چرا زنان کمتر از مردان از ایست قلبی جان سالم به در می‌برند؟

هر ساله حدود ۶ میلیون نفر در سراسر جهان به دلیل مرگ ناگهانی قلبی ناشی از ایست قلبی ناگهانی (SCA) جان خود را از دست می‌دهند. اما نکته عجیب در این میان این است که زنان کمتر از مردان مراقبت‌های احیای سریع را از سوی رهگذرانی که متوجه می‌شوند آنها دچار ایست قلبی شده‌اند دریافت می‌کنند که درنتیجه منجر به نرخ بقای کمتر زنان از ایست قلبی ناگهانی می‌شود. دلیل این پدیده چیست و چرا احتمال نجات زنان از ایست قلبی کمتر از مردان است؟

ایست قلبی ناگهانی چیست؟

ایست قلبی ناگهانی یا ارست قلبی (cardiac arrest) زمانی اتفاق می‌افتد که ریتم غیر‌طبیعی قلب به نام آریتمی باعث می‌شود که سیستم الکتریکی قلب به درستی کار نکند. این مساله باعث می‌شود که قلب به طور غیرمنتظره‌ای از تپش بازبماند.

ایست قلبی با حمله قلبی، که در آن شریان کرونر مسدود می‌شود و خون قادر به رسیدن به قلب نیست، متفاوت است. با این حال، حمله قلبی می‌تواند منجر به ایست قلبی ناگهانی شده د و فرد را در معرض خطر بیشتری برای ارست قلبی ناگهانی قرار دهد.

علائم ایست قلبی چیست؟

علائم ایست قلبی ناگهانی عبارتند از:

• غش کردن یا از دست دادن هوشیاری
• سرگیجه
• ضربان قلب تند یا نامنظم
• درد قفسه سینه
• تنگی نفس
• حالت تهوع

از آنجایی که ایست قلبی ناگهانی بسیار سریع اتفاق می‌افتد، اولین درمان برای آن تماس با اورژانس و انجام احیای قلبی ریوی (CPR) تا رسیدن کمک است.

تحقیقات نشان می‌دهد که سرعت انجام CPR توسط یک فرد تأثیر مستقیمی بر میزان بقا و پیامدهای عصبی فردی دارد که دچار ایست قلبی ناگهانی می‌شود.

ایست قلبی ناگهانی و مراجعه اولیه به پزشک

در مطالعه مجله انجمن قلب آمریکا، محققان دریافتند افرادی که ایست قلبی خارج از بیمارستان را تجربه کرده‌اند، احتمال بیشتری داشته که در هفته‌های قبل از وقوع ایست قلبی به پزشک مراقبت‌های اولیه خود مراجعه کرده‌ باشند.

دکتر هان تان، متخصص قلب و از اعضای این تیم تحقیقاتی توضیح می‌دهد: «برخلاف تصور عموم، ایست قلبی ناگهانی کاملا هم بدون اطلاع قبلی اتفاق نمی‌افتد، زیرا داده‌ها نشان داده‌اند که بیماران در آستانه ایست قلبی در مقایسه با حالت معمول بیشتر به پزشک مراجعه می‌کنند.»

دکتر تان می‌گوید: «این نگرش ممکن است منجر به تلاش برای شناسایی افراد در معرض خطر قریب الوقوع ایست قلبی ناگهانی شود تا بتوان از آن جلوگیری کرد. اگر علت اصلی قبل از ایست قلبی سریعا درمان شود، اکثر ایست های قلبی قابل اجتناب هستند. این نشان می‌دهد که هم بیماران و هم ارائه دهندگان مراقبت‌های اولیه باید علائم خاص را جدی‌تر بگیرند؛ علائمی مانند درد قفسه سینه، تپش قلب، سبکی سر، غش کردن یا تنگی نفس.»

تفاوت های جنسیتی هنگام ایست قلبی ناگهانی

مطالعه منتشرشده در مجله قلب اروپا نشان می‌دهد که زنانی که ایست قلبی خارج از بیمارستان را تجربه می‌کنند در مقایسه با مردان شانس کمتری برای احیا دارند. دانشمندان با بررسی داده‌ها دریافتند که زنانی که دچار ایست قلبی می‌شوند، کمتر از مردان از سوی اطرافیان احیا می‌شوند؛ حتی زمانی که کاملا مشخص بوده که دچار ایست قلبی شده‌اند.

محققان همچنین دریافتند زنانی که دچار ایست قلبی ناگهانی شده‌ و احیا شده بودند، شانس بقای کلی کمتری نسبت به مردان داشتند.

دکتر تان می‌گوید: «این یک هشدار جدی است که کمپین‌های آگاهی‌بخش با هدف کاهش شکاف جنسیتی باید به آن توجه کنند. بسیاری از این موارد به نگرانی مردم در مورد احترام به آناتومی زنانه یا تنها نگرانی‌های جنسیتی نسبت داده می‌شود. کسی که به خوبی آموزش ندیده ممکن است نگران وارد آوردن فشار عمیق‌تر به قفسه سینه زنان باشد. و برای احیای قلبی ریوی موثر، باید یک فشرده‌سازی خوب به عمق ۲ اینچ (۵.۰۸ سانتیمتر) در قفسه سینه انجام دهید.»

چرا زنان با خطر بیشتری روبه‌رو هستند؟

بسیاری از افراد ایست قلبی را به عنوان اتفاقی غیرمعمول تصور می‌کنند که بدون هیچ هشداری رخ می‌دهد، که البته متأسفانه گاهی اوقات چنین است. اما اغلب اوقات، بیماران علائمی دارند که منجر به ایست قلبی ناگهانی می‌شود.

در حالی که هیچ دلیل شناخته‌شده‌ای بر مبنای جنسیت وجود ندارد که نشان دهد چرا زنان ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ایست قلبی باشند، اما بررسی‌ها نشان داده که احتمال به تعویق انداختن مراجعه به پزشک با مشاهده علایم در زنان بیشتر است.

و البته هنوز این افسانه وجود دارد که مردان بیشتر احتمال دارد که دچار ایست قلبی و بیماری قلبی شوند و بنابراین متأسفانه بسیاری از زنان علایم ارست قلبی را جدی نمی‌گیرند.