گزارش اختصاصی روزیاتو از نمایشگاه عکس “۶۰ راه حل”

گشتی در نمایشگاه عکس آرتوس برتراند در خانه هنرمندان

روزیاتو، تلاش می کند تا در قالب بسته گالری گردی هفتگی، مخاطبان گرامی خود را در جریان آخرین رویداد های فرهنگی و هنری پایتخت قرار دهد تا عاشقان گالری گردی های پاییزی، با برنامه هایی که در نگارخانه های تهران در جریان است، آشنا شوند.

خانه هنرمندان ایران در خیابان ایران شهر واقع شده و روزهای خیلی داغی را در نیمه اول پاییز امسال می گذراند و ۸ نمایشگاه در عرصه های مختلف هنری از جمله بین المللی، در حال برگزاری دارد. یکی از نمایشگاه هایی که در این خانه برپا بود، نمایشگاه عکس یان آرتوس برتراند، عکاس فرانسوی است که با عنوان ۶۰ راه حل مقابله با تغییرات اقلیمی(۶۰ SOLUTIONS) ، در معرض دید علاقمندان به گالری گردی قرار گرفت.

این نمایشگاه عکس، با حضور فرانسوا سنمو، سفیر فرانسه در تهران گشایش یافت و نگارخانه تابستان خانه هنرمندان ایران، میزبان نمایش آثار بود. سفیر فرانسه، پیش از بازدید از این نمایشگاه گفته بود که پیام این مجموعه عکس، نشان دادن وظیفه انسان ها در برابر حفظ  محیط  زیست است.

این برای نخستین بار است که یکی از نگارخانه های خانه هنرمندان ایران به نمایش عکس های یک عکاس فرانسوی در عرصه محیط زیست و الزامات صیانت از آن می پردازد. این نمایشگاه تا کنون در کشور های مختلف دنیا برپا شده و با استقبال فعالان محیط زیست همراه شد. دربرخی از کشور ها، تصاویر هوایی برتراند در خیابان ها نیز در معرض دید مردم قرار گرفت و تصاویری از کتاب آرتوس است.

عکاس فرانسوی یان آرتوس برتراند (Yan Arthus Bertrand) از جمله عکاسان خوش ذوق اروپایی به شمار می رود که هم چون گئورگ جستر سوییسی که چندی پیش گزارشی درباره گالری تصاویر هوایی او از ایران ۴۰ سال پیش منتشر کردیم، عاشق عکسبرداری هوایی(Aerial Photography) بوده و از دهه شصت میلادی در عرصه محیط زیست فعالیت دارد.

از اوایل دهه هشتاد میلادی این عکاس فرانسوی به کنیا رفت و در سال ۱۹۹۱، آژانس عکاسی هوایی را تاسیس کرد. فعالیت های گسترده او در عکس برداری هوایی از کشورهای مختلف جهان در راستای آگاهی بخشی به عموم درباره تهدیدات زیست محیطی فعالیت های آن ها و هم چنین نشان دادن مناطق بکر جهان به عاشقان عکس در ۵ قاره، سبب کسب جوایز بین المللی برای یان آرتوس شد.

دریافت جایزه لژیون دونور در سال ۲۰۰۶ میلادی از جمله افتخاراتی است که برای عکس های زیست محیطی خود دریافت کرد.

تصاویر هوایی او از مناطق مختلف جهان اخیرا در نگارخانه تابستان خانه هنرمندان ایران به نمایش در آمد که در کنار هر عکس نیز، توضیحات (statement) ارائه شده بود که مخاطبان را به دریافت اطلاعات بیشتر از هر عکس، ترغیب می کرد.

یکی از تصاویر، همین تصویر است که در زیر مشاهده می کنید.

برای مشاهده کار ها و فعالیت های هنری و زیست محیطی این هنرمند فرانسوی به پرتال ایشان در این نشانی مراجعه کنید. کتاب زمین از بالا (Earth from Above) و فیلم خانه (Home) از جمله کارهای رسانه ای چند سال اخیر این هنرمند صاحب نام فرانسوی به شمار می رود که قبلا، سفیر محیط زیست سازمان ملل متحد بود.

در نگارخانه تابستان، ۱۰ تصویر از هزاران عکس این عکاس خوش ذوق فرانسوی با عنوان ۶۰ راه حل زیست محیطی رونمایی شده بود که هر یک، به موضوعات حفاظت محیط زیست با روش های خلاقانه می پردازد.

در واقع این نمایشگاه عکس، شما را با روش های حفاظت محیط زیست از انرژی های تجدید پذیر گرفته تا نیروگاه های بادی آشنا می کند.

برخی از تصاویری که در این نمایشگاه و به طور کل در آثار آرتوس برتراند مشاهده می کنیم، تمایز آن بین عکاس یا نقاشی سخت است و به نوعی تصاویر خیره کننده و خیلی جذاب به شمار می رود.

این نمایشگاه عکس تلاش کرده تا ۶۰ راه حل برای توسعه محیط زیست و کاهش آلاینده ها را از طریق عکس، به مخاطب آموزش دهد و برای همین، تابلو های اطلاع رسانی فارسی بزرگی که در زیر مشاهده می کنید، در کنار تصاویر هوایش ایشان مشاهده می شود.

با ما در گشتی در این نمایشگاه آموزشی – تصویری همراه باشید.

وقتی وارد نمایشگاه شدید، تابلویی در ورودی قرار دارد که درباره شیوه های توسعه، مواردی را ارائه می کند.

با توجه به تغییرات آب و هوایی، بی شک بزرگ ترین چالش قرن بیست و یکم، خواهد بود. چالشی که واکنش هایی را طلب می کند. جامعه بین الملل از زمان برگزاری گردهمایی پاریس در دسامبر ۲۰۱۵ میلادی با موضوع آب و هوا، مذاکرات تعیین کننده ای را به منظور دستیابی به توافق جهانی و بازدارنده پیش رو گرفته است. کارهای چگونگی این مقوله نیز به همان اندازه اهمیت دارد.

این امر مسجل است که مسیر ها و اهداف اقتصادی کشورهای صنعتی در این راه بی تداوم هستند و منطقه کشورهای در حال توسعه و یا نوظهور بایستی بر اساس آن، این مسیر ها و اهداف را به وام بگیرند و با خود ساز گار کنند. رهایی از این بن بست زیست محیطی، جز با تحولات بنیادی اقتصادی و اجتماعی میسر نیست.

هر روزه، اقدامات جدید مورد آزمایش و اعمال قرار می گیرند. شهر های چین و کلمبیا برنامه های شهری و حمل و نقل با صرفه جویی بالا در انرژی را پیش رو گرفته اند . او ان جی ماداگاسکار و برزیل، برنامه های تحول تکنیکی کشاورزی برای مقابله با حنگل زدایی در دستور کار دارند. کانون های نوآوری و مراکز نوآوری از شمال تا جنوب با هم همراه شده اند. آنان نشان می دهند که می توان هم زمان هم در شکوفایی اقتصادی گام برداشت و هم در جهت مقابله با تغییرات جوی.

ابتکار و نوآوری جمع شده در این آثار که به هنر عکاسی آقای یان آرتوس برتراند مزین گشته است، نباید از نظر دور باشد.

این ها اظهارات آن یوگمن، مدیرکل آژانس فرانسوی توسعه بود که ما را به بازدید از این نمایشگاه ترغیب می کند.

درباره عکس بالا در این نمایشگاه عکس چنین گفته شد:

رفت و آمد در شهر هایی که گسترش می یابند، با مشکلاتی همراه شده است و گاه برای رفتن از نقطه ای به نقطه دیگر، ساعت ها وقت باید صرف کرد. محله های از هم دور هستند و بیگانگی اجتماعی ریشه دوانده است. سن دومینگ با ۳ میلیون جمعیت همانند بسیاری از شهر های آمریکای لاتین و کاراییب، در حال مقابله با این چالش است.

منطقه مذکور با ۸۰ درصد جمعیت شهری از مناطقی به شمار می رود که بیش ترین درصد شهر نشینی در جهان را به خود اختصاص داده است. جهت تسهیل جابجایی، خط جدید مترو حمل و نقل آبی (AQUA BUS) که متصل به مترو است و محله های فقیر کناره رودخانه روزما را تحت پوشش قرار می دهد، احداث شد.

بعضی از ساکنان این محله ها، به خارج از مناطقی که در معرض سیل قرار دارند، انتقال داده شدند. تسهیلات جدید ۲۴ میلیون مسافر جدید را از ابتدای سال جاری به خود جذب کرده است. این تدابیر سبب شکستن حصار محله های فقیر شده و آمخیتگی اجتماعی را تسهیل می کند.

مجموعه این اقدامات، ترویج حمل و نقل پاک تر، کاهش نشت دی اکسید کربن و هوای پاک را به ارمغان می آورد.

درباره عکس پایین نیز در این نمایشگاه به موضوع تسهیل و دسترسی مناطق روستایی به انرژی اشاره شده است که از جمله تصاویر هوایی جذاب این عکاس فرانسوی به شمار می رود.

اکثر خانواده های روستایی در آسیا و آفریقا برای رفع نیاز های سوختی خود به خصوص برای چخت و پز، به چوب و نفت سفید و ابسته هستند. تجزیه پسماند های ارگانیک، خود به خود گاز طبیعی تولید می کند. استخراج این گاز از طریق نیروگاه های زیست گاز امکان پذیر است. این دستگاه های ساده و بسیار کم هزینه، باعث تجزیه زباله شده، امکان استفاده از متان را فراهم می کند و گاز سوز های مفید برای خانوار ها ایجاد می کند.

شرکت هندی SKG SANGHA و بنیاد GOODPLANET از سال ۲۰۰۸ میلادی حدود ۲۲۰۰ عدد از این دستگاه (Biogas reservoirs)را در مناطق مختلف هند و کشور های دیگر نصب کرده اند. تمامی این تمهیدات شرایط کودکان و زنانی که هر هفته ساعت ها و وقت خود را صرف جمع آوری چوب می کردند، بهبود بخشیده است.

این اقدامات باعث می شود از فضولات حیوانی به عنوان کود کمپوست با کیفیت استفاده شده که جاشنین کودهای شیمیایی شده اند. بدین ترتیب، هر مخزن سالانه موجب کاهش ۵ تا ۷ تن دی اکسید کرین می گردد. هم چنین با پدیده جنگل زدایی هم مقابله می کند.

آرتوس درباره تصویر بالا نیز می گوید:

مدیریت پسماند در جزایر، چالشی پیچیده نسبت به دیگر مناطق کره زمین است. در گوادلوپ، مردم برای بهبود جمع آوری زباله ها در راستای مبارزه با زباله دانی ها و پسماند هایی که در باغ ها سوزانده می شوند یا در رودخانه رها می گردند، بسیج شده اند.

به خصوص این که پسماندهای ارگانیک، قابلیت تبدیل به کود کمپوست و انرژی زا را دارا هستند. برای رسیدن به این هدف، باید شبکه ای همانند گابار در منطقه آییم راه اندازی کرد. از سال ۲۰۱۵ میلادی، سندیکای ارزش گذاری پسماند، سکوی چند شبکه ای تفکیک پسماند خانگی را راه اندازی نمود و از این طریق، سالانه ۱۲۰ هزار تن زباله جدا و تبدیل به کود کمپوست یا متان شده که سوخت یک نیروگاه برقی را تامین می کند.

۳ درصد از کل انتشارات گاز های گل خانه در مقیاس جهانی، ناشی از مدیریت نادرست پسماند *waste است.

بخشی از استند های نمایشگاه به موضوع گاز گلخانه ای مرتبط بود. او در آن ها می گوید:

کم تر از یک سوم تولید گازهای گل خانه ای ایجاده شده توسط انسان از دی اکسید کربن از ابتدای انقلاب صنعتی تا به حال، به جای گرم کردن هوا، جذب اقیانوس ها شده است  و این دلیل کافی و مضاعفی برای حفاظت از اقیانوس ها به شمار می رود.

جزایر بالانو در اقیانوس آرام واقع شده است. از بیش از ۲ هزار سال پیش تا کنون، صخره های مرجانی که این جزایر را احاطه کرده اند،  منبع امرار معاش ساکنین آن بوده اند. در سال ۲۰۰۵ میلادی، رییس جمهور، متعهد به حفاظت از ۳۰ درصد منابع دریایی و ساحلی و ۲۰ درصد از منابع جزایر تا سال ۲۰۲۰ شده است.

با اجازه جزایر همسایه، شبکه مناطق حفاظت شده دریایی و رویکردی عملی جهت شناسایی مناطق مناسب تر برای تنوع منابع امرار معاش ایجاد شده است. این مناطق حفاظت شده دریایی، فشار بر روی صخره های مرجانی را محدود می کند و باعث افزایش مقاومت آن ها می گردد.

با احیای اکو سیستم ها، منابع بهتری در حوالی این مناطق برای ماهی گیری به وجود می آید .

بخشی دیگر به مقوله توسعه پایدار حقیقی اشاره داشت:

توسعه پایدار حقیقی، در واقع مساله ای محلی با اثرانی جهانی در دنیایی وابسته است. با این تعاریف، سازگاری مفهومی پیچیده خواهد بود. این سازگاری و انطباق، مستلزم جمع آوری و کار بر روی اطلاعات جوی محلی و هم چنین مدیریت عدم قطعیت ها در زمینه گسترده و تغییرات جوی شده است که این عامل، به سیاست های اتخاذ شده در راستای کاهش انتشار گازهای گل خانه ای و هم چنین واکنش در محیط زیست های طبیعی در برابر تغییرات جوی آینده وابسته خواهد بود.

این پیچیدگی، اما نباید عاملی بازدارنده و محبوب شود. چرا که تغییرات جوی، چنان هزینه اقتصادی و اجتماعی گزافی دارد که هیچ کشوری، آماده مواجهه با آن نخواهد بود. از سویی دیگر، اثرات تغییرات جوی امروزه نیز محسوس است. هم اکنون نیز همبستگی جهانی مورد نیاز است. چرا گه این آثار در کشورهای در حال توسعه به خصوص کشور های کم تر پیشرفته به صورت روز افزونی مشاهده می شود.

فراهم آوردن روشنایی و آموزش، از جمله دیگر مقولاتی بود که در نمایشگاه ۶۰ راه حل این عکاس فرانسوی در خانه هنرمندان به آن پرداخته شده بود:

بیش از ۲۵۰ میلیون نفر در قاره آفریقا به شبکه برق متصل نیستند. آن ها برای روشنایی به چراغ کرزون و حتی نور حاصل از آتش چوب وابسته اند. در کنیا، مالاوی، تانزانیان و زامبیا، شرکت سولاراید، بیش از ۱.۱ میلیون چراغ خورشیدی فروخته است.

این لامپ ها، به کمک یک صفحه کوچک خورشیدی که برای شارژ تلفن همراه نیز به کار می روند، روشنایی لازم را تامین می کند. هزینه آن ها، طی چند ماه مستهلک می شود زیرا اجازه می دهند در خرید سوخت صرفه جویی شود.

افراد خانه دار می توانند شب ها به فعالیتی که برایشان درآمد زا است بپردازند و درآمد کسب کنند. فرزندان هم می توانند با انجام تکلیف مدرسه، به نتایج تحصیلی بهتر برسند.

هنگامی که این چراغ های خورشیدی، جایگزین چراغ های نفتی آلوده کننده شوند، نقش خوب و سودمندی برای آب و هوا، بازی می کنند. چون به این ترتیب یک چراغ نفتی سالانه ۲۰۰ کیلوگرم دی اکسید کربن کم تری به جو بر می گرداند ، بدون در نظر گرفتن انتشار دوده که در اثر گازهای گل خانه ای فعال است.

در ادامه به معرفی استند ها و تابلوی عکس های این هنرمند فرانسوی در تهران می پردازیم.

درباره تصویر بالا در نمایشگاه ۶۰ راه حل آمده است:

انرژی و آب، پیوند عمیقی با هم دارند زیرا اولی برای تولید دومی نیاز است و بالعکس. بهبود شبکه آب آشامیدنی، خدمت به ساکنین و در عین حال، راهی به منظور صرفه جویی این دو منبع ارزشمند و گران بها به شمار می رود. با حدود ۷۰۰ متر مکعب آب موجود سرانه در هر سال، مراکش در زیر خط کمبود آب قرار دارد و تقاضای آب با توجه به ازدیاد جمعیت و رشد و توسعه شهری، صنعتی، کشاورزی و جهانگردی، به طور مدام در حال افزایش است.

در سال ۲۰۱۲ میلادی، سازمان برق و آب آشامیدنی مراکش، برنامه بهینه سازی بازده شبکه های آب شرب در ۳۰ شهر کوچک و بزرگ کشور را راه اندازی نمود. برنامه مذکور، موجب کاهش هدر رفتن آب در شبکه ها و بهینه سازی سریع و تامین آب شرب می شود.

حدود ۱.۶ میلیون نفر در این برنامه مشارکت کردند که باعث صرفه جویی ۱۵ میلیون متر مکعب آب می شود و کاهش انتشار ۸۸۰۰ تن دی اکسید کربن را به دنبال دارد.

درباره عکس بالا، آرتوس در کتاب ۶۰ راه حل خود چنین نوشت که در تصویر زیر مشاهده می کنید.

درباره انرژی های تجدید پذیر و پاک نیز در این نمایشگاه به تعدادی عکس برخورد کردیم که تصویر نیروگاه های بادی، یکی از آن ها بود که در تصویر زیر مشاهده می کنید.

آرتوس درباره اش در استند زیر چنین گفت:

در تصویر زیر نیز، آرتو فرانسوی درباره انرژی خورشیدی برای خانوار ها در عکس هوایی جالبی که از یکی از مناطق کره زمین گرفته است، توضیه می دهد.

به هر حال، نمایشگاه شماری از عکس های هوایی آرتوس برتراند فرانسوی، فرصتی برای آگاه شدن درباره تهدیدات زیست محیطی سبک زندگی بشر امروز است. فرصتی برای دیدن تصاویر هوایی خاص و جالب با اندازه های بزرگ که ما را با چالش های زیست محیطی به ظاهر ساده اما خیلی مهم با ارایه راه حلی هایی، آشنا می کند.

برای آگاهی خواننده گان محترم روزیاتو درباره کتاب ۶۰ راه حل معروف این عکاس فرانسوی، اطلاعات زیر ارائه شده است.

اطلاعات کتاب ۶۰ راه حل زیست محیطی یان آرتوس برتراند

Editor: Olivier Blond
Editorial staff: Roxanne Crossley, Julien Leprovost with contribution from Thierry Touchais
Photos: Yann Arthus-Bertrand
Iconography: Françoise Jacquot
Photo credits: Yann Arthus-Bertrand/Agence Altitude www.altitude-photo.com
Except pp 15, 35, 39, 47, 49, 75, 127 : Yann Arthus-Bertrand/GoodPlanet
P 143, Copyright Yann Arthus-Bertrand/GoodPlanet and Johan Otto von Spreckelsen
Graphic design and layout: Jean-Luc Lemaire & David Longuein L775
Photoengraving: Quadrilaser, France

امیدواریم این نمایشگاه و گزارش اختصاصی بتواند زمینه ای برای گالری گردی های آخر هفته پاییزی شما در خانه هنرمندان ایرانی را فراهم کند.

همان طور که می دانید، خانه هنرمندان در خیابان ایرانشهر، بوستان هنرمندان قرار دارد و از ۹ صبح تا ۹ شب، پذیرای بازدید علاقمندان به فرهنگ و هنر ایران و اقصی نقاط جهان است.

[ منابع: خانه هنرمندان ایران، سایت عکاس فرانسوی ]