ما هر چه در توان داریم برای حفظ سلامتی خود انجام می دهیم. با این حال، بدن ما روش هایی برای رساندن پیام خود به ما دارد که آگاهی به آن ها می تواند کمک بزرگی کیفیت زندگی ما کند. از این جهت، ما بیشتر اوقات از مدفوع خود غفلت می کنیم. گرچه معمولاً موضوعی نیست که کسی مایل به صحبت درباره ی آن باشد، اما در این مطلب می خواهیم ببینیم چرا باید به مدفوع خود بیشتر توجه کنیم.
۱- مدفوع سفید
مدفوع سفید طبیعی نیست و ممکن نشانه مشکل پزشکی جدی ای باشد، چرا که مدفوع زمانی به این رنگ درمی آید که کبد به اندازه ی کافی مایع صفرا تولید نکند یا صفرا برای تجزیه ی مواد غذایی وارد روده ی کوچک نشود. صفرا یک مایع گوارشی ضروری است که توسط کبد تولید می شود و درون کیسه صفرا ذخیره می شود و حین فرآیند گوارش، به مدفوع رنگ قهوه ای طبیعی اش را می دهد.
ممکن است علت سفیدی مدفوع ابتلا به بیماری های کبدی همچون هپاتیت یا سیروز باشد. به علاوه، برخی داروها و مواد همچون باریوم (ماده ای که هنگام عکس برداری پزشکی با ایکس ری به فرد خورانده می شود تا دستگاه گوارش او با اشعه ایکس قابل مشاهده باشد) و برخی داروهای خنثی کننده ی اسید معده حاوی آلومینیوم هیدروکسید، می توانند رنگ مدفوع را از بین ببرند. در صورت داشتن مدفوع سفید، فوراً به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی آن مشخص شود.
۲- مدفوع سبز
ابتدا باید به این حقیقت اشاره کرد که تنها کسی نیستید که متوجه وجود رنگ سبز در موفوع خود شده اید. به گفته ی پزشکان، رنگ مدفوع در هر روز می تواند متفاوت باشد و این امری طبیعی است، چرا که شرایط بدن دائماً در حال تغییر است. اما چه چیزی می تواند باعث این تغییرات شود؟
مصرف مواد غذایی سبز رنگ همچون کلک بروکلی، کلک کیل و اسفناج، محتمل ترین دلیل سبز شدن مدفوع شما است. ماده ی کلروفیل که رنگ سبز این سبزیجات از آن است می تواند به مدفوع شما هم رنگ دهد.
مصرف آنتی بیوتیک ها می تواند بر روی گوارش تأثیر بگذارد و رنگ مدفوع را تغییر دهد. دلیلش آن است که این داروها می توانند فلور باکتریایی درون روده ها (باکتری های مفیدی که به طور طبیعی درون روده ها قرار دارند) را تغییر دهد، امری که می تواند منجر به سبز شدن مدفوع شود. به علاوه، برخی داروها می توانند معده را اذیت کنند و باعث تولید اسهال سبز رنگ شوند که دلیل آن مایع صفرا است.
تغییر در رنگ مدفوع می تواند نشانه ی عفونت یا مشکل پزشکی هم باشد. وجود رنگ سبز در مدفوع می تواند نشانه ی یک عفونت باکتریایی، ویروسی یا انگلی در بدن باشد، امری که ممکن است باید عبور سریع محتویات روده ها و عدم جذب صفرا شود. در برخی موارد، صفرا و دیگر مایعات گوارشی به درستی درون روده ها جذب نمی شوند، امری که ممکن است باعث سبز شدن مدفوع یا اسهال آبکی شود.
۳- مدفوع زرد
رنگ قهوه ای مدفوع به دلیل وجود وجود بیلی روبین (رنگدانه ای که عامل رنگ طبیعی فضولات بدن است) و صفرا درون آن است. بیلی روبین درون کبد و از گلبول های قرمز خون تولید می شود و پس از ترکیب با صفرا درون کیسه صفرا، وارد روده ها می شود و در آنجا باکتری ها را از میان می برد و با ادرار و مدفوع از بدن دفع می شود.
یکی از رایج ترین دلایل زرد بودن مدفوع داشتن رژیم غذایی پرچرب است. با این حال، مشکلات پزشکی مختلفی می تواند باعث تولید مدفوع زرد شود، از جمله: مشکلات مرتبط با کبد و کیسه صفرا، اختلالات مرتبط با لوزالمعده، بیماری سلیاک، سندرم گیلبرت، بیماری انگلی ژیاردیاز، اضطراب و رژیم غذایی نامناسب.
۴- مدفوع سیاه
مدفوع سیاه می تواند نتیجه ی مصرف خوراکی ها و نوشیدنی های تیره رنگ باشد، مانند لبو یا مکمل هایی همچون آهن. با این حال، مدفوع سیاه می تواند نشانه ی وقوع خونریزی در قسمت فوقانی دستگاه معده ای روده ای هم باشد.
اگر مدفوع سیاه و بوی نامطبوعی داشته باشد، این امر ممکن است نشان دهنده ی وجود یک مشکل پزشکی همچون زخم های گوارشی، گاستریت (ورم معده)، التهاب و پولیپ روده باشد. اگر مدفوع تان چنین ویژگی هایی داشت، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا با آندوسکوپی یا کولونوسکوپی علت اصلی مشکل را پیدا کند.
۵- مدفوع قرمز – زرد
وجود رنگ قرمز در مدفوع می تواند نگران کننده باشد. گرچه گاهی علت آن مصرف مواد غذایی قرمز رنگ یا داروهایی مانند پپتو بیسمول (داروی برخی ناراحتی های معده) است که حاوی ماده بیسموت هستند، اما مدفوع قرمز می تواند نشانه ی وقوع خونریزی در قسمت تحتانی دستگاه معده ای روده ای هم باشد. دلیل این خونریزی می تواند بواسیر، پارگی روده ها، التهاب روده ها و خونریزی در معده یا روده ها باشد.
اگر متوجه وجود رگه های قرمز رنگ درون کاسه توالت یا بر روی دستمال توالت شدید و احساس درد یا خارش هم داشتید، احتمالاً دچار بواسیر یا شقاق (پارگی مقعد) شده ابد. این امر می تواند به دلیل التهاب روده ها نیز باشد.
با این حال اگر مدفوع قرمزتان با تب یا احساس ناخوشی همراه بود، یا اگر خون را به شکل برجستگی مشاهده کردید، فوراً به پزشک مراجعه کنید چون ممکن است نشانه ی خونریزی داخلی در مجرای گوارشی باشد.
۶- مدفوع سفت و گلوگه گلوله
اگر مدفوع تان کوچک، سفت و گلوله گلوله بود، احتمالاً دچار یبوست یا کاهش تعداد دفعات مدفوع کردن شده اید. این اتفاق معمولاً به دلیل کمبود فیبر در رژیم غذایی رخ می دهد. دیگر عوامل تأثیرگذار در این مسأله میزان مصرف آب و تحرک فیزیکی است. به علاوه، یبوست می تواند بر اثر مصرف برخی داروها یا برخی مشکلات پزشکی رخ دهد که عملکرد روده ها را تحت تأثیر قرار می دهند.
۷- مدفوع ترک خورده
اگر مدفوع تان شکلی سوسیس مانند داشت و روی سطح آن ترک هایی وجود داشت، ممکن است به دلیل رژیم غذایی نامناسب یا نشستن طولانی مدت دچار یبوست خفیف شده باشید. این نوع مدفوع در میان افراد مبتلا به یبوست عملکردی (نوعی از یبوست که رژیم غذایی یا سبک زندگی عامل آن است) شایع است و ممکن است نشان دهنده ی این باشد که مدفوع پیش از دفع نزدیک به یک هفته درون روده ها بوده است.
۸- مدفوع صاف و نرم
مدفوع سالم معمولاً شکلی لوله ای و سوسیس مانند، با وزنی به اندازه ی یک موز و طولی بین ۱۰ تا ۲۰ سانتیمتر دارد. این نوع مدفوع هنگام خروج از بدن شکل خود را حفظ می کند و نه خشک و نه آبکی است و انسجامی همچون یک بستنی نرم دارد. به علاوه، اگر وضعیت روده ها سالم و نرمال باشد، هر یک تا ۳ روز دفع مدفوع خواهید داشت.
۹- مدفوع قطره مانند
اگر مدفوع به لحاظ انسجام نرم باشد و به شکل قطره های کوچک با شکل مشخص از بدن خارج شود، مدفوع نسبتاً شلی محسوب می شود. برای کسانی که ۲ تا ۳ بار در روز دستشویی می کنند، داشتن چنین مدفوعی امری طبیعی است، به ویژه بعد از وعده های غذایی اصلی. مدفوع نرم و قطره مانند به راحتی و بی دردسر از بدن دفع می شود.
۱۰- مدفوع شل
مدفوع نرم با تکه های شل مقدمه ی اسهال است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که به دلیل تغییر ناگهانی رژیم غذایی یا میزان تحرک فیزیکی یا تجربه ی اضطراب، روده ها مدفوع را به سرعت از خود عبور می دهند. وقتی مدفوع شل می شود، نگه داشتن آن ممکن است دشوار شود.
بدن وقتی تحت اضطراب قرار بگیرد یا به رژیم غذایی یا سبک زندگی ای عادت نداشته باشد، ممکن است مدفوع را سریع تر از معمول از روده ها عبور دهد. مدفوع اگر به اندازه ی کافی در روده ها باقی نماند، به درستی پردازش نمی شود و ممکن است حاوی آب و مواد مغذی ای باشد که هنوز جذب بدن نشده اند.
۱۱- مدفوع آبکی
وقتی مدفوع حالت آبکی پیدا می کند و نگه داشتن آن غیر ممکن می شود، یعنی دچار اسهال شده اید. این وضعیت بر اثر تحریک روده ی کوچک رخ می دهد که باعث می شود مایعات بدن بدون پردازش مناسب، از آن خارج شوند. ممکن است مقداری از این مایعات جذب روده ی بزرگ شوند، اما عمده ی آن درون راست روده انباشته و باعث اسهال ناگهانی و شدید می شود.
بدون نظر