نوشتن درباره بزرگان عصر دیجیتال و کارآفرینان موفق و رهبران عصر دات کام، همیشه جالب و درس آموز بوده است. معماران عصر دهکده جهانی، تنها با جادوی صفر و یک ها، ثروت آفرینی کرده و ارزش افزوده خلق کردند. یکی از آن ها، دختری به نام ماریسا هست که این روز ها، رهبری غول جست و جوی اینترنت یعنی یاهو را بر عهده دارد.
صحبت از ماریسا مایر، یکی از غول های دنیای فناوری اطلاعات و ارتباطات هست. بانویی که در ۲ دهه اخیر، فرصت های زیادی برای راه اندازی کسب و کار های دیجیتالی در آمریکای شمالی فراهم کرده است و به نظر می رسد یکی از معماران عصر دیجیتال باشد. ماریسا، بیستمین کارمند گوگل بود که تا بالاترین رده های مدیریتی آن رفت و اکنون مدیرعامل یاهو به شمار می رود. البته گفته می شود که قرار است با دریافت ۵۵ میلیون دلار، این شرکت را ترک کند. رقمی که ۱۰ درصد ثروت کنونی اش هست. ماریسا بر خلاف شریل سند برگ که اکنون تنها بانوی عضو هیات مدیره فیس بوک هست، تحصیلاتی در زمینه کسب و کار ندارد و دانشمند علوم رایانه به شمار می رود.
اگر از مردمان ۳ دهه پیش یعنی زمانی که تازه گوگل و یاهو و MSN خلق شده بود، این سوال را می کردیم که به نظر شما، آیا فردی با ایده نرم افزاری، می تواند ظرف کم تر از ۵ سال، میلیون ها دلار به جیب بزند و هزاران نفر برایش در سراسر جهان کار کنند، اگر به ما نمی خندیدند، احتمالا با تعحب به ما نگاه می کردند! فکر این که جوانی ۳۰ ساله، بتواند با ایده ای دیجیتالی، یک استارت اپ را مدیریت کرده و محصول استارت آپ، گوگل و فیس بوک و یاهو و آمازون و EBAY شود که امروزه، صدها میلیارد دلار ارزش بازاری داشته و صدها هزار نفر را مشغول به کار کرده اند، برای مردم دهه نود میلادی تعجب آور بود. مقوله ای که امروزه برای مردمانی که در دهه دوم قرن بیست و یکم زندگی می کنند، پدیده ای متداول و غیر قابل تصور نیست!
یعنی ظرف ۲۵ سال گذشته که یک GENERATION را شامل می شود، سبک زندگی و سبک تفکر و تحلیل و باور ها و برداشت های مردمان روزگار ما، با توسعه فناوری، به شدت ارتقا یافته است. الان، دیدن نوجوانانی که نرم افزارهایشان میلیون ها دلار می فروشد، چه روی گوشی تلفن همراه چه روی پی سی و چه جاهای دیگر، خیلی تعجب آور نیست.
اینترنت مملو از شرکت های ۱ تا N نفره متشکل از نوجوانان و جوانانی هست که ایده فروش و ایده پرداز و کارآفرین هستند و تنها ثروتشات، اطلاعات و پردازش اطلاعات هست. تاریخ کسب و کار تا کنون با چنین وضعی رو به رو نشده است که بزرگان کسب و کار، تنها دارایی ان ها اطلاعات باشد و لاغیر.
بسیاری از کارآفرینان بزرگ دنیای دیجیتال، که امروزه مدیران موفقی در دوران دات کام ها به شمار می روند، دانش اموخته بودند و دانش ان ها، زمینه فرصت های گوناگون را فراهم کرده است. یکی از آن ها، ماریسا مایر هست که نقش زیادی در توسعه کسب و کار های دیجیتالی ان نسلی که از ان صحبت کردیم، ایفا نمود.
از یاهو صحبت می کنیم که اخیرا فروخته شد.
غول حست و جوی اینترنت فقط ۴.۸ میلیارد دلار!
شرکت ورایزون یاهو را به مبلغ ۴.۸۳ میلیارد دلار خریداری کرد. شرکت ارتباطی ورایزون موافقت خود را با خرید کسب و کار اینترنتی یاهو به مبلغ ۴.۸۳ میلیارد دلار اعلام کرد و به فرآیند طولانی فروش برای این پیشگام وب پایان داد. خریدن یاهو میتواند کسب و کار اینترنتی شرکت ایاوال (AOL) ورایزون را افزایش دهد که سال گذشته به مبلغ ۴.۴ میلیارد خریداری کرده است، با در دست داشتن ابزارهای فناوری تبلیغات یاهو و سایر امکانات از قبیل جستوجو، ایمیل و مسنجر. این معامله به فعالیت یاهو به عنوان یک شرکت عامل خاتمه داده و آن را با ۱۵ درصد سهام در شرکت تجارت الکترونیک چینی علی بابا (Alibaba Group Holding Ltd) و ۳۵.۵ درصد سهام در شرکت ژاپنی یاهو باقی گذاشته است.
ماریسا مایر کیست؟
خانم ماریسا آن مایر (Marissa Ann Mayer) متولد ۱۹۷۵ میلادی در ویسکانسن آمریکا هست و از او به عنوان دانشمند علوم رایانه و فعال تجاری در دنیای آنلاین نام برده می شود. او اکنون به عنوان مدیرعامل یاهو فعالیت دارد. این پست از جولای ۲۰۱۲ میلادی در اختیار ایشان هست. او نیز هم چون بسیاری از بزرگان عصر دیجیتال، دانش اموخته استنفورد هست. همانند لری پیج در گوگل. اتفاقا ماریسا، مدت طولانی در گوگل از مدیران اجرایی برجسته بود و مدتی، سخنگوی این شرکت به شمار می رفت.
ماریسا، دختر نیم میلیارد دلاری گوگل به قول فوربس بود که یا یاهو نقل مکان کرد. مادرش، معلم هنر فنلاندی بود و پدرش، مهندس محیط زیست. پدر بزرگ ماریسا، شهرداری ویکسانسن بود و به مدت سی و دو سال این سمت را در اختیار داشت. هوش و ذکاوت ماریسا سبب شد که پس از دوران دبیرستان، یکی از دو نماینده شهر در کمپ علوم ملی جوانان در وست ویرجینیا شرکت کرد. وی ابتدا قصد داشت که نوروساینس بخواند، اما بعدا به سیستم های سمبلیک در دانشگاه استنفورد، تغییر رشته داد. این رشته ای هست که فلسفه، علوم شناختی، زبان شناسی و علوم رایانه را به هم پیوند می دهد. موفقیت های تحصیلی ماریسا در استنفورد سبب شد تا از وی برای تدریس و تحقیق در رشته علوم رایانه دعوت به همکاری شود. او رشته علوم رایانه را با درچه عالی به پایان سپرد و در سال ۱۹۹۹ میلادی توانست، کارشناسی ارشد علوم رایانه را نیز کسب کند.
ماریسا یک نخبه در عرصه علوم رایانه به شمار می رود. او صاحب patent های فراوانی رشته هوش مصنوعی و طراحی اینترفیس به شمار می رود. او فردی بود که پس از فارغ التحصیلی از استنفورد، ۱۴ پیشنهاد شغلی دریافت کرد. اما او در سال ۱۹۹۹ میلادی، به عنوان بیستمین کارمند گوگل استخدام شد و نخستین زنی بود که در این شرکت به عنوان مهندس مشغول به کار شد. تمرکز بر روی مقولاتی هم چون موتور جست و جو و بررسی نظرهای مشتریان و توسعه سیستم های نرم افزار گوگل، از جمله نخستین فعالیت های مایر در این شرکت بود. وی نهایتا به عنوان مدیر محصولات وب مشتری (consumer web products) برگزیده شد. هوم پیجی که هم اکنون از گوگل می بینیم و سال های متمادی، این صفحه نوستالژیک بر روی صفحه رایانه های ما خود نمایی می کند، ایده ماریسا مایر بود.
او یکی از سه شخصی است که سیستم آگهی جادویی تبلیغاتی گوگل یعنی AdWord را طراحی و راه اندازی نمود. این سیستم در سال ۲۰۰۱ میلادی، نود و شش درصد درامد شرکت را شامل شد. در سال ۲۰۰۵ میلادی، ماریسا مایر، به عنوان قائم مقام محصولات جست و جوی و تجربه کاربران انتخاب شد.
نقش کلیدی ماریسا مایر در محصولات معتبر و مهم و پر کاربرد غول جست و جوی دنیا از جمله: GOOGLE SEARCH, GOOGLE IMAGE, GOOGLE NEWS, GOOLE MAPS, GOOGLE BOOK, BOOGLE PRODUCT SEARCH, GOOGLE TOOLBAR, IGOOGLE و حتی Gmail.com قابل تامل بود. ابزار هایی که سبب شد تا گوگل، دنیایی از نوآوری و خلاقیت و جذابیت را برای کاربرانش در فضای مجازی و توسعه کسب و کار های آنلاین خلق کند.
ماریسا جوایز زیادی را به خاطر فعالیت هایش در عرصه علوم رایانه کسب کرد. سال ۲۰۱۲، سال جدایی ماریسا از شرکتی بود که موفقیت های چشمگیرش در دنیای فناوری اطلاعات و کسب و کار دیجیتالی، مدیون این شرکت بود. ماریسا به یاهو امد و بالاترین صندلی ان را کسب کرد. عنوان مدیرعامل یاهو، عنوانی هست که از نظر برخی ها، در سطح معاون رییس جمهور ایالات متحده آمریکا به شمار می رود. یکی از فعالیت های عمده این کارآفرین موفق عرصه دیجیتال، ساده سازی بروکراسی اداری حاکم بر فضای کاری در شرکت یاهو بود تا فضایی خلق شود که بهترین نسخه خودش هست!
(ماریسا مایر در مراسم مت گالا در موزه متروپلیتن نیویورک که بازتاب جهانی پیدا کرد)
ماریسا مایر که در نخستین سال های استخدام در گوگل با لری پیج، یکی از بنیانگذاران اصلی گوگل رابطه داشت، به مهارت حرفهای بالا در گفتگوی با رسانهها نیز معروف است. مایر یکی از مسئولان اصلی پروژه آیگوگل نیز بود که به کاربر گوگل امکان میدهد به همه سرویسهای گوگلی که استفاده میکند، به آسانی دسترسی داشته باشد. او در توسعه گوگلمپ و جیمیل نیز نقش بسزایی داشتهاست. مؤسسه فناوری ایلینوی در ۲۰۰۹، دکترای افتخاری خود را به پاس فعالیت های او در زمینه جستجو به او اهدا کرد.
(لباس ماریسا مایر در مراسم فشن MET GALA که طرح de la Ranta بود)
سایت Business Insider در می ۲۰۱۵ گفت که ماریسا مایر برای اینکه یک بار با اسکار دلارنتا، طراح مشهور مد ناهار بخورد، مبلغ ۶۰ هزار دلار به یک نهاد خیریه پرداخت کرد. در بیشتر سالهایی که او در گوگل مسوولیت داشت، به عنوان یکی از مدیران خوشچهره و خوشلباس این کمپانی مطرح بود.
او نخستین کارش در یاهو، راه اندازی سیستم PH&J بود. در فوریه ۲۰۱۳ میلادی، او سیاست های مدیریت منابع انسانی را تغییر داد که البته با منتقد هایی همراه شد. د ر سال ۲۰۱۳ میلادی، ماریسا سایت Tumble را با مبلغ ۱.۱ میلیارد دلار خریداری کرد. در فوریه ۲۰۱۶، یاهو تایید کرد که ارزش تامبلر به ۲۳۰ میلیون دلار کاهش یافت. در سپتامبر ۲۰۱۳ میلادی، اعلام شد که ارزش هر سهم یاهو به ۲ برابر مقداری رسید که مایر رهبری این شرکت را بر عهده گرفت.
(ماریسا مایر از خوش تیپ ترین رهبران یاهو به شمار می رود)
البته برخی از این سود، مربوط به سرمایه گذاری یاهو در گروه تجارت الکترونیک علی بابا بود.
در سال ۲۰۱۴، مایر به عنوان ششمین فرد قدرتمند زیر ۴۰ سال آمریکا توسط فورس انتخاب شد. در مارچ ۲۰۱۶ میلادی، فورچون نام ماریسا مایر را به عنوان یکی از نا امید کننده ترین رهبران دنیای کسب و کار قرار داد.
(تصویر ماریسا مایر و همسرش زاخاری در می سال ۲۰۱۴ میلادی)
ماریسا مایر که ارزش سبد سهام او بیش از نیم میلیارد دلار قیمت دارد، با زاخاری بوگو در دسامبر ۲۰۰۹ میلادی در سن سی سالگی ازدواج کرد. در روزی که او به استخدام یاهو در آمد، مایر اعلام کرد که حامله شده است. فرزندش در سپتامبر ۲۰۱۲ متولد شد. نام فرزندش، Macallister هست.
(تصویر ماریسا مایر، رهبر یاهو و فرندش ماکالیستر در مهمانی هالووین کودکان در یاهو- اکتبر ۲۰۱۲)
البته ماریسا،سه سال بعد یعنی در سال ۲۰۱۵، دو دختر به نام Marille و Sylvana به دنیا اورد.
(تصویر هدیه ای که همسر ماریسا مایر برای نخستین سال تولد دو قلوهای دخترش خرید)
طبق اعلام نیویوک تایمز، ماریسا مایر ۵ سال قبل از پیوستن به یاهو، ۱۱۷ میلیون دلار درامد کسب کرده بود که در سال های اخیر به نیم میلیارد دلار افزایش یافت.
(تصویر تویتر ماریسا مایر )
اندیشه های ماریسا مایر را می توانید هر روز از طریق نشانی توییتر ایشان دنیال کنید که در آدرس https://twitter.com/marissamayer قرار دارد. وی از نوامبر ۲۰۰۸ میلادی تا کنون، ۱۳۵۷ توییت منتشر کرده و بیش از ۱.۴ میلیون فالوور دارد. ماریسا مایر، دانش اموخته استنفود در علوم رایانه است. مشخص هست که چنین فردی، با اعداد و الگوریتم و برنامه نویسی و کد های مختلف سر و کار داشته باشد. همین قاعده ها بود که سبب شد او با لری پیج که او نیز متخصص علوم رایانه بود و حتی خانواده اش نیز استاد ریاضیات بودند، ارتباط برقرار کرده و زمینه ارتباط ایشان با گوگل فراهم شود و بیش از یک دهه در غول جست و جو اینترنت کار کند. بنابراین، علاقه مایر به اعداد تعجب آور نیست. کسب و کار گوگل، کسب و کار اعداد است و به همین خاطر، علاقمندی مایر به اعداد بسیار بالاست. گفته می شود که ماریسا مایر، رهبر کنونی یاهو، به عدد ۳۷ علاقه زیادی دارد. او این عدد را شگفت انگیز و معجزه آسا می پندارد!
(مد گردی با ماریسا مایر که او را با گل میخ و انگشتری از جنس الماس می بینیم)
یکی از مقولاتی که خیلی درباره ماریسا مایر جالب توجه بوده و هست، علاقمندی ایشان به مد روز هست. او به رنگ های متنوع و مد و لباس خود خیلی می رسد و کمد لباسش مملو از لباس های گران است. او با برترین طراحان مد و لباس آمریکا در ارتباط بوده و همان طور که در ابتدای مطلب دیدید، در مراسم هنری مربوط به مد و لباس نیز حضور پیدا می کند. به همین خاطر، از وی می توان به عنوان یک سلبریتی اینترنتی در عالم مد و لباس نیز یاد کرد. چهره مثبت و همیشه خندان ماریسا، فرصت خوبی برای حضور موفق در روبروی دوربین ها برایش فراهم کرده است.
(ماریسا مایر همیشه خندان با گردن بند جذابی که با کتی آبی رنگ بدون دکمه ست شده است)
بعضی معتقد هستند که این میلیونر جوان، خجالتی هست و این موضوع، نقطه ضعف ایشان است. د. خانم مدیر، خجالتی هم هست، تا آنجا که وقتی برای اولین بار به در جمعی مهمان است یا جمعی را مهمانی میکند، دلش میخواهد در ۱۵ دقیقه اول آنجا را ترک کند. البته خیلی این موضوع اثبات نشده است و نظر تحلیل گران رسانههای غربی هست!
(یکی از رنگ های مورد علاقه مارسا مایر، رهیر یاهو، رنگ آبی سلطنتی هست که در این لباس که در کنفرانسی در آمریکا هست، به تن کرده است)
ماریسا مایر شخصیتی چند بعدی دارد. معمولاً افراد موفق، شخصیت تک بعدی ندارند. چرا که آن ها مجبور هستند تا فرصت آفرین باشند. خانم مایر از همان دوران نوجوانی در فعالیتهای مختلف شرکت میکرد و فقط به یک جنبه از زندگی توجه نداشت. همین حالا هم در عین اینکه مدیر یکی از بزرگترین شرکتهای دنیاست، به مدهای روز هم علاقه نشان میدهد و ورزش میکند. ماریسا مایر معتقد است که محصولی که تولید می شود باید کامل باشد. کمال گرایی، بخشی از رفتار سازمانی مایسا مایر را در یاهو شک لمی دهد. گفتته شده است که ماریسا با توجه به تجربه زیاد در گوگل، به جزییاتی توجه می کند که کم تر کسی برایش اهمیت دارد.
(ماریسا مایر روی جلد نشریه معروف فورچون)
او هیچ گاه نگاه جنسیتی ندارد. حتی زمانی که از خانم مایر به عنوان بیستمین کارمند گوگل سؤال میشد که چه احساسی دارید از اینکه به عنوان تنها زن در اینجا مشغول به کار هستید. پاسخهای او نشان از این داشت که به مسائل، از دید جنسیتی نگاه نمیکند.
(تصویر جلد کتابی که نشان می دهد ماریسا مایر چه گونه برای نجات یاهو تلاش می کند)
سادگی، مهمترین ویژگی شخصیتیاش است. سادگی، بهترین، کوتاهترین و کاملترین توصیف از خانم مایر است. ساده زیستن و ساده نگاه کردن، نقش مهمی در خلاقیت و توسعه نوآوری برای افراد دارد و معمولاً افراد موفق، افراد ساده زیستی هستند. تی شرتی که زاکربرگ همیشه بر تن دارد تا شلوار جین ساده استیو جابز فقید و حتی پیراهن تیره رنگ همیشگی آقای تیم کوک، مدیر فعلی اپل را نگاه کنید. همه اینها، میلیونر و خیر هستند. اما،… بله! اما را متوجه شدید.
(ماریسا مایر از فعالان کسب و کار اینترنتی، معمولا با کاخ سفید با باراک اوباما و تیم مشاورانش جلسه دارد)
روز های سخت مایر
روزهای کنونی مایر که یکی از قدرت مند ترین زنان دنیای آی تی در سال های اخیر بوده است، در شرکتی که خیلی فروش بالایی ندارد ، سخت است! اما مایر معتقد هست که مدیریت همانند گوش کردن نگاه میکند و اریک اشمیت، رئیس اجرایی شرکت مادر جدید گوگل موسوم به “آلفابت” و استادش به وی یاد داده که شغلش به عنوان یک مدیرعامل، ترسیم یک هدف، گوش دادن به تیم و پیدا کردن راهی برای رسیدن هرچه سریع تر به آن هدف باشد.
(ژست های ژورنالیستی خانم ماریسا مایر با لباس بنفش رنگ در اتاق کارش در یاهو)
مایر در روزهای اول گوش دادن به نظرات کارمندان یاهو را در اولویت برنامه های خود قرار داد و داستان مشهوری را بازگو کرد که چطور هر روز چند ساعت به یک کافه میرفته تا در آنجا تمام کارکنان بتوانند ایده های خود را به وی بگویند و انجام این کار برایش دشوار بوده است.
این رهبر بزرگ دنیای فناوری، در حال حاضر برای اینکه شرکت یاهو را که یک شرکت قدیمی ولی شناخته شده اینترنتی است احیا کند، کار سختی در پیش دارد چرا که یاهو در سه ماهه گذشته عملکرد مایوس کننده ای داشته و اخیرا هیچ محصول خارق العاده جدیدی را ارائه نکرده و از برنامه های بلندپروازانه خود عقب نشینی کرده است. این امر باعث شده که برخی از قابل اعتمادترین مدیران اجرایی یاهو کار در این شرکت را رها کرده و در شرکتهای دیگری مشغول به کار شوند. به هر حال، مایر فشار زیادی را تحمل میکند و برخی افراد وی را به این متهم کرده اند که همچون گذشته دیگر به نظرات اهمیت نمیدهد. مایر اذعان کرد که انجام این کار برای همیشه دشوار است.
(ماریسا مایر عاشق چیز های فانتزی رنگارنگ است)
آن چه از ماریسا می توان یاد گرفت
از ماریسا مایر، رهبر کنونی یاهو به عنوان یک کارآفرین موفق و رهبری قدرتمند دنیای دات کام ها، می توان چیز های فراوانی یاد گرفت که به اختصار عبارتند از:
۱-داده ها، ثرون آفرین هستند. معجزه داده ها و پردازش اطلاعات، فرصت آفرین بوده و می توانند زمینه خلق کسب و کار های گوناگونی را در دنیای دیجیتال فراهم کنند.
۲-تحصیلات خانم مایر هیچ ارتباطی به کسب و کار نداشت. او حتی مدرک MBA ندارد. اما توانسته در دنیای کسب و کار اینترنتی، یکی از تئوریسین ها و فعالان توسعه کسب و کار دیجیتالی باشد. مقوله ای که کارآفرینان جوان می بایست به آن توجه کنند.
۳-ماریسا مایر، در گوگل،سرویس های زیاد و پر کاربردی را در راه اندازی کرد به گونه ای اکنون، بخشی از برگ برنده غول جست و جوی اینترنت به شمار می رود. نباید فراموش کرد که اهمیت خلاقیت دیجیتالی در توسعه کسب و کار، اهمیت بسیاری دارد.
۴-ماریسا مایر به مدیریت اثربخش منابع انسانی و توجه به نیاز های آن ها را با اعطای مرخصی به کارمندان مرد برای پرستاری از فرزندانشان در دستور کار خود قرار داد.
(دیدار ماریسا مایر با اوباما درباره طرح Surveillance reforms)
۵-ماریسا مایر، اگر چه دانشمند علوم رایانه هست، اما به مد و لباس نیز علاقه زیادی دارد و او را به عنوان یکی از خوش پوش ترین رهبران دنیای دیجیتال مورد ستایش قرار می دهند. خوش پوشی خانم مایر، ابزاری برای تاثیرگذاری رفتار وی به عنوان رهبر موفق عرصه دیجیتال به شمار می رود که باید به آن توجه داشت.
۶-ماریسا مایر، به استراژی کسب و ادغام، وفادار هست و این مقوله را می توان در گوگل و یاهو مشاهده کرد.
۷- ماریسا مایر به استقرار سازمان یادگیرنده (learning organization) دیجیتالی اعتقاد زیادی دارد. خیلی از موفقیت های گوگل در زمان مایر، به نیاز سنجی مخاط بو دریافت فیدبک از مخاطبان برای توسعه محصولاتی که زیر نظر مایر تولید می شدند مرتبط بود.
گزارشی جامع و خواندنی بود، از یکی از رهبران فعال عرصه اینترنت.
یاهو در سالهای اخیر خیلی کامیاب نبوده، ولی به هر حال بزرگ و قدیمی و هنوز تأثیرگذار است.