چگونه رسوب کتری و سماور را از بین ببریم؟

کتری و سماور از پر استفاده‌ترین وسایل در آشپزخانه ایرانی هستند. استفاده طولانی مدت از سماور و کتری موجب ایجاد رسوب در آنها می‌شود.اگر مدت‌ها از آخرین باری که کتری یا سماور خود را جرم گیری کرده‌اید می‌گذرد، احتمالا با نگاه کردن به درون آنها رسوب های سفت و سختی را خواهید دید؛ خصوصا اگر آب شرب منطقه شما دارای سختی نسبتا بالایی باشد. خبر خوب این است که حتی اگر کمی بیش از حد معمول از مراقبت روزانه از کتری خود غافل بوده‌اید، هنوز هم برای از بین بردن رسوب کتری فرصت دارید؛ کافی است روش صحیح از بین بردن رسوب کتری را یاد گرفته و با رعایت اصول ساده از تشکیل رسوب در آینده نیز جلوگیری کنید.

رسوب کتری چیست؟

رسوب آهک، نوعی رسوب پودری سفیدرنگ است که داخل کتری و دیگر مکان‌هایی که آب در آنها راکد می‌ماند دیده می‌شود. آب سخت حاوی مقادیر بالایی از مواد معدنی، مانند منیزیم و کلسیم است و در صورت عدم رسیدگی می‌تواند رسوبات سرسختی را در کتری ایجاد کند. وقتی آب سخت در کتری جوشانده می‌شود، این مواد معدنی مانند آب تبخیر نمی‌شوند، بلکه در کتری باقی می‌مانند. در نتیجه، مواد معدنی در کف کتری جمع شده و با خشک شدن کتری سخت می‌شوند. خوشبختانه، با استفاده از مواد اسیدی ملایم مانند سرکه، آب لیمو یا جوش شیرین و چند چیز ساده دیگر می‌توان به سادگی این رسوبات را از بین برد.

از بین بردن رسوب چای ساز و کتری برقی

کتری برقی یکی از راحت‌ترین و کارآمدترین لوازم آشپزخانه برای تامین چای روزانه است اما اگر کتری برقی خود را به طور منظم تمیز نکنید، رسوبات جمع شده دور المنت بر طعم چای اثر منفی گذاشته و همچنین با کم کردن میزان انتقال دما، عمر مفید دستگاه شما را کاهش می‌دهد. برای یادگیری نحوه از بین بردن رسوب کتری برقی و چای‌ ساز، ادامه مطلب را بخوانید.

مراحل از بین بردن رسوب کتری برقی

مواد مورد نیاز:

• فرچه زبر
• پارچه میکروفایبر
• سرکه سفید مقطر
• آب

دستورالعمل:

• اولین گام در از بین بردن رسوب کتری برقی، ساخت محلول تمیزکننده است. این کار را با مخلوط کردن آب و سرکه سفید مقطر انجام دهید. با استفاده از یک فنجان به عنوان واحد اندازه‌گیری، سرکه و آب را به نسبت مساوی با یکدیگر ترکیب کنید.
• بعد از ساخت محلول، آن را به تدریج داخل کتری ریخته و بگذارید چند دقیقه بماند.
• سپس، کتری برقی را روشن کرده و بگذارید محلول بجوشد. پس از جوش آمدن، کتری را خاموش کرده و اجازه دهید تا محلول درون کتری خنک شود. فراموش نکنید که دستگاه خود را از برق بکشید.
• بعد از خنک شدن، نوبت به تمیز کردن قسمت بیرونی کتری برقی می‌رسد. این کار را با خیساندن پارچه میکروفایبر در محلول انجام داده و سطح خارجی کتری را کاملا پاک کنید.
• قسمت داخلی کتری یا چای ساز شما نیاز به کمی ساییدن اضافی دارد. محلول را در کتری نگه داشته و با استفاده از یک فرچه زبر یا مسواک سطح داخل کتری را بسابید. اطمینان حاصل کنید که تمام گوشه‌ها مسواک زده شده‌اند.
• سپس محلول را از کتری بیرون ریخته و آن را آبکشی کنید. از پاک شدن کامل محلول از سطح داخلی کتری مطمئن شوید.
• در آخر، مقداری آب ساده را با کتری برقی بجوشانید و تخلیه کنید تا هرگونه بوی سرکه از بین برود.

رسوب زدایی سماور و کتری با نوشابه

استفاده از نوشابه به دلیل میزان بالای اسید کربنیک، یک روش موثر برای از بین بردن رسوب کتری محسوب می‌شود. برای استفاده از این روش، کافی است راهنمای مرحله به مرحله زیر را دنبال کنید:

• تقریبا تمام ظرفیت کتری خود را با نوشابه پر کنید؛ برای این کار احتمالا به ۲ تا ۳ قوطی نوشابه گازدار احتیاج دارید. کتری را روی حرارت گذاشته و صبر کنید تا بجوشد.
• کتری را از روی حرارت برداشته و بگذارید برای حدود ۴۵ دقیقه خنک شود.
• نوشابه را از کتری بیرون بریزید. هنگامی که به داخل کتری نگاه کنید، از دیدن میزان آهکی که از بین رفته است متعجب خواهید شد.
• کتری را کاملا شسته و آبکشی کنید تا از شر نوشابه باقی‌مانده و لکه‌های سست آهک خلاص شوید. حالا کتری شما آماده استفاده است.

به عنوان یک روش جایگزین، می‌توانید در پایان روز کتری خود را با نوشابه پر کرده و بگذارید تا یک شب بدون جوشیدن خیس بخورد. این روش به همان خوبی روش جوشاندن کار می‌کند، اما برای از بین بردن رسوبات سست آهک که به راحتی از کتری جدا می‌شوند، به مقداری سابیدن نیاز دارید.

از بین بردن رسوب کتری با جوش شیرین

جوش شیرین از موثرترین مواد پاک کننده موجود است و با استفاده از آن دیگر به هیچ وجه نیازی به استفاده از مواد شوینده قوی و خورنده نخواهد بود. در این روش، برای از بین بردن رسوب کتری از جوشاندن مخلوط سرکه و جوش شیرین استفاده می‌کنیم. این کار به شما این امکان را می‌دهد که رسوب آهک را به راحتی شل کنید. برای از بین بردن رسوب کتری با استفاده از جوش شیرین، به مواد زیر نیاز دارید:

• یک فنجان سرکه سفید مقطر
• جوش شیرین
• تایمر آشپزخانه
• قاشق اندازه‌گیری
• مایع ظرفشویی
• حوله بدون پرز
• فرچه پلاستیکی یا فلزی

دستورالعمل:

• تقریبا به ارتفاع ۵ سانتی‌متر آب به کتری اضافه کرده و به همان میزان هم سرکه به آن اضافه کنید. کتری را روی حرارت قرار داده و تایمر را روی ۱۰ دقیقه تنظیم کنید.
• پس از رسیدن به نقطه جوش، حرارت را کم کنید تا محلول به آرامی به جوشیدن ادامه دهد. این کار را تا زمانی که تایمر خاموش شود ادامه دهید.
• پس از برداشتن کتری از روی حرارت، ۳ قاشق غذاخوری جوش شیرین به آن اضافه کنید. هنگامی که جوش شیرین به سرکه برخورد می‌کند، خواهید دید که سطح محلول از کف پر می‌شود. این یک واکنش شیمیایی کاملا طبیعی است و جای نگرانی نیست.
• پس از پایان فرآیند کف کردن، کتری را خالی کنید.
• در صورت احساس نیاز، از جوش شیرین باقی‌مانده برای تمیز کردن مجدد کتری استفاده کنید.
• کتری را با آب و مایع ظرفشویی شسته و پس از آبکشی با یک حوله تمیز خشک کنید.
• این تقریبا تمام کاری است که باید انجام دهید. این روش به شما کمک می‌کند تا به راحتی و بدون دردسر اضافی از شر رسوب آهک در کتری خود خلاص شوید. کل این فرآیند، اگر به درستی انجام شود، کمتر از ۲۰ دقیقه زمان می‌برد و پس از آن کتری شما آماده استفاده مجدد است.

از بین بردن رسوب کتری با سرکه سفید

این روش برای تمیز کردن عمومی، از بین بردن رسوب کتری و همچنین از بین بردن زنگ‌زدگی به خوبی کار می‌کند. بخار سرکه می‌تواند زیاد باشد، بنابراین پیش از شروع کار مطمئن شوید که آشپزخانه شما دارای تهویه مناسب است. مواد مورد نیاز:

• سرکه سفید مقطر
• آب
• پارچه نرم
• برنج

دستورالعمل:

• کتری را با مقادیر مساوی آب و سرکه سفید پر کنید.
• کتری را روی اجاق گاز قرار دهید تا محلول به نقطه جوش برسد.
• اجازه دهید مخلوط آب و سرکه برای چند دقیقه بجوشد و سپس کتری را از روی حرارت بردارید.
• پس از خنک شدن، محلول را دور بریزید.
• با استفاده از یک پارچه نرم لکه‌ها را از قسمت داخل کتری پاک کنید. اگر نمی‌توانید دست خود را در کتری فرو کنید، یک پارچه مرطوب را در کتری قرار داده و درب آن را ببندید. کتری را تکان دهید تا پارچه در اطراف سطح داخلی بچرخد، سپس درب آن را برداشته و کتری را وارونه کنید تا بتوانید پارچه را بیرون بیاورید. در صورت تمایل می‌توانید از برنج خشک نیز به جای پارچه استفاده کنید.
• کتری را شسته و با آب فراوان آبکشی کنید.
• با استفاده از یک پارچه نرم کتری را خشک کنید.
• در آخر، می‌توانید از مقداری سرکه رقیق‌شده برای جلا دادن به سطح خارجی کتری استفاده کنید.

از بین بردن رسوب کتری با جوهر لیمو

لیمو میوه‌ای سرشار از اسید سیتریک است و همین ویژگی آن را به یک ماده تمیز کننده قدرتمند تبدیل می‌کند که برای از بین بردن رسوب کتری‌های قدیمی ایده‌آل است.

دستورالعمل:

• کتری را تا نیمه پر از آب لیمو کنید.
• بقیه کتری را با آب پر کنید.
• کتری را روی حرارت گذاشته و بگذارید پس از رسیدن به نقطه جوش ۳۰ دقیقه بماند تا فرآیند رسوب‌زدایی آغاز شود.
• پس از خنک شدن، محلول را بیرون ریخته و کتری را با آب فراوان آبکشی کنید.

برای کتری‌هایی که به مدتی طولانی رسوب‌زدایی نشده‌اند، ممکن است لازم باشد این روند را چندین بار تکرار کنید تا از شر بیشتر رسوب‌ها خلاص شوید.

جرم گیری کتری با سیب زمینی

از این پس می‌توانید هنگام پوست کندن سیب زمینی‌، پوست آن‌ را کنار بگذارید و از آن برای از بین بردن رسوب کتری استفاده کنید. پوست سیب زمینی سرشار از نشاسته است و در صورت قرار گرفتن در معرض حرارت، نشاسته موجود در پوست سیب زمینی مایعی ژل مانند با ظرفیت جذب فوق‌العاده را از خود آزاد می‌کند که می‌تواند رسوب آهک را از بین ببرد. برای از بین بردن رسوب کتری خود با استفاده از پوست سیب زمینی، کتری را از آب پر کرده و بر روی حرارت قرار دهید تا به نقطه جوش برسد.، سپس مقداری پوست سیب زمینی را در کتری ریخته و بگذارید چند دقیقه بماند تا رسوب‌های درون کتری را شل کند. در صورت باقی ماندن رسوب، می‌توانید این فرآیند چندین بار تکرار کنید.

از بین بردن جرم کتری با سرد و گرم کردن

برای از بین بردن جرم‌های آهکی به وجود آمده در درون کتری و سماور می‌توانید آن را بر روی شعله بگذارید و اجازه دهید تا مقداری داغ شود و سپس آب سرد را به درون آن بریزید. بعد از دقایقی شاهد شکسته شدن گچ‌های آهکی و از بین بردن رسوب کتری و سماور خود می‌شوید.

روش‌های جلوگیری از رسوب گرفتن کتری

جلوگیری از رسوب گرفتن کتری و رسوب زدایی از کتری فعالیت‌هایی کاملا جداگانه هستند. اگر می‌خواهید کتری خود را از شر رسوب آهک خلاص کنید، می‌توانید این کار را از طریق تمیز کردن کتری انجام دهید. اما وقتی نوبت به روش‌ های جلوگیری از رسوب گرفتن کتری می‌رسد، باید به سراغ روش‌های کوتاه مدت و بلند مدتی بروید که برای این کار وجود دارند. روش کوتاه مدت تا حدی در جلوگیری از تشکیل مجدد رسوب موثر است، در حالی که روش بلند مدت، که مبتنی بر نرم کردن آب است، دارای تاثیر قطعی و دائمی است.

روش کوتاه مدت: چگونه از ایجاد رسوب آهک جلوگیری کنیم؟

برای جلوگیری از تشکیل رسوب آهک در کتری، باید به صورت منظم کتری خود را شسته و خشک کنید. باقی گذاشتن آب در کتری پس از استفاده، ایجاد رسوب آهک را تشدید می‌کند؛ بنابراین بهتر است پس از هر بار استفاده، کتری را کاملا شسته و خشک کنید تا از خشک شدن آب سخت در کف کتری جلوگیری شود.

روش بلند مدت: به طور کامل از تشکیل رسوب آهک در کتری جلوگیری کنید

برای اجتناب کامل از ایجاد رسوب آهک در کتری باید از نرم کننده آب استفاده کنید. این محلول منیزیم و کلسیم موجود در منبع آب را از بین می‌برد و آن را به آب نرم تبدیل می‌کند. این کار باعث کاهش چشمگیر رسوب در کتری می‌شود، چرا که آب نرم دارای میزان بسیار پایینی از آهک است. همچنین، در مقایسه با آب سخت که معمولا طعمی فلزمانند دارد، آب نرم طعم کلی چای را بهبود می‌بخشد. نصب نرم کننده آب عمر مفید لوازم آشپزخانه شما را افزایش می‌دهد، زیرا رسوب آهک علاوه بر کتری، به شیرهای آب و دیگ‌ بخار آبگرمکن نیز آسیب وارد می‌کند و بنابراین با بهبود کارایی آن‌ها می‌توانید با کاهش میزان انرژی مورد نیاز برای گرم کردن آب، در هزینه‌ها نیز صرفه‌جویی کنید.