با تاریخ، فرهنگ و سنت «کُرد»ها آشنا شوید

با تاریخ، فرهنگ و سنت «کُرد»ها آشنا شوید

کردها هرگز برای خود کشور مستقل نداشته اند و منطقه ای که با نام کردستان می شناسیم، در واقع منطقه ای کوهستانی است که مرز مشترک با عراق، ایران،سوریه و ترکیه دارد. میانگین بلندی کردستان از سطح دریا حدود ۱۹۵۰ متر است و بیشتر بخش های آن قابل دسترسی نیستند، یا دست‌کم دسترسی به آ‌ن‌ها بسیار دشوار است.

کردها در گذشته بخشی از امپراتوری عثمانی و ایران بودند. در خلال سال های ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۳ کردستان توانست استقلال خود را به دست بیاورد. در سال ۱۹۲۳ این دولت مستقل بین دو کشور ترکیه و عراق تقسیم شد. از آن زمان به بعد، کردها در کشورهای همسایه همانند ایران، عراق، سوریه و ترکیه پراکنده شدند.

این قوم برای به دست آوردن استقلال خود متحمل مصائب فراوانی بودند. همان طور که می دانید پیشمرگه های کردستان به خوبی در برابر تصرفات ناعادلانه نیروهای داعش ایستادگی کرده و به آزادسازی شهرهای مختلفی کمک کردند.

اگر پیگیر اخبار باشید، حتما می دانید که بحث برگزاری رفراندوم در اقلیم کردستان به محل اختلاف بسیاری از دولت ها و کشورها تبدیل شده است.

اما همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان با وجود مخالفت شدید دولت عراق و کشورهای همسایه به ویژه ترکیه و ایران برگزار شد. آمریکا، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل متحد هم خواهان توقف این همه‌پرسی شده بودند.

مکان استقرار اصلی کردها کجاست؟

کردها که جمعیتی تقریبی تا ۳۵ میلیون نفر را به خود اختصاص داده اند، عموما در کشور ترکیه مستقر هستند. آن ها دومین اقلیت بزرگ کشورهای ترکیه، عراق و سوریه را تشکیل داده اند و سومین گروه قومی بزرگ در ایران و آذربایجان بشمار می روند.

همچنین باید گفت که کردها در کشورهای لبنان، ارمنستان، آذربایجان، آلمان و دیگر کشورهای اروپایی و آمریکا نیز به طور محدود حضور دارند.

لازم به اشاره است که قوم کرد از ترک ها، اعراب و حتی ایرانی ها مستقل هستند.

زبان کردها

کردها به زبان کردی صحبت می کنند که اشتراکات بسیاری با زبان فارسی دارد زیرا این دو از یک ریشه هستند. زبان کردی یکی از اصیل ترین و قدیمی ترین زبان های ایرانی است و بسیاری از کلماتی که امروزه در زبان کردی یافت می شود مربوط به دوره ی مادها و ساسانیان است.

زبان کردی بسیار متنوع و شامل چهار لهجه یا گویش: کُرمانجی یا بادینانی، سورانی، کردی جنوبی و لکی است. زبان کردی شباهت زیادی به زبانهای بلوچی، گیلکی، و تالشی دارد، این زبان‌ها نیز متعلق به زیرگروه شمال غربی زبانهای ایرانی هستند. از دیگر زبانهای مشابه به زبان کردی که زیرگروه جنوب غربی زبانهای ایرانی به شمار میایند، لری و بختیاری و فارسی هستند؛ که هرکدام در مناطق وسیعی تکلم می‌شوند.

همچنین، جالب است بدانید که تا سال ۱۹۹۱ میلادی، صحبت کردن به زبان کردی در کشور ترکیه ممنوع بود و غیرقانونی محسوب می شد. مردم کرد فقط اجازه داشتند تا در خانه های خود به زبان اصلی‌شان سخن بگویند.

بیشتر نام های کردی امروزی از اسامی باستانی این قوم گرفته شده و پس از گرویدن به اسلام از اسامی اسلامی و فارسی نیز استفاده می شود. بر اساس سنت کردها، مادر وظیفه انتخاب و نام‌گذاری فرزندان را به عهده دارد.

فرهنگ عامه

کردهای کنونی نوادگان نسل هندواروپایی باستانی، یعنی «ماد»ها هستند. همان‌طور که می دانید، ماد نام یکی از اقوام ایرانی تبار است که در سدهٔ ۱۷ پیش از میلاد در سرزمینی که بعدها به نام ماد شناخته‌شد، سکنی گزید.

آن ها حدود ۴ هزار سال پیش به خاور میانه نقل مکان کردند. صلاح‌الدین یوسف اَیّوبی که عموماً با نام صلاح الدّین شهرت دارد، بنیان‌گذار دولت ایّوبیان مصر و شام و از کردهای مسلمان بود.

برخی معتقد هستند افسانه ملی آژی‌دهاک و کاوه‌ی آهنگر، شکل‌گیری اصلی نوروز، جشن سال نوی ایرانی را توصیف می کند. بر اساس این افسانه، آژی‌دهاک پس از کشتن پدرش بر تخت می‌نشیند. ایرانیان که از ستم‌های جمشید پادشاه ایران به ستوه آمده بودند، به نزد ضحاک رفته و او را به شاهی برمی‌گزینند. ابلیس دستیار ضحاک دو بوسه بر دوش او می زند و دو مار از جای بوسه‌ها بیرون می‌جهد. پس از این واقعه ابلیس نسخه‌ای تجویز می‌کند که باید هر روز مغز دو جوان را خوراک مارها نماید تا گزندی به او نرسد. در نهایت کاوه آهنگر و فریدون، آژی‌دهاک را در کوه دماوند در بند می کنند. گفته می شود که محل زندگی کاوه کردستان کنونی ایران بوده است.

دین و مذهب

بیشتر کردهای امروز به دین اسلام گرویده و مذهب سنی دارند. حدود یک‌پنجم از کردها شیعه هستند و تقریبا همه آن ها در ایران و عراق زندگی می کنند.

تعطیلات اصلی

اصلی ترین تعطیلات کردها، نوروز است. آن ها با فرارسیدن نوروز، اولین روز از فصل بهار، با پهن کردن هفت‌سین به هلهله و شادی می پردازند. افراد کوچک خانواده دست بزرگان را می‌ بوسند و بزرگ‌ترها با کودکان عیدی می دهند. کردها معتقد هستند که سمنو باعث افزایش بینایی و هوش، سرکه و سماق باعث از بین رفتن صفرا و سرگیجه و خوردن سیر، باعث دفع سموم بدن می‌شود و از مرگ ناگهانی جلوگیری می‌کند.

البته برخی از کردها چادرنشین هستند و تاریخ های خاصی که به سبک زندگیشان مربوط است را جشن می گیرند. به طور مثال، پیش از بردن گله به چمنزارهای تابستانی، جشنی برپا می کنند. یا در زمان پشم‌چینی و دوباره هنگام بازگشت به روستا در فصل پاییز، پایکوبی‌هایی به سبک و سیاق خود برگزار می کنند.

سنت های عروسی کردها

جشن عروسی یکی از سنت های زیبای مناطق کردنشین است. اهالی این قوم در سنین پایین و عموما زیر ۲۰ سال ازدواج می کنند.آن ها در روز عروسی زیورآلات طلایی، لباس ها و کفش های نو می پوشند. بر اساس سنت عمومی کردها، عروس را با هلهله و پایکوبی به خانه داماد می برند. در برخی مناطق، عروس را با اسب مزین شده به خانه داماد می برند و پس از آن مهمانها و خویشاوندان به جشن و شادمانی می پردازند.

در برخی مناطق، پس از وارد شدن عروس به در خانه داماد، داماد چند عدد سیب به سوی عروس پرتاب می کند که یکی از سیب ها باید با عروس برخورد نماید. این حرکت نشانه قدرت داماد است.

لباس کردی

لباس کُردی بسیار متنوع و رنگارنگ است و حتی در جشنواره های بین المللی نیز سبیار مورد توجه قرار گرفته است. با اینکه پوشش مردم مناطق مختلف کردنشین تا حدی با هم متفاوت است، اما به صورت کلی، فرم و شکل تقریبا برابری دارند.

لباس مردان کرد عموما شامل عرقچین یا کلاه مخروطی است که از نخ های پنبه ای یا ابریشمی بافته می ‏شود. مردان کرد پارچه ای به جنس ابریشم و اکثراً به رنگ مشکی دور کلاه یا سر بند خود می بندند که ریشه های آن روی سر و صورت بریزد.

کت های بلند با یقه های گرد، ایستاده یا یقه انگلیسی از دیگر لباس هایی است که مردان این منطقه به تن می کنند.

شلوار مردان کرد دارای فاق پهن و بلند است که در ناحیهٔ‌ کمر و مچ از لیفه استفاده کرده و این شلوارهای گشاد را با کش یا لیفه تنگ می‏ کنند و حالت چین دار در آنها ایجاد می‏ شود. همچنین، این مردان از یک پارچهٔ‌ گلدار که گلهای آن ریز و معمولا به رنگ تیره است بر روی کمر خود استفاده می‏‎کنند و معمولا آنرا به شکل زنجیره ای می ‏بندند.

زنان کرد نیز شلوار گشاد از جنس حریر به پا می‌کنند.«کُلَنجه» نیم‌تنه‌ای است که روی پیراهن بلند می‌پوشند و در اورامانات آن را «سُخمه» می‌نامند و از پارچه‌ زرین یا مخمل دوخته می‌شود. همچنین لباس آن ها شال دارد که از پارچه ای زیبا تهیه شده و در ناحیه کمر بسته می‌شود.

کلاو یا کلاه که از جنس مقوا و به شکل استوانه‌ای کوتاه است که آن را با پولک‌هایی رنگین به صورت بسیار زیبایی تزیین می‌کنند. همچنین باید به «کُلکه» اشاره کرد که روسری یا دستاری است که به جای کلاه مورد استفاده زنان قرار می‌گیرد و دارای رشته بلندی از ابریشم سیاه و سفید با ملیله‌دوزی است. «گُلگُله» هم رشته طویلی از ابریشم سیاه و سفید است که آویزه‌های ابریشمی دارد و از روی روسری به شکل جالبی بسته می‌شود.

غذا

برنج و بلغور، اصلی ترین مواد غذایی کردها را تشکیل داده اند. از رایج ترین و محبوب ترین غذاهای کردی می توان به موارد زیر اشاره کرد که هر کدام در شهرها و مناطق گوناگون مورد استفاده قرار می گیرند.

  • آش‌ دوغ‌ یا «دوغه‌وا» که‌ در آن‌ کوفته‌ ریزه‌ هم‌ می‌ریزند، از نخود، سبزی‌ خشک‌ شده‌ با برنج‌ و بلغور تشکیل‌ شده است.
  • ساوار، از گندم‌ جوشانده‌، خشک‌ و آرد شده‌ با افزودن‌ کره‌ تهیه می شود.
  • یک‌ آبه‌ از برنج‌ قورمه‌ و پیاز داغ‌ تهیه‌ می‌شود.
  • گردول‌ از برنج‌ یا ارزن‌ پخته‌ شده‌ در دوغ‌ با افزودن‌ مغز گردو و گیاهان‌ معطر درست‌ می شود.
  • پلو به صورت‌ کته‌ یا شله‌ برنج‌ با گوشت‌ پخته‌ تهیه‌ می گردد.
  • کلانه ترکیبی‌ از نان‌ و پیازچه‌ با کره‌ محلی‌ است‌.
  • هتیمچه‌ با گوشت‌ گوسفند، حبوبات‌ و سبزی‌ درست‌ می‌شود.
  • شله‌گنم‌ را با گندم‌ خرد شده‌و گوشت‌ قورمه‌ و کره‌ می‌پزند.
  • شله کینه، ترکیبی‌ از آرد، شیر، تخم‌مرغ‌ و شکر است‌.
  • شوروا از برنج‌، ارزن‌ یا عدس‌ آب‌پز تهیه‌ می‌شود.
  • شلغم‌ ترش‌ یا شلغم‌ باغی‌ از نخود، لوبیا، گردو و برگه‌ زردآلو تهیه‌ می‌شود .
  • آش‌ گزنه، از گندم‌ و جو پخته‌ شده‌ در دوغ‌ (هیزان‌) به همراه‌ سبزیجات معطر مانند پونه‌، کاکوتی‌، از گزنه‌ و برگه‌ شلغم‌ تهیه‌ می‌شود.
  • بریان‌ یا کباب‌ کردی، مرغ‌، کبک‌ و تیهوی‌ سرخ‌ شده‌ در روغن‌ همراه‌ پلو، کباب‌ قارج‌ کوهی‌، خورش‌ کرفس‌، کنگر کوهی‌ و کنگر ماست‌ و دلمه‌ کوفته‌ شور ( کوفته‌ برنجی‌ ) از دیگر غذاهای‌ محلی‌ کردی‌ است‌.

فرآورده‌های‌ لبنی‌ مناطق کردنشین شامل‌ پنیر، ماست‌، زازی‌ (دوغ‌ جوشانده‌) ، لور (شیر جوشانده‌ و بریده‌) ، سه‌رتو (خامه‌ و سرشیر) و کشک‌ است‌.

منبع:
دیجیاتو
۵۳ نظر

ورود

  • Alireza Rafi-ee مهر ۶, ۱۳۹۶

    سلام
    کشور ایران نباید همبستگی فعلی خود را از دست دهد.

    سپاس

  • حسن مهر ۷, ۱۳۹۶

    چرا از تاریخ واقعی کردا کولی بودن مهاجرت از هند به ایران توسط انگلیس خیانتشون به ترکیه ایران عراق از گروه های تروریستی که تشکیل دادن از ترور سرباز های مرزی ایران ترکیه از قاچاق از تصاحب زمین های اعراب ترکمن ها چیزی ننوشتین . این مقاله خیلی سطحی است برا رسانه ای مثل شما متاسفم نمیدونم شرفتون رو چند فروختین

    • Nadi آبان ۱, ۱۳۹۶

      سلام، من به عنوان یک دختر کرد که ایرانیم و شیعه و به ایرانی بودنم افتخار می کنم؛ واقعا برای شما که اینقدر سطحی فکر می کنی و همه را به یک چشم میبینی متاسفم. در اینکه این مقاله پر از اشکال بود شکی نیست که نتونسته اون طور که باید اصالت و فرهنگ اصیل و غنی یک کرد رو نشون بده و نه حتی فداکاری ها و رنج هایی که ملت کرد ایران در قبال حفظ خاکش متحمل شده. لطفا اول فکر کنید آقای محترم!!!

      • ... آبان ۲۸, ۱۴۰۲

        واقعا این همش الکیه و بیخود مزخرفه ادم اگه چیزیو ندونه راجبش حرف نزنه بهتره دیگه، ضایع این چه توضیحی واقعا چیزی از تاریخ نمیدونی پیش خودت قصه نباف لاقل
        حرف نزنی کسی نمیگه لالی

    • سودا مهر ۳۰, ۱۳۹۷

      چه ربطی به ترکا داشت، چرا وقتی یکی یه حرف نامناسبی میزنه همه فکر میکنن طرف ترکه؟! مشکلتون با ترکا چیه دقیقا؟ من خودم ترکم و احترام زیادی به کردا قائلم ولی با این حرفتون واقعا متاسف شدم

      • میثم آذر ۲۷, ۱۳۹۷

        هم میهن، به حرفای روی نت اهمیتی نده. بذار هرچی میخوان بگن. شما آذری‌ها یکی از اصیل‌ترین آریایی‌ها و ایرانی‌ها هستید. شک نکن.
        فقط زبون‌تون ترکی شده، وگرنه ایرانی اصیل هستید. همه‌ی ما ایرانی هستیم. و افتخار میکنم به همه‌تون

      • سورنا آذر ۲۳, ۱۳۹۸

        نمیدونم نفر بالاییتون که چیزی از قوم ترک ننوشته شاید چشم شما از روی بدبینی دیده!

    • Bb فروردین ۲۳, ۱۳۹۹

      زمانی که کردها امپراطوری مادهارو داشتن نسل ترکان تو مغولستان نزاییده بود دوست عزیز کردها نوادگان مادها هستن کولی چیه معلوم خیلی بیسواد هستی بهتره یکمی مطالعه کنی.خیانت هاشون به ترکیه عراق مگه کردها اعراب ترک هستن؟ عراق ترکیه صد سال پیش تاسیس شدن کردستان بزرگ بین عراق سوریه ترکیه تجزیه شد چطور این هارو نمیدونی بعد میگی خیانت کردها کرد هستن نه اعراب و ترک

    • آریا اسفند ۲, ۱۴۰۰

      فاشیست …شو

    • امیر اسفند ۱۶, ۱۴۰۰

      تو که شرف داشتی اینجوری حرف نمی زدی کوردا نه کولی هستن نه از هند به ایران مهاحرت کردن ما کوردا از نوادگان دیاکو که اولین پادشاه ایارنی بوده هستینم کولی شما ها هیتین که از افغانستان و کشورهای همسایه به ایران مهاجرت کردنن برو تاریخ گزنفون بخون بعد چرت بگو

  • سعید مهر ۷, ۱۳۹۶

    اولا لک ها کرد نیستن! نمیدونم از کجا در اوردین!
    دوما تو نقشه نصف لرستانم بردین تو بخش کردا! تا خود خرم آباد کشیدین بخش کردهارو! نکنه باقیه پراکندگیتونم تو نقشه همینجوریه!

    • جواد شهریور ۱۲, ۱۳۹۷

      دیوانه لک و لر زیر مجموعه کرد ها هستن یعنی میخوای بگی لکا جدا هستن؟پس چرا تو کرمانشاه زندگی میکنن

      • میثم آذر ۲۷, ۱۳۹۷

        نصف کرمانشاه میره زیر مجموعه لکستان!!!
        اینم شد فرضیه‌تون که چرا تو کرمانشاه هستن؟! بابا دمت گرم!
        جاهای زیادی از ایران لک نشین داره، تا اونجا رو هم ببرید زیر نقشه!

    • لک خرداد ۲۲, ۱۴۰۰

      به چه دلیل کورد نیستن؟!اکثر لکها ت. منطقه کردستانات زندگی میکنن و لباس کوردی میپوشن (شلوار جافی و پیراهن)لکهای کوردستان عراق چی!به نظرت میگن کورد نیستیم؟شاید بعضیا بگن لرن یا حتی مستقل!اما شباهت بسیار زیاد لکی به کوردی چی اونم یه دلیل شباهت لک به کورد بیشتر تا لر به این دلایل من که لکم خودمو کورد میدانم

      • امیر خرداد ۲۲, ۱۴۰۰

        لک ها کوردتبار هستن تو که هیچ چیزی از تاریخ نمیدانی غلط میکنی نظر میدی لباس های همون لباس کردیه لک ‌ها یکی از قوم های کورد هستن

    • امیر خرداد ۲۲, ۱۴۰۰

      لک ها کوردتبار هستن تو که هیچ چیزی از تاریخ نمیدانی غلط میکنی نظر میدی لباس های همون لباس کردیه لک ‌ها یکی از قوم های کورد هستن

  • سیروان مهر ۷, ۱۳۹۶

    متاسفانه این مقاله دارای اشکالات بسیار زیادی است و باید عرض کنم که به سرچ در اینترنت نمی توان در مورد یک ملت تاریخ قوم مقاله نوشت. به عنوان مثال می توانم بگویم که براساس پژوهش های گسترده زبان کردی دارای بزرگی بسیاری است و لهجه های لکی و لری زیرمجموعه زبان کردی هستند. از سوی دیگر اینکه کردها پیش از کوچ قوم آریایی ساکنان زاگرس بوده اند و حتی بعد از حمله اعراب نیز در کوهها ساکن بوده و زبان شان گزندی از حمله عرب ندیده است و مباحث بسیار دیگر

  • محمد مهر ۷, ۱۳۹۶

    یجا نوشتی کرد ها مستقل از ایرانی ها هستن…یجا هم نوشتی ریشه ی کردها از ماد ها یکی از اقوام ایرانی میاد…نوشته هاتون جالب بود ولی بعضی حرفاتون باهم نمیخونه

  • Unknown مهر ۹, ۱۳۹۶

    تاریخشون هم مثل شغلشون قاچاق و فرهنگشون ترور هست
    چیز خاصی ندارن
    ریشه شون هم هندوستانه
    زبانشونم لهجه ای از فارسی

    • Nadi آبان ۱, ۱۳۹۶

      اصالت شما هم کاملا مشخصه و همین طور بی فرهنگیتون!!!

    • ehsan شهریور ۲۸, ۱۳۹۷

      کوردها جزو اصیل ترین قوم های ایران هستند مادها اولین قوم ایران طبق نوشته ی بسیاری از مورخان کورد بودن کوردها سکونتی چند هزار ساله دارن در این سرزمین و همواره پا به پای پارس ها در جنگهای مختلف شرکت کردند حتی در حمله ی مغولها و اعراب نیز شرکت داشتند نوروز جزو آیین باستانی مادها بوده البته اسم نوروز بعدها انتخاب شده ولی جشن سال نو و روز اول بهار از قوم ماد بنیان گذاری شده ما کوردها شاید بعد از اومدن اسلام و تفرقه افکنی به وسیله ی دین و مذاهب تشیع و تسنن از بقیه ی اقوام دور شدیم اما اصالت ما قطعا ایرانی بوده و خواهد ماند جدای از دین کوردها با تمام قومهای دیگر ایران دوستی دیرینه ای داشتن و این همچنان بردوام خواهد ماند. به کورد بودنم و ایرانی بودنم افتخار میکنم…

    • امیر خرداد ۲۲, ۱۴۰۰

      حرفت خیلی خنده دار بخش زیادی از هند فارسی حرف میزنن پس شما فارسا هندی هستید شماها که شغلی به غیر از قمار تن فروشی ندارید فارسی هم که ۹۰ درصدش از عربی بقیه اش هم از کردی زبان کوردی از زبان دیگه ای کپی نکرده و خودش شامل گویش های زیادیه

    • امیر خرداد ۲۲, ۱۴۰۰

      حرفت خیلی خنده دار بخش زیادی از هند فارسی حرف میزنن پس شما فارسا هندی هستید شماها که شغلی به غیر از قمار تن فروشی ندارید فارسی هم که ۹۰ درصدش از عربی زبان حساب نمیشه زبان کوردی از زبان دیگه ای کپی نکرده و خودش شامل گویش های زیادیه

    • محمد آبان ۲۲, ۱۴۰۰

      کرد ها تروریست نیستن و لهجه ای از فارسی ندارند بیسواد کرد ها اصیل ترین قوم ایران هستند بلکه تو بیسواد نژاد پرست نمیدونی به این فکر نمیکنی به نژاد پرستی به چی می‌رسی همه مگه مخلوق خدا نیستیم

    • آریا اسفند ۲, ۱۴۰۰

      … مەخۆ…. زمانی کوردی جیاوازه

    • امیر اسفند ۱۶, ۱۴۰۰

      این شماها هستین که هیچ اصل نصبی ندارین معلوم نیست از کجا اومدین ما ماد هستیم با افتخار ولی شما از افغانستان و دوربر اومدین پس از تاریح چیزیب نمیدونی تهمت نزن شما هما زورتون میاد ما اولین پادشاهی تو ایران بودیم

  • محمد مهر ۹, ۱۳۹۶

    خورش خلال کو؟
    کرد ها زیر بیس سال ازدواج میکنن؟ کی گفته ؟ بیا کرمانشاه نظاره کن
    ………..

  • مهران شهریور ۱۲, ۱۳۹۷

    کردا از ایران مستقل هستن!!!!؟عجب، پس چطور زیر مجموعه ماد ها هستن؟بعدشم کی گفته اسم بچه ها رو فقط مادرا انتخاب میکنن؟به نظر من باید این مقاله رو یه کرد مینوشت نه یه تهرانیییی

  • میثم آذر ۲۷, ۱۳۹۷

    هیچکس و هیچ قومی جانشین برحق ماد، پارت و پارس نیست! چون در طول تاریخ درآمیختگی شده! هر کی هم این حرف های بی اساس و پایه رو میزنه هیچوقت سند و مدرک تاریخی رو نمیکنه که این چیزها کجا اومده.

    لک ها هم کُرد نیستن. لک ها اصلا متوجه‌ی هیچ کدوم از زیرشاخه‌های کُردی نمیشن. سال ۹۶ هم به عنوان یک زبان مستقل به رسمیت شمرده شد و واژگان خودش رو داره.

    • کورد لک خرداد ۲۲, ۱۴۰۰

      اونو لرستان ثبت اکثر لکها که تو کردستان عراق و ایران هستن که ثبت نکردن و من خودمو کورد میدونم شبهات های بسیار زیاد لکی به کوردی داره فریاد میزنه که لک کورده

  • ژیار مرداد ۲۲, ۱۳۹۸

    سلام تلفظ دو تا کلمات رو اشتباه نوشتید که در بخش غذا ها هستند دوخه وا که شما دوغه وا نوشتید و شلکینه که شما نوشتید شله کینه

  • هادی محمودی شهریور ۲۰, ۱۳۹۸

    کردها از تبار کولی های مهاجر هندی هستند / هادی محمودی بله یی

    ۱ . کولی ها طوایفی بسیار پر جمعیت از هندوستان و قسمتی از پاکستان هستند که زندگی آنها همیشه با کوچ نشینی همراه بوده؛ و در زبانهای محلی ایرانی مانند طبری نیز «کرد» بمعنی چوپان کوچ نشین است.
    ۲ . لباس محلی کولی ها کاملاً مشابه با لباس محلی کردها است. کلاه کردها مشابه عمامه کولی های هندی است. لباس محلی و آرایش موی زنان کرد شباهت بسیاری با کولی ها دارد. (البته بعضی از کولی ها، لباسهای محلی کشور میزبان را نیز ممکن است بپوشند ولی منظور ما لباس سنتی اصلی کولیان است که شباهت بسیار با لباس کردی دارد) (تشابه قیافه هایشان هم غیر قابل انکار است).
    ۴ . اسامی طوایف کولی ها که به ثبت رسیده اند مشابه اسامی طوایف کردها است. مانند:
    طوایف کولی: کلیلایی، سوران، خرات، سور، جات/جاف، کاولی، کرماچی، قادریا، خانی، بوکان
    طوایف کردی: کلیایی، سورانی، خرات، زور، جاف، کاویانی، کرمانچی، قادری، خانی، بوکان

    کلیلا، نام شهری در استان «راجستان» هندوستان است و به ساکنان آنجا «کلیلایی» گفته میشود. «کولی های کلیلایی» در ایران، «کردهای کلیایی» نامیده میشوند. خرات، نام شهری در استان «اوتار پرادش» هندوستان است. طایفه خرات در سنندج و کرمانشاه رسماً خودشان را کولی معرفی میکنند و در کتاب «تاریخ مردوخ»، نوشته شده توسط مردوخ کردستانی، طایفه خرات را از کردها معرفی میکند. پس ملاحظه میشود که خود کردها، طوایف «کولی» و «کردی» را در یک مقوله دسته بندی کرده اند. در حقیقت چون طوایف مهاجر کولی کوچ نشین بودند از آنرو واژه «کرد» را برای آنها بکار برده اند. خانی، نام طایفه ایست پر جمعیت در استان «هیماچال پرادش» هندوستان در نزدیکی مرز پاکستان اقلیتی هم در پاکستان زندگی میکنند. مهاجران «کولی خانی» در شمال عراق ساکن شدند و بعدها به ترکیه هم مهاجرت کردند. جات، نام یکی از پرجمعیت ترین طوایف هندی است که در سرتاسر شمال هند و قسمتی از پاکستان زندگی میکنند. زط ها، هم زیرشاخه همین طایفه هستند. دسته ای از کولی های جات به شمال عراق مهاجرت و در آنجا ساکن شده بودند و در زمان محمد رضا شاه به ایران مهاجرت کردند و در کرمانشاه ساکن شدند. در ایران به آنها کردهای «جاف» هم می گویند. طایفه ای بنام «زط» هم در استان ایلام زندگی میکند. بوکان، نام یکی از پرجمعیت ترین طوایف هندی است که در استان «پنجاب» زندگی میکنند. در جنوب افغانستان نیز دسته ای از آنها زندگی میکند. بوکان در زبان سانسکریت یعنی «گرد و غبار». بسیاری از مردم این طایفه از پیشوند و پسوند «بوکان» برای اسم فامیل خود استفاده میکنند. کولی های مهاجر «بوکان» در جنوب استان آذربایجان غربی ساکن شدند و اسم آن شهر را هم بوکان گذاشتند. برخی کردها به قصد بومی جلوه دادن خود در ایران، سعی میکنند تا گذشته کولی خودشان را انکار کنند و با رندی نام طایفه هایشان را تحریف میکنند تا از شکل هندی خارج شود. مثلاً نام یکی از طوایف کولی ها در شهر مهاباد «قادریا» است که در زبان سانسکریت بمعنی «گوسفند» است و با زیرکی آنرا به طایفه «قادری» تحریف کرده اند! طایفه «قادریا» یکی از پر جمعیت ترین طوایف هندی است و هم اکنون در شمال هندوستان زندگی میکنند. سوران، نام شهری در استان «اوریسای» هندوستان است. و به ساکنان آن شهر «سورانی» گفته میشود. مهاجران کولی سورانی در شمال عراق ساکن شدند و بعدها به سوریه و ایران نیز آمدند. در سوریه و عراق شهرهایی بنام «سوران» وجود دارند که کولی های مهاجر سورانی، آنجا ساکن شدند. ملاحظه میکنید که اسامی تمام طوایف کردی از نام شهرهای هندی گرفته شده، زیرا از آن نواحی به خاورمیانه مهاجرت کرده اند. اگر این تشابه اسمی، یک یا دو تا بود، آنرا بحساب تصادف یا شانس میگذاشتیم ولی وقتی اسامی تمام طوایف کردی، واژه های هندی هستند، دیگر احتمال تصادفی بودن منتفی میشود.
    ۵ . معرکه گیرهای کرد، نمایشهای عجیب و غریبی نشان میدهند که مشابه نمایشهای مرتاضهای هندی است. هر دو گروه شمشیر و میل از یکطرف بدنشان بطرف دیگر فرو میبرند، یا میخ و خنجر به سرشان وارد میکنند و طوری هم نمیشود. کردها اینگونه نمایشها را با خود از هندوستان آورده اند.

    مهاجرت کولی ها (کردها) به ایران، از زمان ساسانیان (بهرام گور) آغاز شد و آنها را به قصد مطربی و رقاصی می آورند. ابتدا در شمال عراق که پایتخت ساسانیان بود اسکان دادند و بعد به دیگر جاها پخش شدند. مهاجرت کولی ها از هندوستان به شمال عراق کماکان ادامه داشت تا اینکه در زمان خلفای اموی بار دیگر شدت گرفت. حمد الله مستوفی میگوید: در زمان بهرام کار مطربان بالا گرفت، چنانکه مطربی روزی به صد درم قانع نمیشد. بهرام از هندوستان دو هزار لوطی (کولی) جهت مطربی بیاورد و نسل ایشان هنوز در ایران مطربی میکنند. حمزه اصفهانی، همین ماجرا را در کتابش بازگو میکند اما تعداد کولی های مهاجر را دوازده هزار نفر می گوید که در شمال عراق ساکن شدند. فردوسی طوسی هم همین ماجرا را بیان میکند و تعداد کولی های وارد شده از هندوستان به شمال عراق در زمان بهرام گور را دوازده هزار میشمارد. عماد توحیدی در باره مهاجرت کولی ها (کردها) به شمال عراق می نویسد: کولی ها در عهد ولید بن عبدالملک خلیفه اموی به ایران و بین النهرین آمدند. این کولی ها از حوالی رود سند سفلی (هندوستان قدیم) بطرف فرات و دجله آمدند و به محض اینکه مستقر شدند به دزدی و راهزنی و قتل پرداختند و راه بصره و بغداد را بستند و قیمت خواربار بالا رفت و مردم در فشار قرار گرفتند. از جمع بندی منابع تاریخی فوق میتوان نتیجه گرفت که شمال عراق در زمان ساسانیان و حتی بعد از ظهور اسلام، مهمترین مقصد کولی های مهاجر بود. فقط در زمان بهرام شاه تعداد آنها بالغ بر دوازده هزار نفر بود و بعدها تعدادشان بیشتر شد. بعد از ظهور اسلام در زمان خلافت ولید بن عبدالملک بازهم دسته های کولی از هندوستان به شمال عراق وارد شدند که تعداد آنها را بسیار زیاد ساخت. در کتاب جهانگشای نادری، می گوید که نادر شاه افشار تعدادی از کولی های هندی الاصل (کردها) را به قصد رامشگری به خراسان آورد.

    در کتاب تاریخ مردوخ، اثر مردوخ کردستانی میگوید: که خان کرد در استان سلیمانیه عراق از طوایف جاف و ثلاث (دو تا از طوایف کرد عراقی که بعدها به ایران مهاجرت کردند) عصبانی بود زیرا آنها راهزنی میکردند و از بابت چرای احشامشان حق علوفه نمی پرداختند. از جمع بندی تمام مطالب فوق اثبات میشود که کردها همان کولی های مهاجر هستند که در دوره های ساسانی و خلفای اموی به شمال عراق کوچیده اند و بعدها بخاطر افزایش جمعیت به اطراف پراکنده شده اند. در زمان نادر شاه هم جمعیت قابل توجهی از کولی های کراچی (کردهای کرمانچی) در خراسان ساکن شدند. در تمام کتب تاریخی نوشته اند که بسیاری از مردان کولی به شغل آهنگری مشغول بودند و این تنها صنعتی است که آنها بلدند کولی ها مهاجر توسط ساسانیان و خلفای اموی به شمال عراق بقصد مطربی و رقاصی دعوت شدند و بعد از ازیاد جمعیتشان بر علیه همان حکومتها شورش کردند. مهاجرت کولی ها (کردها) از هندوستان به ایران، بعد از ظهور اسلام هم ادامه داشت که در زمان نادرشاه افشار بیشتر شد.در زبان هندی به عمو می گویند «کاکا» و در زبان کردی هم همین واژه با همان معنا زیاد استعمال میشود. در ضمن کولی های شیراز هم «کاکو» تلفظ میکنند.

    منابع:
    پرسه کولی ها در سرزمین ایران، عماد توحیدی
    تاریخ طبری، محمد جریر طبری
    شاهنامه فردوسی
    Edwards, j. , (2009), Language and Identity, Cambridge University, New York
    Duranti, a. , (2004), Linguistic anthropology, Cambridge University, New York
    Amanolahi, S. Norbeck, E. , (1975), The Luti, an Outcaste Group of Iran. Rice University Studies 61(2): 1-12

    • مهدی اردیبهشت ۱۱, ۱۳۹۹

      واقعا خیلی حرامزاده هستند پانترکهای مغولتبار.که این توهمات وداستانهای ساختگی که در هیچ جای تاریخ ودر هیچ کتاب تاریخی وجود ندارد را برای قوم کرد وسایر اقوام میسازند وچرندیات خود را منتشر میکنند

      • ماهان آبان ۲۹, ۱۴۰۰

        پس حتما ویلادمیر مینورسکی زر مفت زده
        به نظر شما حرف یه نژاد پرست درسته یا یه تاریخ دان

    • م اردیبهشت ۱۱, ۱۳۹۹

      پانترکها که از نوادگان مغول هستند با حمله به قسمتهایی از خاورمیانه ومهاجرت گله ای به شما غرب ایران وآسیای صغیر در قسمتهایی از سرمینهای کرد ساکن شدند وهیچ بویی از انسانیت وفرهنگ نبرده اند وچون تاریخ آنها در مغولستان است برای فرار از این حقیقت تاریخی اقدام به تاریخسازی وسرقت تاریخ وتمدن وفرهنگ وموسیقی اقوام خاورمیانه برای خود مینمایند .
      کردها از اصیلترین وقدیمیترین اقوام خاورمیانه وایران هستندوزبان کردی دارای لهجه های متنوع است که این نشان قدمت تاریخی کردها و ارتباط بین نقاط کردنشین میباشد که علیرغم آن همه لهجه های کردی از یک ریشه واحد است.
      کردها دارای فرهنگ وموسیقی وتاریخ هنر وسیع وگسترده هستندکه نشان از ریشه دار بودن کرد است

    • آرش رش تیر ۱۹, ۱۳۹۹

      در پاسخ به هادی محمودی بله ایی
      خندیدن به آنچه نوشته اید کمترین کاری است که می توان کرد.
      ولی فارغ از بلاهتی که در نوشته تان موج می زند متاسفانه یک خوی نژادپرستانه ی هیتلری درضدیت با کولی ها هم دارید که نیازمند درمان روان کاوانه می باشد.
      پاسخ دادن به خزعبلاتی از قبیل آنچه نوشته اید تلف کردن وقت است چون سیمانی که درون مغزتان ریخته اید چنان جمودی پیدا کرده است که مگر با پتک سنگین بشود علاجش کرد.
      هادی محمودی بله یی سعی کن کمتر از یاوه های زهتابی بخوانی و یکبار هم که شده نه برای اثبات هیچ چیز صرفا برای آسایش مغزت فکر کن و عاقل باش که تحمل امثال چون تو در این قرن بیست و یک شکنجه ی بزرگی است.

    • لیلا تیر ۲۱, ۱۳۹۹

      کولی‌ هندی یا به گویش پارسی کابلی هندی! همچون سرزمین سیستان و بلوچستان زابلی زمانی از اراضی ایران بوده و ترکیبی از نژاد هندو آریایی می‌باشند و از نظر تاریخی آنچنان با ایران در هم تنیده اند که نمی‌توان جدا از هم دیدشون هم از نظر فرهنگی هم هنری و بسیاری از واژگان سانسکریت که در زبان فارسی ما و واژگان فارسی که در زبان اونهاست به یقین تمام موسیقی و رقص و خیلی از سازهای جهان بخصوص تورکها و اعراب از کولی‌ هندیهاست

    • امیر خرداد ۲۲, ۱۴۰۰

      کولی بودن که فقط مال ترکا و فارسها بود این منابع هم اصلا صحیح نیستن

  • هیوا فروردین ۲۶, ۱۳۹۹

    مگه من خودم اتتخاب کردم که فارس باشم ترک باشم کرد باشم یا…
    واقعا برای کسانی که تا این حد کم فکرند متاسفم. ۹۹/۹۹ درصد انسان ها کاملا شبیه به هم اند که این یعنی فقط محیط و روش تربیت انسان ها باهم فرق میکند… یعنی اگر بر فرض محال در بیمارستان هنگام تولد چند نوزاد که هر کدام از یک نژاد هستند باهم اشتبا بشوند و هرکدام به خانواده ای غیر از خانواده خونی خود برود… بعد از بزرگ شدنشون دیگر هیچ شباهت رفتاری به خانواده خونی خود نخواهند داشت و چه بسا این نژاد ها باهم دشمن هم باشند….

  • آرش رش تیر ۱۹, ۱۳۹۹

    با درود
    از بین تمام عناصر مرتبط با هویت ، زبان ، مهم ترین به چشم می آید چراکه علاوه بر اینکه ابزار ارتباط گیری بین افراد است ،محملی برای انتقال آداب و رسوم از گذشتگان به آیندگان است.
    ولی در واقع زبان یکی از متغیر ترین عناص هویت هم به شمار می رود. کما اینکه عرب زبانان قاره ی آفریقا و ترک زبانان خاورمیانه همگی از جمله ی کسانی هستند که زبانشان دچار دگرگشت شده است. کردها اگرچه زبان خود را با چنگ‌و‌دندان طی قرون و اعصار حفظ کرده اند ولی می رود که در میان زبان کشورهایی که در آن زندگی می کنند آسیمیله ( حل) شوند و چه بسا یک فرد کردتبار که قادر‌یه تکلم به زبان خود نباشد اصولا هویتی تحت عنوان کرد هم برای خودش قائل نیست . در حال حاضر فقط درمیان کردهای ساکن در اقلیم کردستان عراق که یک واحد فدرال خودمختار محسوب می شود ، تعلیمات عمومی تا سطوح عالی به زبان کردی است و در آینده ی درازمدت میتوان تصور کرد که هویت کردی محدود و منحصر به این اقلیم خواهد ماند مگراینکه در به پاشنه ی دیگری بچرخد.
    هم اکنون به مدد سوادآموزی در ایران قاطبه ی اقوام ایرانی در هویت مشترک ایرانی سهیم اند و اگر آموزش زبان های مادری در ایران باب نشود ، در آینده ی نزدیک هویت خواهی بر مبنای زبان کم رنگ خواهد شد و بجز مسائل مرتبط با تفاوتهای مذهبی که حل شدنشان به آسانی تفاوتهای زبانی نیست در ایران مشکلات هویتی در میان نخواهد بود. مذهب سنی در ایران میان طالش ها، کردها، عرب ها، فارسی های لارستان و خراسان، بلوچ ها وترکمن ها و عده ی قلیلی از آذری ها پیرو‌ دارد که تقریبا پانزده الی بیست درصد جمعیت را شامل می شود. این تفاوت مذهبی از زمان صفویه به نیروی گریز از مرکز تبدیل شده است و راه حل آن همین روال یکی‌به نعل و‌یکی‌به میخ‌زدن‌است به طوریکه به صورت کژدار و مریز نسل میان سال که بیشتر در مذهب تسنن خود متعصب است مدیریت شده و تحمل گردندتا کم کم با تغییر نسل ،جوان سال های کنونی که تعلق خاطری به مذهب تسنن خود ندارند بر ارکان جامعه ی خود مسلط شوند و‌خود آنها نیز نسلی کم تعصب تر را تربیت کنند که بشود کم کم به سوی یک رنگی و آسیمیلاسیون مذهبی هم حرکت نمود والا برخوردهای قهری و‌رادیکال و تنش زایی مذهبی از سوی هویت غالب منجر به نتیجه ی عکس خواهد شد.
    به طور کلی در ایران و ترکیه کردها ( غالب اکثریت) در هویت کشوری که در آن‌زندگی‌میکنند مستغرق شده و در درازمدت از بار سیاسی و امنیتی شان کاسته می شود. سوریه هم مانند عراق با فدراتیویته ، با این قوم مدارا می کند و در آخر قرن بیست ویک مشکل کرد به این شکل کم‌رنگ خواهد شد.

    • مهم نیست شهریور ۱۸, ۱۳۹۹

      سلام و عرض ادب خدمت همه دوستان کامنت گذار
      من نیامدم تا درباره افتخارات یک قوم صحبت کنم یا ارزش کسی رو بالا ببرم و یا توهینی به هیچ قومی کنم فقط یک چیزی می خوام از هموطنان عزیزم اینکه چرا اینقدر نامردین که به هم توهین می کننین و هم دیگرو قضاوت می کنین چرا حال همدیگرو بد می کنید تا وقتی میشه با هم دوست بود چرا دشمنی راه می اندازید ؟؟؟؟ چرا دوست نباشیم آخه ! چرا دشمنی آخه! واقعا دلم شکست

      • سروش شهریور ۱۸, ۱۳۹۹

        ما کردها کجا باید بریم تا بقیه راضی بشن چکار کنیم تو این دنیا؟ سرزمین مادریمون رو رها کنیم و کجا بریم؟

  • مهرداد شهریور ۱۸, ۱۳۹۹

    سایت مطالب بدی ننوشته فقط به جز مورد ازدواج زیر ۲۰ سال تشکر

    • رهگذر شهریور ۱۸, ۱۳۹۹

      مردمان شمال هند (به جز جنوبی ها ی هند که تیره پوست اند)، مردم ایران و مردم اروپا از یک ریشه مشترک هستند که به آنها قوم هنداروپایی گویند هند اروپائیان حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح در منطقه شمالی قفقاز در نواحی دریای خزر زندگی می کردند بعد شروع به مهاجرت در اروپا خاورمیانه و شبه قاره هند کردند با مهاجرت آنها زبان آنها به ثبب پراکندگی جغرافیایی دست خوش تغییر شد که زبان های امروزه ایران هند و اروپا را شکل داد که البته ریشه یکسانی داشته و در ابتدا زبانی یکسان بوده ؛
      حال قوم کرد از دسته اقوام ایرانی گروه شمال غربی محسوب می شوند و یکی از زبان های هند اروپایی می باشد.

      • ناشناس شهریور ۱۸, ۱۳۹۹

        سلام خدمت مدیریت سایت
        خواستم یک درخواستی داشته باشم که اگر امکان پذیر هست و کامنت های حاوی توهین به قومیت هارو حذف کنید که موجب دشمنی بین اقوام نشه یا اصلا قابلیت کامنت گذاشتن رو بردارین نبودش از بودش بهتره

        • پرند تیر ۱۲, ۱۴۰۱

          عزیزم این جور سایتها رو میذارن برای تفرقه افکنی و توهین به اقوام محترم ایرانی. هر جا شنیدی گفتن کردها سرزمین ندارن بدون طرف یا صهیونیسته یا انگلیسی….. کردها ایرانی هستن و سرزمینشون ایرانه یعنی چه سرزمین ندارن!!!!؟ اختلافات قومی ابداعی اجنبی دشمن هست… هوشیار باشید….. تمام اقوام ایرانی عزیز و محترمن… هرکسی که ایران زندگی میکنه.. عرب ، کرد، ترک، لر ، بلوچ، سیستانی ،گیلکی،….. همه عزیزن

  • دیلا نوری اسفند ۱۷, ۱۳۹۹

    مطالب خوب بود ولی نه خیلی اینجور مقاله هایی رو باید یه کورد اصیل بنویسه آقا مگه عصر هجره که که زیر بیست سال ازدواج کنن زبان هم کورد ها زیر مجموعه های زیادی داره مثل لک و پایرون و جاف و نمیدونم چرا داخل این مقاله از حالا که قومیته بزرگی هستند نام نبرده و پایرونم که قسمت قزانچی به اونوره تشکیل میده زبان لکی و کردی قاطی تقریبا اگه به جاهای گردشگری کرمانشاه بری مثل مثل روانسر و کامیاران یا جوانرود همه جاف هستند و مردم کردم همه به خوش غیرتی و تعصب و مهمان نوازی و خوش اخلاقی و مخصوصا خوش هیکلی میشناسن ما کردا خیلی برای قومیت های دیگه احترام قائلیم و شاید شنیده باشید ما یه طاق بستان داریم هر ساله مردم از همه جای ایران می ریزن اونجا البته قدمشون سر چشم خیلی خوش آمدن و یه چیره دیگه درباره ی لباسه آخه این لباسا چیه گذاشتین تو سایت باز اینا مال عصر هجره عروسی های ماره اگه بیاین فقط دوست دارین بشینین لباساره نگا کنین و راجب گیوه یا به اصطلاح کلاش حرفی تو سایت زده نشده بود چرا؟
    واقعا من خیلی افتخار میکنم که یه کورد هستم و واقعا خییلم برای افراد نژاد پرستو و کوتاه فکر متاسفام ما کوردا به اصل نصب دار بودنم معروفیم کولی یعنی چه ببینید ای جور افراد وقتی دارید راجب یه کورد حرف میزنید دهنتونه و اب بکشید لطفا

  • unknown شهریور ۲۲, ۱۴۰۰

    بعضی از آدما چون تو قومیت خودشون نگشتن که چیزی برای افتخار پیدا کنن دوست دارن از بقیه ی قومیتا بد بگن. دوست عزیز توام برو درباره ی قومیت خودت تحقیق کن افتخاراتشو بگو تا بقیم از این افتخارات مطلع شن. نه اینکه یه قومیت دیگه رو تخریب کن.

  • محمد آبان ۲۲, ۱۴۰۰

    دوستان به قومیت های دیگه توهین نکنید کار درستی نیست

  • کورد رشوندی گیلان اسفند ۲۱, ۱۴۰۰

    ما کورد رشوندی گیلان هستیم. گیلان کورد رشوندی و کورد عمارلو دارد. بخش قابل توجه ای از سکنه رشت کورد هستند. در رودبار هم قوم تات و کورد سکونت دارند. در چمخاله لنگرود و سیاهکل و دیلمان هم کوردها حضور دارند. میرزا کوچک خان جنگلی هم کورد رشوندی بود.

  • کردها از گیلک هستند فروردین ۳, ۱۴۰۱

    کرد ها از قوم گیلک هستند. کرد اصلا قوم نیست کرد در زبان گیلکی به معنی چوپان و کوه نشین هست. گیلک هایی که به زاگرس رفتند کرد نامیده شدند و زازا ها و گورانی ها و کلهر ها همگی گیلک هستند و طایفه گیلانی از مهمترین طوایف منطقه هست. گیلانغرب مرکز گیلک های کرد هست که از گیلان به زاگرس رفتند. همه با افتخار از قوم گیل هستیم.

  • Diyako اسفند ۹, ۱۴۰۱

    اگه کوردها نبودند الان شماهم نبودی و خانوادت به اسارت ….متجاوز گرفتار بودند…یادت باشه داری درباره شیرمردها و شیرزنانی حرف میزنی که قدمت تو وهمه اصالتت حتی به بند گیوه های انها هم نمیرسه

  • امیر آلتای فروردین ۲۸, ۱۴۰۲

    در آذربایجان (ماننا – ماد مرکزی، اورارتو ) تا قرن ۶-۷ ق . م هیچ اثری از اقوام ، “تات، تاجیک” ( کرد،فارس و..)، که از اواخر قرن ۱۹ با نام هندوایرانی ( آریایی!) شناخته میشوند؛ دیده نمیشود، پس ادعای کسانی که مادها را آریایی یا کرد معرفی میکنند کاملأ بی اساس و مغرضانه میباشد. پروسه تشکیل امپراطوری “ماد” کار ۱۰-۲۰ ساله نبود، بلکه نتیجه حداقل ۱۰۰۰ سال تلاش و زحمت قوتتی ها، لولوبی ها، سابیرها، آذها و…بود.
    در لوحه های آشوری به مبارزات سرسخت، شجاعانه و خستگی ناپذیر مردم ماننا و ماد مرکزی ( قوتتی ها، سابیرها، توروک ها و دیگر خلقهای التصاقی زبان، بارها اشاره شده است. مردم آذربایجان نزدیک به هزار سال در مقابل تجاوزات امپراطوری آشور، یعنی قویترین و قدارترین قدرت آن زمان، ایستادگی و مقاومت کردند، هر چند که بارها در جنگها باختند و موقتأ مجبور به پرداخت خراج شدند، ولی هیچوقت دولت آشور نتوانست آذربایجان را مثل بابل، ایلام، مصر، فلسطین و غیره زمیمه خاک امپراطوری خود بکند.
    حالا با توجه به این حقایق مستند تاریخی، آیا منطق و عقل قبول میکند که تصور کنیم که، این مردم شجاع که در مدت چند هزار سال در آن سرزمین زیسته، بارها دولتهای مقتدری تاسیس کرده؛ با دادن دهها هزار قربانی از آن خاک دفاع کرده و مدنیت های درخشانی را در آنجا آفریده بودند؛ یکدفعه سرزمین خود را تحویل اقوام بدوی و نیمه وحشی آریایی و کرد خیالی تازه از راه رسیده، بدهند تا آنها در آنجا امپراطوری ( ماد )تشکیل بدهند؟ و خودشان هم یکدفعه از صحنه تاریخ ناپدید بشوند؟ آیا این آریایی های خیالی از کجا بیک باره در آنجا پیدا شدند؟ چونکه تاریخ از آمدن آن موجودات خیالی خبری ندارد. آیا آریایی های نیمه وحشی هنگام ورود به آذربایجان با مقاومتی روبرو نشدند؟ اگر شدند؛ پس چرا هیچ سند آشوری، بابلی و ایلامی به آن اشاره نکرده است؟ این در حالی است که لوحه های آشوری، بابلی و ایلامی به کوچکترین حوادث آذربایجان در آن زمان دقیقأ اشاره کرده اند. پان فارس ها و اربابان آریاپرستشان از جواب دادن به این سوالها و دهها سوال دیگر کاملا عاجز هستند، لذا در دروغ بافی هایشان همیشه سعی کرده اند آذربایجان را تا قبل از تشکیل امپراتوری ماد خالی از سکنه نشان بدهند.