انواع نسخه های پهپاد RQ-4 Global Hawk و ویژگی ها و قابلیت های هر کدام + ویدیو

مشهورترین عضو ناوگان هواپیماهای بدون سرنشین ارتش آمریکا، RQ-4 Global Hawk ساخت نورثروپ گرومن، در میان بزرگترین هواپیماهای بدون سرنشین جهان قرار دارد. گلوبال هاوک که برای اولین بار در سال ۲۰۰۱ معرفی شد، عملیات نظارت با وضوح بالا و زمان های طولانی پرسه زدن روی اهداف را در اختیار ایالات متحده قرار می دهد.

از زمان معرفی این پهپاد غول پیکر، انواع مختلفی از آن ساخته شده که RQ-4 را با نیازهای کشورها و شاخه های مختلف ارتش ایالات متحده مطابقت می دهد. این هواپیماهای بدون سرنشین تا زمان بازنشستگی برنامه ریزی شده در سال ۲۰۲۷ و احتمالاً برای مدت طولانی تری در سایر کشورهایی که آنها را در اختیار دارند، به دیکته کردن قدرت خود بر میدان های جنگ ادامه خواهند داد.

توسعه گلوبال هاوک

پهپاد گلوبال هاوک از رقابتی در دهه ۱۹۹۰ بین نورثروپ گرومن و لاکهید مارتین برای بدست آوردن بودجه محدود در دسترس برای یک پلتفرم جاسوسی هوایی بدون سرنشین بیرون آمد. لاکهید مارتین پهپاد پنهانکار RQ-3 DarkStar را ساخت اما در برابر برد و قدرت حمل بار باورنکردنی گلوبال هاوک شکست خورد.

در سال ۱۹۹۸، گلوبال هاوک اولین پرواز خود را از پایگاه نیروی هوایی ادواردز در کالیفرنیا انجام داد. تقاضا برای استقرار سریع این پهپاد در خاورمیانه زیاد بود و ۹ فروند گلوبال هاوک اولیه بلوک ۱۰ (RQ-4A) به سرعت تولید شد. دو تا از گلوبال هاوک ها در عراق مستقر شدند، و RQ-4A تا سال ۲۰۰۶ همچنان به ارتش ایالات متحده تحویل داده می شد.

در اواسط دهه ۲۰۰۰، نورثروپ گرومن اولین نوع گلوبال هاوک خود، بلوک ۲۰ (RQ-4B) را تولید کرد. این نوع گلوبال هاوک دارای بال و دماغه کشیده بود تا محموله داخلی بیشتری را حمل کند. مانند همه انواع گلوبال هاوک، این نسخه نیز می تواند برای مدت طولانی در هوا بماند.

از آن زمان، مجموعه‌ای از انواع دیگر Global Hawk به تولید رسیده‌اند که در ادامه این مقاله به آن پرداخته می شود.

قابلیت ها و ویژگی های پهپاد گلوبال هاوک (RQ-4B)

MQ-4C Triton

نسخه نیروی دریایی ایالات متحده از گلوبال هاوک، MQ-4C Triton نام دارد که به ترتیب برای نیروی دریایی ایالات متحده و نیروی هوایی سلطنتی استرالیا سفارش داده شده و در خدمت است. نیروی دریایی ۳۰ فروند از ۶۸ فروند تریتون برنامه ریزی شده را دریافت کرده است و استرالیا نیز ۴ فروند را سفارش داده و قصد دارد این تعداد را به ۷ فروند برساند.

هدف Triton این است که قابلیت‌های ارتفاع پروازی بالا و مداوت پروازی گلوبال هاوک را به برای نظارت دریایی و کمک به مأموریت‌های جستجو و نجات در اختیار نیروی دریایی قرار دهد. همچنین این پهپاد با هواپیمای گشت دریایی P-8 Poseidon ساخت بوئینگ، مشتق شده از بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ هماهنگ شده است.

در حالی که Triton به طور کلی شبیه به گلوبال هاوک اصلی است، تریتون با تکنولوژی های متمرکز بر دریا برای مقابله با آب و هوای نامساعد عرضه می شود. این تغییرات شامل بال‌ها و بدنه تقویت‌شده، سیستم‌های یخ زدایی و حفاظت در برابر صاعقه است. تریتون می تواند از این پیشرفت ها برای کاهش ارتفاع در بحبوحه طوفان ها و نگاه دقیق تری به اهداف استفاده کند.

تریتون تنها پهپاد با پتانسیل قابل استفاده برای شناسایی دریایی نیست. بوئینگ نسخه بدون سرنشین جت تجاری Gulfstream G550 را توسعه داده است و لاکهید مارتین همچنان به پیشبرد پروژه MQ-9 Mariner، نوع دریایی پهپاد ریپر ادامه می دهد. رقابت بیشتری از داخل خود نورثروپ گرومن با هواپیمای جدید در حال توسعه بر اساس Grumman Gulfstream II به عنوان یک بستر آزمایشی وجود دارد.

در سال‌های آینده، ممکن است شاهد رفتن تریتون به ارتش کشورهای دیگر باشیم. هند در حال مذاکره با نورثروپ گرومن برای خرید پهپادهای تریتون به منظور تکمیل سفارش ۱۲ فروند Poseidon از بوئینگ است. همچنین شایعاتی در مورد خرید ۸ فروند تریتون برای جایگزینی پروژه لغو شده Nimrod MRA4 از BAE Systems همچنان به گوش می رسد. همچنین شایعه شده است که تریتون مدعی اصلی در زمینه خریدهای خارجی پهپادهای شناسایی دریایی است، در حالی که نروژ به دنبال خرید پهپادهای نظارت دریایی برای ایستگاه هوایی آندویا است.

یک گلوبال هاوک برای اروپا

نورثروپ گرومن یک نسخه از گلوبال هاوک را نیز برای مطابقت با خواسته های ارتش های اروپایی توسعه داده است. نیروی هوایی آلمان نسخه ای از RQ-4B به نام EuroHawk را برای جایگزینی هواپیمای قدیمی Dassault-Breguet Atlantique سفارش داده است.

تغییر اصلی ایجاد شده برای EuroHawk اضافه شدن یک بسته جاسوسی سیگنالی ساخته شده توسط EADS بود. این بسته دارای شش غلاف روی بال است که ممکن است روی هواپیماهای سرنشین دار نیز به کار گرفته شود.

EuroHawk اولین پرواز خود را در ۲۹ ژوئن ۲۰۱۰ در جریان تست ها در پایگاه نیروی هوایی ادواردز انجام داد. این پهپاد سرانجام در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۱ وارد آلمان شد اما با مشکلاتی مواجه گردید. مشکلاتی در اخذ گواهینامه پرواز در حریم هوایی اروپا برای این پهپاد رخ داد. در طول آزمایشات پرواز، مشکلاتی در سیستم کنترل پرواز نمایان شد، در حالی که نورثروپ گرومن از به اشتراک گذاشتن اطلاعات فنی آن خودداری کرد.

مسائل مربوط به صدور گواهینامه پرواز ادامه یافت و نیاز به یک سیستم ضد برخورد برای آن اعلام شد. تحلیلگران برآورد می کنند که هزینه رفع مشکلات صدور گواهینامه پرواز این پهپاد ۶۰۰ میلیون یورو (۷۸۰ میلیون دلار) خواهد بود. آلمان در نهایت تصمیم گرفت این پروژه را که ۵۶۲ میلیون یورو هزینه داشت، لغو کند. توماس دی مایزیر، وزیر دفاع آلمان، در سخنرانی خود در پارلمان آلمان، این لغو را توجیه کرده و گفت: «پایان با وحشت بهتر از وحشت بی پایان است».

با وجود این مشکلات وحشتناک، نورثروپ گرومن به کار خود برای به نمایش گذاشتن EuroHawk در آسمان ادامه داد. در ۸ آگوست ۲۰۱۳، با پرواز مداوم در حریم هوایی اروپا به مدت ۲۵.۳ ساعت و رسیدن به ارتفاع ۵۸,۶۰۰ فوتی (۱۷,۹۰۰ متری)، این پهپاد رکورد مداومت پروازی را به نام خود ثبت کرد. این آزمایش موفقیت آمیز باعث شد وزیر دفاع وقت آلمان، اورسولا فون در لاین در سال ۲۰۱۴ به فکر فعال کردن مجدد برنامه یوروهاوک بیفتد.

به جای پرواز با EuroHawk، محموله های SIGINT این پهپاد به یکی از نسخه های مشتق شد هاز MQ-4C Triton Global Hawk اضافه می شود. تنها پهپاد Global Hawk RQ-4E آلمان در سال ۲۰۲۲ برای نمایش عموم به موزه تاریخ نظامی باندسور در برلین منتقل شد.

برنامه سوخت گیری هوایی KQ-X

یکی دیگر از گونه های گلوبال هاوک که هرگز به مرحله تولید انبوه نرسید، KQ-X است که برای یک برنامه ۳۳ میلیون دلاری آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (دارپا) در سال ۲۰۱۰ توسعه یافته است.

نورثروپ گرومن با استفاده از دو فروند گلوبال هاوک دستکاری شده، قصد داشت سوخت را از یک هواپیما به هواپیمای دیگر پمپاز کند. یک سیستم سوخت‌گیری شیلنگ و لنگر چتری به پهپادها اجازه می‌دهد به یک مداومت پروازی باورنکردنی برسند. با این سیستم سوختگیری هوایی، زمان پرواز می تواند به بیش از ۱۲۰ ساعت مداوم افزایش یابد.

خلبانانی از نورثروپ گرومن، ناسا و اداره ملی اقیانوسی و جوی (NOAA) ایالات متحده با پرواز از پایگاه نیروی هوایی ادواردز، چندین نمایش از سوختگیری هوایی پهپادی را انجام دادند. آنها نشان دادند که چگونه پهپادها می توانند به طور مستقل در فاصله ۳۰ فوتی (۹.۱ متر) یا نزدیک به ۱۰۰ فوت (۳۰ متر) برای بیش از ۲.۵ ساعت با هم پرواز کنند.

جفری سامر، مدیر برنامه KQ-X، در مورد اهمیت این موفقیت ها به Defense Daily گفت:

«هنگامی که پرواز خودمختار هر دو هواپیما را به ترکیب اضافه کنید، همانطور که بعداً در برنامه KQ-X انجام خواهیم داد، قابلیتی به دست می آورید که کاربردهایی بسیار فراتر از سوخت گیری هوایی دارد».

این برنامه در سپتامبر ۲۰۱۲ بدون هیچ گونه انتقال موفقیت آمیزی سوخت در هوا به پایان رسید. با این حال، داده‌های پرواز نشان داد که ۶۰ درصد از تلاش‌های سوخت‌گیری با موفقیت انجام می‌شود. نورثروپ گرومن درس های آموخته شده از برنامه KQ-X را برای آزمایش بیشتر با استفاده از X-47B به کار گرفت.

نسخه ارتباطاتی EQ-4B

بسیاری از انواع گلوبال هاوک مبتنی بر تجهیز این پهپاد به تجهیزات ارتباطی و تاکتیکی اضافی ساخته شده اند. EQ-4B نمونه دیگری از این دست است که گره ارتباطات هوایی میدان جنگ (BACN) را حمل می کند. هواپیمای سرنشین دار Bombardier E-11A نیز این ابزار را حمل می کند. این هواپیما یک نسخه اصلاح شده از جت تجاری Bombardier Global Express 6000/BD700-1A10 است.

سیستم BACN تبادل اطلاعات در زمان واقعی را در سراسر میدان جنگ امکان پذیر می کند. این سیستم اجازه می دهد تا بین سیستم ها در هر دو موقعیت دید و خارج از خط دید ارتباط برقرار شود.

سازگاری BACN در سایر سیستم‌ها به پایان دادن به مشکلات ناشی از برقراری ارتباط از هوا به نیروهای زمینی که در زمین‌های ناهموار می‌جنگند، کمک می‌کند و آگاهی موقعیتی و توانایی آن‌ها را برای درخواست کمک افزایش می‌دهد. چنین سیستمی برای جنگ ایالات متحده در افغانستان در دهه ۲۰۰۰ بسیار ارزشمند بود. عملیات بال های سرخ، که ستوان مایکل مورفی برای آن پس از مرگش مدال افتخار دریافت کرد، یکی از این نمونه هاست.

سیستم های BACN برای میدان های نبرد آینده در دست توسعه هستند. در مقاله ای در سال ۲۰۲۰ برای Over the Horizon، پروفسور جاهارا ماتیسک، خلبان سابق E-11 BACN، موضوع یک طیف الکترومغناطیسی مورد مناقشه در بالای مناطق جنگی را مطرح کرد. او یک “شبکه BACN” را برای حفظ قابلیت های BACN بدون توجه به تلاش های دشمن برای پارازیت انداختن پیشنهاد کرد.

گلوبال هاوک در جنگ های آینده

در حالی که نسخه های دیگر قابلیت های گلوبال هاوک اصلی را گسترش داده اند، آینده می تواند نتعلق به نسخه هایی مانند RQ-4D Phoenix باشد که گلوبال هاوک را در آنچه از قبل در آن برتری داشته، بهتر می کند. فونیکس با حداکثر ارتفاع پروازی بالاتر، استقامت بیشتر و حسگرهای بهتری ساخته می شود که تصویر جامع تری از آنچه روی زمین اتفاق می افتد را ارائه می دهد.

فونیکس از سال ۲۰۲۳ نقش مهمی داشته است. در حالی که نورثروپ گرومن نمی تواند ماموریت های خاصی را که این پهپاد در آن ها شرکت داشته است مشخص کند، اعلام کرده اند که تعداد ماموریت های این نسخه به ویژه در اروپای شرقی در حال افزایش است. این می تواند منعکس کننده درگیری های جاری در اوکراین و افزایش بی ثباتی در شرق اروپا باشد.

سرتیپ دوم اندرو کلارک، فرمانده نیروی شناسایی و نظارت هوایی ناتو (NISRF)، اهمیت فونیکس را برای نیروهای ناتو چنین توضیح داده است:

«در محیط پیچیده امروزی، اطلاعات آماده تصمیم گیری و مبتنی بر عمل که با سرعت مورد نیاز ارائه می شوند، یکی از بزرگترین سلاح های ما است. NISRF به عنوان واحد ISR برتر این اتحاد، پایه و اساس تصمیم گیری های آگاهانه را فراهم می کند و به ناتو اجازه می دهد تا تهدیدات را پیش بینی کرده و به سرعت به آن ها واکنش نشان دهد. ناوگان RQ-4D Phoenix یک جزء حیاتی در تلاش های ما برای ارائه اطلاعات با کیفیت بالا و آماده تصمیم گیری به این اتحاد است».