عبدالرحیم سلیمانی اردستانی نویسنده، پژوهشگر دینی و عضو سابق هیئت علمی دانشگاه مفید است که بهواسطه دیدگاههای متفاوت خود در حوزه تاریخ اسلام، شناخته میشود. او بهتازگی به دنبال مناظرهای پیرامون نحوه شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) مورد توجه گسترده رسانهها و شبکههای اجتماعی قرار گرفته است. واکنشهای تند به صحبتهای اردستانی تا جایی پیش رفت که تعدادی از مداحان در مراسمات مذهبی اخیر مستقیماً او را مورد انتقاد شدید و حتی اهانت قرار دادند.
بیوگرافی عبدالرحیم سلیمانی اردستانی
تولد و فعالیتهای علمی و دانشگاهی
عبدالرحیم سلیمانی اردستانی در سال ۱۳۳۸ متولد شد. او پژوهشگر ادیان، استاد بازنشسته دانشگاه مفید و عضو سابق مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم است.
سلیمانی اردستانی از دهه ۱۳۷۰ تدریس دروس حوزوی را آغاز کرد و در مدرسه علمیه حقانی قم به تربیت طلاب پرداخت. وی سپس به عنوان عضو هیئت علمی دانشگاه مفید قم (وابسته به مرحوم آیتالله موسوی اردبیلی) به تدریس علوم دینی و معارف تطبیقی مشغول شد. او سالها در دانشگاه مفید کرسی تدریس داشت.
اردستانی به عنوان پژوهشگر حوزه ادیان و مذاهب شناخته میشود و سالها در زمینه ادیان ابراهیمی و مطالعات تطبیقی اسلام و مسیحیت تحقیق و تألیف کرده است.
از سلیمانی اردستانی چندین کتاب و ترجمه منتشر شده است. برخی از مهمترین آثار تألیفی و ترجمهی او عبارتاند از:
درسنامه ادیان ابراهیمی، مسیحیت
کتاب مقدس (ویراست جدید)
ادیان ابتدایی و خاموش
ادیان زنده جهان (غیر از اسلام)
درآمدی بر الهیات تطبیقی اسلام و مسیحیت
اسطوره تجسد خدا (ترجمه)
سرشت انسان در اسلام و مسیحیت
گرایش سیاسی و بازداشت در سال ۱۳۸۸
سلیمانی اردستانی از نظر فکری و سیاسی در زمره روحانیون اصلاحطلب به شمار میآید. او از اعضای مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم است؛ تشکلی که در سال ۱۳۷۶ با مشی «اصلاح طلبی، تغییر و اصولگرایی انقلابی اصیل» شکل گرفت و مواضع متفاوتی نسبت به جریان اصلی حاکم بر حوزه داشته است.
سلیمانی اردستانی در جریان حوادث پس از انتخابات سال ۱۳۸۸ در یک مراسم اعتراضی در بهشت زهرا تهران توسط نیروهای انتظامی بازداشت شد. وی مدتی را در بازداشت بهسر برد و در شهریور همان سال (۱۳۸۸) آزاد شد.
رسانههایی نظیر رجانیوز بعدها بارها از او و همفکرانش به عنوان «عناصر فتنه ۸۸» یاد کردند و سابقه بازداشت او را یادآور شدند. سایت رجانیوز در سال ۱۳۹۰ ضمن حمله به دیدار برخی روحانیون با آیتالله هاشمی رفسنجانی، از عبدالرحیم سلیمانی اردستانی به عنوان «یکی از چهرههای فعال در آشوبهای پس از انتخابات ۸۸» نام برد.
اظهارات جنجالی اخیر درباره حضرت زهرا و واکنشها
آنچه نام سلیمانی اردستانی را اخیراً بر سر زبانها انداخته است، دیدگاه جنجالی او درباره ماجرای وفات حضرت فاطمه زهرا (س) بود. وی در یک گفتگوی اینترنتی (برنامه «آزاد») انتقاداتی نسبت به روایت شیعیان از شیوه وفات دختر پیامبر اسلام مطرح کرد که موجی از واکنشهای تند در محافل حوزوی و فضای مجازی را در پی داشت.
برخی علما صراحتاً او را تکفیر کرده و خارج از مذهب شیعه دانستند؛ از جمله در استفتائی که از آیتالله علیرضا سنجری اراکی صورت گرفت، پاسخ داده شد که «کسی که آشکارا شهادت حضرت زهرا سلاماللهعلیها و فضائل اهلبیت را انکار کند از مذهب حقه شیعه خارج بوده و حکم کفر بر او صادق است».
در این میان برخی شخصیتهای سیاسی نیز خواستار برخورد قضایی با سلیمانی اردستانی شدند. محمدعلی امانی، دبیرکل حزب مؤتلفه اسلامی، بدون ذکر نام او در توییتی نوشت: «توهین به مقدسات و اعتقادات شیعیان، گناهی نابخشودنی است. از قوه قضائیه و دادگاه ویژه روحانیت تقاضای خلع لباس و محکومیت این شخص شیعهنما را به شدیدترین وجه ممکن دارم».
مجمع محققین و مدرسین حوزه علمیه قم، که سلیمانی اردستانی عضوی از آن است، در بیانیهای ضمن تأکید بر احترام به آزادی بیان، اعلام کرد دیدگاههای ابرازشده صرفاً نظر شخصی ایشان بوده و موضع رسمی مجمع نیست.
در مقابل این هجمهها، عبدالرحیم سلیمانی اردستانی موضع دفاعی گرفت و بابت سوءتفاهم پیشآمده ابراز تأسف کرد. وی در پیامی عنوان کرد که هرگز قصد بیاحترامی به حضرت زهرا (س) نداشته و خود را محب اهلبیت میداند.
سایر حواشی و دیدگاههای عبدالرحیم اردستانی
سلیمانی اردستانی پیش از این ماجرا نیز به خاطر بیان دیدگاههای متفاوت در موضوعات دینی و سیاسی، چهرهای بحثبرانگیز بوده است. سال ۱۴۰۲ در پی سقوط دولت اسد در سوریه، در مناظرهای با حضور عباس نبوی، به شدت از عملکرد حکومت بشار اسد در سوریه و حضور نظامی ایران در آن کشور انتقاد کرد.
او در بخشی از این مناظره در رسانه دیدار نیوز درباره موضوع فلسطین نیز گفت:
حتی نسبت به بدترین دشمن هم باید عادلانه سخن گفت. اصولاً نباید دلسوزتر از مردم فلسطین باشیم. تجاوزگری اسرائیل بیشمار است و کاملاً اشغالگر و متجاوز است، اما شعار محو اسرائیل به نفع اسرائیل تمام میشود.
همچنین در ایام محرم ۱۴۰۳، سلیمانی اردستانی در گفتوگویی پیرامون قیام امام حسین (ع) استدلال کرد که حرکت امام یک کنش اصلاحطلبانه عقلانی بوده و نباید آن را صرفاً به دستور خاص الهی فروکاست. این تحلیل او نیز با واکنش تند برخی همراه بود.
بدون نظر