ایلهان عمر (Ilhan Omar) از شناخته‌شده‌ترین و البته جنجالی‌ترین چهره‌های حزب دموکرات در سیاست ایالات متحده است. این نماینده سومالیایی‌تبار از ایالت مینه‌سوتا، در سال ۲۰۱۹ وارد مجلس نمایندگان آمریکا شد. این روزها او بار دیگر در کانون توجه رسانه‌ها قرار گرفته است. در پی اظهارنظر صریح و تند ایلهان عمر درباره چارلی کرک، دونالد ترامپ به طعنه در یک نشست خبری در کاخ سفید گفت با رئیس‌جمهور سومالی دیدار کرده و از او خواسته است «ایلهان عمر را به کشورش برگرداند». طبق ادعای ترامپ، حسن شیخ محمود پاسخ داده که «نمی‌خواهمش»! این اظهارات ترامپ با خنده مقامات دولت آمریکا حاضر در جلسه همراه شد.
ماجرا از کجا آغاز شد؟
نقطه آغاز ماجرا اظهارات عمر درباره چارلی کرک بود که اخیراً در جریان یک مراسم سخنرانی در دانشگاه یوتا به ضرب گلوله کشته شد. عمر در مصاحبه با برنامه یوتیوبی زتیو (zeteo) گفت که برخی حامیان کرک «مزخرف می‌گویند» وقتی می‌گویند او خواهان مناظره مدنی بوده است. او ضمن همدردی با خانواده کرک افزود که دوست ندارد میراث او را بزرگ‌نمایی کند و آن را «سرشار از نفرت و تحریک به خشونت» خواند.
او همچنین در صحبت‌هایش در شبکه CNN گفت که نمی‌خواهد میراث کرک را تجلیل کند و این میراث باید «به زباله‌دان تاریخ سپرده شود». در واکنش، جمهوری‌خواهان از جمله نانسی مِیس دو قطعنامه تنبیهی علیه عمر ارائه کردند و تلاش کردند او را از کمیته‌های مجلس کنار بگذارند، اما این تلاش‌ها با مخالفت جمعی از دموکرات‌ها و چهار جمهوری‌خواه شکست خورد.
جنجال مذکور موجب شد ترامپ در پیام‌های شبکه اجتماعی و کنفرانس‌های خبری حملات خود را علیه عمر تشدید کند. او که بارها اعضای «اسکواد»، مجموعه‌ای از چهار نماینده زن جوان، رنگین‌پوست و عمدتاً بحث‌برانگیز آمریکا، را به «بازگشت به کشور‌های خود» دعوت کرده بود، در نشست خبری ۲۵ سپتامبر ۲۰۲۵ با تمسخر به خبرنگاران گفت که به رئیس‌جمهور سومالی پیشنهاد داده «شاید او بخواهد عمر را برگرداند» و رئیس‌جمهور پاسخ داده «نمی‌خواهمش»!
ترامپ همچنین در پست‌هایی در پلتفرم تروث سوشال مدعی شد سومالی از فقدان حکومت مرکزی و فساد رنج می‌برد و خطاب به عمر نوشت: «همین شما به ما می‌گویید چگونه آمریکا را اداره کنیم؟» عمر در پاسخ در مصاحبه‌ای ترامپ را «دلقک دروغگو» خواند و گفت که این اظهارات برای ایجاد نفرت قومی است.
ایلهان عمر کیست؟
پیشینه خانوادگی و دوران کودکی
ایلهان عبداللهی عمر در ۴ اکتبر ۱۹۸۲ در موگادیشو، پایتخت سومالی، متولد شد. او کوچک‌ترین فرزند از هفت فرزند خانواده بود و مادرش هنگامی که او دو ساله بود از دنیا رفت. پدر و پدربزرگش که از فعالان سیاسی محلی بودند، مسئولیت تربیت او را بر عهده گرفتند.
آغاز جنگ داخلی سومالی در ۱۹۹۱ خانواده عمر را ناچار کرد به اردوگاه پناهندگان در کنیا بگریزند و چهار سال در آن‌جا زندگی کنند. سرانجام ایالات متحده در سال ۱۹۹۵ به خانواده او پناهندگی اعطا کرد و آن‌ها ابتدا در آرلینگتون ویرجینیا و سپس در سال ۱۹۹۷ در محله سیدار ریورساید مینیاپولیس ساکن شدند. او در دوران نوجوانی برای کمک به پدربزرگش به عنوان مترجم در نشست‌های حزبی شرکت می‌کرد و به این ترتیب با سیاست آشنا شد.
تحصیلات
عمر در سال ۲۰۰۱ از دبیرستان توماس ادیسون فارغ‌التحصیل شد. او ابتدا در رشته حسابداری درس خواند اما پس از تولد فرزندش، تحصیل را رها کرد و بعدها به مدیریت کسب‌وکار رو آورد و مدرک کارشناسی خود را در سال ۲۰۰۵ دریافت کرد. وی سپس به دانشگاه ایالتی داکوتای شمالی رفت و در سال ۲۰۱۱ در رشته علوم سیاسی و مطالعات بین‌الملل فارغ‌التحصیل شد.
زندگی شخصی ایلهان عمر
ایلهان عمر و احمد عبدالسلام حِرْسی
عمر سه بار ازدواج کرده است. او در سال ۲۰۰۲ در یک مراسم مذهبی با احمد عبدالسلام حِرْسی ازدواج کرد و حاصل این پیوند دخترش اسرا و پسرش عدنان بود. با این حال این زوج در سال ۲۰۰۸ طبق آیین اسلامی از هم جدا شدند.
ایلهان عمر و فرزندانش
او در سال ۲۰۰۹ با احمد نور سعید علمی، شهروند بریتانیایی، ازدواج کرد؛ این ازدواج در سال ۲۰۱۱ با طلاق پایان یافت. او سپس به حِرْسی بازگشت و در سال ۲۰۱۲ سومین فرزندش، ایلْواد، را به دنیا آورد و پس از اینکه طلاق خود از علمی را قانونی کرد، در ژانویه ۲۰۱۸ با حِرْسی به طور رسمی ازدواج کرد، ولی این ازدواج نیز در نوامبر ۲۰۱۹ پایان یافت.
ایلهان عمر و تیم مِینِت
عمر در مارس ۲۰۲۰ برای بار سوم ازدواج کرد و با تیم مِینِت، مشاور سیاسی کمپین خود ازدواج نمود.
ورود به عرصه سیاست
پس از بازگشت به مینیاپولیس، عمر به‌عنوان متخصص تغذیه برای اداره بهداشت ایالت کار کرد و همزمان در کمپین‌های محلی داوطلب بود. او در انتخابات داخلی حزب دموکرات-کشاورز-کارگر در سال ۲۰۱۶ رقیب ۴۴ ساله خود را شکست داد و به‌عنوان نخستین زن سومالیایی‌تبار به مجلس نمایندگان ایالت مینه‌سوتا راه یافت.
دو سال بعد، زمانی که کیث الیسون برای پست دادستان کل نامزد شد، عمر نامزد کرسی خالی او در مجلس نمایندگان شد و در سال ۲۰۱۸ به‌عنوان نماینده حوزه پنجم مینه‌سوتا به کنگره راه یافت. به‌دنبال پیروزی او و سه نماینده زن دیگر – الکساندریا اوکاسیو-کورتز، آیانا پرسلی و رشیده طلیب – رسانه‌ها این گروه را «اسکواد» نامیدند.
مواضع سیاسی ایلهان عمر
مواضع سیاسی ایلهان عمر او را به چهره‌ای تأثیرگذار در میان ترقی‌خواهان و همزمان هدفی برای منتقدان تبدیل کرده است. این نماینده سومالیایی‌تبارِ کنگره آمریکا از سیاست‌های داخلی مانند افزایش حداقل دستمزد به ۱۵ دلار در ساعت، خدمات درمانی همگانی و بخشودگی وام‌های دانشجویی دفاع می‌کند.
با این حال، بخش بزرگی از بحث‌های پیرامون ایلهان عمر به خاطر مواضع او در قبال اسرائیل و فلسطین شکل گرفته است. دیدگاه‌های او، که بر حقوق بشر و پایان دادن به اشغال فلسطین تأکید دارد، هم از جانب بعضی هم‌حزبی‌هایش و هم از سوی جمهوری‌خواهان به‌عنوان مواضع ضد اسرائیلی یا حتی یهودستیزی هدف انتقاد قرار گرفته است.
انتقاد از لابی اسرائیل و عذرخواهی
در فوریه ۲۰۱۹ عمر در توییتی پرسید که چرا برخی از سیاستمداران آمریکایی از اسرائیل حمایت می‌کنند و اشاره کرد که این حمایت «همه‌اش به خاطر پول» و مشخصاً پول‌هایی است که کمیته امور عمومی اسرائیل ـ آمریکا (AIPAC) هزینه می‌کند. این توییت‌ها باعث شد بسیاری از دموکرات‌ها از جمله نانسی پلوسی او را سرزنش کنند. عمر بعداً عذرخواهی کرد و گفت قصد نداشت کسی را بیازارد اما تأکید کرد مشکل اصلی همچنان نفوذ پول در سیاست آمریکاست.
حمایت از جنبش بایکوت و آزادی بیان
عمر از جنبش بایکوت، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم (BDS) که با هدف پایان دادن به اشغال سرزمین‌های فلسطینی تشکیل شده حمایت می‌کند. در پی تلاش‌های دولت ترامپ و برخی نمایندگان برای تصویب لوایح ضد بایکوت، عمر در ژوئیه ۲۰۱۹ طرح H.R. 496 را ارائه داد که به حق شرکت در بایکوت به‌عنوان نوعی بیان آزاد می‌پرداخت. این طرح، که با حمایت جان لوئیس، رشیده طلیب و الکساندریا اوکاسیو-کورتز ارائه شد، تأکید می‌کرد که بایکوت اقتصادی می‌تواند ابزاری مشروع برای دفاع از حقوق مدنی و انسانی باشد.
منع ورود به اسرائیل و فشار سیاسی
در اوت ۲۰۱۹ اسرائیل برنامه سفر عمر و رشیده طلیب به بیت‌المقدس و کرانه باختری را لغو کرد. خبرگزاری رویترز نوشت که نتانیاهو پس از فشار دونالد ترامپ این تصمیم را گرفت. در گزارش آمده است که طلیب و عمر از حامیان جنبش BDS هستند و بر اساس قانون اسرائیل، حامیان این جنبش می‌توانند از ورود به کشور منع شوند. عمر این اقدام را «اهانت به ارزش‌های دموکراتیک» خواند و بسیاری از رهبران دموکرات نیز این تصمیم را محکوم کردند.
بدون نظر