سلاطین آسمان آینده؛ سلاح های هوش مصنوعی، پردازش اطلاعات عظیم و بال های پهپادی

سلاطین آسمان آینده؛ سلاح های هوش مصنوعی، پردازش اطلاعات عظیم و بال های پهپادی

در مارس ۲۰۱۷، دستاورد مهم شرکت چینی سازنده هواپیما، چنگدو (Chengdu) با نامJ-20 Mighty Dragon یا اژدهای قدرتمند وارد خدمت نیروی هوایی ارتش آزادی بخش خلق این کشور شد. این اولین هواپیمای پنهانکار عملیاتی جهان بود که خارج از ایالات متحده طراحی می شد و معرفی آن انحصار سه دهه ای آمریکا در زمینه هوانوردی پنهانکار را به پایان رساند.

next generation of stealth fighters

اژدهای قدرتمند چینی ها شبیه به بهترین جنگنده حال حاضر جهان یعنی اف ۲۲ رپتور (F-22 Raptor) آمریکا بود. اما تولید اف -۲۲ در سال ۲۰۱۱ تنها پس از ۱۸۶ فروند متوقف شد. امروزه کم تر از ۱۲۰ فروند از این نوع جنگنده برای نبرد آماده هستند. و با گذشت هر روز، ناوگان جنگنده های F – ۲۲ آمریکا به بازنشستگی نزدیک تر می شود در حالی که ناوگان J – ۲۰ چین همچنان در حال رشد است. در همین راستا، آمریکا طی ۹ سال گذشته به صورت مخفیانه در حال توسعه نسل بعدی جنگنده های پنهانکار خود بوده است.

در سال ۲۰۱۳، آراتی پرابهاکار که در آن زمان مدیر آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی پنتاگون بود، اعلام کرد که آمریکا مطالعه بر روی یک “ابتکار تسلط هوایی” را آغاز کرده است. تحلیلگران بر این باورند که این جت جدید که با نام برنامه نسل بعدی تسلط هوایی (NGAD) شناخته می شود، موتورهای جدید قدرتمندی خواهد داشت، با بال های بدون سرنشین همراهش پرواز خواهد کرد و سنسورها و رادارهای پیشرفته ای دارد که از یادگیری ماشینی و هوش مصنوعی برای هدف قرار دادن هواپیماهای دشمن استفاده می کنند.

next generation of stealth fighters

سخت است بگوییم که جت های جدید NGAD تا چه حد پنهانکار خواهند بود. اف -۲۲ در حال حاضر در اکثر شرایط تقریباً بر روی رادارهای دشمن غیرقابل شناسایی است. اما سازندگان هواپیما با چندین فناوری دارای همپوشانی، به قابلیت پنهانکاری – قابلیت پرواز بدون شناسایی توسط دشمن – دست پیدا کرده اند. جنگنده های رادارگریزی مانند اف -۲۲ برای منحرف کردن امواج راداری دشمن طراحی شده اند. سطح آن ها، همچنین، با مواد بسیار سری پوشیده شده اند که در جت های آمریکایی می توانند تا ۸۰ درصد امواج رادار را جذب کنند. موتورهای هواپیماهای پنهانکار به گونه ای طراحی شده اند که صدا و ردپای گرمایی کمتری تولید می کنند و رادارها و ابزارهای ارتباطی داخلی آن ها، فرکانس های الکترومغناطیسی منتشر می کنند که تشخیص آن ها از بقیه سخت تر است.

جنگنده های پنهانکار می توانند به نیروهای زمینی حمله کنند، ماموریت های شناسایی انجام دهند، عملیات های جاسوسی مخفیانه انجام دهند و حتی رادارهای دشمن را دچار اختلال نمایند. توانایی آن ها در انجام این وظایف بر فراز حریم هوایی دشمن با مصونیت نسبی، آن ها را برای هر نیروی هوایی مدرنی حیاتی می کند. در نتیجه، جهان به سرعت در حال رساندن خود به تسلط و برتری مطلق پنهانکاری آمریکا است.

علاوه بر چین، روسیه نیز یک جنگنده پنهانکار جدید به نام سوخو Su – ۵۷ دارد که بیشتر کشورهای عضو ناتو آن را با نام Felon می شناسند. دستکم ۹ برنامه جنگنده پنهانکار جدید در سراسر جهان از جمله NGAD در حال توسعه هستند. و حداقل برخی از این تلاش ها در حال توسعه قابلیت هایی هستند که از آن ها به عنوان نسلی کاملاً جدید یعنی نسل ششم جنگنده ها یاد می شود. وقتی که زمان تاج گذاری قهرمان جدید نبردهای هوایی قرن بیست و یکم فرا برسد، این افتخار قطعاً به یکی از هشت برنامه هواپیماهای نسل ششم زیر خواهد رسید.

next generation of stealth fighters

اف ۲۲ رپتور لاکهید مارتین

اف -۲۲ یکی از کوچک ترین بازگشت ها یا انعکاس های راداری هر جنگنده ای در تاریخ را دارد، ۰.۰۰۰۱ متر مربع – تقریباً به اندازه یک سنگ مرمر برای سیستم های راداری دشمن. دو موتور توربوفن  Pratt & Whitney F119 این جنگنده، نیروی رانشی ۷۰،۰۰۰ پوندی تولید می کنند و نازل های موتوری دوبعدی آن ها به خلبان اجازه می دهد نیروی پیشرانه را به سمت بالا یا پایین هدایت نموده و این جنگنده پنهانکار را سریع تر و مانورپذیرتر از اکثر رقبای خود می کند.

تری استرچ اسکات، سرهنگ بازنشسته نیروی هوایی، به وب سایت نظامی Task & Purpose گفته است: «حتی زمانی که من در حال پروازی تهاجمی علیه یک رپتور دیگر هستم، تماشای این هواپیما هنگامی که شروع به مانور می کند، نیز چشم نواز است».

علاوه بر برتری منحصربفرد در نبردهای نزدیک، اف -۲۲ یک تک تیرانداز توانمند نیز هست. رادار قدرتمند AN/APG-77 Active Electronically Scanned Array (AESA) این امکان را به خلبان می دهد تا جنگنده های دشمن را که بیش از ۱۶۰ کیلومتر با آن ها فاصله دارند، پیدا کرده و هدف قرار دهند.

F – ۲۲ رپتور که در سال ۲۰۰۵ به عنوان اولین جنگنده نسل پنجم جهان معرفی شد، قرار است در دهه ۲۰۳۰ بازنشسته شود. این هواپیما به عنوان قدیمی ترین هواپیمای این فهرست، فاقد سیستم های مدرن موجود در رقبای خود است اما یک برنامه ارتقای ۱۰.۹ میلیارد دلاری مخازن سوخت خارجی پنهانکار را برای افزایش برد آن ها اضافه خواهد کرد، به آن ها توانایی برقراری ارتباط با هواپیماهای بدون سرنشین مبتنی بر هوش مصنوعی را می دهد و قابلیت های جستجو و ردیابی مادون قرمز (IRST) را نیز اضافه می کند که امکان هدف قرار دادن جنگنده های دشمن از طریق علائم حرارتی آن ها را فراهم می کند. نیروی هوایی ایالات متحده امیدوار است که این روزآمدسازی ها، وضعیت اف -۲۲ را به عنوان توانمندترین جنگنده جهان تا زمان پروازش به سمت افق در دهه آینده حفظ کند.

next generation of stealth fighters

اف ۳۵ لایتنینگ ۲ لاکهید مارتین

اف -۳۵ یکی از پیشرفته ترین جنگنده هایی است که تاکنون به آسمان رفته است. قابلیت های ترکیب اطلاعات آن – که از طریق سنسورهای متعدد در هواپیما تامین می شود – آگاهی موقعیتی قابل توجهی را برای خلبان فراهم می کند. این سیستم، به گفته تونی ویلسون، مدیر عملیات های پرواز جنگنده های لاکهید مارتین، “بار کاری خلبان را کاهش می دهد و به خلبان ها اجازه می دهد تا یک” حباب ” موقعیتی داشته باشند به طوری که آن ها بیش از یک خلبان و بیش از یک مدیر سنسور هستند. آن ها تاکتیک سازهای واقعی هستند.”

رادار قدرتمند AN / APG – ۸۱ AESA جنگنده اف -۳۵ می تواند ضمن شناسایی و هدف قرار دادن همزمان دشمنان، رادار دشمن را نیز دچار اختلال کند که نوعی جنگ الکترونیک بوده که در میان جنگنده های دیگر بی نظیر است. سیستم AN/AAQ-37 Electro-Optical Distributed Aperture System (EODAS) آن از سنسورهای مادون قرمز همه جهته که در اطراف هواپیما قرار گرفته اند و به سیستم هدف گیری جنگنده متصل می شود، بهره برده و به خلبانان F – ۳۵ اجازه می دهد تا با جنگنده های دشمن را که پشت سر آن ها پرواز می کنند، درگیر شوند.

در حالی که اف -۳۵ فاقد قدرت عظیم برخی دیگر از جنگنده های این فهرست است، مجموعه ای از ارتقاهای ۱۵ میلیارد دلاری که در این ناوگان پیاده سازی شده، تضمین می کند که این جنگنده برای دهه ها در زمره قوی ترین جنگنده های آسمان باقی خواهد ماند. هر F – ۳۵ جدید در حال حاضر دارای یک پردازنده جدید با ۲۵ برابر قدرت محاسباتی و افزایش بیست برابری در ذخیره سازی داده ها در مقایسه با نسخه های قدیمی تر است. این ارتقا که Block IV نام دارد، همچنین دو موشک دیگر را به انبار تسلیحاتی اف -۳۵، ۱۷ قابلیت جدید سلاح های ویژه نبردهای جنبشی و الکترونیک و یک رادار جدیدتر و قدرتمندتر و سیستم دیافراگم توزیع شده قوی تری، غیر از دیگر ارتقاهای طبقه بندی شده، اضافه می کند.

next generation of stealth fighters

سوخوی سو-۵۷ فلون

سوخوی Su – ۵۷ Felon یک جت قدرتمند و بسیار چابک است که برای هر جنگنده نسل چهارم یا هر جنگنده نسل پنجمی که موفق به نزدیک شدن به آن شود، تهدید قابل توجهی محسوب می شود. همچنین سوخو ۳۵ یک جنگنده پنهانکار ترسناک است که سطح مقطع راداری (RCS) آن بزرگ تر از سطح مقطع راداری برخی از جت های پنهانکار است. به ادعای سوخوی، فلون دارای RCS بین ۰.۱ تا ۱ متر مربع است که آن را به معنای واقعی کلمه هزاران برابر بزرگ تر از F – ۲۲، بر روی صفحه رادار، می کند.

ناگفته نماند که Su – ۵۷ به لطف ۷۰ هزار پوند نیروی پیشرانه و یک رادار آرایه اسکن شده الکترونیکی فعال، یک جت توانمند است. این جنگنده همچنین دارای قابلیت IRST است که به آن اجازه می دهد تا حریفان پنهانکاری که در رادار ظاهر نمی شوند را شناسایی و هدف قرار دهد. این جنگنده روسی تنها جنگنده نسل پنجم با کنترل بردار پیشرانه سه بعدی است. برخلاف اف -۲۲ و برخی جی-۲۰ ها که نیروی پیشرانه را به سمت بالا و پایین هدایت می کنند، سو-۵۷ می تواند نیروی رانش را در هر جهتی هدایت کند. بنابراین، فلون می تواند مانورهای هوایی نفسگیری انجام دهد. اما بزرگ ترین نقطه ضعف این جنگنده، تولید آن است. روسیه تنها ۲۱ فروند Su – ۵۷ دارد که ۱۲ فروند از آن ها نمونه های دست ساز اولیه هستند که ممکن است آماده نبرد نباشند. رقم کلی می توانست ۲۲ باشد، اما اولین Su – ۵۷ تولید شده، بلافاصله در اولین پرواز آزمایشی خود سقوط کرد.

next generation of stealth fighters

جی ۲۰ اژدهای قدرتمند چنگدو

بدنه ترکیبی و طویل اژدهای بزرگ بیش از ۶ متر بلندتر از F – ۳۵ آمریکایی است. بال های مینیاتوری متحرک که با نام کانارد یا باله شناخته می شوند، از دو ورودی هوای مافوق صوت بدون انحراف این جنگنده بیرون آمده و از بال های دلتای عقب آن جلوتر هستند و علی رغم اتهامات آمریکا مبنی بر سرقت طراحی F – ۲۲ و برنامه بایگانی شده MiG ۱.۴۴ روسیه، به J – ۲۰ ظاهری منحصر به فرد در میان جنگنده های پنهانکار داده است.

چین J – ۲۰ را برای جای دادن موتورهای توربوفن قدرتمند WS – ۱۵ توسعه داد که تحلیلگران نظامی معتقدند هر کدام از آن ها در مجموع ۴۴،۰۰۰ پوند نیروی پیشرانه تولید خواهند کرد و قابلیت های بردار رانش دو بعدی مشابه با F – ۲۲ آمریکا خواهند داشت. اما چنگدو در توسعه WS – ۱۵ دچار تاخیرهای مکرر شده است، بنابراین بیشتر J – ۲۰ ها از موتورهای قدیمی تر و کم قدرت تر استفاده می کنند. در ماه مارس، چین گزارش داد که قصد دارد تولید انبوه WS – ۱۵ را آغاز کند.

حتی بدون موتور WS – ۱۵، جنگنده  J-20 به لطف رادار Type ۱۴۷۵ AESA تهدیدی قوی برای اکثر هواپیماها است. این جنگنده همچنین موشک هوا به هوای هدایت شونده با رادار PL – ۱۵ را حمل می کند که آرایه راداری مخصوص به خود را برای ردیابی هواپیماهای دشمن پس از شلیک دارد. J – ۲۰ می تواند با استفاده از سیستم EORD – ۳۱ IRST که از دماغه آن به سمت بالا بلند می شود، ردپای حرارتی جت های رادارگریز دشمن را هدف قرار دهد. اما برخلاف قابلیت مادون قرمز ۳۶۰ درجه F – ۳۵، قابلیت IRST جنگنده چینی به جلوی هواپیما محدود می شود. ترکیب سلاح های پنهانکار و دوربرد J – ۲۰ آن را برای شکار هواپیماهای “فرماندهی و کنترل” که مراکز فرماندهی هوابرد هستند و همچنین جنگنده های نسل چهارم مانند F / A – ۱۸ سوپر هورنت و شاهین مبارز F – ۱۶ مناسب می کند.

بیشتر ارزیابی ها، جی ۲۰ را پنهانکارتر از سوخوی ۵۷ روسیه می دانند، اما هنوز هم عقب تر از جنگنده های پنهانکار آمریکایی قرار می گیرد. بر اساس تحلیل های مستقل از طراحی J – ۲۰، این هواپیما هنگام نزدیک شدن به سر، به طور قابل توجهی پنهانکار می شود اما تشخیص آن از زوایای دیگر آسان تر است. ژنرال کنت اس ویلسباخ، فرمانده ناوگان هوایی اقیانوس آرام آمریکا، سپتامبر گذشته گفته است: «جی ۲۰ چیزی نیست که خیلی به آن فکر کرد و نگرانش بود».

جنگنده نسل جدید تسلط هوایی (NGAD)

جنگنده نسل بعدی نیروی هوایی آمریکا یک تلاش توسعه ای با هدف جایگزینی F – ۲۲ رپتور قدیمی با یک جت پنهانکار نسل ششم است. با این حال، هواپیمای NGAD ممکن است لزوماً شبیه به یک جنگنده سنتی نباشد. بر اساس گزارش سال ۲۰۲۲ سرویس تحقیقاتی کنگره، هدف این برنامه تنها ساخت یک جنگنده دیگر نیست، بلکه توسعه سلاحی است که بتواند بر حریم هوایی تسلط پیدا کند. این هواپیما در صورت تکمیل ممکن است بیشتر شبیه بمب افکن پنهانکار B – ۲۱ باشد تا F – ۲۲.

در همین گزارش آمده است که موتورهای توربوفن نسل بعدی NGAD نسبت به موتورهای مورد استفاده در نسل فعلی جنگنده های پنهانکار، قدرت بیشتری با راندمان سوخت بهتر ی دارند. براساس اسناد طبقه بندی شده نیروی هوایی، این افزایش تولید نیرو از فناوری های جدیدی مانند لیزر پشتیبانی می کند که می تواند برای دفاع موشکی یا درگیر شدن با اهداف دشمن مورد استفاده قرار گیرد. بر اساس طرح های منتشر شده توسط نورثروپ گرومن و لاکهید مارتین که در حال رقابت برای توسعه هواپیمای جدید هستند، به نظر می رسد که این هواپیما به لطف ترکیبی از طراحی بهبود یافته و مواد کامپوزیتی جدید که احتمالاً جذب الکترومغناطیسی بیشتری دارند، می تواند افزایش قابل توجهی را نسبت به جنگنده های نسل پنجم در زمینه پنهانکاری ارائه دهد. گزارش سرویس تحقیقاتی کنگره، همچنین نشان می دهد که جنگنده NGAD برد سنسور بیشتر و سلاح های دوربردتری خواهد داشت.

علاوه بر این، سیستم های بدون سرنشینی در کنار هر جنگنده جدید NGAD به پرواز در خواهند آمد. این هواپیماهای بدون سرنشین مبتنی بر هوش مصنوعی که با نام هواپیماهای جنگی مشارکتی یا CCA شناخته می شوند، برای حمله به اهداف دشمن مورد استفاده قرار خواهند گرفت. فرانک کندال، وزیر نیروی هوایی در ماه مارس گفته بود: «یکی از راه های فکر کردن به CCAها، نسخه های کنترل از راه دور غلاف های هدف گیری، غلاف های جنگ الکترونیک، یا سلاح هایی است که اکنون زیر بال های هواپیماهای سرنشین دار ما حمل می شوند».

F/A-XX

پروژه F/A-XX نیروی دریایی آمریکا یک هواپیمای توسعه ای است که برای پرواز از ناوهای هواپیمابر طراحی شده است. (حرف X نشان می دهد که هنوز نام رسمی این هواپیما اعلام نشده است). این جنگنده پنهانکار، سیستم های داخلی ماژولار یکسانی با جنگنده NGAD نیروی هوایی دارد و مانند آن هواپیما، در کنار هواپیماهای بدون سرنشینی به پرواز در خواهد آمد که می توانند برد راداری را افزایش داده و مهمات اضافی حمل کنند. این جنگنده ها قرار است در دهه ۲۰۳۰ جایگزین ناوگان کنونی سوپر هورنت های F / A – ۱۸ نیروی دریایی شوند.

جزئیات مربوط به این جنگنده نسل ششم بسیار اندک است، اما نیروی دریایی در حال تلاش برای افزایش قابل توجه سرعت و برد آن نسبت به سوپر هورنت های امروزی و F – ۳۵ Cها است که هر دو شعاع جنگی کم تر از ۷۰۰ مایل دارند.همچنین نیروی دریایی ایالات متحده می خواهد جنگنده جدید، سلاح های بزرگ تر و دوربردتری را در محفظه داخلی اش حمل کند. این امر به ناوهای آمریکایی اجازه می دهد تا به سیستم های دفاع ساحلی دشمن حمله کنند در حالی که از دسترس موشک های ضد کشتی مافوق صوت فعلی که بردی بیش از ۱,۶۰۰ کیلومتر دارند، دور بمانند.

Shenyang FC-31 Gyrfalcon

شرکت هواپیمایی شنیانگ، چین در سال ۲۰۱۴ از نمونه اولیه اف سی-۳۱ رونمایی کرد و این هواپیما شباهت زیادی به اف -۳۵ آمریکا داشت. آمریکا همانند J – ۲۰، چین را به سرقت مالکیت معنوی برای ساخت اف سی -۳۱ متهم کرده است. اما بر خلاف اف -۳۵ که تنها یک موتور دارد، اف سی -۳۱ دو موتور توربوفن پس سوز خواهد داشت.

گزارش ها حاکی از آن است که چین در حال توسعه اف سی -۳۱ برای خدمت بر روی ناوهای هواپیمابر خود است و روزنامه ساوث چاینا مورنینگ پست تصاویر ماهواره ای را منتشر کرده که نشان می دهد این جت در کنار ناوهای هواپیمابر کنونی چین، جنگنده های جی -۱۵، در یک پایگاه دریایی چین قرار گرفته اند.

در حالی که چین جزئیات کمی درباره اف سی -۳۱ منتشر کرده، فو کیانشائو تحلیلگر هوانوردی نظامی چین به روزنامه ساوث چاینا مورنینگ پست گفته است: «… سطح فنی این هواپیما از نظر ظرفیت حمل، شعاع جنگی، تجهیزات پیشرفته هوابرد و قابلیت های آگاهی موقعیتی عالی با اف -۳۵ سی آمریکا قابل مقایسه است». فو همچنین گفته است که اگرچه اف سی -۳۱ هنوز یک هواپیمای آزمایشی است، اما در ادامه سال جاری روی ناوهای هواپیمابر تحت آزمایش قرار خواهد گرفت.

BAE Tempest

Tempest انگلیسی نیز همانند پروژه های NGAD و F / A – XX آمریکا یک جنگنده پنهانکار نسل ششم است که تا سال ۲۰۳۵ جایگزین تایفون یوروفایتر فعلی خواهد شد. در ماه آوریل، وزارت دفاع انگلستان ۸۲۲ میلیون دلار به BAE Systems برای ادامه توسعه این جنگنده داد و امیدوار است تا سال ۲۰۲۷ نمونه اولیه را به پرواز درآورد. بریتانیا برای توسعه جنگنده جدید با ایتالیا، ژاپن و سوئد همکاری خواهد کرد.

به گفته BAE Systems، این هواپیما در کنار هواپیماهای بدون سرنشین مبتنی بر هوش مصنوعی نیز پرواز خواهد کرد. شرکت هوافضا، دفاعی و امنیتی ایتالیایی لئوناردو که در حال توسعه آرایه رادار جدید و قدرتمند “طوفان” است، ادعا می کند که این تجهیزات الکترونیکی می توانند در هر ثانیه به اندازه کل ترافیک اینترنت یک شهر متوسط، داده پردازش کنند. این جنگنده از یک سیستم مادون قرمز الکترواپتیکی برای هدف قرار دادن حتی پنهان کارترین دشمنانی که در رادار ظاهر نمی شوند، استفاده خواهد کرد.

طراحان طوفان قصد دارند انواع تکنولوژی های جدید را در این جنگنده با هم ترکیب کنند. یکی از جذاب ترین آن ها کابین خلبان مجازی است که یک صفحه نمایش دیجیتال را درون کلاهخود خلبان به نمایش می گذارد و به آن ها کمک می کند تا حجم عظیمی از داده های ارسالی از هواپیماهای بدون سرنشین و جنگنده های خودی را دسته بندی کنند.

مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
۳۴ نظر

ورود

  • مصطفی مرداد ۱۸, ۱۴۰۲

    سه سال بعد دیگه چنین هواپیماهایی اجازه پرواز نخواهند داشت …

  • Omid مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

    زشته خجالت آوره از انسانیت به دوره این کارا و این اهداف به چه دردی میخوره. مگه دیدید که یک موش تله موش بسازه. چرا وسایل قتل و سلاخی کردن هم نوع خودت رو میسازی. الان دوره تمدن الان قدرت در اقتصاد و رضایت مردم از حکومته نه تفنگ و جت و تانک. هیچ کدوم اینا برای مردم نون آب نمیشه. ما راضی نیستیم ازتون وقای کرور کرور از ما مالیات میگیرید گران فروشی میکنید تا پول لوازم جنگی فراهم کنید و به رخ مردم بکشید و مردم خودتان را به واسطه‌ی همان مهمات سرکوب کنید. نمیدونم خدا هس یا نه ولی اگه باشه ازتون نمیگذره که کلی کشتین و پرپر کردید و میکنید. روی این زمین یبار زنده هستیم همین یبار را هم ازمون گرفتید واگذارتون به یگانه عادل هستی

    • امید مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      ….برو اول به امریکا بگو چرا از این چیزا ساختی بعد بیا سخنان بشر دوستانه بگو

    • حسین مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      به به سخنان شرین و گوهر بار…
      خداوند جنگ طلبان رو به راه راست هدایت کنه.
      ای کاش دولتها دست از جنگ بردارند و مردم بیچاره رو جلوی توپو تانک نندازن و خودشون تو لونه موش قایم بشن….

    • امیدم مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      امیدم فکرکنم تونسبتی بارفسنجانی داشته باشی که دم ازگفتگومیزنی وبرنج ومرغ وامنیت شکم همیشه گشنه آت رو ترجیح میدم به تسلیحات دفاعی مشورت.اکراین همه چی داشت بروببین الان چی داره.گفتگگگوتمدنهاالبته با موشک.سوادهم خوب چیزیه

    • زمانی اقتصاد کشور میچرخه که امنیتم داشته باشی عزیز مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      پیشبرد در علم خیلی خوبه اینکه بعضی از دوستان میگه الان. دوره ای صلح این چیزا هستش باید اینو بگم برادران و خواهران اگه قدرت نظامی نداشته باشیم مطمئن باشین از صدجا مارو میزنن شرمنده اینو میگم هیچ کس مثله ما فکر نمیکنه کسی که دین و ایمان نداره انسانیت نمیدونه چیه انتظاری از مباحله نداشته باشین

    • Whiteshadow مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      اگه موش های مزرعه دیگری هر روز و هرساله اعلام کنند مزرعه‌ای که شما موش ها زندگی می‌کنید به آتش میکشیم و تک تک شما رو به اسارت می‌گیریم اونوقت تمام موش ها مجبورند دریک رقابت بی پایان تله موش بسازند حال نکته اینجاس که اون مزرعه‌ای که موش هاش هرروز مزرعه دیگر رو ناحق خوانده وتهدید میکردن از تمام موش های مزرعه های اون حوالی ضعیف تر هستند! وحقیقتا قدرت ساخت یک تله موش حقیقی رو ندارند و فقط با صحبت های خود موش های مزرعه همسایه رو به فکر بیشتر تجهیزشدن انداختن🤔

    • بابک مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      درود بر شما ، واقعیت رو به طور کامل بیان کردین ، درود بر انسانیت ، انسانیت بهترین دین دنیا

    • Zero مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      عزیز این تسلیحات که میبینی توسط همون کشور های متمدن که مثل جنابعالی ادعای حقوق بشر میکنن ساخته شده و داره توسعه پیدا میکنه هیچ کدوم از این تسلیحات که اصن ایرانی نیستن قشنگ از حرفات مشخص کاری به متن نوشته شده نداری و هیچ منطقی هم در حرفات نیست و بعد هم فردا روزی اگر یکی از همین قدرت های نظامی به خواهو مثل روسیه که به اکراین حمله کرد به ایران حمله کنه شما میخوای با همین حرفای قشنگ جلوی تجهیزات پیشرفته شون رو بگیری
      التماس تفکر واقعا

    • بازنشسته مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      کسانی که آرزوی خلع سلاح ایران را دارند با شما هم نظر هستند آمریکا تا الان به هیچ کشور قدرتمندی حمله نکرده ، به کشورهایی که حمله کرده اول خلع سلاحشون کرده ایران مجبورا باید قدرتمند باشه تا مانند گذشته مجبور به تحمل ذلت نباشیم اگر ایرانی هستی مثل یک وطن پرست فکر کن

    • ممد مرداد ۲۴, ۱۴۰۲

      یه جمله معروف هست که می گه اگه می خوای جنگی برای کشورت اتفاق نیفته خودع رو برای جنگ آماده کن…یعنی قدرتت رو اینقدر زیاد کن که دشمن جرئت نداشته باشه بهت حمله کنه…و صد البته که خودمون هم نباید به خاطر زیاده خواهی جنگ راه بندازیم…

    • امیدم شهریور ۲۳, ۱۴۰۲

      چی میگی تومردحسابی اینهمه تجاوز وقلدری آمریکا و اسراییل رومیبینی هنوز دنبال گفتگوی تمدنها هستی.بروخدات روشکرکن ایران همین سپرموشکی وقدرت پهپادی روداره یانکه دشمنان بازبان دیگه ای غیراز گفتگوباهات صحبت میکردن.بجای اکراین الان تو آواره بودی.متمدن خان.

    • احمدرضا مهر ۴, ۱۴۰۲

      رفیق حرفایی که زدی خیلی قشنگ و کاملا منطقی بود ولی برای یک آرمانشهر خیالی، نه دنیایی که ما توش زندگی می‌کنیم. همه کشورهای دنیا چه غرب چه شرق نیاز به یه قدرت بازدارنده دارند، قدرتمندتر ها وقتی ببینن یک کشور توان دفاع از خودش رو نداره برای غارت کردنش دندون تیز میکنن. مثل بلایی که سر نفت سوریه و عراق اومد که ترکیه و آمریکا به تاراج بردن. باور کن اگه هیچ سلاحی تو دنیا وجود نداشته باشه، هندی ها و چینی ها به واسطه جمعیت بیشترشون با سنگ و مشت و لگد به کشورای دیگه حمله میکنن

    • کامیار مهر ۲۰, ۱۴۰۲

      واقعا خودت میفهمی چی میگی؟؟ نشستی پای یه مستند عشق عاشقانه اومدی سخنرانی میکنی؟ تاحالا زیر گوشت گلوله شلیک شده یا زیر پات موشک و راکت خورده؟ فرانسه هم ۱۹۳۶ با همین حرفا کلی از سلاحش رو نابود کرد. چهار سال بعدش هزینه بدی پرداخت. خداروشکر مردان تصمیم ساز کشور دچار این بیشعوری که گریبان بعضیا رو گرفته نیستن

  • بهادر مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

    همش هواپیماهای آمریکایی هست . نمونه های چینی روسی انگلیسی هم که کپی از آمریکایی هاست . تا صد سال آینده قطعا ایالات متحده سلطان بی رقیب آسمان ها میمونه

    • Whiteshadow مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      🤔..😂 حقیقتا یک پرسش توقع داشتی در این بین هواپیماهای کدام کشور غیر از آمریکا ببینی و کی از کی کپی برداری کند؟مثلا آمریکا از چین کپی کنه یا از اروپا که مشترکن کل اروپا باهم زیرنظر برند بویینگ آمریکا درحال ساخت ایرباس هستند
      تفاوت انسان های جامعه کشورهای جهان سوم با اول در درک حقایق و جایگاه خود هست به طوری که هیچوقت یک جهان سومی بادقت به اطراف خود و تمام تکنولوژی که درحال استفاده ازش هست نگاه نمی‌کند مثل اینترنت،برق،انرژی هسته ای ،یخچال،تلویزیون،رادیو،گاز،خودرو،لامپ،تلفن و دیگر کالاهای تکنولوژیک وگرنه به روشنی به این درک می‌رسید که مبدأ تمام این کالاها همان آمریکا هست نه روسیه نه چین نه انگلیس و نه دیگرکشورها
      تمام تحقیقات و توسعه ها در دانشگاههای معتبر بین‌المللی صورت میگیره حال معتبرترین دانشگاه ها مطلق به آمریکا هستند یعنی خود روسی و خود چینی نخبه خودش حمایت مالی و بورسیه می‌کنه تا براادامه تحصیل به آمریکا بفرسته🤯حال کمتر کسی توجه می‌کنه که نود درصد مقالات علمی در دانشگاههای آمریکای و ده درصد مابقی دردیگر دانشگاه دنیا تولید می‌شود که یعنی تمام دنیا مصرف کننده علم هستند و این آمریکاست که تولیدات علم دارد

      • هان مرداد ۲۶, ۱۴۰۲

        دقیقا از اینکه گفتم همش آمریکاست منظورم همینه .

    • نا اشنا مهر ۳, ۱۴۰۲

      متاسفم برای دوستانم.
      فقط از پیام فرستادن کل کل کردن ،و شاخ و شونه کشیدن بلد هستند .
      مثل دولتمردان ما .
      شما تا بحال چند بار از رئیس جمهور آمریکا شنیدید ،ما فلان موشک رو ساختیم فلان هواپیما رو داریم و غیره ،،ضرب المثل هست ، میگن از سگی که پارس میکنه نترس ،ازسگی بترس بی‌صدا شمارو نظاره میکنه .
      ان کشوری که هر روز ادعای ساخت فلان تسلیحات رو داره نترس ،آن کشوری که بی‌صدا در حال پیشرفت هست بترس.
      از لحاظ تکنولوژی و بودجه نظامی آمریکا سر آمد جهان هست ،چه خوشمان بیاید و چه خوشمان نیاید ،سعی کنید واقعیات روی زمین رو قبول کنیم و به جای ادعاهای توخالی برویم دنبال صنعت تا کشورمون رو بسازیم ،،دوست عزیز آمریکا در بیش از ۱۳۰ کشور جهان پایگاه نظامی دارد ولی کشور ما فقط سوریه و یمن دارد ،الان اون در خاورمیانه چندین پایگاه بزرگ دارد ،شما که ادعا دارید ،آیا شما در قاره آمریکای شمالی پایگاه دارید ،خیر ندارید ،آیا شما ناو هواپیمابر دارید ،شما هواپیمای مدرن دارید ،شما ناوشکن مدرن دارید ،شما زیردریایی اتمی دارید ،،خیر هیچکدام رو نداریم ،پس ادعای توخالی نداشته باشیم ،باید با رفتار درست و تعامل با جهان مترقی و آوردن تکنولوژی مدرن خودمون رو به آنها برسونیم ،،اگر چین امروز جزقدرتهای اقتصادی و نظامی هست ،دلیلش این هست تا سال ۱۹۹۰ تمام شرکت‌ها دولتی و صنایع بی ارزش داشت و مردمش در فقر وفلاکت بودند در زمان مائو،،ولی ریس جمهور جدید چین درب کشورش رو به روی سرمایه گذاران غربی باز کرد و صنایع مدرن وارد شد و چینی ها کپی کردن و سازنده تجهیزات شدن و شدن یک قدرت صنعتی ،ولی از روزی که شی جین پی با رفتارش که شبیه مائو کمونیست بود،باعث شد که سرمایه گذاران غربی دیگر سرمایه گذاری نکنند و حتی سرمایه داران بزرگ چین سرمایه شون رو دارند از چین خارج می‌کنند و باعث شده اقتصاد چین وارد رکود شدید شده،و رئیس‌جمهور با امتیاز دادن به سرمایه گذاران قصد احیا دارد ،ولی نمی‌داند با رفتار کمونیستی غیر از فرار مغز ها و سرمایه گذاران اتفاق دیگری نمی‌افتد .حال به دوستان تندرو و دولتمردان تهی مغز ،اگر بخواهید با این فرمون پیش روید ،به جز تباهی کشور و مردم ایران چیز دیگری نصیبمان نمیشود ،،تا وقتی در قدرت نباشید از مسائل جهان نمیفهمید ،روز اول جناب رئیسی فقط دستر میداد ولی دید با دستور و فرمان کشور پیش نمی‌رود، الان فهمیده باید با آمریکا تعامل کند ،ولی نمی‌دانم تا کجا پیش می‌رود، ولی میدانم هیچکدام قدرت رویارویی و تعامل رو ندارند و ریسک پذیر نیستند ،،چون از تندروهای داخل می‌ترسند که بی اعتبار شوند ،ولی باید رئیس جمهوری بیاید که جرات تعامل با جهان و امریکا رو داشته باشد ودر مقابل تندروها بایستد و باقدرت اقتصاد رو به پیش ببرد ..

  • حاج محمود مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

    صلاح های امریکا اسباب بازی بیش نیستند در برابر هواپیماهای چینی و روسی بازنده ای بیش نیستند

    • هان مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      اون سلاح هست . اول املا تسلیحات و سلاح رو یاد بگیر بعد به تسلیحات آمریکا بگو اسباب بازی . ولی بگی اسباب بازی هم مهم نیست چون الان داره به کل دنیا سلاح میفروشه که با اونها مردم کشته میشن . تنها میشه گفت AK47 تنها سلاح برتر هست که آمریکایی ها نساختن که اونم تفنگه . قطعا آمریکا بدون هیچ تعصبی و واقعگرایانه سلطان بی چون و چرای آسمان هاست . اونی که روس و چین می‌سازه برای آمریکا دو نسل قبل تر و فرسوده هست که اتفاقا توی همین مقاله F22 رو از رده خارج اعلام کرده و باز هم که از رده خارج شده در راس فهرست هست . حالا حساب کن اونی که الان یا آینده دارند چیه که F22 خودشون رو از رده خارج کردند

      • حاج محمود مرداد ۲۰, ۱۴۰۲

        به موقعش ی درس حسابی به امریکایی ها و حامیانشان میدیم امریکا رو از منطقه بیرون میکنیم

        • سندرز مرداد ۲۱, ۱۴۰۲

          فقط مراقب باشید موقع درس دادن مثل اون انتقام سخت تون به هواپیمای مسافربری شلیک نکنید که بعد بخواین گردن بوئینگ آمریکا بندازید

    • پاسخ به حاج محمود مرداد ۲۴, ۱۴۰۲

      آینده زمین متعلق به آمریکاست ، اگر دور و ورتو خوب نگاه کنی متوجه میشی که آمریکا رو دست تمام دولت های جهان بلند شده و جایگاه امروزشو به هیچ عنوان واگذار نمیکنه …. حتی به قیمت جنگ رو در رو با طرف دشمنش ، از روسیه شروع شده و به ترتیب همه ی رو درگیر می‌کنه

  • بابک مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

    این هواپیماهای اف ۵ که گاه به گاه رنگش رو عوض کرده بودین و اسمشونو قاهر و کوثر میذارین و به اسم خودتون میزنین ، نسل چندم هستن اینا؟!!! تازگیا تولید هواپیمای جدید نداشتین نگرانتونیم ، بدین رنگشونو عوض کنن یه تولید جدید هم به اسم وطن در رسانه های دروغ پرداز بزنین

    • کاوه مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      نمیدونم تا کی میخوان به این دروغ های شاخدار ادامه بدن ولی در عمل چیزی نداشته باشن ، جالبه خیلی از هموطنان هم علاقه دارن به دروغ شنیدن و به این دروغ ها افتخار کردن

    • علی مرداد ۱۹, ۱۴۰۲

      نه ولی خیلی وقت پیش شاهد ساختیم نظامیای اوکراین رو به عقدش در اوردیم یکم دیگه بمونی خبر زایش اوکراین نو رو هم میشنوی

    • رضایی مرداد ۲۰, ۱۴۰۲

      کمتر من و تو ببین داداش انقدر خود تحقیر و عقده ای بار نیای هر مشکلی داریم اینجا وطنمونه و از اتحاد و امنیتش باید دفاع کنیم نه مثل ساده لوحا خره مجازی و ماهواره بشیم همینا تا دیروز می‌گفتند پهبادهای ایران فتوشاپه شما هم حتما باور میکردی الان چی….

  • فدائیان رعبر مرداد ۲۲, ۱۴۰۲

    أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّه وَ مِنْ رِباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللّهِ وَ عَدُوَّکُمْ وَ آخَرینَ مِنْ دُونِهِمْ لاتَعْلَمُونَهُمُ اللّهُ یَعْلَمُهُمْ وَ ما تُنْفِقُوا مِنْ شَیْء فی سَبیلِ اللّهِ یُوَفَّ إِلَیْکُمْ وَ أَنْتُمْ لاتُظْلَمُونَ

    • شایان مرداد ۲۲, ۱۴۰۲

      شما‌فعلا‌ساندیستو‌تموم‌کن‌بعد‌‌آمریکارو‌تهدید‌کن🤣🤣🤣

      • مهدی مرداد ۲۴, ۱۴۰۲

        آمریکا و اروپا و اسرائیل عددی نیستن تهدید هم بشن داداش
        همینا اگه جراتش رو داشتن همون اول انقلاب، ایران رو با خاک یکسان میکردن نه الان که قدرت پهبادی و موشکی دنیاست
        اربابهاتون مثل شماها تبل تو خالی هستن و فقط بلدن حرف بزنن 😊

  • هیچکس مرداد ۲۴, ۱۴۰۲

    پروژه ی منهتن دقیقا ۸۰ سال پیش در عرض ۳ سال به نتیجه رسید اونم همزمان روی دو عنصر متفاوت با فناوری متفاوت از هم. الا بسم ا.. بیشتر از ۲۰ ساله میگن ایران به ساخت بمب هسته ای خیلی نزدیک شده !! آقا جون مادرتون یکی دوتا از اون بمب قدیمیارو بدید دستشون تا بکشن بیرون دیگه ! برجام پیرمون کرد !! خروار خروار سرمایه تزریق‌ کردن برای توسعه موشکی ولی هنوز یه موشک با کاربرد تدافعی توش پیدا نشده ! اون دوتا موشکی که از وحشت و توهم موشک کروز هم شلیک کردن به هواپیمای مسافربری اکراین هم که روسی هست تکنولوژیش مال زمان جنگ سرده !!
    مگه با نعلین و تیرکمون سنگی و فوش رکیک بتونین یه جنگنده ی امریکایی رو بندازین زمین که اونم به خلبانه بر میخوره خودش فرود میاد !!

  • عقاب شهریور ۲۱, ۱۴۰۲

    کدخدای جهان آمریکاست،،،چین و روسیه کمونیست و کپی کار و هر کشوری که از راه و روش کمونیست پیروی میکنند جایگاهی در آینده دنیا ندارند،، به دور از هر گونه طرف گیری و خشکه مذهب بازی آمریکا حداقل دین داره.

  • وحید شهریور ۲۵, ۱۴۰۲

    همه ی کشورهایی که ادعا میکنند جنگنده های فوق پیشرفته میسازند قادر نیستند که همه ی قطعات آنها را خودشان به تنهایی تامین کنند.چنگدو جی بیست در چین یک کپی از اف سی و پنج است…سوخو پنجاه و هفت سالهاست که در زمینه ی تا مین ریز تراشه ها به مشکل بر خورده است…حتی جنگنده ی اف سی و پنج که پیشرفته ترین جنگنده ی پنهان کار جهان است با کمک چندین شرکت در جهان ساخته می شود.

  • رامین شهریور ۳۰, ۱۴۰۲

    بیشتر هواپیماهای امریکایی که در بارشون صحبت کردین ..در حال حاظر فقط روی کاغذ و ماکت طراحی شدن …
    یک جوری توصیف کردین که انگار الان اماده ب رزم رو باندن ….😂