جنگنده F-15 Eagle؛ نگاهی به سرعت شگفت‌انگیز یک پرندهٔ افسانه‌ای تمام‌عیار

جنگندهٔ F-15 Eagle برای نخستین‌بار در سال ۱۹۷۹ به ناوگان نیروی هوایی ایالات متحده پیوست و هنوز هم توسط آمریکا و بسیاری از متحدانش مورد استفاده قرار می‌گیرد. مدل صادراتی این جنگنده نیز در اختیار ارتش چندین کشور جهان قرار گرفته است.

شاید تا به حال این سؤال برای شما پیش آمده باشد که چطور یک هواپیمای جنگی که در دهه ۱۹۷۰ ساخته‌شده هنوز هم مورد استفاده قرار می‌گیرد؟ دلیل آن بسیار ساده است: زیرا F-15 هنوز هم یکی از قدرتمندترین و قابل‌اعتمادترین جنگنده‌های جهان به‌شمار می‌آید. تا امروز، هیچ یک از جنگنده‌های F-15 در نبردهای جنگی از بین نرفته‌اند — حتی در مناطق پرتنشی مانند اسرائیل که بارها درگیری‌های سنگینی‌ در آن بوجود آمده است.

همهٔ جنگنده‌های مدرن سریع هستند، اما F-15 یک مورد استثنایی محسوب می‌شود؛ چرا که می‌تواند به سرعتی بیش از ۲.۵ ماخ (معادل ۳٬۰۸۷ کیلومتر در ساعت) برسد. این سرعت مختص هر هواپیمایی نیست و همین ویژگی باعث شده تا F-15 به یکی از مرگبارترین جنگنده‌های جهان تبدیل شود. به همین دلیل است که تولید و استفاده از F-15 در سراسر جهان همچنان ادامه دارد و بعید به نظر می‌رسد که در آیندهٔ نزدیک تغییری در این روند بوجود بیاید.

مثل هر جنگنده مدرن دیگری، مدل‌های امروزی F-15 تفاوت زیادی با نسخه‌های اولیه دارند. این جنگنده در طول سال‌ها بارها به‌روزرسانی و بازطراحی شده و حاصل این فرایند، مدل کنونی آن یعنی F-15EX Eagle II است که توسط شرکت بوئینگ ساخته می‌شود. F-15EX سریع‌ترین نسخه‌ای‌ است که تاکنون از این جنگنده ساخته شده و به همین دلیل تعجبی ندارد که متحدان آمریکا تمایل به خرید آن دارند.

F-15؛ یک پرندهٔ سرعتی تمام‌عیار

چرا سرعت جنگنده ۵۲ ساله اف-۱۵ ایگل بیشتر از اف-۲۲ رپتور مدرن است؟

F-15EX Eagle II پیشرفته‌ترین نسخه‌ای‌ست که تاکنون از این جنگنده ساخته شده و مدلی نسبتاً جدید محسوب می‌شود. این هواپیما در جولای ۲۰۲۴ به خدمت گرفته شد، اما هنوز وارد عملیات‌های جنگی نشده است. تا مه ۲۰۲۵، تنها هشت فروند از این مدل ساخته شده، اما تولید آن همچنان ادامه دارد. دونالد ترامپ در اواخر آوریل اعلام کرد که F-15EX جدید قرار است جایگزین هواپیماهای فرسودهٔ A-10 Warthog شود و ۲۱ فروند جدید از آن به ناوگان هوایی اضافه خواهد شد.

جنگندهٔ F-15EX Eagle II به دو موتور توربوفن F100-PW-229 ساخت جنرال الکتریک با پس‌سوز (afterburner) مجهز است که در مجموع ۵۸ هزار پوند نیروی رانش تولید می‌کنند. به کمک این موتورها، F-15EX می‌تواند به سرعت‌های خارق‌العاده‌ای ‌دست پیدا کند. این جنگنده قادر است با سرعت ثابت ۲.۵ ماخ (حدود ۳٬۰۸۷ کیلومتر در ساعت) پرواز کند و در شرایط مناسب، حتی می‌تواند به نزدیکی ۳ ماخ (حدود ۳٬۷۰۰ کیلومتر در ساعت) برسد.

با این حال، حداکثر سرعت مجاز این هواپیما که نباید بیشتر از آن حرکت کند، ۲.۹ ماخ (حدود ۳٬۵۸۰ کیلومتر در ساعت) تعیین شده است. البته پرواز با این سرعت‌ها به سوخت فوق‌العاده زیادی احتیاج دارد؛ به همین دلیل، جنگنده‌های سریع مانند F-15 معمولاً از این قابلیت فقط در بازه‌های زمانی کوتاه استفاده می‌کنند — مثلاً برای نزدیک شدن فوری به هدف یا گریز از تهدیدهای هوایی.

F-15EX جدیدترین نسخه از جنگنده‌های F-15 Eagle است که تاریخچه‌ای پربار و پرافتخار در نیروی هوایی آمریکا دارد. محبوبیت این هواپیما و توانایی‌اش برای ادامهٔ خدمت در کنار جنگنده‌های مدرن‌تر، گواهی روشن بر قابلیت‌های فوق‌العاده‌ آن است. هرچند بسیاری از نمونه‌های قدیمی‌تر F-15 از رده خارج شده‌اند، اما صحبت‌های اخیر رئیس‌جمهور آمریکا دربارهٔ خرید مدل‌های جدید نشان می‌دهد که تولید این جنگنده همچنان ادامه خواهد داشت.