داستان ها و قوانین عجیب و غریبی در مورد اینکه چه مواقعی غذا بخوریم تا وزن مان کاهش پیدا کند، وجود دارند. اینکه مثلا یک صبحانه دلچسب بخورید و در تمام طول روز احساس سبکی کنید. یا اینکه هر دو ساعت یک بار، یک وعده غذایی مختصر میل کنید. قوانین در مورد زمان غذا خوردن کمتر از آنچه که می پندارید، اهمیت دارد. حتی زمانی هم که تصورات تان در مورد آنها درست از آب در می آید و به اصطلاح مفید واقع می شوند، به دلایلی نیست که می پنداشتید.
در این نوشته ابتدا یک تصور را که تبدیل به طرز فکر رایج شده را برمی شماریم و در ادامه به بررسی برخی از دشواری های مطرح شده در آن باره خواهیم پرداخت. با این کار ممکن است اندکی از تصورات نادرست مان در مورد آنچه به ما توصیه می شود اما دلیل علمی و قانع کننده ای در پس آن نیست، را بهتر در می یابیم.
افسانه صبحانه ات را بخور؛ آن هم صبحانه خوشمزه و دلخواهت را
متاسفانه باید گفت هیچ ارتباط خاصی در مورد خوردن صبحانه و لاغر شدن وجود ندارد. و حتی مهم ترین وعده غذای روزانه هم به شمار نمی آید. شاید به این دلیل که می تواند باعث افزایش فعالیت بدنی در ابتدای روز شود اهمیت دارد اما اینکه در کاهش وزن هم موثر باشد لزوما این طور نیست. در برخی موارد هم تنها تبلیغ بر روی محصولاتی چون کُورن فلکس هاست برای اینکه بتوانند تولیدات خودشان را به فروش برسانند.
شاید بتوان گفت بسیاری بر یافته های خود تعصب دارند. «مجله تغذیه بالینی آمریکا»، به پژوهش در مورد افرادی پرداخته است که صبحانه نمی خورند. آنها بر این امر اصرار دارند که تنها نخوردن صبحانه می تواند در این افزایش وزن تاثیر داشته باشد. تحقیقات مشابهی هم نشان داده است که دانش آموزانی که صبحانه نمی خورند، در معرض چاقی قرار دارند و این نتیجه هم به نوعی تحمیلی به شمار می رود. اما بیشتر تمرکز بر روی نخوردن صبحانه قرار گرفته و آنچه این دانش آموزان در منزل می خورند، از نظرها پنهان مانده است. که این خود نکته قابل توجهی است.
نکته جالب تر آن است که در بسیاری از پژوهش هایی که در مورد اهمیت خوردن صبحانه وجود دارد توسط شرکت های تولید مواد غذایی چون کُورن فلکس ها هدایت شده اند. پس اساسا می توان روش شناختی چنین مطالعاتی را زیر سئوال برد.
نویسنده این مقاله، «استفانی لی» در این مورد می گوید که خود راه های مختلفی از خوردن و یا نخوردن صبحانه را در پیش گرفت. با تمام این راه هایی که در پیش گرفت به این باور رسید که اینکه صبحانه بخوریم یا نخوریم تنها موردی نیست که باید به آن توجه شود، بلکه نکاتی چون در کل چقدر غذا و خوراکی بخوریم و اینکه سبک زندگی مان به چه صورت است، نیز باید در نظر گرفته شود. نکته بسیار مهم دیگر این است که نباید این تصور در افراد به وجود آید که با خوردن صبحانه بلافاصله سایز کمر آنها کاهش پیدا خواهد کرد. شاید هم برخی از ما تنها برای به اصطلاح خوش کردن دل کسانی که چنین توصیه هایی را به ما می کنند، این کار را انجام می دهیم.
افسانه هر دو یا سه ساعت، چیزی بخور
در میان همکارانم افرادی وجود داشتند که دل خودشان را خوش کرده بودند که اگر هر چند ساعت یک بار چیزی بخورند، این کار سبب افزایش سوخت و ساز بدن شان خواهد شد و وزن کم خواهند کرد. به همین خاطر هم هر کدام هر روز بسته ای از انواع و اقسام خوردنی ها را با خودشان به محل کار می آوردند. نکته جالب این بود که ساندویچ ها و خوراکی هایی را که آنها برای این کار با خود می آورند، موادی غیر مفید و بی خاصیت بودند.
استفانی لی می گوید، اگر از من بپرسید خواهم گفت که خوردن میان وعده های کوچک به تنهایی نمی تواند باعث افزایش متابولیسم یا همان سوخت و ساز بدن شود. در مورد برخی افراد هر چقدر بیشتر غذا بخورند، گرسنه تر می شوند. حتی زمانی که موقع خوردن وعده های اصلی آنها فرا می رسد ممکن است بیشتر از حالت عادی و بدون خوردن میان وعده غذا بخورند. برخی از افراد هم از نظر روانی راحت تر هستند که به همان وعده های اصلی غذایی بسنده کنند و از خوردن دائم و کم کمِ خوراکی ها در میان وعده های اصلی پرهیز کنند. این افراد عمدتا در گروه کسانی هستند که رژیم گرفتن برای شان دشوار است. البته دلایلی هم مبنی بر عدم افزایش تعداد وعده های غذایی وجود دارد. چرا که افزایش این وعده ها می تواند قند خون را افزایش دهد.
پژوهشی که نتایج آن در «مجله تغذیه بریتانیا» به چاپ رسید، نشان داده شد که بدن شما، تمام کالری های دریافتی را حتی اگر هم در طول دفعات بیشتری وارد بدن تان شده باشند را در نظر می گیرد و این کار را دقیقا مانند زمانی انجام می دهد که شما وعده های اصلی را میل می کنید. در واقع خوردن وعده های میانی استراتژی ای برای کنترل اشتها است. همین امر تصور اشتباه رایج در مورد کاهش وزن را رد می کند.
افسانه اینکه بعد از ورزش کردن سریعا چیزی بخور
در میان ورزشکاران خصوصا آنهایی که وزنه می زنند، این تصور رایج وجود دارد که اگر محلولی محتوی پروتئین یا مبنع خوبی از کربوهیدرات را در فاصله ۴۵ دقیقه تا یک ساعت، پس از انجام تمرین های ورزشی نخورید، انرژی از دست رفته تان باز نخواهد گشت.
در پژوهشی که نتیجه آن در مجله «انجمن بین المللی تغذیه ورزشی» چاپ شد، بخشی از تصورات مرتبط با این جریان را آشکار ساخت. برای بسیاری از ما اینکه چه زمانی پس از ورزش چیزی بخوریم اهمیت ندارد. البته این در مورد افرادی صادق است که در وعده های اصلی غذایی خود هم پروتئین و هم کربوهیدارت را قرار می دهند. اگر زمان کافی برای خوردن وعده غذایی در فواصل بعد از انجام تمرین های ورزشی خود را ندارید، عضلات بدن تان با این کار تحلیل خواهد رفت.
اینکه دقیقا بلافاصله بعد از تمرین های ورزشی تان چیزی بخورید یا نخورید چندان اهمیت ندارد اما اگر یک نوبت دیگر از تمرین های ورزشی را در همان روز تجربه می کنید، آن وقت این موضوع می تواند اهمیت داشته باشد. مطالعات محققان این پژوهش نشان داده که اگر قبل از انجام تمرین های ورزشی شکم تان خالی نباشد و چیزی خورده باشید تنها اگر حدود ۶ ساعت بعد از انجام آن، چیزی نخورید، می تواند سلامتی تان را به خطر بیاندازد.
اگر به دنبال راهی برای بالا بردن منفعت حاصل از تمرین های ورزشی تان هستید، مهم است که میزان پروتئین و کربوهیدراتی را در کل آن روز دریافت می کنید را مد نظر داشته باشید تا اینکه به زمان دقیق مصرف آنها بیاندیشید.
و افسانه بسیار رایج اینکه نباید ساعاتی قبل از خوابیدن چیزی بخورید
تصور بسیار رایجی در میان مردم وجود دارد که می گویند بعد از ساعات ۷ و ۸ شب دیگر چیزی نخورید و علت را تبدیل هر آنچه که خورده اید به چربی می دانند و بر این باورند که با این کار وزن تان افزایش پیدا می کند. در واقع این خوردن مواد غذایی در این ساعات نیست که سبب افزایش وزن می شود بلکه، به این دلیل است که در چنین ساعاتی و زمانی که گشنه می شویم ناخودآگاه به سمت خوراکی هایی پرکالری چون بستنی، پیتزا و یا شیرینی جات می رویم و همین مواد هستند که سبب افزایش وزن ما می شوند. اما اگر در نوع چیزهایی که در این زمان ها می خورید، دقت داشته باشید، باعث افزایش وزن تان نخواهد شد. به عنوان مثال در مورد افرادی که از نارحتی های معده رنج می برند، این توصیه خوبی به شمار نمی رود که به آنها گفته شود، چندین ساعت قبل از خواب اصلا چیزی نخورند.
در نهایت، تمام مواردی که در این نوشته برشمرده شد، می توانند در مواقعی سبب کاهش وزن تان شوند اما نه به دلایل تبلیغی که در بسیاری از مجله ها یا رژیم ها به آنها اشاره می شود. در واقع راهکارهای پیشنهادی می توانند تا حدی از هوس و ولع خوردن غذا در زمان صرف وعده اصلی جلوگیری به عمل آورند.
بنابراین تصوری فرای واقعیت از آنها نداشته و در انتظار معجزه کاهش وزن با انجام مواردی این چنینی نباشید چرا که هیچ تضمینی برای هیچ کدام شان وجود ندارد. این را بدانید که اگر می خواهید سایز شلوار جینی را که می پوشید، کمی آزادتر نگه دارید، میزان کل کالری مصرفی روزانه و سبک زندگی خود را در نظر داشته باشید. اگر کالری کمتری مصرف کنید مسلما به هدف خود نزدیک تر خواهید شد.
خیلی جالب بود.ولی انقدر مقالات و متد مختلفی برای لاغر شدن منتشر شده به این تحقیقات هم نمیشه بسنده کرد.
ولی کاهش کالری روزانه و ورزش دو تا رکن هستن و کسایی که فکر میکنن فقط با نشستن و تغییر عادت غذایی میتونن وزن کم کنن فکر نکنم که موفق بشن.
ورزش سوای اثر کالری سوزیش باعث بهبود حالت روحی و روانی میشه که خودش مقابل پرخوری های عصبی رو میگیره.