زمانی که به پزشک مراجعه می کنید، عمدتا با نسخه او از مطب خارج شده و در صدد تهیه داروهای تجویز شده بر می آیید. در برخی از مواقع نیز میزان و ساعات مصرف داروها را چندان جدی نمی گیرید و گمان می کنید که اندکی تغییر در این موارد نمی تواند تاثیر چندانی بر روند درمان شما داشته باشد.
اما بهتر است آگاه باشید که پیش از مصرف هر دارویی بهتر است در مورد آن دارو اطلاعات کافی داشته و سپس به مصرف نخستین دُوز آن مبادرت کنید. آگاه بودن از اثرات جانبی داروهایی که مصرف می کنید در برخی موارد می تواند بسیار حیاتی باشد. جهت از بین رفتن بسیاری از شبهات تان در مورد نحوه مصرف داروها، مواردی را برای تان برگزیده ایم که می تواند یکی از سئوالات احتمالی شما نیز باشد.
سئوال های رایج در این زمینه را با هم مرور می کنیم تا از پاسخ های جامعه پزشکی به آنها آگاه شویم.
آیا در زمان مصرف دارو باید از خوردن غذاهای خاصی پرهیز کرد؟
تداخل های دارویی با برخی از خوراکی ها وجود دارد. به عنوان مثال مصرف شیر با برخی از آنتی بیوتیک ها تداخل دارد یا اینکه در زمان هایی که از داروهای فشار خون یا ادرارآور یا دیورتیک به منظور افزایش سطح مایعات استفاده می کنید از مصرف موز و سایر میوه هایی که پتاسیم فراوانی دارند پرهیز می کنید.
دکتر «جرمی اَدِم» می گوید: “خوراکی هایی که دارای پتاسیم فراوان هستند، سبب افزایش ضربان غیرطبیعی قلب می شوند و علت آن نیز افزایش سطح پتاسیم در بدن است. یکی دیگر از تقابل های دارویی معروف، گریپ فروت با انواع «استاتین» ها به دلیل دارا بودن «ویتامین کا» است. «کرنبری» نیز با داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین، در تقابل است.
زمانی که فردی با خوردن دُوز نخست یک دارو بالا می آورد، آیا باید دوباره آن را بخورد یا تا زمان دُوز بعدی منتظر بماند؟
دکتر الن در این باره می گوید اگر در زمان کمتر از ۱۵ دقیقه از خوردن دُوز نخست دارو بالا آوردید بدان معناست که باید دوباره آن دارو را بخورید. چرا که بیش از یک تا دو ساعت طول می کشد تا دارو از مسیر معده عبور کند. اگر در این مورد دچار تردید هستید بهتر است با پزشک تان تماس بگیرید و در مورد داروی مورد نظر از او بپرسید.
چقدر طول خواهد کشید تا داروی مورد نظر اثر کند؟
زمانی که بیمار هستید و از مریض بودن خسته شده اید، می خواهید هرچه سریع تر بهبود پیدا کنید. برخی از داروها پس از ورود به دستگاه گوارش مستقیما وارد جریان خون می شوند حال آنکه برخی دیگر از داروها ابتدا وارد کبد می شوند.
دکتر الن می گوید: “معمولا بیشتر از ۸ ساعت طول نخواهد کشید که دارو به جریان خون راه پیدا کند اما در مواقعی این اتفاق تنها در عرض نیم ساعت می افتد. بنابراین در فاصله زمانی حدود ۶ تا ۸ ساعت بعد از مصرف دارو، اثرات آن را احساس خواهید کرد. اما برای دریافت نتیجه کامل باید به طور مداوم داروهای خود را مصرف کنید.”
آیا می توان قرص را خرد کرد تا آسان تر بلعیده شوند؟
تنها کودکان نیستند که در بلعیدن برخی از انواع قرص ها با دشواری هایی مواجه هستند بلکه برخی از بزرگسالان نیز مشکل مشابهی دارند. دکتر الن می گوید در مورد برخی از داروها مشکلی پیش نمی آید که آن را با آبمیوه یا پودینگ ترکیب کنید اما در مورد قرص هایی که باید به آرامی جذب بدن شوند خرد کردن آن می تواند باعث مصرف بیش از اندازه آن شود.
آیا باید تمام داروهای تجویز شده را تا به پایان رسیدن کامل آنها مصرف کرد؟
بر اساس نظر دکتر «مارک آی. لِوی» پاسخ به این سئوال به وضعیت شما وابسته است. به عنوان مثال اگر دارویی را برای کاهش درد مصرف می کنید و دردتان به پایان رسیده بهتر است خوردن آن دارو را متوقف کنید مگر آنکه مصرف آن دارو تنها راهکار از بین رفتن دردتان باشد.
اگر از آنتی بیوتیک استفاده می کنید در صورت بهبودی نیز آن را تا پایان مصرف کنید. دکتر لِوی می گوید: “اگر باکتری های پایدار حاصل از بیماری علی الرغم مصرف آنتی بیوتیک باقی مانده یا بیشتر شوند بهتر است که درمان دارویی متوقف شود.”
آیا مکمل های دارویی و گیاهی با دارو درمانی در تقابل قرار دارند؟
صدها سال است که مکمل های دارویی و گیاهی برای مقابله با بیماری ها مورد استفاده قرار می گیرند اما همین مواد طبیعی ممکن است با برخی از داروها در تداخل قرار داشته باشند و خطراتی را نیز به همراه داشته باشند.
دکتر «جمی جان» می گوید: “برخی از این مکمل های دارویی و گیاهی می توانند در کنار مصرف برخی داروها اثرات جانبی خطرناکی داشته باشند.” از آنجایی که تمام پزشکان و داروخانه ها کتاب مرتبط با تداخل های دارویی را دارند می توانید برای اطمینان در این مورد از آنها سئوالاتی بپرسید.
آیا در زمان مصرف آنتی بیوتیک ها می توان از پروبیوتیک ها استفاده کرد؟
اگر در گذشته و بعد از مصرف آنتی بیوتیک دچار نفخ، یبوست، شکم روش و یا عفونت قارچی شده اید، می توانید حدس بزنید که تداخل داروها با سایر مواد تا چه اندازه می تواند آزاردهنده باشد. دکتر «کنت هولتورف»، موسس مرکز پزشکی به همین نام، به بیماران خود توصیه می کند که پروبیوتیک بیشتری را در طول درمان دارویی با آنتی بیوتیک مصرف کنند.
از آنجایی که آنتی بیوتیک سبب کشته شدن برخی از باکتری های مفید شکمی می شوند، مصرف پروبیوتیک می تواند برای جبران این روند موثر باشد. اما باید این موضوع را در نظر داشت که در هر حال از بین رفتن برخی از این باکتری های مفید در زمان مصرف برخی از انواع آنتی بیوتیک ها اجتناب ناپذیر است.
آیا منظور از مصرف دوبار در روز یک دارو، مصرف هر ۱۲ ساعت یک بار آن است؟
دکتر لِوی بر آن باور است که حتی در بیمارستان ها نیز داروهایی که باید دو بار در روز مصرف شوند را در هنگام صبحانه و شام به بیمار می دهند و در مورد داروهایی که باید در سه وعده مصرف شوند، وعده ناهار نیز اضافه می شود اما در مورد برخی از داروها این روش می تواند مخاطراتی را به همراه داشته باشد و باید همان ۱۲ ساعت یک بار مصرف شوند. بهتر است دقیقا و در مورد داروی مورد نظر از پزشک معالج خود سئوال کنید.
آیا داروهای عمومی معمولی، اثرات داروهای برندهای معروف را دارند؟
اینکه بیمار باشید و بابت بیماری خود نیز هزینه های فراوانی را پرداخت کنید، برای هیچ کس مطلوب به نظر نمی رسد. اما این سئوال پیش می آید که آیا داروهای عمومی معمولی، به اندازه داروهای برندهای معروف اثرگذار هستند؟
دکتر چان در این مورد می گوید بله این داروهای عمومی ارزان تر می توانند همان تاثیرات داروهای گران برندهای معروف را داشته باشند. وی بر این باور است، اگرچه نحوه ساخت قرص ها و کپسول ها با هم متفاوت است با این حال مشکل خاصی را به وجود نخواهد آورد. البته او بر این موضوع نیز تاکید می کند در مورد برخی از برندها حقیقتا داروها از کیفیت بالاتری برخوردار هستند. در این مورد هم با پزشک خود مشورت کنید که اگر لازم باشد نوع با کیفیت تری از آن دارو را خریداری کنید.
بدون نظر