وزن بدن از آن موضاعت چالش برانگیزی است که ابهاماتی در خود دارد و گاهی اوقات ممکن است ناامید کننده باشد. ممکن است با وجود ورزش منظم و تغییر رژیم غذایی، عدد وزنتان به جای پایین رفتن، بالا رود. اما اگر در حال افزایش عضله و کاهش چربی هستید، چرا وزن شما افزایش می یابد؟
پاسخ واقعاً به تراکم بافت و سرعت تغییر ترکیب بدنی شما در پاسخ به رژیم غذایی و ورزش مربوط می شود. البته چربی به عضله تبدیل نمی شود و ماهیچه نیز به همین ترتیب به چربی تبدیل نمی شود. ماهیچه ها و چربی ها بافت های متفاوتی هستند و به طور مستقل بر اساس عواملی مانند سبک زندگی و متابولیسم، هورمون ها و پاسخ فرد به ورزش، رشد و تغییر می کنند.
افزایش توده عضلانی بدون از دست دادن چربی کاملاً ممکن است و کاهش چربی بدون افزایش توده عضلانی کاملاً ممکن است. به همین دلیل، درک این نکته مهم است که ترکیب بدنی شما بی نهایت مهمتر از وزن است، ترکیب بدنی اطلاعاتی را در مورد ساختار بافت داخلی شما ارائه می دهد که عدد روی ترازو آن را نشان نمی دهد.
ترکیب بدنی در مقابل وزن بدن
ترکیب بدنی راهی برای اندازه گیری و نظارت بر توده چربی و توده بدون چربی شماست. توده بدون چربی شامل هر بافتی است که چربی نیست مانند ماهیچه، استخوان، آب، خون، اندام‌ها و غیره. اندازه گیری ترکیب بدنی به صورت دوره ای به شما امکان می دهد تغییرات توده چربی و توده بدون چربی را در طول زمان ردیابی کنید.
از طرف دیگر وزن، بازتابی از چیزی نیست جز تاثیر گرانش بر بدن. هیچ اطلاعاتی در مورد محتوای چربی، آب، ماهیچه یا محتوای استخوان ارائه نمی دهد و نمی تواند به طور دقیق تعیین کند که آیا یک فرد بدن سالمی دارد یا نه. اگر پنج کیلو وزن کم کنید، نمی دانید چه مقدار از آن وزن از دست رفته، از آب، چربی، ماهیچه یا حتی استخوان بدن است.
هنگامی که با تمرینات مقاومتی عضله اضافه می‌کنید، اگر این کار را با کم کردن کالری دریافتی انجام ندهید، باید انتظار افزایش وزن داشته باشید. اما نظارت بر ترکیب بدنی ایده خوبی برای پیگیری توده چربی است. می توانید هر ۴ تا ۶ هفته یک بار، آن را اندازه گیری کنید تا همه چیز را زیر نظر داشته باشید.
دقیق‌ترین آزمایش‌ها برای تخمین ترکیب بدنی، اسکن‌های DXA و BodPods است، که اغلب در بیمارستان‌ها و آزمایشگاه‌ها، مراکز تناسب اندام و در برخی باشگاه‌ها در دسترس هستند. همچنین ترازوهای ترکیب بدنی مقرون به صرفه و خانگی و دستگاه‌های دستی وجود دارند که بر اساس آنالیز امپدانس بیوالکتریکی (BIA) آنالیز دقیقی را ارائه می‌دهند.
در حالی که نتایج دستگاه‌های خانگی به اندازه تست های آزمایشگاهی دقیق نیستند، اما روشی مؤثر برای ردیابی تغییرات در طول زمان هستند.
همه چیز در مورد تراکم بافت و نحوه تاثیر آن بر وزن
تفاوت بزرگ بین ترازو استاندارد و ابزاری که ترکیب بدنی را ردیابی می‌کند این است که دستگاه‌ها یا تست‌های ترکیب بدن، تراکم بافت را محاسبه می‌کنند. در حالی که وزن یک کیلو چربی به اندازه یک کیلو عضله است، مقدار فضایی که هر کیلو بافت اشغال می کند به طور قابل توجهی متفاوت است.
وزن فقط یک عدد در یک ترازو است که مرجعی برای اندازه‌گیری تراکم ندارد، اما بافت‌های ما شامل استخوان (متراکم‌ترین)، ماهیچه (تراکم متوسط) و بافت چربی (کم‌تراکم‌ترین) است که بیشتر وزن ما را تشکیل می‌دهد. به همین ترتیب، ۱۰ کیلو عضله فضای کمتری را نسبت به ۱۰ کیلو چربی اشغال می کند.
چربی بد نیست، بلکه تعادل آن است
صرف نظر از وزن فعلی یا ترکیب بدن یا حتی اهداف بلندمدت، مهم است که بدانید چربی و عضله هر دو نقش مهمی در بدن دارند. اکثر مردم داشتن چربی را منفی می بینند، زیرا سطوح بیش از حد آن می تواند منجر به مشکلات سلامتی شود.
اما چربی عملکردهای مختلفی در آناتومی بدن دارد که برای سلامتی ضروری است. به عنوان مثال، ذخیره و آزادسازی انرژی، محافظت از اندام ها، حفظ سلامت باروری زنان و تنظیم قاعدگی، تسهیل انتقال تکانه های عصبی، ارائه ساختار به سلول ها، و ذخیره و استفاده از ویتامین ها و مواد مغذی محلول در چربی، مانند ویتامین های A، D، E و K.
مطمئناً برای زنان، نقش چربی در تنظیم باروری و قاعدگی حیاتی است و به همین دلیل زنان، از نظر بیولوژیکی، ذخایر چربی بالاتری دارند.
بدون نظر