱۳ آبان ۱۴۰۱، این آیین سنتی برگزار شد.
تعویض پرچم گنبد حرم حضرت معصومه (س)
مراسم تعویض پرچم گنبد حرم حضرت فاطمه معصومه (س) همزمان با سالروز شهادت او در عصر جمعه ۱۳ آبان ۱۴۰۱ با حضور جمعی از مردم و خادمان برگزار شد.
??