همواره جنگ دیرینه‌ای میان زنان و مردان در زمینه‌های مختلف وجود داشته، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهند که زنان ممکن است در زمینه مدیریت درد برتری داشته باشند.
دانشمندان دریافته‌اند که هورمون‌های زنانه مانند استروژن و پروژسترون می‌توانند با تحریک سلول‌هایی که مواد شبه‌مخدر طبیعی تولید می‌کنند، باعث کاهش درد شوند. این فرآیند از انتقال سیگنال‌های درد بین بدن و مغز جلوگیری می‌کند. پژوهشگران معتقدند این کشف می‌تواند راه را برای درمان‌های جدید در کنترل دردهای مزمن ناشی از بیماری‌هایی مانند آرتروز و سرطان هموار کند. آن‌ها تخمین زده‌اند که این یافته می‌تواند زندگی حدود ۲۰ درصد از افرادی که از درد مزمن رنج می‌برند و درمان مناسبی دریافت نمی‌کنند، دگرگون کند.
این یافته‌ها همچنین می‌توانند توضیح دهند که چرا برخی داروهای مسکن روی زنان مؤثرتر از مردان هستند و چرا زنان یائسه که سطح هورمون‌های زنانه در بدن آن‌ها کاهش یافته، درد بیشتری را تجربه می‌کنند.
نتایج این پژوهش که در مجله Science منتشر شده، نقش تازه‌ای برای نوعی از سلول‌های ایمنی به نام T-regs (سلول‌های تنظیم‌گر T) معرفی کرده است؛ این سلول‌ها بخشی از گلبول‌های سفید هستند که سیستم ایمنی را تنظیم کرده و خاصیت ضدالتهابی دارند. نویسنده اصلی پژوهش، الورا میداوین، درباره این یافته گفته است:
اینکه عملکرد این سلول‌ها تحت‌تأثیر جنسیت و به‌واسطه هورمون‌های استروژن و پروژسترون است، اما هیچ ارتباطی با عملکرد ایمنی آن‌ها ندارد، بسیار غیرمعمول است.
محققان این سلول‌ها را در لایه‌های محافظی که اطراف مغز و نخاع را احاطه کرده‌اند (مننژها)، در بدن موش‌ها بررسی کردند. پیش از این، تصور می‌شد که مننژها تنها نقش محافظتی از سیستم عصبی مرکزی و دفع مواد زائد را دارند. اما دکتر ساکین کاشم، استادیار پوست، گفته است:
اکنون نشان داده‌ایم که سیستم ایمنی از این لایه‌ها برای ارتباط با نورون‌هایی استفاده می‌کند که حس‌های پوستی را تشخیص می‌دهند. این موضوعی بود که تا پیش از این، هیچ اطلاعی از آن نداشتیم.
این ارتباط زمانی آغاز می‌شود که یک نورون احساس درد را ثبت کند و سیگنالی به نخاع بفرستد. تیم تحقیقاتی متوجه شد که بخش پایینی نخاع، مقدار زیادی از سلول‌های T-reg را در خود جای داده است. برای درک نقش این سلول‌ها، پژوهشگران آن‌ها را با یک سم از کار انداختند. نتیجه جالب بود؛ با حذف این سلول‌ها، موش‌های ماده نسبت به درد حساس‌تر شدند، در حالی که موش‌های نر تغییری نکردند. این تفاوت نشان داد که بدن موش‌های ماده برای تحمل درد، بیشتر به سلول‌های T-reg متکی است.
این یافته هم جالب و هم گیج‌کننده بود. حتی در ابتدا باعث شد که نسبت به نتیجه تردید کنم.
در آزمایش‌های بعدی مشخص شد که رابطه‌ای میان سلول‌های T-reg و هورمون‌های زنانه وجود دارد که پیش‌تر شناخته نشده بود: استروژن و پروژسترون باعث می‌شوند که این سلول‌ها ماده‌ای به نام «انکفالین» تولید کنند که یک نوع مخدر طبیعی بدن است.
هنوز مشخص نیست که این هورمون‌ها دقیقاً چگونه این فرآیند را راه‌اندازی می‌کنند، اما تیم تحقیقاتی قصد دارد این موضوع را در مطالعات آینده بررسی کند. با این حال، حتی بدون آگاهی کامل از مکانیسم، شناخت این مسیر وابسته به جنسیت می‌تواند راهگشای درمان‌های مؤثرتر برای درد باشد.
این یافته در کوتاه‌مدت می‌تواند به پزشکان کمک کند تا بسته به جنسیت بیمار، داروهایی مؤثرتر تجویز کنند. برای مثال، برخی داروهای ضد میگرن روی زنان بهتر از مردان اثر می‌گذارند. این موضوع می‌تواند به‌ویژه برای زنانی مفید باشد که یائسه شده‌اند و دیگر هورمون‌های زنانه تولید نمی‌کنند؛ بسیاری از این افراد از دردهای مزمن رنج می‌برند.
پژوهشگران اکنون در حال بررسی امکان دست‌کاری ژنتیکی سلول‌های T-reg هستند تا در بدن زنان و مردان به‌طور مداوم انکفالین تولید کنند.
اگر این روش موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند زندگی حدود ۲۰ درصد از افرادی را که از درد مزمن رنج می‌برند و درمان مؤثری ندارند، به‌طور جدی متحول کند.
بدون نظر