
تولید صنعتی یکی از مهمترین شاخصهای سنجش سلامت اقتصادی کشورهاست. این شاخص نشان میدهد که بخشهای تولیدی، از کارخانهها تا صنایع سنگین، تا چه اندازه فعال هستند. بررسی روند تولید صنعتی در آمریکا و چین از سال ۲۰۱۹ تا پایان ۲۰۲۴، بهخوبی تفاوتهای سیاستگذاری، مدیریت بحران و ساختار اقتصادی این دو قدرت جهانی را نمایان میکند.

آغاز بحران: سقوط همزمان در ۲۰۲۰
با شروع همهگیری کرونا در سهماهه اول سال ۲۰۲۰، هر دو کشور با افت شدیدی در تولید صنعتی مواجه شدند. این کاهش در چین شدیدتر اما کوتاهتر بود، درحالیکه در آمریکا افت ملایمتر اما ماندگارتر بود.
در جدول زیر درصد تغییر تولید صنعتی آورده شده است:
تاریخ | درصد تغییر آمریکا | درصد تغییر چین |
---|---|---|
2024M12 | -۱.۸% | ۳۷.۲% |
2024M11 | -۱.۹% | ۳۶.۳% |
2024M10 | -۱.۷% | ۳۵.۴% |
2024M9 | -۱.۶% | ۳۴.۶% |
2024M8 | -۱.۴% | ۳۳.۸% |
2024M7 | -۱.۴% | ۳۳.۲% |
2024M6 | -۱.۴% | ۳۲.۶% |
2024M5 | -۱.۴% | ۳۱.۸% |
2024M4 | -۱.۴% | ۳۱.۲% |
2024M3 | -۱.۷% | ۳۰.۴% |
2024M2 | -۱.۸% | ۲۹.۹% |
2024M1 | -۱.۸% | ۲۹.۳% |
2023M12 | -۱.۵% | ۲۸.۶% |
2023M11 | -۱.۴% | ۲۸.۰% |
2023M10 | -۱.۴% | ۲۷.۳% |
2023M9 | -۱.۲% | ۲۶.۶% |
2023M8 | -۱.۳% | ۲۵.۹% |
2023M7 | -۱.۳% | ۲۵.۱% |
2023M6 | -۱.۱% | ۲۴.۳% |
2023M5 | -۱.۱% | ۲۴.۳% |
2023M4 | -۱.۱% | ۲۴.۰% |
2023M3 | -۱.۲% | ۲۴.۱% |
2023M2 | -۱.۵% | ۲۳.۲% |
2023M1 | -۱.۵% | ۲۲.۹% |
2022M12 | -۱.۳% | ۲۲.۸% |
2022M11 | -۰.۴% | ۲۲.۷% |
2022M10 | -۰.۳% | ۲۲.۲% |
2022M9 | -۰.۵% | ۲۱.۲% |
2022M8 | -۰.۷% | ۱۹.۸% |
2022M7 | -۰.۷% | ۱۸.۰% |
2022M6 | -۰.۵% | ۱۵.۳% |
2022M5 | -۰.۳% | ۱۶.۲% |
2022M4 | -۰.۶% | ۱۸.۵% |
2022M3 | -۱.۲% | ۲۱.۷% |
2022M2 | -۱.۶% | ۲۱.۴% |
2022M1 | -۱.۷% | ۲۰.۶% |
2021M12 | -۱.۸% | ۱۹.۶% |
2021M11 | -۲.۶% | ۱۸.۵% |
2021M10 | -۳.۱% | ۱۷.۹% |
2021M9 | -۳.۱% | ۱۷.۵% |
2021M8 | -۳.۰% | ۱۷.۱% |
2021M7 | -۳.۱% | ۱۶.۶% |
2021M6 | -۳.۸% | ۱۶.۱% |
2021M5 | -۴.۲% | ۱۶.۰% |
2021M4 | -۵.۶% | ۱۵.۶% |
2021M3 | -۵.۲% | ۱۵.۱% |
2021M2 | -۵.۲% | ۱۴.۶% |
2021M1 | -۴.۴% | ۱۴.۳% |
2020M12 | -۵.۲% | ۱۳.۹% |
2020M11 | -۵.۹% | ۱۳.۲% |
2020M10 | -۶.۳% | ۱۲.۱% |
2020M9 | -۷.۰% | ۱۰.۹% |
2020M8 | -۸.۵% | ۹.۲% |
2020M7 | -۱۲.۱% | ۷.۶% |
2020M6 | -۱۶.۵% | ۵.۵% |
2020M5 | -۱۵.۰% | ۲.۹% |
2020M4 | -۹.۹% | -۵.۷% |
2020M3 | -۳.۷% | -۱۳.۶% |
2020M2 | -۲.۲% | -۱۱.۳% |
2020M1 | -۲.۲% | -۲.۵% |
بازگشت چین به رشد: خروج سریع از بحران
چین خیلی سریع موفق شد تولید صنعتی خود را احیا کند. با وجود افت شدید در سهماهه اول ۲۰۲۰، از ماه مه (May) همان سال وارد فاز رشد مثبت شد. در دسامبر ۲۰۲۰ تولید صنعتی چین ۱۳.۹٪ بیشتر از سطح سال ۲۰۱۹ بود. این عدد تا پایان ۲۰۲۴ به رشد چشمگیر ۳۷.۲٪ رسید. علت اصلی این بازگشت سریع را میتوان در موارد زیر جستوجو کرد:
- مدیریت سختگیرانه بحران کرونا و کنترل زنجیره شیوع در مدت کوتاه
- سرمایهگذاری هدفمند دولت در زیرساختها و صنایع
- افزایش تقاضای جهانی برای کالاهای تولیدی چین در دوران قرنطینه در سایر کشورها
افت پنهان آمریکا: ریکاوری ناتمام
در مقابل، تولید صنعتی آمریکا بعد از سقوط شدید در بهار ۲۰۲۰، هرگز به سطح سال ۲۰۱۹ بازنگشت. بهبود اولیه در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ با اختلالاتی همچون موجهای بعدی کرونا، کمبود نیروی کار، مشکلات زنجیره تأمین و تورم بالا متوقف شد. در انتهای سال ۲۰۲۴، تولید صنعتی آمریکا همچنان ۱.۸٪ پایینتر از سطح سال ۲۰۱۹ باقی ماند. این روند به دلایل زیر قابل تحلیل است:
- وابستگی زیاد به زنجیره تأمین بینالمللی که در دوران بحران آسیب دید
- تمرکز کمتر بر تولید داخلی و اولویتدادن به خدمات
- کمبود سرمایهگذاری جدید در صنایع سنگین و زیرساختی
مقایسه روند کلی
روند دادهها نشان میدهد:
- چین در فاصله پنج سال (۲۰۲۰–۲۰۲۴)، حدود ۴۰ درصد به تولید صنعتی خود افزوده است.
- آمریکا در همین بازه نتوانسته سطح تولید خود را حتی به نقطه شروع بازگرداند.
جمعبندی و نتیجهگیری
در تحلیل بلندمدت، عملکرد تولید صنعتی چین بسیار موفقتر از آمریکاست. اگرچه هر دو کشور ضربه اولیه را دریافت کردند، اما چین با برنامهریزی دقیق، محرکهای اقتصادی سریع و تمرکز بر تولید داخلی توانست هم ریکاوری کند و هم توسعه یابد.
در مقابل، آمریکا با وجود قدرت مالی و تکنولوژیکی بالا، به دلیل ساختار خدماتمحور اقتصاد خود، موفق به احیای کامل بخش تولید نشد. این مسئله میتواند در بلندمدت پیامدهایی برای رقابت جهانی، اشتغال و ثبات اقتصادی آمریکا داشته باشد.
بدون نظر