تنها یکی از عجایب هفتگانه دنیای باستان هنوز پابرجاست؛ باقی آن‌ها در گذر زمان بر اثر غارت، آتش‌سوزی، زلزله و رازهای تاریخ از میان رفته‌اند. در ادامه این مطلب از روزیاتو می‌بینیم که واقعاً چه بر سر آن شگفتی‌های گمشده آمده و پس از گذشت هزاران سال، چه نشانه‌هایی از آن‌ها هنوز باقی مانده است.
۱. فانوس اسکندریه
فانوس اسکندریه جدیدترین سازه در میان عجایب هفتگانه دنیای باستان بود؛ و در عین حال آخرینِ آن‌ها که از بین رفت. این برج عظیم در دوران پادشاهی بطلمیوسیان در مصر باستان، بین سال‌های ۲۸۰ تا ۲۴۷ پیش از میلاد ساخته شد. فانوس در شهر اسکندریه قرار داشت؛ شهری که به‌دست اسکندر مقدونی بنیان‌گذاری شده بود.
ارتفاع این سازه بین ۱۰۰ تا ۱۱۸ متر برآورد شده و برای قرن‌ها یکی از بلندترین بناهای ساخته‌شده به‌دست انسان در جهان به‌شمار می‌رفت. متأسفانه، این فانوس در زلزله‌های سال‌های ۹۵۶ و ۱۳۰۳ میلادی به‌شدت آسیب دید و به‌تدریج به ویرانه‌ای متروک تبدیل شد. در نهایت، در سال ۱۴۸۰ میلادی بقایای آن کاملاً از بین رفت، زیرا سلطان مصر با استفاده از سنگ‌های فرو‌ریخته فانوس، قلعه‌ای جدید بنا کرد. اما در سال ۱۹۹۴ گروهی از باستان‌شناسان فرانسوی با کشفی شگفت‌انگیز، بقایای اصلی فانوس اسکندریه را در بستر دریا پیدا کردند.
۲. تندیس غول‌آسای رودس
تندیس رودس مجسمه‌ای عظیم‌الجثه از هِلیوس، خدای خورشید در اساطیر یونان بود. این مجسمه در شهر رودس، واقع در جزیره‌ای به همین نام در یونان، در حدود سال ۲۸۰ پیش از میلاد ساخته شد. این تندیس برای جشن گرفتن پیروزی رودس در برابر حمله دیمتریوس یکم مقدونی برپا شده بود و گفته می‌شود ارتفاعی بیشتر از ۳۰ متر داشت؛ عددی که آن را به بلندترین مجسمه جهان باستان تبدیل می‌کرد.
اما سرنوشت آن نیز مانند فانوس اسکندریه با زلزله‌ای سهمگین گره خورد. در سال ۲۲۶ پیش از میلاد بر اثر زلزله‌ای ویرانگر فرو ریخت و دیگر هرگز بازسازی نشد. در جریان فتح جزیره رودس به‌دست اعراب در سال ۶۵۳ میلادی، باقی‌مانده‌های این مجسمه نیز نابود گشت و به‌عنوان فلزات ارزشمند آن را به فروش رساندند.
۳. آرامگاه هالیکارناس
آرامگاه هالیکارناس بنایی عظیم بود که بین سال‌های ۳۵۳ تا ۳۵۱ پیش از میلاد ساخته شد. این مقبره را برای مائوسولوس، حاکم منطقه هالیکارناس و نواحی اطرافش، ساختند؛ مردی که ۲۴ سال حکومت کرد و شیفته فرهنگ یونان بود.
او بخش زیادی از درآمد و مالیات سرزمینش را صرف ساخت مجسمه‌ها، معابد و بناهای مرمرین باشکوه در شهر کرد و همین علاقه، الهام‌بخش ساخت مقبره‌ای شد که بعدها نام او را جاودانه ساخت. او در سال ۳۵۳ پیش از میلاد درگذشت و پس از مرگش، آرتمیسیا (خواهر و همسرش) به‌تنهایی بر سرزمین او حکومت کرد. اما مائوسولوس پیش از مرگ، دستور ساخت مقبره‌ای باشکوه و عظیم را داده بود؛ بنایی آن‌قدر مجلل که بعدها به‌عنوان یکی از عجایب هفتگانه دنیای باستان شناخته شد.
این آرامگاه بیش از ۴۵ متر ارتفاع داشت و با مجسمه‌های زیبای یونانی تزیین شده بود. این بنا چنان شکوه و عظمتی داشت که واژه Mausoleum به معنای مقبره در زبان‌های امروزی مانند انگلیسی، از نام مائوسولوس گرفته شده است.
آرامگاه هالیکارناس چندین بار مورد حمله قرار گرفت، اما سرانجام بر اثر زلزله‌های پی‌در‌پی تخریب شد و تنها پایه‌های آن باقی ماند. سنگ‌های این آرامگاه در سال ۱۴۹۴ میلادی برای تقویت قلعه بدروم مورد استفاده قرار گرفتند. در طول سال‌ها، باقی‌مانده‌های بنا نیز غارت شد و تنها بخش کمی از آن باقی ماند. چندین مجسمه از آرامگاه در قرن نوزدهم توسط یک سرکنسول بریتانیا از قلعه بدروم به دست آمد و اکنون در موزه بریتانیا در لندن نگهداری می‌شوند. همچنین سنگ‌ها و بلوک‌های مرمر صیقلی را که در ساخت آن به کار رفته‌اند، می‌توان هنوز در دیوارهای قلعه بدروم مشاهده کرد.
۴. معبد آرتمیس در افسس
معبد آرتمیس یک معبد یونانی در شهر افسس بود که نزدیک شهر امروزی سلجوق در ترکیه قرار دارد. نسخه اولیه این معبد به قرن هفتم پیش از میلاد بازمی‌گردد که بر اثر سیل تخریب شد. پس از آن، این معبد را بزرگ‌تر و باشکوه‌تر از قبل بازسازی کردند؛ ساخت آن از سال ۵۵۰ پیش از میلاد آغاز شد و طی ۱۰ سال به پایان رسید.
معبد آرتمیس در سال ۳۵۶ پیش از میلاد به دست یک آتش‌افروز به آتش کشیده شد و به کلی از بین رفت. با این حال، این موضوع باعث نشد تا ساخت مجدد معبد متوقف شود؛ معبد بار دیگر و حتی باشکوه‌تر از قبل ساخته شد. کار ساخت نسخه سوم و نهایی معبد را از سال ۳۲۳ پیش از میلاد آغاز کردند؛ ابعاد نسخه سوم و نهایی معبد حدود ۱۳۷ متر طول، ۶۸ متر عرض و ۱۸ متر ارتفاع داشت. گفته می‌شود این معبد با بیش از ۱۲۰ ستون، پر از مجسمه‌ها و نقاشی‌های زیبا بود.
متأسفانه، این معبد نیز در طول زمان از بین رفت، از جمله در حمله گوت‌ها در سال ۲۶۸ میلادی که آتش گرفت. محل دقیق معبد در سال ۱۸۶۹ بوسیله جان ترتل وود، پس از یک کاوش طولانی که توسط موزه بریتانیا تأمین مالی شده بود، دوباره شناسایی شد. امروزه این محل را با یک ستون منفرد که از قطعات به‌جا مانده ساخته شده، می‌شناسد.
۵. تندیس زئوس در المپیا
این تندیس غول‌آسا که زئوس، خدای یونانی، را در حالت نشسته نشان می‌داد، گفته می‌شود حدود ۱۲٫۵ متر ارتفاع داشته است. این تندیس توسط فیدیاس، مجسمه‌ساز یونانی، حدود سال ۴۳۵ پیش از میلاد ساخته شد و در معبد زئوس در المپیا، یونان نصب گردید. این اثر توسط اهالی ایلئا (Eleans) که متولیان برگزاری بازی‌های المپیک بودند، سفارش داده شد. هدف آن همچنین رقابت با آتنی‌ها و برتری یافتن بر تندیس بزرگ آتنا پارتنوس در پارتنون بود.
گفته می‌شود تندیس زئوس از عاج و طلای خالص ساخته شده و روی یک قاب چوبی قرار داشت؛ تخت آن نیز از چوب سدر رنگ‌آمیزی شده و با مواد قیمتی زینت یافته بود. در سال ۳۹۱ میلادی، تئودوسیوس یکم، امپراتور روم و مسیحی، پرستش خدایان باستانی را ممنوع کرد. مکان مقدس المپیا کم‌کم از رونق افتاد و طبق یک گزارش، این تندیس در قسطنطنیه دوباره سرهم شد اما در سال ۴۷۵ میلادی بر اثر آتش‌سوزی نابود گردید.
۶. باغ‌های معلق بابل
باغ‌های معلق بابل شاید مرموزترین شگفتی از عجایب هفتگانه دنیای باستان باشند. علت مرموز بودن آن این است که ما کاملاً مطمئن نیستیم این باغ‌ها وجود داشته یا دست‌کم در بابل واقع شده‌اند. این باغ‌ها قرار بود مجموعه‌ای از باغ‌های طبقه‌دار با انواع درختان و تاک‌ها باشند. گفته می‌شود در شهر باستانی و گمشده بابل، نزدیک حِلّه در عراق امروزی ساخته شده‌اند. متأسفانه، محل دقیق این باغ‌های معلق هنوز مشخص نیست.
یک نظریه می‌گوید که شاید این باغ‌ها هرگز وجود نداشته‌اند، در حالی که نظریه‌ای دیگر می‌گوید که آن‌ها در بابل بوده اما اوایل قرن اول میلادی نابود شده‌اند. نظریه دیگری نیز می‌گوید که این شگفتی در واقع یک باغ زیبا متعلق به شاه آشوری، بوده است؛ پایتخت او نینوا در کنار رود دجله، نزدیک موصل امروزی قرار داشت.
۷. اهرام بزرگ جیزه
و در نهایت، اهرام بزرگ جیزه. با اینکه این هرم سال‌ها قبل از دیگر شگفتی‌های باستان ساخته شده بود، اما تنها شگفتی باستانی است که همچنان پابرجاست. اهرام بزرگ جیزه، که یکی از عجایب هفتگانه جهان است، هنوز پذیرای گردشگران بوده و مقصدی بسیار محبوب به شمار می‌رود. این هرم بزرگ‌ترین هرم مصر است و به‌عنوان آرامگاه فرعون خوفو ساخته شده بود.
ساخت آن حدود یک ربع قرن طول کشید و در حدود سال ۲۶۰۰ پیش از میلاد به پایان رسید. ارتفاع آن در زمان ساخت حدود ۱۴۶ متر بود و برای حدود ۳۸۰۰ سال به‌عنوان بزرگ‌ترین سازه دست بشر باقی ماند. این هرم در ابتدا با سنگ آهک سفید پوشیده شده بود که به مرور برداشته شد و ارتفاع هرم به حدود ۱۳۸ متر کاهش یافت.
برای ساخت آن حدود ۲٫۳ میلیون بلوک سنگی با وزن تقریبی شش میلیون تن استفاده شده؛ امروزه این هرم جزو میراث جهانی یونسکو است که یکی از مقاصد گردشگری بسیار محبوب محسوب می‌شود.
بدون نظر