زرافه بدون تردید یکی از باشکوه‌ترین موجودات در دنیای جانوران است. اما حالا مشخص شده که زرافه‌ها تنها یک گونه نیستند. در حقیقت، آن‌ها چهار گونه‌ی متفاوت دارند. دانشمندان اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN) تأیید کرده‌اند که زرافه شمالی، زرافه رتیکولاتا، زرافه ماسایی و زرافه جنوبی از یکدیگر متمایزند.
با وجود شباهت‌های ظاهری فراوان، این گونه‌ها در واقع به اندازه‌ی تفاوت میان خرس قهوه‌ای و خرس قطبی با هم فرق دارند! مایکل براون، پژوهشگر ویندهوک نامیبیا که سرپرستی این ارزیابی را بر عهده داشته، توضیح می‌دهد:
هر کدام از این گونه‌ها جمعیت، تهدیدها و نیازهای حفاظتی خاص خودشان را دارند. وقتی همه‌ی زرافه‌ها را به‌عنوان یک گونه در نظر می‌گیریم، درک ما از واقعیت مخدوش می‌شود.
شناسایی این چهار گونه اهمیت فوق‌العاده بالایی دارد، نه تنها برای ارزیابی دقیق فهرست قرمز گونه‌های در معرض خطر (IUCN Red List)، بلکه برای اقدام‌های حفاظتی هدفمند و مدیریت هماهنگ در مرزهای ملی. هرچه طبقه‌بندی زرافه‌ها را دقیق‌تر متوجه شویم، توانایی بیشتری برای ارزیابی وضعیت آن‌ها و اجرای راهبردهای مؤثر حفاظتی خواهیم داشت.
تا پیش از این، زرافه به‌عنوان یک گونه واحد با ۹ زیرگونه شناخته می‌شد. اما اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت با بررسی داده‌های گسترده‌ی ژنتیکی تأیید کرده که در واقع چهار گونه‌ی مجزا وجود دارد.
این گونه‌ها در نقاط مختلف قاره‌ی آفریقا پراکنده‌اند. زرافه شمالی در کشورهایی مانند چاد، جمهوری آفریقای مرکزی، کامرون، جمهوری دموکراتیک کنگو و سودان جنوبی زندگی می‌کند و به‌خاطر شاخک‌های استخوانی بلند و باریک روی سر خود شناخته می‌شود. زرافه رتیکولاتا در کنیا، سومالی و اتیوپی یافت می‌شود و بزرگ‌ترین گونه در میان چهار نوع زرافه است؛ به‌طوری که ارتفاع آن می‌تواند به شش متر هم برسد.
زرافه ماسایی بومی شرق آفریقاست و در کشورهایی مانند کنیا، تانزانیا و زامبیا مشاهده شده است. این گونه به‌خاطر الگوی خاص و برگ‌مانند لکه‌های روی پوستش شهرت دارد. این گونه، پرجمعیت‌ترین زرافه در میان چهار گونه‌ی شناخته‌شده است. کارشناسان بر این باورند که چهار تبار مختلف زرافه‌ها حدود ۲۳۰ هزار تا ۳۷۰ هزار سال پیش مسیر تکاملی جداگانه‌ای را آغاز کرده‌اند.
در طبیعت، این گونه‌های متفاوت با یکدیگر جفت‌گیری نمی‌کنند، هرچند پژوهشگران حوزه حفاظت دریافته‌اند که در شرایط خاص می‌توان امکان جفت‌گیری میان آن‌ها را فراهم کرد. متأسفانه جمعیت زرافه‌ها در طول یک قرن گذشته به‌شدت کاهش یافته و اکنون حدود ۱۱۷ هزار زرافه وحشی در سراسر قاره آفریقا باقی مانده‌اند. وجود چهار گونه‌ی متمایز اوضاع را بحرانی‌تر می‌کند، زیرا هر گونه به‌طور جداگانه با تهدید کاهش شدید جمعیت و نبود اختلاط ژنتیکی مواجه است. دکتر جولیان فِنسی، مدیر بنیاد حفاظت از زرافه، پیشتر توضیح داده بود:
ما برآورد می‌کنیم که کمتر از ۶ هزار زرافه شمالی در حیات وحش باقی مانده باشد. زرافه‌ها به‌عنوان یکی از پستانداران بزرگ دنیا، جزو گونه‌های در معرض خطر به‌شمار می‌روند.
![ربات‌ها حالا می‌توانند تنها با تماشای ویدیو استفاده از ابزارها را یاد بگیرند [تماشا کنید]](https://static.digiato.com/digiato/2025/08/robot-learn-388x462.jpg)
بدون نظر