لیونل مسی؛ داستان نابغه «سمج» دنیای فوتبال از زمین خاکی‌های روزاریو تا قهرمانی جام جهانی

او از یک نابغه ریزجثه به بهترین بازیکن تاریخ دنیای فوتبال (شاید) تبدیل شده است و دیشب با پیروزی در فینال جام جهانی ۲۰۲۲ قطر برابر فرانسه و رسیدن به مقام قهرمانی جام جهانی توانست برای همیشه جاودانه شود. این بهترین و ماندگارترین لحظه دوران حرفه ای لیونل مسی به عنوان بازیکن بود. اما برای درک اینکه وی چه مسیری را از کودکی تاکنون طی کرده، باید روی یک زمین فوتبال آفتاب سوخته کثیف در کنار یک سری خانه های قدیمی بایستید، همانچایی که لئو برای اولین بار در سن چهار سالگی به توپ لگد زد.

لیونل مسی در منطقه فقیرنشین لا باخادا در روزاریو، از مناطق مرکزی آرژانتین به دنیا آمد و ۱۳ سال اول زندگی اش را در همین منطقه گذراند. این منطقه بسیار خطرناک است، منطقه ای که دار و دسته های خلافکار و قاچاقچیان مواد مخدر در آن با هم درگیرند، منطقه ای که شب ها به سختی می توان در آن رفت و آمد یافت و حس ناامنی در آن موج می زند. امروزه تصاویری از لیونل مسی روی دیوار خانه های این منطقه دیده می شود، با باجه های تلفن و فاضلاب هایی که طوری رنگ آمیزی شده اند که شبیه پیراهن شماره ۱۰ لیونل مسی باشند، اما در دوران کودکی مسی، خانه او تنها یک خانه بتنی ساده دیگر در خیابان های پر از گرد و خاک و هزارتوی منطقه روزاریو بود.

در گوشه ای محله لا باخادا، یک زمین فوتبال وجود دارد که زمین مختص تیم نوجوانان گراندولی است و هنوز هم مانند ۲۰ سال پیش نامرتب و کثیف است. در همین زمین، در سال ۱۹۹۱ بود که مادربزرگ مسی به نام سلیا، یک مربی مردد به نام سالوادور آپاریسیو را متقاعد کرد که نوه اش را در تیم خود بپذیرد، علیرغم اینکه از بقیه اعضای تیم از لحاظ سنی کوچک تر و جثه ای بسیار ریزتر از رقبا داشت. تیمی که لیونل مسی در آن پذیرفته شده بود بدترین و ضعیف ترین تیم شهر بود و اکثر بازی هایشان را می باختند.

آپاریسیو در نهایت با حضور مسی در تیمش موافقت کرد و گفت: «باشه، اما او را نزدیک خط کنار زمین قرار می دهم تا وقتی گریه کرد خودتان از زمین بیرون ببریدش». پسر کوچولوی آرژانتینی در اولین مسابقه دو گل به ثمر رساند و آپاریسیو که از عملکرد او به شدت حیرت زده شده بود، خطاب به مادربزرگ مسی گفت: «آن ها نتوانستند متوقفش کنند. او شبیه کَکی است که نمی توانید از دستش خلاص شوید!». لقب کک تا زمانی که لیونل مسی به بارسلونا آمد رهایش نکرد، جایی که وی به خوبی معنای این لقب را نشان داد، وقتی توانایی هایش توانست رقبای بلندتر و قوی هیکل تر را از سر راه بردارد و هر مدافعی را با دریبل های خود به تسلیم وادارد.

دو سال بعد از اولین مسابقه اش در تیم آپاریسیو و زمانی که تنها ۶ سال داشت، مسی چپ پا به تیم مورد علاقه اش، نیوولز اولدبویز پیوست. بزرگ ترین تیم شهر روزاریو به افتخار یک معلم انگلیسی به نام ایزاک نیوول نامگذاری شده بود که در سال ۱۸۶۹ در آرژانتین ساکن شده و فوتبال را در آنجا بنیان نهاد و چهار سال بعد از تاسیس این باشگاه با پسرش در سال ۱۹۰۳، درگذشت. مسی با قدرت دریبل و سرعت خود همه رقیبانش را بهت زده کرده و ۵۰۰ گل برای تیم جوانان باشگاه به ثمر رساند و بدین ترتیب رکوردی غیرقابل شکستن از خود به جای گذاشت.

یکی از مربیان او در نیوولز اولدبویز، پابریل دیگرالامو، آن روزهای مسی را چنین روایت می کند: «او استعدادی داشت که شبیه هیچ پسری که تاکنون دیده بودم نبود. پیش از بازی ها او روپایی می زد و مردم روی سرش پول می ریختند. پانزده دقیقه از بای می گذشت و او هنوز کنترل توپ را از دست نداده بود. یک بار فکر می کنم ۱,۲۰۰ بار توپ را لمس کرد. او آن زمان تنها ۹ سال سن داشت». اما در سن ۱۱ سالگی به نظر می رسید که دوران لیونل مسی پیش از شروع شدن به پایان رسیده است، وقتی ابتلای او به یک بیماری نادر مرتبط با هورمون رشد تایید شد.

بیمه خانواده مسی تنها کفاف دو سال درمان او را می داد اما تیم نیوولز اولدبویز که در ابتدا گفته بودند هزینه درمان مسی را پرداخت می کند، زیر قولشان زدند. هزینه درمان ۱۲۰۰ پوند ماهیانه مسی بسیار بیشتر از درآمد والدین او، خورخه و سلیا -کارگر کارخانه و نظافتچی- بود. پاسخ اما در بارسلونا بود، جایی که خورخه توانست در آنجا یک کار پیدا کند و سپس یک جلسه تست برای پسرش در تیم کاتالانی جور کرد. کارلس رکساچ، مدیر تیم اول باشگاه در همان لحظه اول متوجه نبوغ مسی شده و تصمیم گرفت به سرعت با او قرارداد امضا کند اما هیئت مدیره باشگاه نسبت به این موضوع و استخدام یک بازیکن خارجی در چنین سن کمی نظر موافقی نداشت.

رکساچ آن ها را متقاعد کرده و چنان برای این قرارداد عجله داشت که اولین قرارداد مسی را روی یک دستمال کاغذی نوشت و در ادامه هزینه درمان او را بر عهده گرفت. اولین سال حضور مسی در بارسلونا دشوار بود و دیگر بازیکنان تیم اغلب او را منزوی کرده و با او رفتار خوبی نداشتند. اما یک بار دیگر، مسی با بازی های زیبایش دل همبازی ها و هواداران تیم را برد. در اولین حضور کاملش در فصل با تیم جوانان باشگاه، بعد از تکمیل درمانش با هورمون رشد در سن ۱۴ سالگی، مسی ۳۶ گل به ثمر رسانده و تیمش را قهرمان لیگ جوانان، جام اسپانیا و جام کاتالان کرد.

در سال ۲۰۰۴ بود که مسی به تیم بزرگسالان باشگاه فرا خوانده شد، دورانی که لودویگ ژولی همبازی فرانسوی او در تیم آن را چنین به یاد می آورد: «مسی تنها ۱۶ سال داشت اما در جلسات تمرینی همه ما را نابود می کرد. همه جا او را می زدند تا توسط این بچه مسخره نشوند اما او هیچ اعتراضی نمی کرد. همچنان به بازی ادامه می داد. او از چهار بازیکن عبور می کرد و گل می زد». مسی اولین بازی رسمی خود را مقابل حریف همشهری، اسپانیول، در سن ۱۷ سالگی انجام داد و اولین قراردادش به عنوان بازیکن بزرگسال را در روز تولد ۱۸ سالگی اش با باشگاه منعقد کرد.

تحت رهبری پپ گواردیولا، مسی شکوفا شده و به یکی از بهترین بازیکنان تاریخ دنیای فوتبال تبدیل شد اما اولین سرمربی بارسلونا که در تیم اصلی به او بازی داد، فرانک رایکارد بود. مسی در همان بازی اول خود در لیگ قهرمانان اروپا برای بارسلونا همه را شگفت زده کرد به طوری که فابیو کاپلو، سرمربی وقت تیم یوونتوس، در همان بین دو نیمه بازی برابر بارسلونا از رایکارد می خواهد این بازیکن را به صورت قرضی به یوونتوس بدهد که با مخالفت سرمربی وقت بارسلونا مواجه می شود و ژست های رایکارد بعد از این درخواست از سوی کاپلو در کنار زمین هنوز هم به یاد آورده می شود.

در نیوکمپ، مسی ۱۰ بار قهرمان لالیگا، هفت بار قهرمان کوپا دل ری و چهار بار قهرمان لیگ قهرمانان اروپا شد. او رکورد بیشترین گل زده در لالیگا و رکورد هفت توپ طلای جهان را نیز به نام خود ثبت کرد. بعد از وداعی اشکبار با باشگاه اسپانیایی در سال گذشته و در سن ۳۴ سالگی، مسی با بی میلی به پاری سن ژرمن فرانسه پیوست و در فصل جاری نیز باز به دوران باشکوهش بازگشته، در شرایطی که توانسته در ۱۹ بازی ۱۲ گل به ثمر برساند. اما در خارج از زمین، شرایط مسی مانند داخل زمین باشکوه نبوده است. در سال ۲۰۱۶، مسی و پدرش در ماجرای فرار مالیاتی گناهکار شناخته شده و هر کدام به ۲۱ ماه زندان تعلیقی و پرداخت ۱.۴ میلیون پوند جریمه محکوم شدند.

مسی در دادگاه خطاب به قاضی گفت: «من قراردادها را به این خاطر امضا کردم که به پدر و وکلا اطمینان داشتم». لیونل مسی اکنون با بیش از ۵۰۰ میلیون پوند ثروت، ثروتمندترین فوتبالیست جهان است. در سال ۲۰۱۷، یک تفنگ در قایق آغشته به خون و تصادف کرده برادر بزرگ ترش، ماتیاس مسی، پیدا شد. ماتیاس به خاطر مالکیت غیرقانونی سلاح به دو سال و نیم زندان تعلیقی محکوم شد. و البته گزارش هایی در مورد دشمنی بین مادر مسی و همسرش، آنتونلا روکازو ۳۴ ساله که او هم اهل روزاریو بوده و از دوران کودکی رابطه نزدیکی با مسی داشته، وجود دارد، زنی که مسی اکنون از او ۳ پسر دارد.

عملکرد مسی برای تیم ملی کشورش تا همین سال های اخیر با عملکرد و افتخارات او در بخش باشگاهی قابل مقایسه نبود اما قهرمانی سال گذشته در کوپا آمریکا و قهرمانی شب گذشته در جام جهانی باعث شد، اکنون مسی هیچ حسرتی نداشته باشد. هشت سال پیش در جام جهانی برزیل، مسی تیمش را تا فینال پیش برد اما در مسابقه فینال با یک گل برابر آلمان شکست خوردند و مسی و آرژانتین از رسیدن به قهرمانی جام جهانی باز ماندند.

دو سال بعد، آرژانتین در فینال کوپا آمریکا در ضربات پنالتی مغلوب شیلی شد که مسی یکی از پنالتی های تیمش را هدر داد. بعد از این شکست تلخ بود که مسی از بازی در تیم ملی کشورش کناره گیری کرد اما بعد از یک کارزار ملی و درخواست رییس جمهور کشورش، تصمیم خود را تغییر داد و به تیم ملی بازگشت. اکنون او باارزش ترین جایزه دوران حرفه ایش را بدست آورده و این کک را می توان بهترین بازیکن تاریخ دنیای فوتبال نامید.