ماموتهای پشمالو یک قدم به بازگشت از انقراض نزدیکتر شدند؛ این اتفاق پس از کشف RNA لاشه یک ماموت ۳۹ هزار ساله رخ داد. این RNA از میان ۱۰ ماموت پشمالوی بهدامافتاده در یخبندان سیبری استخراج شده است.
دانشمندان سوئدی موفق به استخراج RNA این ماموت شدند؛ این کار بهعنوان یک پیشرفت ژنتیکی مهم در مسیر «بازگرداندن از انقراض» آن محسوب میشود. این RNA به عنوان قدیمیترین نمونه کشفشده تا امروز به حساب میآید و دو برابر قدمت رکورد قبلی است که از پوست یک گرگ ۱۴٬۳۰۰ ساله بهدست آمده بود. RNA مسئول تولید پروتئینها در بدن است و به اندازه DNA برای حیات ضرورت دارد؛ البته با این تفاوت که حفظ و استخراج آن از حیوانات مردهای که مدتزمان طولانی از مردن آنها میگذرد دشوارتر است.

تلاش محققان برای احیای مجدد این غول دوران یخبندان، تاکنون عمدتاً روی بهبود نمونههای DNA گرفتهشده از لاشههای منجمد آنها متمرکز بوده است. با این حال، این تنها بخشی از آن چیزی محسوب میشود که برای بازگرداندن مؤثر ماموتها از انقراض به آن نیاز داریم. اطلاعات دقیق حاصل از RNA یک ماموت، فهم نحوه بیان ژنهای این موجودات به شکلی دقیقتر و جزئیتر از آنچه DNA به تنهایی ارائه میدهد را ممکن میسازد.
محققان دانشگاه استکهلم ۱۰ نمونه ماموت پشمالو را از یخبندان سیبری گرد هم آوردهاند تا RNA آنها را استخراج کنند. یوکا، یکی از این نمونهها، دارای RNA با کیفیت بسیار بالا بود که به دانشمندان اجازه داد عملکردهای بیولوژیکی خاص این حیوان را بهتر بفهمند.

این موضوع هدف اصلی مطالعه بوده و به دانشمندان این امکان را میدهد تا اطلاعاتی درباره محل ژنها در ژنوم، نحوه بیان، تنظیم و عملکرد آنها، تفاوتهای جهشی نسبت به حیوانات امروزی مرتبط و همچنین متابولیسم عضلات اسکلتی آنها به دست آورند. دکتر امیلیو مارمول سانچز، نویسنده اصلی مطالعه، به روزنامه تلگراف میگوید:
این اطلاعات چیزی است که DNA به تنهایی نمیتواند ارائه دهد و برای آن به RNA نیاز است، دستکم اگر بتوانیم دادههای با کیفیت کافی به دست آوریم.
این پیشرفت در مجله علمی Cell منتشر شده و میتواند اطلاعات ارزشمندی درباره دیگر دورههای تاریخی، تحقیقات قرون وسطی و DNAهای مدرن اما تخریبشده نیز ارائه دهد. پروفسور لاو دالن، همکار مطالعه، اضافه میکند:
به طور غیرمستقیم، بازیابی RNA میتواند در مطالعات آینده بینشهای مفیدی درباره اینکه کدام ژنها در توسعه ویژگیهای خاص اهمیت دارند، ارائه دهد.
دالن، استاد ژنومیک تکاملی، تأکید میکند که هرچند RNA مستقیماً برای بازگرداندن ماموتها به کار نمیرود، اما زمینهساز مطالعات آینده است. او اضافه میکند:
برای مثال، دهها ژن در ژنوم پستانداران با مو و پوست مرتبط هستند، اما ما هنوز دقیقاً نمیدانیم کدام یک از آنها در ماموتها اهمیت داشتهاند.
شواهد «قابلاطمینانتر» دیگری نیز از ترکیب عضلات ماموت پشمالو بهدست آمده؛ از عضلات آن بیش از ۳۰۰ نوع mRNA که پروتئینها را کدسازی میکنند و حدود ۶۰ نوع میکروRNA متفاوت استخراج شده است. این اطلاعات به دانشمندان نشان میدهد که عضلات این موجود چگونه سازماندهی شده و چگونه عمل میکردند. دادهها حاکی از آن است که عضلات ماموتها مشابه گونههای امروزی مانند فیلها بودند.

در نمونه یوکا مشخص شد که عضلات او عمدتاً از نوع کندسوز بوده و برای استقامت طراحی شده بودند، نه برای حرکات انفجاری. محققان همچنین اعلام کردند که بررسی RNA یوکا نه تنها نشان داد او مذکر بوده، بلکه ممکن است نمایی از «آخرین تپشهای بدن» او پیش از مرگ را نیز ارائه دهد. این کشف بیش از یک سال پس از آن صورت گرفت که دانشمندان برای اولین بار موفق به تعیین توالی ژنوم و ساختارهای کروموزومی یک ماموت پشمالو شده بودند. این پژوهش به لطف حفظ DNA ماموت در شرایط ایدهآل و با ثبات انجام شد.
شش سال پیش یک تیم تحقیقاتی بینالمللی، کروموزومهای بقایای یک ماموت ۵۲ هزار ساله کشفشده در شمال شرق سیبری را بررسی کردند. این ماموت بلافاصله پس از مرگ «منجمد و خشک شد» و به طرز شگفتآوری سالم باقی مانده بود، که آن را به نمونهای ایدهآل برای پژوهش تبدیل میکرد.
ناگفته نماند که پیشتر، گرگ وحشت توسط محققان به حیات بازگشت و پس از این موفقیت چشمگیر، لیستی از حیوانات منقرضشدهای که قرار است پس از بازگرداندن «گرگ وحشت» احیا شوند توسط پژوهشگران ارائه شده که در میان آنها نام ماموت پشمالو نیز به چشم میخورد که نشان از عزم جدی برای بازگرداندن این حیوان عظیمالجثه به حیات دارد.

بازگشت ماموت پشمالو تا سال ۲۰۲۸؛ پروژه بلندپروازانه دانشمندان برای گونه باستانی





بدون نظر