عربستان در تلاش برای ایجاد آب و هوای مصنوعی و رشد محصولات کشاورزی در بیابان

عربستان سعودی در حال همکاری با یک شرکت متخصص در زمینه کشاورزی و گلخانه هلندی برای ایجاد شرایط آب و هوایی مصنوعی برای کشاورزی در بیابان است. این شرکت در حال آماده سازی منطقه ای به اندازه ۱۵ زمین فوتبال است تا یک واحه باغبانی در حومه شهر آینده نگر نئوم ایجاد کند، شهری کاملاً جدید که در ساحل دریای سرخ ساخته شده است و تا صحرا امتداد می یابد. این تعهد بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری فناوری غذایی برای کشوری است که هوای خشک و گرمای شدید، آن را مدت‌هاست که برای تامین بیشتر مواد غذایی به واردات وابسته کرده است.

شرکت ون در هوون (Van Der Hoeven) که با قرارداد ۱۲۰ میلیون دلاری با دولت عربستان سعودی، مستلزم طراحی و ساخت دو مرکز آزمایشی در حومه نئوم به همراه خدمات و بهره برداری از آنها طی چندین سال است، این پروژه را به تازگی شروع کرده است.

میشل شوئنمِیکرز (Michiel Schoenmaeckers)، مدیر اجرایی ون در هوون، در مصاحبه ای گفت: «ما در حال ساختن یک شرایط آب و هوای مصنوعی در محیطی هستیم که در آن رشد گیاهان در فضای باز دشوار است.»

امنیت غذایی برای برنامه ریزان پروژه ۵۰۰ میلیارد دلاری نئوم، ولیعهد محمد بن سلمان، برای تبدیل بیابانی به اندازه بلژیک به منطقه ای با فناوری پیشرفته که ممکن است در نهایت میزبان میلیون ها نفر باشد، در اولویت است.

از زمانی که با همه گیری کرونا و حمله روسیه به اوکراین، شکنندگی زنجیره‌های غذایی بیش از پیش آشکار شد و خطرات امنیت غذایی در خاورمیانه را نمایان کرد، اهمیت این پروژه افزایش یافته است.

در میان قراردادهای اخیر صندوق ثروت دولتی عربستان، قراردادی با شرکت آئِرو فارمز (AeroFarms) مستقر در ایالات متحده امضا شد و این شرکت موظف است تا در ریاض مزارع عمودی سرپوشیده ای را راه اندازی کند.

یکی دیگر از نهادهای دولتی عربستان سعودی، ماه گذشته در بزرگترین تولیدکننده مرغ برزیل سرمایه گذاری کرد. این نهاد دولتی همچنین سهام شرکت اولام اَگری هولدینگ (Olam Agri Holdings) سنگاپوری که در زمینه کشاورزی فعالیت می کند و ال‌تی فود (LT Foods Ltd)، تولید کننده برنج هندی را خرید.

در نئوم، عربستان سعودی سراغ متخصصان هلندی رفته است زیرا با وجود اینکه یکی از کوچکترین کشورهای اروپایی است، پس از ایالات متحده به دومین صادرکننده بزرگ محصولات کشاورزی در جهان تبدیل شده است. این کشور، این جایگاه را به لطف راه‌حل‌های نوآورانه مانند گلخانه‌های پیشرفته و کشاورزی عمودی، با اختصاص نیمی از زمین‌های کشور به تولیدات کشاورزی، به دست آورده است.

به گفته خوان کارلوس موتمایور، مدیر عامل نئوم فود (Neom Food)، این کلانشهر، بقیه عربستان سعودی را تغذیه خواهد کرد و در عین حال نمونه ای برای کشورهای دیگر در سراسر جهان خواهد بود که در میان تغییرات آب و هوایی، امنیت غذایی آنها تهدید شده است.

اهداف بلند مدت

موتمایور در مصاحبه جداگانه ای در پایتخت هلند گفت که این پروژه پس از آماده شدن دو گلخانه آزمایشی به طور قابل توجهی گسترش خواهد یافت. ساخت و ساز در سال ۲۰۲۳ آغاز شده و برنامه ریزی ها برای تکمیل امکانات آزمایشی تا سال آینده صورت گرفته است. موتمایور افزود: «ما صدها هکتار را با انواع گلخانه‌ها تجهیز می کنیم.»

نئوم برای رسیدن به هدف خود یعنی تولید بیش از ۳۰۰,۰۰۰ تن میوه و سبزیجات به بیش از هزار هکتار گلخانه نیاز دارد، هدفی که در تلاش است در ۸ تا ۱۰ سال آینده به آن برسد.

این شرکت هلندی که مجموعه‌ای از جدیدترین فن‌آوری‌های باغبانی را از جمله رشد محصولات زراعی مبتنی بر هوش مصنوعی و سیستم‌های پیشرفته تصفیه آب، با هم ترکیب می‌کند، قصد دارد اولین سایت کشاورزی در عربستان را از اوایل آگوست سال آینده راه اندازی کند.

در این مکان، یک سیستم خنک کننده جدید خورشیدی و آب دریا برای کارکرد گلخانه در طول گرمای شدید تابستان درنظر گرفته شده است. این رویکرد به طور قابل توجهی مصرف آب از شبکه محلی را کاهش می دهد. در سایتی دیگر، گلخانه قرنطینه ای برای تولید محصولات چند ساله در نئوم ساخته خواهد شد.

نئوم نمادی از تلاش های ولیعهد سعودی برای کنار گذاشتن اقتصاد یک تریلیون دلاری وابسته به نفت و تبدیل این شهر به بستر آزمایشی برای فناوری هایی است که می تواند زندگی روزمره را متحول کند.

با این حال، عملی کردن پروژه های نئوم چالش بزرگی بوده است. این کشور تاکنون موفق به جذب سرمایه‌گذاری خارجی زیادی نشده است و در تلاش‌ برای ساختن شهری با زیرساخت‌های تقریباً موجود و اغلب مبتنی بر فناوری‌هایی که قبلاً استفاده نشده است، متحمل برخی شکست‌ها و تأخیر شده است.