آنچه درباره «سانچی» باید بدانیم

ایران، صاحب بزرگ ترین کشتی های نفت کش جهان

۱۶ دی ماه ۹۶، یکی از تاسف آور ترین روزها برای ایرانیان بود. تصادف کشتی نفت کش سانچی ایران با یک کشتی حمل خواربار در دریای چین، سبب بروز یکی از وحشتناک ترین حوادث دریایی سال ۲۰۱۸ میلادی شد که در سال های اخیر کم سابقه بود.

محموله نفت کش سانچی حامل نفت فوق سبک با درجه اشتعال بسیار بالا بود که موجب آتش سوزی گسترده کشتی شد. در اثر برخورد این نفتکش با کشتی باربری در ۳۰۰ کیلومتری بندر شانگهای در سواحل شرقی چین، ۳۰ ایرانی که اکثرا جوان بودند به شهادت رسیدند و موجی از آمال، سراسر ایران را فرا گرفت به گونه ای که روز دوشنبه، عزای عمومی اعلام شد.

اخرین خبرهای از این حادثه دلخراش حاکی از ان است که جعبه سیاه سانچی تحت تدابیر شدید امنیتی در صندوق پلمپ شده ای قرار گرفت و در داخل اتاقی با تدابیر امنیتی قوی مستقر شد تا تیم های تخصصی ایران و چین و کره جنوبی در طول هفته های آینده طبق استانداردهای بین المللی، نسبت به رمز گشایی جعبه سیاه بزرگ کشتی اقدام و دلایل فنی وقوع حادثه را بررسی و طی گزارشی اطلاع رسانی کنند.

کاپیتان سابق کشتی سانچی در گفتگو با رسانه ها در چند روز اخیر، اختلال در سیستم ناوبری چنین کشتی را تکذیب کرد و مسئولان از مردم خواستند از گمانه زنی های غیر تخصصی درباره این حادثه و تحلیل آن تا اعلام دقیق گزارشات فنی خودداری کنند.

گزارش امروز روزیاتو شما را با مشخصات فنی این کشتی نفت کش غول پیکر آشنا می کند.

با ما همراه باشید.

داستان غول دریاها

به قول الناز شاکردوست، همه دردسرهایی که کشیدیم از نفت بود! آری! نفت، طلای سیاه، بلای جان اقتصاد تک محصولی کشور در چند دهه اخیر شده است و تلاش برای خروج از این سیستم اقتصادی تا کنون آن طور که شایسته و بایسته اقتصاد و ظرفیت های صنعتی کشور می باشد، مثمر ثمر نبوده است.

این کشتی در سال ۲۰۰۵ میلادی توسط سازمان صنایع سنگین هیوندای کره جنوبی با شماره یارد S316 ساخته شد و در ۳۰ اکتبر ۲۰۰۷ میلادی پس از انجام تست های لازم به آب انداخته شد. آغاز به کار فعالیت این کشتی نفت کش غول پیکر، در تاریخ ۵ فوریه ۲۰۰۸ میلادی ثبت شد و ظرف یک دهه اخیر، فعالیت های گسترده ای در زمینه حمل میعانات گازی میان کشورهای مختلف دنیا انجام داده است.

این کشتی از نظر اصطلاحات دریایی، کشتی سوئز گذر است. گنجایش ۱۸۹ هزار تن دارد و با ۲۷۵ متر طول، از بزرگ ترین کشتی های نفت کش کشور محسوب می شود. سانچی، ۵۰ متر پهنا و ۲۳ متر عمق داشت که سوختن یک هفتگی آن که کار خاموش کردن آن را بی نتیجه می گذاشت، نشان دهنده عمق میعاناتی است که در مخزن این کشتی ذخیره شده بود.

نیروی محرکه سانچی بیش از ۱۸ هزار کیلو وات است و از شفت تکی و پروانه پیچ ثابت به عنوان پیشران استفاده می کند. این کشتی ۱۶ گره دریایی سرعت دارد. یعنی هر ساعت، ۳۰ کیلومتر را طی می کند که بیشترین سرعت آن ۱۸ مایل بر ساعت گزارش شده است.

قابلیت حمل ۳۲ خدمه دارد که متاسفانه در این حادثه، کلیه خدمه جان خود را در همان لحظه وقوع تصادف به دلیل شدت اتفجار از دست دادند و ۳۰ پیکر در آتش سوخته و ۲ پیکر نیز که از کشتی به بیرون پرتاب شده بودند، به دلیل شدت جراحات، قابل شناسایی نبوده و به همین خاطر، آزمایش DNA بر روی آن ها در شانگهای چین انجام می شود.

نکته هایی درباره سانچی

در کشتی سانچی، جایی به نام اتاق ایزوله یا اتاق امن وجود ندارد. چنین اتاقی با تمام داستان‌هایی که حول آن گفته شده است برای موارد ایمنی مثل حریق وجود ندارد. از موتورخانه تنها در زمان حمله دزدان دریایی به عنوان اتاق امن استفاده می‌شود. هیچ ناخدایی در یک کشتی گرفتار حریق که هر لحظه امکان غرق شدن دارد از نفراتش نمی‌خواهد که در پایین‌ترین نقطه کشتی که موتورخانه است پناه بگیرند. نهایتا نفرات در بحرانی‌ترین حالت با پوشیدن لباس شناوری و جلیقه نجات به دریا می‌زنند.

امکانات ایمنی این مدل کشتی های نفتکش  مثل سانچی بسیار زیاد است؛ دو قایق نجات، ۵ قایق نجات بادی، ۱۴ حلقه ی نجات، جلیقه نجات و لباس شناوری بیشتر از تعداد سرنشینان. هر دو هفته یکبار هم پروسه تخلیه و استفاده ازاین تجهیزات تمرین می‌شود و همه نفرات دانش کافی دارند.

امکانات اطفا حریق این کلاس کشتی ها مثل سانچی بسیار زیاد است. دو نوع فوم مختلف با ظرفیت بالا، سیستم اطفا حریق با آب با تغذیه نامحدود از آب دریا و تجهیزات کامل شامل nozzle, hose, hydrant, monitor gun انواع کپسول‌های قابل حمل در سایزها و تایپ‌های مختلف.

جعبه سیاه سانچی

جعبه سیاه سانچی فعلا مهم ترین رازهای سانچی را در خود نهفته دارد و بزودی کشف رمز می شود. این جعبه که در تصویر بالا مشاهده می کنید، دستگاهی ضد ضربه، ضد آب و ضد حریق به نام VDR است که کلیه مکالمات پل فرماندهی، مکالمات رادیویی، اسکرین شات لحظه ای رادارها و نقشه های الکترونیک و سایر اطلاعات ناوبری مثل موقعیت جی پی اس، سمت و قطب نما و … را در خودش هر لحظه ذخیره می‌کند. VDR توسط تیم امداد و نجات چینی روز قبل از غرق شدن برداشته شد و تحویل مقامات شد و از اطلاعاتش به راحتی می‌توان تمام جزئیات تصادف و واکنش‌های بعدی در پل فرماندهی را دید و شنید.

نفت کش های ایران

این فقط سانچی نبود که یکی از غول پیکرهای حمل نفت ایران بود. شرکت ملی نفت کش ایران که سال ۱۳۳۴ تاسیس شد با در اختیار داشتن بیش از ۴۰ نفت کش، بزرگ ترین شرکت نفت کش جهان به شمار می رود. این شرکت از طریق ظرفیت گسترده انتقال نفت خود، نسبت به حمل محموله های نفتی سایر کشورها نیز اقدام می کند. طبق گزارش وال استریت ژورنال، با خرید ۲۰ شناور حمل نفت خام در چند سال اخیر از کشور چین، ظرفیت ناوگان نفت کش های ایران به ۴۲ نفت کش غول پیکر (VLCC) رسیده است که بیشترین تعداد در میان شرکت های نفتکش جهان است.

نفت کش های غول پیکر ایرانی توانایی حمل ۱۵ میلیون بشکه نفت خام را دارند که در دنیا بی سابقه به نظر می رسد. اکنون ۱۲ نفتکش ایران به شرکت های بین المللی اجاره داده شده است که از آن جمله میتوان به رویال داچ شل و انی ایتالیا اشاره کرد.

با این حال، مدیر فنی و عملیات شرکت ملی نفتکش ایران در اخرین روز دسامبر ۲۰۱۷ میلادی به خبرگزاری مهر گفته بود که ناوگان ایران، نیاز به نوسازی دارد و هم اکنون با اوراق شدن ۴ شرکت نفتکش، ظرفیت ایران به کمتر از ۱۵ میلیون تن رسیده است .با این حال برترین ناوگان نفتکش دنیا همچنان در اختیار ایران بوده و ۹۵ درصد ظرفیت شرکت ملی نفتکش ایران با ده ها ناوگان، در اختیار صادرات محصولات نفتی می باشد. ایران یکی از سازندگان کشتی های غول پیکر تجاری است که نحوه فعالیت یکی از این شرکت ها (صدرا) را میتوانید در ویدیوی زیر تماشا کنید.

جالب است که بدانید، در آمد یک فروند کشتی نفتکش غول پیکر ۳۰۰ هزار تنی که حامل ۲.۵ میلیون بشکه نفت است،  روزانه ۱۱ هزار دلار در سال ۱۳۹۶ است که این رقم در سال ۱۳۹۲، بیش از ۲۵ هزار دلار اعلام شد. اکنون درآمد شرکت ملی نفتکش به دلیل رعایت الزامات زیست محیطی  سخت گیرانه و هزینه های بیمه و کمبود بار، کاهش یافته که امیدواریم تراژدی سانچی سبب شود تا شرایط دشواری که برای فعالان این عرصه حمل و نقل دریایی در کشور ایجاده شده، با همت دولت و مجلس برتفع شود.

به سلامتی ملوانانی که باید ۶ ماه در سال روی آب باشند. . .