تیروئید غده ای پروانه ای شکل در گردن است که هورمون هایی را به منظور کنترل سوخت و ساز بدن و فعالیت مغز فراهم می آورد.
نشانه های مرتبط با بیماری های مربوط به این غده اغلب مبهم هستند اما اگر بیش از یکی از نشانه هایی را که در این نوشته به آنها اشاره خواهد شد در شما وجود دارد توصیه می شود که به پزشک مراجعه کرده و تنها با یک آزمایش ساده از وضعیت عملکرد هورمون های این اندام مهم در بدن خود اطمینان حاصل کنید.
ابتدا نشانه های مرتبط با مشکلات تیروئید را با هم مرور می کنیم و سپس نظری بر راه های درمانی آن خواهیم افکند.
تغییراتی در خواب
اگر همیشه وضعیت خواب تان خوب بوده اما به طور ناگهانی شب ها نمی توانید خوب بخوابید امکان دارد در غده تیروئیدتان مشکلی وجود داشته باشد. تیروئیدی که بیش از اندازه نرمال فعالیت می کند، هورمون هایی به نام triiodothyronine و thyroxine را که عمدتا و ترتیب به T3 و T4 شناخته می شوند را بیشتر پمپ می کنند.
این ترشح بیش از اندازه هورمون ها بر سیستم عصبی مرکزی تاثیر گذاشته و باعث بی خوابی می شود. دکتر «حسین قریب» از متخصصان کلینیک «مایو» می گوید، برعکس اگر بعد از یک خواب شبانه کافی و به اندازه هنوز هم احساس خواب آلودگی و خستگی می کنید این احتمال وجود دارد که این هورمون ها به اندازه کافی تولید نشوند.
اضطراب های گاه و بی گاه
اگر هرگز در زندگی تان با اضطراب دست و پنجه نرم نکرده بودید اما اخیرا نوعی اضطراب ناخواسته و بی دلیل را تجربه می کنید، می تواند از دلایل پرکاری تیروئید باشد.
دکتر «آشیتا گوپتا» می گوید که ترشح هورمون های غده تیروئید می تواند در بیمارانی که با مشکلات تیروئید مواجه هستند ایجاد اضطراب کند. تغییراتی در مغز با ترشح این هورمون ها به وجود می آید که می تواند باعث بر هم خوردن آرامش تان شود.
تغییراتی در وضعیت تخلیه شکم
یبوست های مداوم می تواند یکی از نشانه های مشکلات موجود در این غده باشد. دکتر گوپتا در این باره می گوید: “هورمون های تیروئید حتی می توانند در روند تخلیه شکم شما هم نقش داشته باشند.
اگر به کم کاری تیروئید مبتلا باشید عمدتا یبوست دارید و یا مدفوع کمی تولید می کنید اما اگر تیروئید پرکاری داشته باشید دایم برای تخلیه شکم به دستشویی می روید. البته حالتی مانند شکم روش را سبب نمی شود اما بیش از اندازه نرمال و همیشگی احتیاج به تخلیه شکم پیدا می کنید.”
نازک شدن تارهای مو
نازک شدن تارهای مو خصوصا موهای ابرو، یکی از نشانه های بارز ابتلا به مشکلات مرتبط با غده تیروئید است. دکتر گوپتا می گوید کم کاری و پرکاری تیروئید، هر دو موهای شما را تحت تاثیر قرار می دهند. زمانی که تیروئید پرکاری دارید موهای تان عمدتا نازک تر از ضخامت همیشگی آن می شود.
تعرق غیرنرمال و در هر زمانی
اگر در حال ورزش کردن نیستید اما ناگهان بسیار عرق می کنید، این می تواند یکی از نشانه های تیروئید پرکار باشد. دکتر گوپتا می گوید: “غده تیروئید میزان انرژی ای تولید می کند که فعالیت های بدن را در وضعیت تعادل قرار می دهد. اگر این هورمون ها بیش از اندازه باشند، سبب گرم شدن بدن می شوند.”
لباس ها نسبت به گذشته تنگ تر می شوند
اگر قسم می خورید که بیشتر از همیشه غذا نمی خورید و باز هم شلوار جین تان برای تان تنگ شده ممکن است به کم کاری تیروئید مبتلا شده باشید. کاهش میزان هورمون ها سبب می شوند که سوخت و ساز بدن و در نتیجه سوزاندن کالری به خوبی انجام نشود بنابراین این امکان وجود دارد که بی دلیل چاق شوید.
احساس گرسنگی زیادی می کنید اما با خوردن وزن هم اضافه نمی کنید
از طرف دیگر و بر خلاف مورد قبلی، اگر بدون آنکه رژیم غذایی خود را تغییر داده باشید، لباس های سال ها پیش تان که برای تان تنگ شده بودند را به راحتی می پوشید، ممکن است به پرکاری تیروئید مبتلا شده باشید.
دکتر گوپتا می گوید: “شکایت مبتلایان به این نوع از مشکلات غده تیروئید این است که می گویند اشتهای زیادی دارند و بسیار هم می خوردند اما در عوض وزن کم می کنند.”
عدم شفافیت مغز و احتمال فراموشی
زمانی که غده تیروئیدتان خوب کار نمی کند درست مانند آن است که مغزتان خوب کار نمی کند. دکتر گوپتا می گوید، در میان افرادی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند عمدتا به «مه مغزی» که به معنای عدم شفافیت مغز است مبتلا می شوند.
گزارش هایی هم در مورد تجربه نوعی از فراموشی در میان بیماران مبتلا به مشکلات تیروئید دیده می شود. مثلا می گویند که آن کلمه نوک زبان شان است اما آن را به خاطر نمی آوردند. در افرادی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند در مواقعی به سختی می توانند تمرکز کنند.
داشتن انرژی بیش از اندازه (گویی که ۵ فنجان قهوه را یک دفعه نوشیده باشید)
پرکاری تیروئید، روند کارکرد و سوخت و ساز بدن را افزایش فراوان می دهد. دکتر کوپتا در این باره می گوید: “افراد مبتلا به این عارضه می گویند بدون آنکه قهوه بیش از اندازه مصرف کرده باشند و در حالت آرامش دچار تپش قلب فراوان می شوند.”
هر روز بعد از ظهر دلتان می خواهد چرتی بزنید
علاقه به چرت بعداز ظهر و یا خستگی می تواند از نشانه های عملکرد غیرنرمال غده تیروئید باشد. دکتر قریب در این باره می گوید: “بدن به هورمون های تولید شده توسط غده تیروئید نیازدارد تا بتواند انرژی تولید کند.”
پریود نامنظم
اگر پریود تان طولانی تر و سنگین شده باشد ممکن است به دلیل کم کاری و تولید ناکافی هورمون ها باشد اما اگر پریودتان سبک تر و با فواصل طولانی تر از هم اتفاق می افتد این امکان وجود دارد که به پرکاری و تولید بیش از اندازه هورمون های این غده مبتلا باشید.
ناباروری یا سقط جنین
دکتر گوپتا می گوید: “در زنانی که هیچ تاریخچه ای از ناباروری یا سقط جنین ندارند و در ماه های نخست بارداری نمی توانند جنین خود را نگه دارند احتمال دارد در غده تیروئید خود با اشکالی مواجه باشند و باید حتما این موضوع را چک کنند.”
کاهش میزان هورمون های تیروئید می تواند سبب ناباروری یا سقط جنین شود. هورمون درمانی می تواند از درمان های مناسب در چنین مواقعی باشد.
عدم رشد کافی در کودک
دکتر کوپتا می گوید: “مشکلات تیروئید حتی در کودکان هم می تواند ظاهر شود. از آنجایی که کودکان قادر به بیان بسیاری از مشکلات مربوط به وضعیت فیزیکی خود نیستند، عدم کارکرد نادرست هورمون های تیروئید در مواقعی می تواند در آنها نیز مشکلاتی را به وجود آورد که توانایی صحبت کردن در مورد آنها را ندارند.
اگر کودک شما در وضعیت رشد با مشکلاتی مواجه است و گاهی هم از درد عضلات شکایت دارد و معلم های مدرسه هم دائم به شما در مورد عدم تمرکز کودکان تان تذکراتی می دهند، به نظر می رسد که بهتر باشد وضعیت هورمون کودک خود را مورد بررسی قرار دهید.
راه های درمان مشکلات مرتبط با غده تیروئید
خوشبختانه هم نوع کم کار و هم پرکار تیروئید قابل درمان است.
اگر پرکاری تیروئید دارید: برای درمان این نوع بیماری پزشکان عمدتا داروهایی را برای کاهش ترشح هورمون ها خصوصا T4 و T3 را تجویز می کنند. دکتر قریب می گوید زمانی که وضعیت هورمون های بیمار به تعادل رسید، آن وقت درمان های دارویی متوقف می شوند. البته اگر این اختلال با درمان های دارویی درمان نشود، بخشی از غده با عمل جراحی از بدن بیمار جدا خواهد شد.
اگر کم کاری تیروئید دارید: درمان این عارضه در تیروئید، زمان بیشتری لازم دارد که این کار را با تجویز نوعی هورمون به نام levothyroxine انجام می دهند. با این درمان برخی از نشانه های آزاردهنده از جمله افزایش وزن، خستگی، مه مغز و یبوست در بیمار بر طرف می شود.
بدون نظر